شورای حکام و مسئولیت تاریخی

حسن هانی‌زاده تحلیلگر سیاسی  
 
 
 


تلاش سه کشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان در حقيقت براي تصويب قطعنامه‌اي در شوراي حکام عليه ايران تحت تاثير و فشار آمريکا صورت گرفته. اغلب اعضاي شوراي حکام بر اين عقيده هستند که جمهوري اسلامي ايران در طول سال‌هاي اخير صادقانه با بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي همکاري داشته و هيچگونه گزارشي که متضمن ارتکاب خلاف ايران باشد، مشاهده نشده. در طول بازرسي‌هاي صورت گرفته، گزارش‌هايي که توسط مديرکل آژانس آقاي رافائل گروسي به شوراي حکام در طول دوسال اخير ارائه شده، نشان مي‌دهد که ايران به تمام تعهدات خودش در چارچوب برجام عمل کرده. اما از آنجا که آمريکا به صورت غيرمستقيم در روند مذاکرات 1+4 و ايران در وين کارشکني کرده و روند مذاکرات را متوقف ساخته، طبيعي است که آمريکايي‌ها سياست خودشان را با رژيم صهيونيستي و لابي صهيونيستي هماهنگ مي‌کنند و با توجه به شکست‌هايي که اخيرا اسرائيل در داخل و منطقه متحمل شده، بيشتر فشارهاي لابي صهيونيستي براي تصويب قطعنامه عليه ايران در شوراي حکام و سپس ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت است که به نظر مي‌رسد چنين رويکردي در ميان شوراي حکام وجود ندارد اما به هر حال آمريکا و سه کشور اروپايي که تابعي از سياست‌هاي آمريکا هستند در پي تصويب قطعنامه در شوراي حکام و حداقل صدور بيانيه در محکوميت ايران خواهند بود و تلاش هم صورت خواهد گرفت که پرونده ايران بار ديگر به شوراي امنيت بازگردد و اين مي‌تواند مشکل بزرگي به لحاظ سياسي براي ايران ايجاد کند. به همين دليل به نظر مي‌رسد اعضاي شوراي حکام در حال حاضر در حال رايزني هستند و خروجي اين رايزني هنوز مشخص نيست اما به نظر مي‌رسد که اعضاي شوراي حکام نخواهند توانست قطعنامه‌اي عليه ايران صادر کنند بلکه در حد بيانيه اکتفا خواهند کرد. به همين دليل شرايط همچنان مبهم است به‌ويژه اينکه برخي کشورها مانند چين و روسيه به‌شدت حتي با صدور بيانيه عليه ايران مخالف هستند. آنچه مسلم است تلاش سه کشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان به نيابت از آمريکا صورت مي‌گيرد تا به خيال خود ايران را در سطح جهان منزوي کنند. اين درحالي است که پنجره مذاکرات همچنان باز است و از نظر ايران روند مذاکرات متوقف نشده بلکه يکسري مشکلات وجود دارد که خارج از مذاکرات وين بر روند مذاکرات تاثير گذاشته است. مذاکرات در حال پيشرفت بود و خروجي قابل قبولي به‌همراه داشت اما در آخرين لحظه آمريکا ورود پيدا کرد و سه کشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان را وادار کرد که يکسري پيش شرط‌هاي جديدي براي ايران قرار دهد. به ويژه اينکه آمريکايي‌ها حاضر نيستند برخي نهادهاي نظامي ايران را از ليست سازمان‌هاي تروريستي خارج کنند و اين مي‌تواند يک بن‌بستي در روند مذاکرات ايجاد کند اما با توجه به تلاش‌هايي که صورت مي‌گيرد اين اميد وجود دارد که در آينده باب مذاکرات ايران و کشورهاي1+4 در وين گشوده شود و خروجي قابل قبولي در مذاکرات وين به دست‌ آيد.