روزنامه آرمان امروز

ایستگاه پایانی مذاکرات وین نزدیک است؟

سعید عصمتی
«آمریکا به پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد و اکنون همکارانم در حال بررسی آن هستند.»
«به همه طرف ها تاکید کرده ایم حل و فصل موضوعات ساختگی و سیاسی پادمانی، یک ضرورت اساسی است. ما اراده جدی و واقعی برای رسیدن به توافق قوی و پایدار را داریم و این اراده را در عمل نشان داده ایم.»
اینها بخشی از اظهارات اخیر «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگوی تلفنی با «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل متحد بود که روز گذشته صورت گرفته است.  گوترش هم در آن گفتگو با مثبت خواندن روند توافق و با قدردانی از تلاش و مواضع سازنده جمهوری اسلامی ایران ابراز امیدواری کرد که مذاکرات وین با حصول نتیجه رضایتبخش به پایان برسد. اما سوال اینجاست که آیا واقعا تا به این اندازه که گفته می شود ایستگاه پایانی حل اختلافات موجود میان ایران و آمریکا در قالب مذاکرات وین (احیای برجام) نزدیک است؟  در این یادداشت تلاش می شود برخی از محورهای مهم این موضوع اشاراتی هرچند به صورت موجز مورد بررسی قرار بگیرد.  نخست آنکه باید به این نکته توجه کرد که اختلافات میان ایران و آمریکا محدود به موضوع برنامه هسته ای ایران نیست و در صورت توافق احتمالی و کنار گذاشته شدن اختلافات در این پرونده و رفع نگرانی طرف غربی از برنامه هسته ای ایران موضوعات دیگری مطرح خواهد شد.  موضوعات منطقه ای، نظامی و دفاعی (به خصوص توان موشکی و پهپادی)، حقوق بشری و مواردی از این دست از سوی آمریکا مطمئنا در مراحل بعدی در جهت فشار بر ایران مطرح و پیگیری خواهد شد.  آمریکا در سال های پس از خروج از ترامپ از برجام و طی مذاکرات بعدی با طرف ایرانی (غیر مستقیم در قالب مذاکرات وین چه در دولت قبلی و چه در دولت فعلی ایران) همواره خواهان پرداختن به موضوعات فوق الذکر در قالب برجام 2 و 3 بوده که از سوی مقامات تهران قویا رد شد، بنابراین احتمال بسیار قوی این موضوعات پس از توافق احتمالی ابزار دست آمریکا علیه ایران خواهد بود.  نکته دیگر آنکه، اگر آمریکا در قبال پاسخی که در روزهای آینده طرف ایرانی به هماهنگ کننده خواهد داد «مخالفت» کند، ممکن است مذاکرات مجدد ادامه داشته باشد و باید منتظر ماند و دید که در دورهای آتی هر یک از طرفین چگونه عمل خواهند کرد.  در این ارتباط، شبکه خبری «بلومبرگ» گزارش داده که مقامات آشنا با مذاکرات احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌گویند که ایالات متحده و ایران همچنان بر سر جزئیات کلیدی توافق در حال شکل‌گیری برای احیای توافق هسته‌ای 2015 اختلاف دارند و ممکن است چندین هفته برای حل‌وفصل اختلافات‌شان زمان نیاز باشد. همچنین این احتمال هم هست که در صورت منفی بودن واکنش آمریکا به پاسخ روزهای آینده ایران، مقامات تهران ادامه روند مذاکرات به دلیل عدم واقع بینی و انعظاف پذیری آمریکا به صلاح و منفعت ندانسته که در این صورت مذاکرات رسما «شکست» خواهد خورد و البته که این سناریو بسیار «احتمالش کم» هست، چرا که هیچ یک از طرف های نمی خواهند که هزینه شکست و به نتیجه نرسیدن مذاکرات بر عهده آنها باشد. از طرف دیگر اما، خوش بینی هایی هم از سوی همه طرف ها از آخرین دور مذاکرات وین به این سمت وجود دارد و همه بر این امر مشترکا تاکید کردند که اگر عزم و ارده جدی (از سوی آمریکا) باشد می توان اختلافات باقیمانده را با سرعت حل و فصل کرد و وزرای خارجه طرف های مشارکت کننده در مذاکرات به صورت حضوری توافق احیای برجام را امضا کنند. آنچه مشخص است آنکه، دولت بایدن حتما باید بتواند با مخالفین احیای برجام چه درون و چه بیرون از آمریکا به جمع بندی برسد و از پس فشارهای وارده جهت به شکست کشاندن مذاکرات برآید، به هرحال این واقعیتی غیرقابل کتمان است که دولت بایدن هم مخالفین سرختی همچون «لابی قدرتمند ایپک» و دلارهای نفتی برخی کشورهای منطقه را پیش روی خود دارد که باید ضمن حفظ تعامل و ارتباط خود با آنها، احیای برجام را هم محقق نماید.  در طرف مقابل داستان هم، آنطور که «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه تاکید کرده: «نمی‌توانیم از خط قرمز خود عبور کنیم و نمی‌توانیم توافقی را امضا کنیم که بعد از مدتی مثلا ۴۰ روز پس از توافق روی زمین هیچ اتفاقی رخ ندهد. ما به دنبال توافقی هستیم که مردم اثر آن را در زندگی خود ببینند.»  در این میان، «جوزف بورل» هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی هم کماکان به نقش واسطه گری خود ادامه میدهد تا بلکه بتواند با کاهش اختلافات میان دو طرف، به تحقق توافقی که همه طرف ها از دسترس بودنش سخن می گویند، کمک کند.   در خاتمه آنکه، به نظر می آید با در نظرگرفتن جمیع ابعاد مختلف از منظر آمریکا و ایران و با دقت به این نکته کلیدی که «تا زمانی که همه چیز توافق نشود هیچ چیز توافق نشده است» میتوان اینگونه تحلیل کرد که ایستگاه پایانی اختلافات آمریکا و ایران در قالب مذاکرات وین و احیای برجام جمله ای است صحیح که کامل نیست، چرا که تحقق آن امری است توامان بعید و نزدیک!
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
«حشاشین» چرا ممنوع شد؟ و چرا حالا ممنوع شد؟! (شهروند)پايان يك راهبرد (اعتماد) آقایان زیباکلام، فاضلی، ارمکی! این بود غایت لیبرال‌بودن شما؟! (جوان) گاف «بی‌بی‌سی» درباره پروژه هواپیمای جت ۷۲ نفره ایرانی (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
تعلل در توافق شرايط را دشوار مي کند وزیر نان خوردن مردم را می‌شمارد اما و اگرهای بازگشت کودکان کار به مدرسه ایستگاه پایانی مذاکرات وین نزدیک است؟ ایران و آمریکا تصمیم به تفاهم گرفته‌اند چرخش 180درجه ای بایدن اردوغان اداي خلفاي عثماني را در مي آورد حبس 237 نفر در پلمپ شهرداری! منافع برجام به جيب مردم سرازير مي شود، نه اصلاح طلبان غروب دلگیر «سایه» رئیس‌جمهور: جذب ۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در ۱۰ ماه ابتدایی دولت تمجید فیفا از دولت و فوتبال ایران اجرای الگوی جدید برای حقوق‌ کارمندان از اول شهریورماه