محور مشهد- سرخس با تابلوی دلهره !

محمودی/  با شروع وفعالیت تجاری گمرک و پایانه مرزی سرخس در سال 74 محور مشهد- سرخس که یکی ازجاده های فرعی بین شهری و فاقد هر گونه استانداردهای لازم ترانزیتی بود، به تدریج از پرترددترین محورهای حمل و نقل زمینی وشاهراه ورود به کشورهای آسیای میانه دربخش ریلی وجاده ای در شمال شرق کشور شد به طوری که هم اکنون با همه محدودیت هایی که کشور ترکمنستان در بحث حمل و نقل زمینی ایجاد کرده، روزانه صدها کامیون ترانزیتی و صادراتی در این محور تردد دارند اما آن‌چه در این میان  مغفول مانده، بحث امنیت و جان مردم  و مسافران دو شهرستان سرخس ،صالح آباد وصدها روستای حاشیه این محور است که با این میزان تردد ،باید 185 کیلومتر را که بیشتر نقاط آن همچنان فرسوده ،کم عرض وفاقد هر گونه خط کشی وعلایم لازم است با ترس و  وحشت  طی کنند. متاسفانه  آمار تصادفات منجر به مرگ در این محوربالاست  و خانواده های بسیاری داغدار عزیزان شان می شوند. محور مشهد -سرخس بر اساس مطالعات انجام شده به پنج قطعه تعریف شده که سه قطعه اول در حوزه مشهد واقع شده و دوقطعه 4 و5 ،از مرزداران شروع می‌شود و تا سرخس ادامه دارد. در دهه 70 بود که عملیات ساخت محور جدید از کیلومتر35 محور مشهد-سرخس حدفاصل روستای آب روان آغاز شد و در دهه 80 سه قطعه 15 تا 20 کیلومتری به‌صورت یک‌طرفه زیربار ترافیک به سمت سرخس قرار گرفت . در طولانی‌ترین بخش از پاسگاه اسماعیل آباد تا دوراهی جاده صالح آباد و شرکت جهاد نصر که حوزه راهداری مشهد قرار دارد ،تردد دو طرفه است و جزو نقاط پر حادثه این محور به‌شمار می رود که تاکنون اقدامی برای یک‌طرفه شدن آن انجام نگرفته است. اما  بعد از اتمام ناقص قطعه یک تا3، قطعه 4 الف وب از سال 85 حدفاصل مرزداران تا شورلق وسپس گنبدلی در دوفاز به طول 45 کیلومتر آغاز شد که بخش مرزداران به علت شرایط کوهستانی، وجود دو دهنه تونل و یک پل سال‌هاست با  تخصیص اعتبارات قطره چکانی پیشرفت لازم را ندارد و با همه وعده های انتخاباتی نمایندگان و مسئولان کشوری، مردم سرخس از همان جاده پر پیچ  وخم مرگ با آن میزان تردد کامیون ها طی طریق می کنند ودر محور وحشت و مرگ به مرکز استان می روند. با وجود امضای تفاهم نامه هایی با وزارت نفت  در خصوص مشارکت در ساخت این محور، افق روشنی از سوی مسئولان راه سازی در استان در این زمینه مشاهده نمی شود.  رئیس پلیس راه شهرستان سرخس نیز  با بیان این که تنها 3 درصد این محور از مرزداران تا سرخس یک طرفه است افزود:97 درصد این محور در حوزه شهرستان  دوطرفه است و به علت فرسودگی ،عرض کم، کوهستانی بودن ،وجود پیچ های خطرناک و... توانایی حجم عظیمی از بار ترافیکی تردد کامیون های ترانزیتی و.....را ندارد،بنابراین می طلبد که وعده های بهره برداری از محور در حال ساخت جدید زودتر عملیاتی شود. سرهنگ کارگر افزود:بعد از یکی دوسال گذشته که محدودیت های ترافیکی برداشته شده، میزان ترددها در محور افزایش داشته به طوری که در چهار ماه گذشته متاسفانه پنج فوتی در تصادف ها داشتیم که درهمین راستا تعداد مجروحان حوادث رانندگی 78 درصدافزایش نشان می دهد، همچنین آمار خسارتی سوانح با همین عدد برابری می کند. رئیس پلیس راه سرخس خاطرنشان کرد: همان طور که عرض شد تنها 3 درصد طول محور از گردنه مزداوند تا سرخس یک طرفه است واز آن جا که اکثرکامیون ها از بنادر و... اقدام به حمل بار می کنند، خستگی ،ناتوانی و نداشتن استراحت کافی ،باعث می شود در طول پیچ های این جاده توانایی کنترل کامیون را از دست بدهند و 40درصد از حوادث را واژگونی خودرو تشکیل می دهد.   سید احسان قاضی زاده، نماینده سرخس  وفریمان در مجلس شورای اسلامی با وعده افتتاح این محور تا دو سال آینده گفت:پس از آن که با پیگیری های لازم توانستیم اولین ماده 56 خراسان رضوی  را برای قطعه 4 الف به مبلغ 100 میلیارد تومان  با همه مشکلات محقق کنیم ،عملیان احداث دو تونل و پل رودخانه چکودر با قوت به پیش رفت وکاملا ساخته شد. نماینده حوزه انتخابیه افزود:البته این محور واین قطعه (4الف)کار زیاد دارد و در بخش هایی همچنان باید انفجارهایی همراه با خاک برداری و...انجام شوداما آن چه در ادامه فعالیت این پروژه مهم است، تامین اعتبارات بعدی وبه ویژه تخصیص اعتبارات سفر ریاست جمهور است،متاسفانه با توجه به وضعیت اعتبارات دولتی وزارت راه طی سال های گذشته از منابع اعتباری جاده حدود 17 میلیارد تومان را برای پل جدید مرزی هزینه می کند که خود یکی از عوامل تاخیر در ساخت این قطعه است. قاضی زاده هاشمی با اشاره به بخش رضویه از پلیس راه تا تقاطع روستای اره خاطرنشان کرد:در 30 کیلومتر اول محور مشهد -سرخس که متاسفانه بیشترین میزان تصادفات منجر به فوت را داریم، سالانه تا 9 فوتی گزارش شده،برهمین اساس پس از رایزنی های متعدد ونشست هایی که با حضور استاندارومعاون عمرانی داشتیم ،طرح تعریض این قطعه 30 کیلومتری در سه فاز تصمیم گیری شد که قطعه اول تا تنگلشور تعریض شد وبا آسفالت لازم  به بهره برداری می رسد. همچنین دو قطعه دیگر تا دوراهی اره طرح مطالعاتی آن از سوی راه سازی استان انجام وبه زودی پیمانکار آن مشخص می شود.  حسن نوری زاده سرپرست فرمانداری سرخس با بیان این که تا کنون حدود هزار میلیارد تومان از منابع مختلف در این محور هزینه شده است اظهار کرد:در جریان سفر ریاست جمهور از چند منبع مختلف برای  این محور اعتبار گذاشتند و در همین راستا 100 میلیارد تومان از حوزه مسئولیت های اجتماعی نفت به این موضوع اختصاص یافت که عملا هیچ کاری نمی توان کرد واتفاقی نخواهد افتاد چرا که این مبلغ بخشی از دیون پیمانکار می شود. حسن نوری زاده با انتقاد از کارشناسان، مشاوران ومجریان محور جدید مشهد- سرخس در حوزه اجرایی افزود:ما امروز به دنبال یک موضوع دیگرهستیم که بر این اساس همزمان با ساخت قطعه 4 الف ومحور قدیم نیز مورد توجه قرار گیرد و با تامین اعتباربخش هایی از آن تعریض ،مرمت وآسفالت شود تا خطرات محور ونقاط حادثه خیز آن به حداقل برسد.بر همین اساس همچنان معتقدیم اگر این همه اعتبار را صرف محور قدیم می کردیم این همه مشکل وجان باخته در پیچ و خم غیر استاندارد این محور نداشتیم. سرپرست فرمانداری سرخس در باره 600 میلیارد تومان مصوبه سفر ریاست جمهوری یادآور شد:این مبلغ در یک فرایند سه ساله تعریف شده که فعلا 100 میلیارد تومان آن از سهم نفت قرار است به حساب پیمانکار واریز شود تا صرف بخشی از دیون شود. اما به فرض این که کل مبلغ 600 میلیارد هم امروز تخصیص یابد با توجه به این که خاک برداری در قطعه 4 الف و پل چکودر هنوز کار دارد و همچنین قطعه 4 ب در تداوم عملیات این محور به مناقصه رفته ،با این حساب این پولی نیست که بتواند مشکل این محور را حل کند ودر خوش بینانه ترین حالت اگر 1000 میلیارد تومان دیگر به این پروژه تزریق شود می توان گفت تا سه سال آینده محور  قابل بهره برداری خواهد شد. حسن نوری زاده با توجه به درخواست های شهروندان در خصوص خط کشی این محور پیش از آمدن زمستان در حوزه مشهد وسرخس تصریح کرد: تلاش می کنیم با مدیریت جدید اداره کل راه خراسان رضوی این مشکل را مطرح کنیم وپیگیر باشیم چرا که با توجه به فرسودگی محور به ویژه از گردنه مزداوند تا سرخس وهمچنین در یک طرفه برگشت به مشهد و35 کیلومتری آخر وضع خط کشی جاده بسیار خراب  شده است.