تب تفکیک وزارتخانه ها بالا گرفت!

حسن زاده - رئیس کمیسیون عمران مجلس از ارائه طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی به هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی خبر داد. بدین ترتیب پس از قطعی شدن تفکیک وزارت صمت به دو وزارتخانه صنعت و بازرگانی، اکنون شاهد ارائه طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی به دو وزارتخانه «مسکن و شهرسازی» و «راه» هستیم. طرحی که از دو جهت قابل نقد است. محمد رضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس در گفت وگو با مهر، با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر این که در حوزه مسکن عقب ماندگی‌های جدی وجود دارد، گفت: گلایه ایشان به حق است و ما در حوزه مسکن شاهد آشفتگی‌های جدی هستیم. بر این اساس، دیروز طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی را تقدیم هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی کردیم تا پس از تعطیلات مجلس اعلام وصول شود. رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: رئیس جمهور، رئیس مجلس شورای اسلامی و اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با تفکیک وزارت راه و شهرسازی موافق هستند. ما معتقدیم که بخش مسکن باید یک وزارتخانه جدا داشته باشد. نقدهای وارد شده به طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی به گزارش خراسان، فارغ از این نکته که لزوما با تفکیک یک وزارتخانه نمی توان بخش مسکن را از آشفتگی خارج کرد، دو نقد مبنایی می توان به طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی وارد کرد. نخست، معضل بزرگ شدن دولت و افزایش هزینه های جاری با افراط در تفکیک وزارتخانه هاست. هم اکنون به نظر می رسد براساس گفته مسئولان دولت و رای موافق چند سال قبل مجلس، تفکیک وزارت صمت به دو وزارتخانه «صنایع و معادن» و «بازرگانی»، قطعی است. اگر وزارت راه و شهرسازی نیز تفکیک شود در عمل دو وزارتخانه جدید به ساختار دولت اضافه خواهد شد که به معنای اضافه شدن نیروهای ستادی، اختصاص ساختمان جدید، به کارگیری نیروهای جدید و در نهایت راه اندازی اداره های کل استانی در 31 استان و ادارات شهرستانی در عمده شهرستان های کشور است. برآورد سه سال قبل برخی کارشناسان درباره تفکیک وزارت صمت و تشکیل یک وزارتخانه جدید نشان می داد که این اقدام دو هزار میلیارد تومان هزینه برای دولت به دنبال خواهد داشت. با توجه به افزایش بیش از دو برابری هزینه ها و از جمله حقوق کارکنان دولت می توان نتیجه گرفت که تاسیس یک وزارتخانه جدید بیش از چهارهزار میلیارد تومان و با توجه به طرح جدید برخی نمایندگان، ایجاد دو وزارتخانه جدید بیش از هشت هزار میلیارد تومان هزینه به کشور تحمیل می کند. دومین نقد به ضرورت پیوستگی حوزه راه و شهرسازی باز می گردد. هم اکنون مهم ترین طرح دولت در حوزه مسکن، اجرای طرح نهضت ملی مسکن است و عمده واحدهای این طرح، در شهرهای جدید و تازه تاسیس نزدیک به شهرهای بزرگ احداث می شود. کلید اصلی توسعه شهرهای اقماری شهرهای بزرگ، سیستم حمل و نقل سریع، مطمئن و ارزان است. این در حالی است که به جز هشتگرد در اطراف تهران، سایر شهرهای جدید اطراف تهران و سایر شهرهای جدید در اطراف شهرهای بزرگ کشور، فاقد مترو و خط ریلی مجزا هستند و طرح های ایجاد خط ریلی برای این شهرها هنوز به مرحله  بهره برداری نرسیده است. همچنین بنابر اعلام رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی، احداث ۳۰ تا ۴۰ شهر جدید در کل کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار دارد که شرط رونق بخشیدن به این شهرهای جدید حتما راه اندازی سیستم حمل و نقل مناسب خواهد بود. کارشناسان نیز معتقدند در فرایند احداث راه های جدید و توسعه کریدورهای بین المللی از مسیر ایران می توان شهرهای جدید را به ویژه در سواحل جنوبی تاسیس کرد که شرط مهم شکل گیری این شهرهای جدید، پیش بینی همزمان مسیرهای حمل و نقل برای آن هاست. به این ترتیب پیوستگی حوزه راه و شهرسازی روشن است و با تفکیک این وزارتخانه سیاست های توسعه همزمان حوزه های راه و شهرسازی ممکن است دچار مشکل شود.