روزنامه ابتکار
1396/04/22
قطر، اسنادی در مورد حمایت عربستان و امارات از القاعده و داعش منتشر کرد توپ «حمایت از تروریسم » در زمین عربستان
با افزوده شدن به دامنه تنش میان قطر و چهار کشور عربستان، امارات، مصر و بحرین که از یک ماه پیش منجر به قطع مناسبات اقتصادی و دیپلماتیک میان این کشورها شده است، روز گذشته سفارت قطر در آمریکا اسنادی را مبنی بر حمایت عربستان و امارات از تروریست‌های داعش و القاعده منتشر و در اختیار محمد بن عبدالرحمان آل ثانی وزیر خارجه این کشور قرار داد.این اسناد در حالی منتشر شده است که چهار کشور عربی محاصره کننده قطر، حمایت این کشور از تروریسم را دستاویز قطع روابط اعلام کرده و برای مذاکرات با مقامات دوحه شروط سیزده‌گانه‌ای را مطرح کرده بودند که البته از سوی قطر رد شد. در همین رابطه و با طولانی‌تر شدن این تنش‌ها در خلیج فارس که بر خلاف پیش‌بینی‌های اخیر کارشناسان هر روز بر دامنه آن نیز افزوده میشود، اسناد جدید منتشر شده از سوی قطری‌ها نشان می‌دهد که محمد بن سلمان و محمد بن زاید ولیعهدان عربستان و امارات از برخی تروریست‌های داعش و القاعده در یمن حمایت کرده و دو تن از این افراد با نام‌های علی ابکر الحسن و عبدالله فیصل الاهدل نامشان در فهرست افراد مرتبط با سازمان تروریستی القاعده در آمریکا درج شده است. در این رابطه گفته میشود که عبدالله الحمیدان رئیس سازمان اطلاعات عربستان نیز به علی ابکر برای خرید ملزمات و تحویل آنها به گروه تروریستی داعش کمک‌های مالی مستقیم به عمل آورده و ولیعهد عربستان نیز در ارتباط دائمی با این سرکردگان تروریست قرار داشته است. این در حالی است که معاون وزیر دارایی آمریکا در تازه ترین اظهار نظر خود در این خصوص از ارتباطات محمد بن سلمان با گروه های افراطی ابراز نگرانی کرده و نسبت به گسترش فعالیت‌های القاعده و داعش در یمن ابراز نگرانی کرده است.
محکومیت عربستان در چند جبهه
در حالی که همچنان گزارش تحقیقات کنگره آمریکا در خصوص دست داشتن عربستان در حوادث یازده سپتامبر بر اثر لابی‌های گسترده سعودی‌ها در آمریکا مسکوت مانده است، 10 روز قبل روزنامه ایندیپندنت انگلیس به نقل از یکی از اندیشکده‌های این کشور به نام هنری جکسون گزارش داد که عربستان از دهه 1960 میلادی میلیون‌ها دلار صرف صدور افراط گرایی و وهابیت به انگلستان کرده و ارتباط روشنی میان سازمان‌های مروج خشونت و تامین مالی آنها از سوی عربستان وجود دارد. این امر دولت ترزا می نخست وزیر بریتانیا را تحت فشار فزاینده‌ای برای انتشار گزارش تامین مالی افراط گرایی از سوی عربستان قرار داده است، اما دولت انگلیس با این بهانه که این گزارش تنها مربوط به عربستان نیست از انتشار گزارشی در این خصوص سرباز زده است. با این حال منتقدان معتقدند که دولت انگلیس نگران مراودات اقتصادی چندین میلیارد دلاری خود با عربستان است و به همین دلیل است که نسبت به تحقیقات در خصوص این مساله سرپوش گذاشته است.
تلاش آمریکا برای حل تنش‌های عربی
هر چند در آغاز تنش میان قطر و عربستان بسیاری از تحلیل گران آن را به واسطه ماهیت روابط میان شیوخ عرب زودگذر دانسته و نسبت به حل و فصل آن خوش بین بودند، اما با گذشت زمان شاهد پیچیده تر شدن معادلات بحران میان کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده ایم. در این رابطه کشورهای ترکیه، عمان و کویت از منطقه خاورمیانه و همچنین آلمان تلاش‌هایی به منظور حل و فصل این تنش‌ها صورت داده اند که تاکنون بی نتیجه بوده است. از سوی دیگر رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا نیز با سفر به منطقه در دیدار با امیر قطر و وزیر مشاور کویت طی نشستی سه جانبه به بررسی موارد لازم برای حل بحران میان کشورهای عربی پرداخت.
در حالی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری در ابتدای تنش میان قطر و عربستان به نفع ریاض موضع گیری کرده و چند روز بعد نیز یک قرارداد 13 میلیارد دلاری فروش هواپیماهای جنگنده با قطر منعقد کرد، روز گذشته تیلرسون در دیدار خود با امیر قطر مواضع این کشور را از همان ابتدای بحران منطقی و روشن توصیف کرد. از سوی دیگر تیلرسون که پس از قطر به عربستان نیز سفر کرده است، روز سه شنبه در دیدار با همتای قطری خود یادداشت تفاهمی مبنی بر همکاری دو کشور برای توقف حمایت مالی از تروریسم را به امضاء رساند.
تبعات بحران خلیج فارس برای منطقه
تنش میان کشورهای حاشیه خلیج فارس، می تواند تبعات
گسترده ای را برای منطقه خاورمیانه در بر داشته باشد. کارشناسان معتقدند که با گروه خوردن بحران‌های گسترده عراق و سوریه به تنش میان کشورهای عربی خلیج فارس، مدیریت بحران و راهکارهای برون رفت از آن در منطقه خاورمیانه بسیار پیچیده‌تر خواهد شد.
همچنین تداوم این تنش می‌تواند، زمینه‌های بیشتری برای حضور قدرت‌های فرامنطقه ای به خصوص آمریکا در خلیج فارس فراهم سازد. از سوی دیگر برخی دیگر از تحلیل‌گران این تنش‌ها را به سود اسرائیل ارزیابی کرده و معتقدند این امر با فروپاشی احتمالی شورای همکاری خلیج فارس به انشقاق گسترده‌تر در خاورمیانه دامن می زند. در این رابطه شبکه مطالعات سیاست گذاری عمومی گزارش داد: قطعاً در صورت خروج یا اخراج قطر از شورای همکاری خلیج فارس، این کشور وارد اتحادها و ائتلاف‌های دیگری در منطقه خواهد شد و این امر خوشایند سعودی‌ها و متحدانش نیست.
به همین دلیل می‌توان گفت که عربستان سعودی تمایلی به اخراج قطر از شورا ندارد و مساله اخراج قطر از شورای همکاری را به مثابه ابزار تهدید به منظور فشار به دوحه برای پذیرش شرایط خود به کار می‌گیرد. چراکه اخراج قطر از شورا به منزله فروپاشی تدریجی شورای همکاری و خسارتی برای ریاض خواهد
بود. در نتیجه و با عنایت به اینکه قطر تاکنون در مقابل درخواست‌های چهار کشور عربی مقاومت کرده و نسبت به موضع آمریکا در این باره نوعی دوگانگی مشاهده میشود، باید در آینده نزدیک شاهد افزوده شدن به حجم اختلافات و منازعات در خاورمیانه باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری:
حسادت‌های بعد از رقابت‌های انتخاباتی معنا ندارد
طرح سه فوریتی دلواپسان برای لغو قرارداد نفتی با پس گرفتن چند امضا ناکام ماند
عبور سلامت توتال از بهارستان
وزیر اطلاعات:
با احضار، بازداشت و زندانی کردن فعالان مدنی مخالفم
رضا دهکی
قربانیان حرص و آز
قطر، اسنادی در مورد حمایت عربستان و امارات از القاعده و داعش منتشر کرد
توپ «حمایت از تروریسم » در زمین عربستان
شهرداری میراث کرمان را به طمع ساخت هتل و تله‌کابین تخریب می‌کند
دفن تاریخ زیر «بام کرمان»
کارشناسان در پاسخ به «ابتکار» از مشکلات پیش فروش خودرو می‌گویند
شورای «کم اثرِ» رقابت
خلاقیت و مفهومی بودن در آثار هنری فضای شهری بررسی شد
گم شدن نوآوری در شلوغی شهر
خبر بیماری نابغه ایرانی ریاضی جهان تایید شد
هم‌پایی ایران با مریم میرزاخانی
مردم پارس آباد با حضور گسترده در مراسم تشییع دختر مغانی خواستار مجازات قاتل او شدند
خبر بیماری نابغه ایرانی ریاضی جهان تایید شد
هم‌پایی ایران با مریم میرزاخانی
اسحاق جهانگیری:
عده‌ای به جای خوشحال شدن از قرارداد توتال به هم می‌ریزند
رهایی مطبوعات، مطبوعات رهایی
