کارشناسان در پاسخ به «ابتکار» از مشکلات پیش فروش خودرو می‌گویند شورای «کم اثرِ» رقابت

گروه بازار و سرمایه - بسیم لاله: «مردم ایران همواره غیرقابل پیش بینی بودند»؛ این جمله ای ‏است که بسیاری از مستشرقین و کارشناسان مسائل اجتماعی و سیاسی هم آن را بیان کرده اند. ‏در حوزه اقتصاد خصوصاً خودرو آخرین نمونه آن چهار سال پیش رخ داد؛ هنگامی که تمام ‏کشور درگیر کمپین نخریدن خودروهای بی کیفیت ایرانی بودند و دو غول خودروسازی یعنی ‏ایران خودرو و سایپا دیگر جا برای دپو تولیدات خود نداشتند، ناگهان با یک طرح تشویقی ‏ظرف مدت سه روز تمام خودروهای مانده در انبار را به فروش رساند. حالا همین مردم هفته ‏گذشته برای خرید پژو 2008 که قیمت آن هنوز مشخص نبود، صف کشیدند؛ به طوری‌که در هر 8 ثانیه یک خودرو به فروش رفت و در نهایت 16 هزار خودوریی که حتی مواد ‏اولیه آنها هم خریداری نشده بود در عرض 3 روز جزو تعهدات ایران خودرو درآمد. این یکه تازی ایران خودور و حاکمیت آن بر بازار باعث انتقاد بسیاری از کارشناسان شد.‏
پیش فروش از نگاه حقوقی
مطابق ماده 4 قانون حمایت از مصرف کننده، شرکت‌هایی که کالایی را پیش فروش می‌کنند، ‏اعم از خودروسازها حق ندارند بیش از 50 درصد مبلغ کل را به عنوان پیش فروش دریافت ‏کنند. پس با احتساب واریز اولیه 60 میلیون تومانی قیمت 2008، رقمی نزدیک به 120 میلیون ‏تومان بود. امری که نه وزیر صنعت و نه مدیرعامل ایران خودرو حاضر نشدند آن را تائید ‏کنند. نکته دیگر آنکه باید تمام شرایط فروش از همان ابتدا مشخص باشد، امری که در این ‏قرارداد وجود خارجی نداشت و فقط باید 60 میلیون واریز می‌شد.
رئیس کانون وکلای دادگستری تهران در گفت‌وگو با «ابتکار» درخصوص ‏نحوه پیش فروش این خودرو از لحاظ حقوقی گفت: قراردادی که بین خریدار و فروشنده به ‏ثبت رسیده از لحاظ حقوقی ایرادی ندارد.


حسین آبادی ادامه داد: برخی اعلام کردند چون قیمت نهایی (ثمن معامله) در این قرارداد ‏مشخص نیست، پس بیع صورت نگرفته و قرارداد ایراد دارد؛ در صورتی‌که زمانی بیع ‏صورت می‌گیرد که کالا وجود داشته باشد. اما در اینجا هنوز خودرویی تولید نشده و در واقع ‏یک تفاهمی بین خریدار و فروشنده بر سر موعد زمان تحویل یک خودرو صورت گرفته (حق ‏رجحان) و قیمت نهایی هم در همان زمان تحویل مشخص نهایی خواهد شد.
وی درخصوص عدم امکان واگذاری حواله خودرو به شخص ثالث نیز اظهار کرد: در تفاهم ‏نامه شرکت به خریدار که دارای فلان شماره کارت ملی است، تعهد داده که خودرو را واگذار ‏کند. پس کاملا محق است که از واگذاری خودرو به فرد دیگر خودداری کند.
پیش فروش از نگاه فعالین اقتصادی
یکی از اعضای اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «ابتکار» درخصوص این نحوه ‏فروش خودرو اظهار کرد: این معامله یک سیاستی است که بین مشتری و فروشنده برقرار ‏شده و مورد توافق طرفین است.
محمدرضا نجفی منش ادامه داد: این امر به خاطر شرایط اقتصادی کشور است، ما هنوز نمی‌‏دانیم که 6 ماه یا 3 ماه آینده قیمت ارز چقدر می‌شود. آیا قیمت اولیه تغییری می‌کند یا خیر؟ ‏شرایط سیاسی کشور چگونه است؟ تمام این عوامل مهم هستند.
عضو کمیسیون صنایع اتاق ‏تهران تصریح کرد: به هر حال این مدل فروش با تمام محاسن و ایراداتی که داشت مورد استقبال واقع شد؛ البته ‏درست این است که همان ابتدا قیمت نهایی (ثمن) مشخص شود.
نجفی منش درخصوص نقش شورای رقابت در بازار خودروی کشور گفت: دخالت شورای ‏رقابت همه چیز را به هم زده و نه برای خودش فایده ای دارد و نه برای مردم. به طور مثال ‏قیمت یک خودرو را 20 میلیون تومان تعیین می‌کند، در صورتی که همین خودرو در بازار ‏‏25 میلیون تومان است.
وی ادامه داد: با این قیمت گذاری، یک سری افراد ثبت نام می‌کنند و درعین حال هم سود ‏پولشان را می‌گیرند و هم موقع تحویل 5 میلیون تومان سود می‌کنند. معنای این تصمیم گیری‌ها یعنی ایجاد رانت برای عده ای خاص. چرا نمی‌گذارند ‏قیمت در حاشیه بازار تعیین شود که اگر این اتفاق صورت بگیرد این بازی‌های پیش فروش حل ‏می‌شود.
نجفی منش در مورد نحوه پیش فروش 2008 گفت: نکته دیگر زرنگی ایران خودرو در این ‏ماجرا است که در دام سودهای کلان بانکی نیفتاده است؛ الان این شرکت به کسانی که پیش ‏خرید کرده اند 3 درصد بیشتر از بانک‌ها سود می‌دهد؛ حال اگر ایران خودرو می‌خواست این ‏مبلغ را از هر بانکی وام بگیرد 28 تا 29 درصد باید سود تسهیلات می‌داد که الان با این ‏اوضاع حداقل 4 تا 5 درصد جلو است.نجفی منش در پایان اظهار کرد: تمام این اتفاقات و روابط بین فروشنده و مشتری نشان می‌‏دهد که بازار هوشمند است و خودش به راحتی تصمیم می‌گیرد. آن هم در شرایطی مانند امروز ‏که خودروسازهای بزرگی مانند سیتروئن، فولکس و هیوندای وارد کشور شده اند و در نتیجه ‏بازار رقابتی شده و دیگر نیازی به شورای رقابت نیست؛ زیرا این رقابت به نفع مردم است.
فروش خودرویی که قیمت آن یک هفته پس از پیش فروش مشخص شد و شورای رقابتی که ‏حاضر نشد در مقابل این تخلف آشکار موضع گیری کد و به راحتی خود را کنار کشید، از آن ‏دسته اتفاقاتی است که فقط در ایران رخ می‌دهد؛ اما به نظر می‌رسد با حضور رقبای خارجی، ‏این آخرین
یکه تازی خودروسازهای داخلی بود، زیرا دیگر انتخاب‌ها برای مردم بیشتر شده ‏است.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری: حسادت‌های بعد از رقابت‌های انتخاباتی معنا ندارد طرح سه فوریتی دلواپسان برای لغو قرارداد نفتی با پس گرفتن چند امضا ناکام ماند عبور سلامت توتال از بهارستان وزیر اطلاعات: با احضار،‌ بازداشت و زندانی کردن فعالان مدنی مخالفم رضا دهکی قربانیان حرص و آز قطر، اسنادی در مورد حمایت عربستان و امارات از القاعده و داعش منتشر کرد توپ «حمایت از تروریسم » در زمین عربستان شهرداری میراث کرمان را به طمع ساخت هتل و تله‌کابین تخریب می‌کند دفن تاریخ زیر «بام کرمان» کارشناسان در پاسخ به «ابتکار» از مشکلات پیش فروش خودرو می‌گویند شورای «کم اثرِ» رقابت خلاقیت و مفهومی بودن در آثار هنری فضای شهری بررسی شد گم شدن نوآوری در شلوغی شهر خبر بیماری نابغه ایرانی ریاضی جهان تایید شد هم‌پایی ایران با مریم میرزاخانی مردم پارس آباد با حضور گسترده در مراسم تشییع دختر مغانی خواستار مجازات قاتل او شدند خبر بیماری نابغه ایرانی ریاضی جهان تایید شد هم‌پایی ایران با مریم میرزاخانی اسحاق جهانگیری:‌ عده‌ای به جای خوشحال شدن از قرارداد توتال به هم می‌ریزند رهایی مطبوعات، مطبوعات رهایی