رولت روسی

آرمان ملي: خبر راه‌اندازي مرکز مبادله ارز با طلا از سوي بسياري از کارشناسان به منزله مداخله فعال در بازار ارز تعبير شده که به معناي يکسان سازي نرخ بازار آزاد ارز در با مرکز مبادله ارز و طلاست اما برخي از کارشناسان معتقدند پيش از اين نيز بانک مرکزي اقدام به راه‌اندازي سامانه‌هاي مختلف جهت تعديل کردن اين بازار با ادبيات‌هاي مختلف راه‌اندازي کرده بود که بعد از مدتي با تبصره به ايجاد رانت‌ها و مشکلات جديدي در اين خصوص منجرشد اما برخي از کارشناسان نيز خوش‌بينانه معتقدند با راه‌اندازي اين مرکز احتمال تخليه حباب سکه و طلا ايجاد وجود دارد و با تخصيص ارز نيمايي به دارو و اقلام اساسي وضعيت اقتصاد و بازار ارز تا اندازه‌اي سامان يابد.
طرحي با ادبيات و قالب جديد
سيدمحمد ميرمعيني، کارشناس حوزه بازار سرمايه در اين خصوص به آرمان ملي گفت: چگونگي تامين بازار ارز متناسب با عرضه و تقاضا از مهم‌ترين بخش‌هاي مديريت اين بازار محسوب مي‌شود اما سياست‌هاي دولت تاکنون در اين زمينه چندان موفق نبوده است که با وجود تاکيد دولت بر بازگرداندن ارزهاي صادراتي به دلايل مختلف اين موضوع انجام نشده است و به‌ نظر مي‌رسد با راه‌اندازي اين سامانه باز هم مشکل ادامه داشته باشد. او افزود: اجراي اين طرح و ادبيات به کار رفته از سوي رئيس کل بانک مرکزي در خبر راه‌اندازي مرکز مبادله ارز و طلا به نوعي در حقيقت تکرار مديران در دوره‌هاي پيشين در خصوص ديگر سامانه‌هايي است که با باگ‌ها و تبصره‌هاي مختلفي مواجه شد و نتوانست به اهداف از پيش تعيين شده خود در اين حوزه دست يابد هر چند در حال حاضر آمار صادرات محصولات مختلف در حوزه‌هاي مختلف مانند پتروشيمي، معدن موجود است اما به دليل عواملي مانند برخوردهاي مالياتي احتمالي و عرضه و تقاضاهاي نامتعادل خيلي از ارزها به سامانه بازنمي‌گردد در نتيجه اختلالاتي در قيمت‌گذاري و مشکلاتي ايجاد مي‌شود. از سوي ديگر محدوديت‌هاي ناشي از تحريم‌ها جريان‌هاي ورودي ارز را خيلي مشکل ساخته است و اخيراً هم به دليل مشکلات سياسي اين مسائل افزايش خواهد يافت به همين دليل سامانه‌ها خيلي کارگشا نخواهند بود همانگونه سامانه نيما ناخدا، بازار متشکل ارزي موفقيت چنداني نداشته است.
پيش‌بيني عملکرد سامانه جديد بانک مرکزي


ميرمعيني به دو دليل سامانه‌هاي اين چنيني را موفق نمي‌داند و معتقد است: فقدان جامع برنامه‌ريزي در سطوح مختلف و بهره نگرفتن از نظر کارشناسان از جمله عواملي است که در سيستمي چندبعدي عملکرد سامانه‌ها را با اختلال روبه‌رو مي‌کند. از سوي ديگر برخوردهاي سليقه‌اي و اولويت‌بندي اشتباه تخصيص و تقسيم‌بندي ارز از دوره‌هاي گذشته تاکنون از جمله ديگر عواملي است که تخصيص ارز ترجيحي را با مشکلاتي مواجه ساخته است همچنين فقدان نظارت مناسب که بتواند از رانت‌ها جلوگيري کند به عدم اطمينان مراجعان در اين عرصه انجاميده و در نتيجه سامانه‌ها را بدون عملکرد مثبت تبديل کرده است.
موفقيت مشروط مرکز مبادله ارز با طلا
اين کارشناس اضافه کرد: تشکيل بازار متشکل ارز چنانچه با رعايت تمام جوانب کار اجرايي شود رويکردي مطلوب ارزيابي مي‌شود اما با توجه به محدوديت‌هاي ارزي ،تحريم‌ها و التهابات تورمي پيش‌بيني مي‌شود اين سامانه عملکرد مثبت چنداني نخواهد داشت. او درباره گفته رئيس کل بانک مرکزي مبني بر قاچاق بودن مبادلات ارزي خارج از اين سامانه گفت: اين مسائل پيش از اين هم همزمان با راه‌اندازي سامانه‌هاي مختلف گفته شده است اما بعد از مدتي با تبصره‌ها از حالت جامعيت و قانونمندي خارج مي‌شود و با باگ‌هاي مختلفي براي فرار از مصوبات اعلام شده روبه‌رو مي‌شود .ميرمعيني اضافه کرد: اين سامانه‌ها زماني مفيد خواهد بود که عرضه و تقاضاي ارز به شکل آزادانه و خارج از نظام دستوري جريان داشته باشد در غيراينصورت محدوديت‌ها هميشه باعث ايجاد رانت شده و اصلاح سياست‌هاي کلان اقتصادي و کاهش تنش‌هاي سياسي يکي ديگر از پيش شرط‌هاي بهبود وضعيت اقتصادي و تعادل بخشي به بازار ارز خواهد بود.
احتمال افت قيمت طلا و تخليه حباب سکه
نادر بذرافشان، رئيس اتحاديه طلا و جواهر تهران درباره اقدام جديد بانک مرکزي درخصوص راه‌اندازي مرکز مبادله ارز و طلاي ايران و مزاياي آن گفت: چنين رويکردي چنانچه با مديريت صحيح طوري شکل گيرد که مثل عرضه سکه در بورس کالا معاملات انجام شود مي‌تواند نقش مهمي در ثبات بخشي قيمت‌ها و حتي منجر به کاهش نرخ‌ها در بازار طلا و ارز شود حال بايد ديد که طي روزهاي آينده روش مديريت و عرضه اين کالاها به چه منوال خواهد بود تا تاثير آن را در بازار مشاهده شود. او افزود: انتشار خبر افتتاح چنين بازار جديدي طي روزهاي گذشته بدون اينکه معامله‌اي انجام شود تاثير خود را بر روي قيمت‌ها در بازار به جاي گذاشت به طوري که نرخ طلا و سکه طي دو سه روز گذشته روندي نسبتا کاهشي را در پيش گرفت و چنانچه عرضه سکه علاوه بر ربع به نيم و تمام سکه بهارآزادي در بورس کالا برسد بي‌ترديد اثر چنين اقدامي منجر به ساماندهي بازار سکه و ثبات قيمتي همراه با کاهش نرخ‌ها در بازار اين کالا خواهد شد. رئيس اتحاديه طلا و جواهر تهران بيان کرد: بازار اين روزها التهاب هفته‌هاي گذشته را ندارد به طوري که ميزان تقاضا کاهش و معاملات با ثبات نسبي قيمت‌ها تقريبا روال عادي خود را طي مي‌کند حال با ايجاد بازار جديد مرکز مبادلات ارز و طلا شکي نيست که در صورت مديريت اصولي فعاليت در چنين بازاري مي‌تواند نقش مهم و تاثيرگذاري بر ثبات و کاهش قيمت‌ها همچنين تخليه حباب قيمت طلا، سکه و رشد بي منطق ارز را در بازار به جاي گذارد. اين کارشناس بازار طلا افزود: چنانچه عرضه سکه علاوه بر ربع به نيم و تمام سکه بهارآزادي در بورس کالا برسد اثر چنين اقدامي منجر به ساماندهي بازار سکه و ثبات قيمتي همراه با کاهش نرخ‌ها در بازار اين کالاي خواهد شد و اميدواريم با راه‌اندازي بازار جديد مرکز مبادله ارز و طلاي ايران فصل نويني در معاملات رسمي طلا، سکه و ارز آغاز شود و بازار مسير رونق و ثبات را در پيش گيرد به طوري که هر ساله بخصوص هفته‌هاي پاياني سال، بازار فروش مصنوعات طلا رونق بيشتري مي‌گيرد و سطح تقاضا به نسبت بالا مي‌رود اما امسال به دليل کاهش قدرت خريد مردم همچنين نوساناتي که در بازار ارز اتفاق مي‌افتد و قيمت طلا نيز به تبع آن افزايشي مي‌شود تقاضاي کمتري به چشم مي‌خورد.
پايان معاملات در بازار متشکل ارزي و انجام معامله ارز و طلا در بازار جديد
اين گزارش مي‌افزايد: به منظور ساماندهي و توسعه بازار در حوزه ارز و طلا، مرکز مبادله ارز و طلاي ايران راه‌اندازي شده است تا معاملات ارز (اعم از اسکناس و حواله) و طلا به تشخيص رئيس کل بانک مرکزي در بسترهاي الکترونيکي مورد معامله و تسويه قرار گيرد از طرفي نيز در پي مصوبه اخير شوراي پول و اعتبار مبني بر راه‌اندازي مرکز مبادلات ارز و طلا به جاي بازار متشکل ارزي، تحولي در بازار طلا و ارز طي روزهاي آينده ايجاد خواهد شد چرا که شوراي پول و اعتبار در جلسه هفته گذشته، مصوبه پيشين خود در خصوص بازار متشکل معاملات ارزي را اصلاح و آن بازار را در سطح توسعه‌يافته‌اي به عنوان مرکز مبادله ارز و طلاي ايران ارتقا داد. طبق گفته محمدرضا فرزين، رئيس کل بانک مرکزي ،بازار ارز و طلا در سامانه طراحي شده تحت عنوان کاپيتان راه‌اندازي مي‌‌شود و سامانه ناخدا در کنار مرکز مبادله ارز و طلا با عنوان سامانه نظام مديريت خدمات ارز به ايران که از ديروز راه‌اندازي شده قرار است ارز خدماتي و غيربازرگاني را که مصارف 38 گانه از جمله ارز درماني، ارز ماموريت، امور دانشجويي، اعزام براي شرکت در مسابقات، زيارتي و سياحتي و غيره دارد تامين کند که البته هر يک از اين مصارف نيازمند شرايط و ضوابطي است که متقاضيان آن بايد داشته باشند که مشمول اين نوع از ارز خدماتي شوند همچنين رويکرد تاسيس مرکز مبادلات ارز و طلا چنانچه با مديريت صحيح طوري شکل گيرد که مثل عرضه سکه در بورس کالا معاملات انجام شود، مي‌تواند نقش مهمي در ثبات بخشي قيمت‌ها و حتي کاهش نرخ‌ها در بازار طلا و ارز شود.