روزنامه خراسان
1401/12/20
بهبود «شامخ» به امید بازار شب عید
خراسان- تازه ترین داده های مربوط به شاخص مدیران خرید (شامخ) بنگاه های اقتصادی در کشور نشان می دهد که در بهمن ماه امسال، این شاخص پس از یک سقوط کم سابقه در دی ماه و به مدد امیدواری به بازار شب عید توانسته خود را بازیابی کند و به ناحیه مثبت وارد شود. طبق این داده ها، شامخ صنعت نیز به بیشترین میزان 8 ماهه اخیر افزایش یافته است. با این حال همچنان برخی ابهامات در خصوص بهبود مطمئن تولید بنگاه ها وجود دارد. شامخ چیست؟ شاخص مدیران خرید (شامخ) یکی از سریع ترین برآوردگرهای وضعیت اقتصادی به خصوص در بخش های صنعت و خدمات است. در محاسبه این شاخص با نظرسنجی پرسشنامه ای از مدیران بنگاه ها، خواسته می شود به 12 پرسش مطرح شده (شامل معیارهای اصلی (مقدار تولید محصولات، میزان سفارش های جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش، موجودی مواد اولیه، میزان استخدام نیروی انسانی جدید) و معیارهای فرعی(قیمت خرید مواد اولیه، موجودی محصول نهایی در انبار، میزان صادرات، قیمت محصولات، مصرف انرژی، میزان فروش و انتظار تولید در ماه آینده)) و در قالب سه معیار وضعیت نسبت به ماه قبل (بهتر، بدتر یا بدون تغییر) پاسخ دهند. وزن 12 پرسش در محاسبه نهایی شامخ، یکسان نیست و در نهایت، عددی بین صفر تا صد برای این شاخص به دست می آید. در این خصوص عدد 50 به معنی وضعیت بدون تغییر نسبت به ماه گذشته است و اعداد بالاتر و پایین تر از 50 به ترتیب شدت بهتر یا بدتر شدن وضعیت نسبت به ماه قبل را نشان می دهند. بازیابی شامخ اقتصاد در بهمن ماه گزارش اخیر اتاق بازرگانی ایران از وضعیت شامخ نشان می دهد این شاخص پس از یک سقوط کم سابقه در دی ماه، به 51.35 رسیده و در واقع توانسته خود را بازیابی کند. در دی ماه، شامخ کل اقتصاد با سقوط به رقم 41.89 به کمترین میزان خود از ابتدای شروع محاسبه آن (به غیر از فروردین هر سال و اسفند 98 (شروع کووید)) رسیده بود. بااین حال ، این شاخص به دلیل رشد فعالیت شرکت ها طبق روال پایان سال در بهمن ماه جهش یافته است. طبق گزارش اتاق ایران، در بهمن ماه، همه مؤلفه‌های اصلی به غیر از میزان سفارش های جدید مشتریان و موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده سایر شاخص‌ها بیشتر از ۵۰ گزارش شده‌اند. در خصوص میزان سفارش های جدید مشتریان باید گفت که این شاخص در بهمن ماه 49.6 محاسبه شده که به رغم بهبود نسبت به ماه قبل، همچنان کاهش را نشان می دهد. در این زمینه، مشتریان بنگاه ها در واکنش به صعود قیمت ارز در تصمیم گیری برای سفارش ها دچار سردرگمی شده اند. درباره شاخص قیمت خرید مواد اولیه نیز همین تاثیر نرخ ارز به چشم می خورد. در واقع صعود شدید نرخ ارز در بهمن ماه باعث شده تا همچنان فشار هزینه نهاده های تولید برای کسب و کارها به شدت افزایش یابد و متعاقباً شرکت ها در زنجیره تامین مواد مورد نیاز با مشکل روبه رو باشند. شامخ صنعت در قله 8 ماهه اما داده های گزارش اخیر شامخ در بخش صنعت، حکایت از افزایش آن به بیشترین میزان 8 ماهه اخیر دارد. به این ترتیب این شاخص از رقم 45.6 در دی ماه که رکود نسبی محسوب می شود به 57.39 در بهمن که بهبود نسبی به شمار می آید، رسیده است. هرچند به عقیده فعالان اقتصادی نرخ رشد شامخ مطابق با انتظارات پایان سال و مانند بهمن ماه هر سال نبوده است. در میان 11 صنعت بررسی شده، صنایع نساجی، ماشین سازی و لوازم خانگی با شامخ 65.28 و 64.87 بیشترین میزان و صنایع پوشاک و چرم و غذایی به ترتیب با شامخ 52.78 و 54.08 کمترین میزان شامخ در بهمن ماه را داشته اند. در این ماه، برخی از مهم ترین مشکلات اصلی تولید از دید برخی فعالان اقتصادی به این شرح بوده است: جهش بی رویه نرخ ارز که موجب شده عرضه کنندگان تمایل به فروش نداشته باشند، افزایش بی ثباتی قیمت ها که باعث شده بسیاری از عرضه کنندگان مواد اولیه تمایلی به فروش نداشته باشند، الزام به ورود ارز حاصل از صادرات که باعث شده بسیاری از شرکت ها که ارز صادراتی را صرف خرید و جایگزین کردن مواد اولیه می کنند (صنایع فلزی) در برخی از دوره‌ها با تراز منفی روبه رو باشند.
سایر اخبار این روزنامه
حمایت از نخبگان مسیر درست، شتاب ناکافی
در سوگِ ابن‌سینای معاصر
بهبود «شامخ» به امید بازار شب عید
شورآفرینی فردوسی در آمریکای لاتین
عامل قتل نامادری دستگیر شد
چرایی نگاه ملی و افق فراملی برای مشهد الرضا (ع)
پایتخت معنوی ایران نیازمند نگاه ملی
پایان بن‌بست ۷ ساله روابط تهران-ریاض
برنامه‌های امپراتور شی ادعای عجیب ساکت و ستاره های اکران نوروزی
اقامه نماز رهبر انقلاب بر پیکر دکتر حسن غفوری فرد
اوج گیری چراغ خاموش کرونا!
بلعیده‌شدن آسمان شب با آلودگی نوری
آبشارهای صداوسیمادار!
ریزش دلار در پی توافق تهران – ریاض
