روزنامه خراسان
1402/01/16
موتورهای محرک جهش بهاری بورس
خراسان- اگر چه تلاطم بازارها در ماه های پایانی سال های گذشته، پیش بینی روند اقتصاد و بازار سرمایه را دشوار کرده بود، با این حال، علایمی که در هفته های پایانی سال قبل هویدا شد، امید به روند صعودی بازار سرمایه را بیشتر کرد. به طوری که هم اینک شاخص کل بورس، با همه اما و اگرها، قله تاریخی و البته تاریک خود در مرداد 99 را پشت سر گذاشته و پیش بینی های مثبتی از ادامه این روند وجود دارد. جهش نرخ ارز در نیمه دوم سال گذشته بر خلاف این که بازار طلا و سکه و دیگر دارایی ها را بالا کشید، موجب نشد بازار سرمایه از لاک دفاعی و احتیاطی خود بیرون بیاید. علت آن نیز تقریباً مشخص است. افزایش نرخ ارز به عنوان لنگرگاه اصلی تورم در اقتصاد ایران، به شدت انتظارات تورمی را افزایش داد و موجب شد سرمایه گذاران به سراغ دم دست ترین و مطمئن ترین دارایی ها برای سرمایه گذاری نقدینگی بروند تا قدرت خرید آن ها در سیلاب تورمی حداقل محفوظ بماند. در این میان سرمایه گذاری در بورس به دلیل بی اعتمادی به آن، که ریشه در عواملی نظیر دخالت های دولتی و ریسک های سیاسی دارد، به حاشیه رانده شد و سرمایه گذاران ترجیح دادند به رغم تلاش سیاست گذاران برای حمایت از این بازار نظیر بیمه سهام، با خروج پول از این بازار، به بازارهای موازی دیگر روی بیاورند. با این حال، هر چه به انتهای سال 1401 نزدیک تر شدیم، علایم امیدوارکننده ای از کاهش ریسک ها به بازار سرمایه مخابره شد. نمونه آن مصالحه ایران و عربستان بود که تاثیر فوری و قابل توجهی بر نرخ دلار گذاشت. دلاری که با صعود خود به حوالی 60 هزار تومان در بازار آزاد، بیش از همه نگرانی ها را درباره وضعیت اقتصاد کشور برانگیخته بود. آشکارتر شدن ظرفیت های رشد بازار سرمایه در پایان 1401 به نظر می رسد افت نرخ ارز به پشتوانه کاهش ریسک های سیاسی در انتهای سال گذشته فرصتی را فراهم کرد تا بار دیگر ظرفیت های بازار سرمایه برای رشد پیش چشم سرمایه گذاران قرار گیرد. نخستین موضوع، نرخ تورمی بود که طبق داده های بانک مرکزی، در پایان سال به بیش از 63 درصد رسید. از سوی دیگر، تردید سرمایه گذاران به رغم رشد نرخ دلار موجب شده بود تا بخشی از ظرفیت رشد بازار سرمایه از منظر رشد نرخ دلار و بهبود وضعیت شرکت های صادراتی دست نخورده باقی بماند. بالارفتن ارزش دارایی شرکت های بورسی نیز ظرفیت دیگری بود که زیر فشار ریسک های موجود، محبوس مانده بود. از منظر آماری، نگاهی به کارنامه بازارها نشان می دهد که بازدهی بازار سرمایه در سال گذشته نسبت به دیگر دارایی ها عقب ماندگی قابل ملاحظه ای داشته است. همان گونه که در نمودار مشاهده می شود، سال گذشته، بازدهی بورس در حالی به 43 درصد رسید که این رقم برای دلار 74 و سکه بیش از 150 و در حدود 170 درصد بوده است. جهش شاخص بورس به بالاتر از قله تاریخی با توجه به آن چه گفته شد، شاخص بازار سرمایه از ابتدای سال 1402 روند صعودی قابل ملاحظه ای داشته است. به طوری که در آخرین روز کاری هفته گذشته، شاخص کل قله تاریخی سال 99 را که البته با خاطرات تلخ سرمایه گذاران همراه است، رد کرد. این شاخص تنها در 8 روز کاری ابتدایی امسال، بیش از 8 درصد افزایش یافته و به بیش از 2 میلیون و 119 هزار واحد رسیده است. این در حالی است که به نظر می رسد، روند تحولات مثبت به نفع بازار سرمایه همچنان ادامه دارد. به گزارش تسنیم، دولت در اقدام اخیر خود، پس از کاهش قیمت پایه محصولات پلیمری و پتروشیمی، با فاصله کمی و در اقدامی غیر منتظره مبنای محاسبه نرخ تسعیر ارز برای خوراک پتروشیمی و پالایشگاهی را با کاهش 15 درصدی، از هر دلار 36 هزار تومان به 28500 تومان تقلیل داده است. این در حالی است که نرخ متوسط محصولات صادراتی و وارداتی (نرخ کشف شده)، نزدیک به حدود نرخ بازار مبادله ارز و طلا (حدود 36 هزار تومان) است. در نتیجه می توان گفت این اقدام به سودآوری بیشتر این شرکت ها که اندازه قابل توجهی نیز در بازار سرمایه دارند منتهی خواهد شد. به طور خاص ملاحظه می شود که نماد فارس (متعلق به پتروشیمی خلیج فارس) دیروز تاثیر 8 هزار و 300 واحدی در کل رشد 41 هزار واحدی بورس داشت. آیا رشد بورس حبابی است؟ سوالی که در این جا در باره رکوردشکنی بورس در ذهن سهامداران وجود دارد این است که آیا این رشد شاخص قابل اعتماد است؟ یا مانند رشد شاخص در سال 99، حبابی است و دوباره شاهد تکرار حادثه تلخ سقوط خواهیم بود؟ بخش مهمی از پاسخ به این سوال را با توجه به آن چه در بالا اشاره شد، می توان ارائه داد. همان طور که دیدیم، آمارها به روشنی گواه این موضوع هستند که عقب ماندگی قابل ملاحظه ای در بازار سرمایه نسبت به بازار دیگر دارایی ها به وجود آمده که نشانه ای قابل توجه برای حبابی نبودن رشد اخیر شاخص بورس است. گزارش ایرنا نیز در این زمینه با بیان این که شاهد اشباع قیمت در بازارهای موازی بورس هستیم و حتی احتمال کاهش حباب قیمتی آن ها وجود دارد، می افزاید: در بورس برخی نماگرهای هشداردهنده حباب که درسقف قبلی بازار در سال 99 به ارقام عجیب و غریب رسیده بودند، هم اینک ارقام منطقی را مخابره می کنند. بورس به کدام سو خواهد رفت؟ در پاسخ به این سوال، «محمدرضا دهقانی احمدآباد» در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرد: اگر بتوان به سهامداران چنین اطمینانی داد که هیچ‌گونه دخالتی در ساز و کار بازار صورت نمی‌گیرد، می‌توان به بهبود وضعیت بازار امیدوار بود. وی به احتمال تغییرات در نوع قیمت‌گذاری کالاها و نیز حذف قیمت‌گذاری دستوری از اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: به هر طریقی که بتوان نرخ تعیین شده از طریق بازار را به رسمیت شناخت، شکی وجود ندارد که پول‌های سرگردان جمع‌آوری و جذب بازار سرمایه خواهند شد؛ این موضوع ضمن کمک به اقتصاد کشور، می‌تواند مانع رشد مخرب بازارهای موازی شود که هیچ نتیجه‌ای جز آسیب به اقتصاد ندارد. وی افزود: زمانی که از بررسی عملکرد بازار صحبت میشود باید فاکتورهای بنیادی بازار مانند نرخ ارز، قیمت فلزات اساسی، تورم و درصد تقسیم سود شرکت‌ها ارزیابی شود تا بتوان از این طریق سودآوری شرکت‌ها را برآورد کرد. با در نظر گرفتن چنین بررسی‌هایی به این جمع‌بندی می‌رسیم که با فرض ثبات متغیرهای اعلام شده در وضعیت فعلی، سودآوری شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند و انتظار روند بهتر از معاملات بورس وجود خواهد داشت.
سایر اخبار این روزنامه
«نهی از منکر» آری «نفرت پراکنی» هرگز
وعده های تو خالی مدیران آبی برای خرید زمان!
تغییر نرخ؛ بلبشوی پلاستیکی!
موتورهای محرک جهش بهاری بورس
درس‌هایی از غیراخلاقی‌ترین آزمایش روان شناختی تاریخ
تله ای به نام « توافق موقت »
ماموریت های کارگزاران نظام
نگاه روحانی به انتخابات 1402 و بده بستان نفتی السودانی
ایده توافق موقت دوباره روی میز
اول آبگیری بعد راستی آزمایی!
غرور مرگبار فکل جاهلی!
تحول اساسی در اینترنت با وب 3
