جشنواره کن 2023؛ سیاسی تر و پرستاره

کمتر از یک هفته تا آغاز هفتاد و ششمین دوره جشنواره فیلم کن باقی مانده است؛ مهم ترین و معتبرترین جشنواره سینمایی دنیا که هر سال در بندر کم‌جمعیت کن در جنوب فرانسه، میزبان شماری از فیلم‌های باکیفیت، پرسروصدا و مهم سال است و این بار نیز با فهرست آثار آن که پیش از شروع جشنواره، معرفی شده و درباره آن صحبت می‌شود، می‌توان پیش‌بینی کرد که کن 2023، از دوره‌های گذشته خود چیزی کم ندارد؛ هرچند انگار حاشیه‌هایی نیز بیشتر دارد. افتتاح با فیلمی جنجالی همواره نخستین فیلمی که در جشنواره به نمایش درمی‌آید، از اهمیت خاصی برخوردار است. کن هفتاد و ششم را فیلمی افتتاح می‌کند که ظرفیت‌های ویژه‌ای برای جنجال‌سازی دارد و پس از انتخاب به عنوان فیلم افتتاحیه نیز حواشی را برانگیخت. در شرایطی که چندین سال است سایه جنبش‌های زنانه یا فمینیستی و حامیان حقوق زنان بر سر رویدادهای سینمایی دیده می‌شود، این دوره از جشنواره فیلم کن با نمایش فیلم «ژان دو باری» با بازی جانی دپ هنرپیشه آمریکایی افتتاح می‌شود که طی 5 سال اخیر، با جنجال بی‌پایان اتهام خشونت علیه همسر سابقش امبر هرد، دیگر هنرپیشه آمریکایی روبه‌رو بوده، در آمریکا و انگلیس به دادگاه رفته و همواره سوژه نشریات زرد و پاپاراتزی‌ها بوده است. او در دادگاه انگلیس شکست خورد و در دادگاه آمریکا برنده شد، اما در نهایت کارنامه حرفه‌ای خود را دچار سکته‌ای می‌بیند که باعث شد در این چند سال، از چند فیلم مهم کنار گذاشته شود، اثر مهمی بازی نکند و مهم‌تر آن که دیگر بعید است هیچ‌گاه میانه رأی‌دهندگان آکادمی‌های مختلف سینمایی نظیر اسکار با او خوب شود. یکی از پول سازترین ستارگان دهه 2010 هالیوود، بعد از بایکوت 5 ساله، حالا با فیلمی بزرگ و پرهزینه محصول مشترک فرانسه و انگلیس به بخش خارج از مسابقه کن آمده که در آن، نقش لویی پانزدهم پادشاه فرانسه در سده هفدهم را ایفا می‌کند. در انتظار التهاب و اعتراض البته گفته می‌شود کن 2023 دوره‌ای کم وبیش ملتهب و سیاسی هم باشد. در شرایطی که مدتی است اعتراضات در فرانسه اوج گرفته و حتی به گزارش ایسنا، اتحادیه انرژی فرانسه در پی اعتراضات به اقدامات رئیس جمهور فرانسه تهدید کرد که برق جشنواره فیلم کن و مسابقات اتومبیلرانی موناکو را قطع خواهد کرد، عده‌ای گفته‌اند که این دوره جشنواره، به اندازه دوره مشهور 1968 ملتهب خواهد بود. سال 1968 در پی اعتراضاتی که در کشور فرانسه در جریان بود، با اقداماتی که ژان لوک گدار جزو ترتیب‌دهندگان آن بود، جشنواره متوقف شد و ناتمام ماند؛ چراکه شماری از اعضای هیئت داوران   استعفا کردند. امسال نیز که خشم مخالفان دولت پس از افزایش سن بازنشستگی از 62 به 64 سال، شعله‌ور شده، عده‌ای منتظرند تا هفتاد و ششمین دوره این رویداد سینمایی، نمایش‌دهنده اعتراضات باشد. از پیکسار تا اسکورسیزی اما فارغ از حواشی، کن 2023 محل حضور چهره‌های شاخصی از جهان سینما خواهد بود. جز روبن اوستلوند سازنده «مثلث غم» که رئیس هیئت داوران است، پل دانو و بری لارسن دو ستاره آمریکایی نیز در این هیئت حاضرند و البته جولیا دوکورنو که 2 سال پیش با فیلم متفاوت «تیتان» برنده نخل طلا شد، از دیگر اعضای هیئت داوران است. برای رونمایی در بخش اصلی جشنواره، 17 فیلم معرفی شده که ممکن است با اضافه شدن فیلم مورد انتظار مارتین اسکورسیزی، این فهرست به 18 فیلم افزایش یابد؛ اگرچه با نزدیک شدن به روزهای آغاز این رویداد، احتمال آن زیاد نیست. فیلم «قاتلان ماه کامل» ساخته تازه اسکورسیزی که یک اثر پرستاره و پرهزینه هالیوودی است، با حضور رابرت دنیرو، لئوناردو دی‌کاپریو، جسی پلیمونس، جان لیتگو و برندن فریزر از آثار شاخص این رویداد به شمار می‌رود که فعلا در بخش خارج از مسابقه حضور دارد. البته در این بخش فیلم تازه سری «ایندیانا جونز» به کارگردانی جیمز منگولد و پویانمایی مورد انتظار «بنیادین» محصول تازه دیزنی و پیکسار هم حضور دارند. ستاره‌های یک جشنواره در بخش اصلی ، یکی از مهم‌ترین نام‌ها، وس اندرسون فیلم ساز صاحب سبک آمریکایی است که با فیلم پرستاره «شهر ستاره‌ای» حضور دارد؛ اثری با فهرست بلندبالایی از هنرپیشه‌های شاخص نظیر اسکارلت جوهانسون، تام هنکس، تیلدا سویینتن، برایان کرانستون، ادوارد نورتون، آدرین برودی، استیو کارل، ویلم دفو و مارگو رابی! وس اندرسون فیلم نامه این کمدی‌درام علمی-تخیلی را همراه با رومن کاپولا فرزند فرانسیس فورد کاپولای بزرگ نوشته است. درام عاشقانه «می دسامبر» اثر تاد هینس نیز دیگر اثر آمریکایی و طبعا دارای ستاره جشنواره کن 2023 است که با حضور ناتالی پورتمن، چارلز ملتون و جولیان مور ساخته شده و در بخش اصلی رونمایی خواهد شد. شان پن برنده جایزه بازیگری جشنواره فیلم کن نیز در این دوره فیلم دارد؛ «مگس‌های سیاه» اثر ژان استفان ساوار در ژانر تریلر که تای شریدان بازیگر دیگر آن است. جالب است بدانید مایک تایسون بوکسور بازنشسته‌ آمریکایی نیز در این فیلم بازی می‌کند. ژولیت بینوش با درام تاریخی «شور دودین بوفانت»، ایزابلا روسلینی با درام «کیمرا» و جود لا و آلیشیا ویکاندر با درام تاریخی «آتیش‌پاره» از دیگر ستاره‌های حاضر در کن امسال‌ هستند. استادان سینما می‌آیند از ستاره‌ها که بگذریم، فهرستی از بزرگان سینمای امروز جهان در هفتاد و ششمین دوره جشنواره فیلم کن، حضور دارند. نوری بیلگه جیلان فیلم ساز نامی سینمای ترکیه که کلکسیونی از جوایز این رویداد را در کارنامه دارد، با فیلم تازه‌اش «درباره علف‌های خشک» در بخش اصلی حاضر است. کن لوچ سینماگر نامدار انگلیسی در 86 سالگی، فیلم تازه‌اش با نام «بلوط پیر» را به کن 2023 داده که اگر یک بار دیگر نخل طلای جشنواره فیلم کن را برای لوچ به ارمغان بیاورد، نام او را در میان فیلم سازان برنده این جایزه، با 3 نخل، جاودانه خواهد کرد. ویم وندرس کارگردان آلمانی که پیشتر جوایز اصلی کن، ونیز و برلین را برده، این بار با «روزهای عالی» محصول مشترک آلمان و ژاپن، در سودای نخل طلاست. آکی کوریسماکی سینماگر نام‌آور اهل فنلاند با فیلم «برگ‌های افتاده» که باتوجه به روال معمول جشنواره، با 81 دقیقه، زمان بسیار کمی دارد، در کن 2023 حاضر شده است. دو فیلم ساز شاخص سینمای ایتالیا یعنی مارکو بلوکیو با «ربوده‌شده» و نانی مورتی با «یک آینده روشن‌تر» نیز در این دوره کن حاضرند و برای به دست آوردن نخل طلا، رقابت می‌کنند.