آغاز بهار کتاب

جواد نوائیان رودسری – درهای سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران،با شعار « آینده ، خواندنی است»،  در حالی ساعت 10 صبح روز گذشته به روی علاقه‌مندان باز شد که نخستین خرید کتاب از مهم ترین رویداد فرهنگی کشور، حدود چهار ساعت قبل از آن و به صورت مجازی انجام شده‌بود. ساعتی پیش از گشایش نمایشگاه، علی رمضانی، سخنگو و قائم‌مقام این دوره از نمایشگاه، با انتشار متنی در فضای مجازی اعلام کرد: «اولین خریدار بخش مجازی نمایشگاه کتاب از بابل ۶:۰۵ صبح، خرید خود را به پایان رساند. ناشران حاضر در مصلی هم از ساعت 10 صبح میزبان مردم خواهندبود.» به گزارش مهر، همزمان با آغاز به کار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حاشیه برگزاری جلسه دیروز صبح هیئت دولت، از حضور نزدیک به 3 هزار ناشر در نمایشگاه امسال، به صورت فیزیکی و مجازی خبر داد و تأکید کرد:با افزایش حدود دو برابری یارانه کتاب نسبت به دوره قبلی نمایشگاه و افزایش مساحت آن به رقم بی‌سابقه 130 هزار متر مربع، پیش‌بینی می‌شود که بین 5 تا 7 میلیون نفر، از سی و چهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، که از 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه در مصلای پایتخت برگزار می‌شود، بازدید کنند. ایرنا خبر داد که حضور مردم در نخستین روز نمایشگاه، آن هم ساعتی بعد از باز شدن درهای آن، قابل توجه بوده‌است، هرچند که هنوز، تعدادی از غرفه‌ها در حال آماده‌سازی هستند. خریدهای مجازی این دوره، مانند دوره قبل، از طریق درگاه اینترنتی «ketab.ir» انجام می‌شود. در نمایشگاه امسال، تخفیف برای خرید مجازی، 10 درصد و برای خرید حضوری، 20 درصد در نظر گرفته شده‌؛ این در حالی است که میزان تخفیف برای خرید مجازی در نمایشگاه پارسال، بیشتر از خرید به صورت حضوری در نظر گرفته شده‌بود.     حضور ناشران 27 کشور حضور ناشران خارجی در نمایشگاه سی و چهارم، قابل توجه است. به گزارش ایبنا، 100 ناشر خارجی از 27 کشور جهان در این رویداد بزرگ فرهنگی حضور دارند. این ناشران 45 هزار عنوان کتاب را با خود به نمایشگاه سی و چهارم آورده‌اند که این آمار، حکایت از رشد 40 درصدی نسبت به سال قبل دارد. مهمان ویژه نمایشگاه کتاب امسال، کشور تاجیکستان است که با 20 ناشر و جمعی از نویسندگان و شخصیت‌های مطرح فرهنگی خود، در مصلای تهران حضور یافته؛ قرار است برنامه‌های ویژه‌ای طی روزهای آینده، از سوی تاجیک‌ها در   غرفه‌هایشان برگزار شود. گفتنی است با وجود آغاز به کار نمایشگاه بین‌المللی کتاب در ساعت 10 صبح دیروز، بخش بین‌الملل، امروز و در ساعت 16 و 30 دقیقه، شروع به فعالیت خواهدکرد. سخنگوی نمایشگاه امسال، با اعلام این خبر گفته‌است: افتتاح بخش بین‌الملل بزرگ ترین رویداد فرهنگی کشور، با حضور مقامات فرهنگی، سفیران کشور‌های مختلف و مهمانان خارجی حاضر در نمایشگاه برگزار می‌شود. رمضانی افزوده‌است: وزیران فرهنگ دو کشور تاجیکستان و ونزوئلا، رؤسای نمایشگاه‌های کتاب دوحه و مسقط، همچنین، مهمانانی از اندیشمندان دیگر کشورهای جهان، از سی‌و‌چهارمین دوره نمایشگاه بین‌‌‌‌المللی کتاب تهران بازدید خواهند کرد. مأموریت ویژه سامانه فروش مجازی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نخستین مقام دولتی بود که پیش از ظهر دیروز و در نخستین ساعات گشایش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، از آن بازدید کرد. پایگاه اطلاع‌رسانی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با اعلام این خبر، از محمدمهدی اسماعیلی نقل کرده‌است که «در این دوره از نمایشگاه، علاوه بر فروش حضوری، سامانه فروش مجازی را نیز برای مخاطبان و علاقه‌مندانی که به دلایلی همچون بُعد مسافت امکان حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را ندارند، راه‌اندازی کردیم. پیش‌بینی می‌کنیم این نمایشگاه با استقبال خوب مخاطبان روبه‌رو شود.» سامانه فروش مجازی، از دوران همه‌گیری کرونا و به عنوان یکی از روش‌های کارامد در عرضه کتاب به علاقه‌مندان سراسر کشور، به کار گرفته و استفاده از آن نهادینه شد. اما امسال   سامانه فروش مجازی، کاربری دیگری هم برای مدیریت بهتر توزیع یارانه کتاب در میان جمعیت هدف این یارانه دارد. ایبنا از قول علی رمضانی، سخنگو و قائم‌مقام نمایشگاه سی و چهارم، استفاده از یارانه برای خرید کتاب را منوط به ثبت سفارش در سامانه مجازی فروش دانسته‌است. متقاضیان مشمول دریافت یارانه کتاب، می‌توانند با ورود به سامانه مجازی و ثبت خرید کتاب، از یارانه مذکور استفاده کنند؛ البته دریافت کتاب‌های خریداری شده، می‌تواند به صورت حضوری یا با ارسال پُستی انجام شود. به این ترتیب، در نمایشگاه امسال، برای جلوگیری از برخی سوءاستفاده‌ها و اختصاص یارانه به افراد ذی‌حق، سامانه فروش مجازی به میدان آمده و به ایفای نقش می‌پردازد. طبق گزارش خبرگزاری کتاب ایران، بن خرید کتاب در نمایشگاه امسال نیز مانند سال‌های قبل، به دانشجویان، طلاب، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و اهل قلم اختصاص می یابد. سقف یارانه اعتباری خرید کتاب برای دانشجویان و طلاب  600 هزار تومان است که  360 هزار تومان از آن، آورده مشمول و 240 هزار تومان سهم معاونت فرهنگی وزارت ارشاد است. سقف یارانه کتاب اعضای هیئت علمی، 700 هزار تومان تعیین شده که 350 هزار تومان آورده اعضا و  350 هزار تومان سهم معاونت فرهنگی وزارت ارشاد خواهد بود. به گزارش ایبنا، در مجموع، به 9 هزار و 145 نفر از اعضای سامانه اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران، یعنی مؤلفان، مترجمان، مصححان، محققان و همچنین، افرادی که نقشی در تولید اثر داشته‌اند، از‌جمله ویراستاران و تصویر‌گران، بین 400 تا 800 هزار تومان اعتبار خرید کتاب تخصیص داده شده‌است و همانند دوره قبل، اختصاص بن خرید کتاب، با ارائه کد ملی افراد ممکن خواهد بود. فرصتی طلایی برای کتاب فروشان حرفه‌ای در سی و چهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در کنار حضور نزدیک به 3 هزار ناشر داخلی و خارجی، 200 کتاب فروشی فعال در دوره‌های قبلی نمایشگاه نیز امکان حضور پیدا کرده‌اند. این کتاب فروشی‌ها در ادوار پیشین نمایشگاه کتاب تهران، عنوان «نخستین ویترین‌داران حاضر در نمایشگاه» را به خود اختصاص داده‌اند و حالا می‌توانند با استفاده از یارانه دولتی و طی 10 روز، از شرایطی مشابه ناشران برخوردار باشند و علاوه بر فروش فیزیکی، از امکانات سامانه فروش مجازی نمایشگاه امسال نیز استفاده کنند. افزون بر این‌ها، برگزارکنندگان نمایشگاه امسال، برای رونق بیشتر آن، برنامه‌های گوناگونی مانند دایر شدن «سینما کتاب»، برپایی غرفه «کتاب آرا» در سالن کارنامه نشر ویژه کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان و همچنین سالن یاس، فعالیت بخش «مشاوره‌ کتاب» با شش فضا در شبستان اصلی و ... را پیش‌بینی کرده‌اند.