لایق وصل تو که من نیستم - اذن به یک لحظه نگاهم بده

جواد نوائیان رودسری –   دلم به سوی حرم ات پَر می‌کشد. به راستی چه صفایی دارد زیارت حریم قدسی‌ات و چه معنویتی دارد، دو رکعت نماز پس از زیارتت. زائران از راه‌های دور و نزدیک به زیارت تو آمده‌اند. به چهره‌های آن ها که می‌نگری، قطرات اشک را می‌بینی که همچون درّ بر گونه‌هایشان، فرو می‌چکد و لب‌هایشان، ارادتی را زمزمه می‌کند که قرن‌هاست دل باختگان ولایت تو در دل دارند. ای امام رئوف! خداوند زائران تو را دوست دارد که زائران تو، برای تجدید عهدی آمده‌اند که از ازل تا ابد، پای بندان آن، آمرزیده شدگان اند. یا علی بن موسی‌الرضا(ع)، زیارت تو، کلید باغ جنان است و شمیم دلکش صحن و سرایت، داروی دل بیمار؛ تا لَختی رها شود از زنگارهایی که گناهان و معاصی، بر صفحه سفیدش نقش کرده‌اند. امروز، روز زیارتی توست؛ روز تجدید عهد با ولایت، روز شکفتن گل نیاز در دل‌های حاجتمندان. امروز، روز زمزمه عشق است در حریم ملکوتی آن‌که رضای خداوند در گروی رضای اوست. روز 23 ذی‌القعده، روز مخصوص زیارتی امام رضا(ع) است. برخی از منابع تاریخی، از این روز با عنوان روز شهادت آن حضرت نیز یاد کرده‌اند. در این روز، زائران و مجاوران بارگاه ملکوتی سلطان سریر ارتضا، امام علی بن موسی‌الرضا(ع)، از راه‌های دور و نزدیک، خود را به حرم مطهر آن حضرت می‌رسانند تا از فیض عظیم زیارت ولی خدا بهره‌مند شوند. به همین مناسبت، در گفت‌‌وگویی با آیت‌ا... سیداحمد حسینی خراسانی، عضو فقهای شورای نگهبان، به بررسی جایگاه و اهمیت زیارت حضرت امام رضا(ع) در آموزه‌های اهل‌بیت(ع) پرداختیم.   در روایاتی که از ائمه اطهار(ع) به دست ما رسیده‌است، چه توصیه‌هایی درباره اهمیت و ثواب زیارت مرقد مطهر امام رضا(ع) وجود دارد؟ درباره فضیلت و ثواب فراوان زیارت مرقد مطهر امام رضا(ع) روایات بسیاری نقل شده است. مرحوم میرداماد، عالم و فیلسوف نامی جهان اسلام، در رساله «اربعة ایام» و مرحوم آقاجمال خوانساری در «رساله مزار»، به صورت ویژه، از زیارت مضجع شریف امام هشتم(ع) در روز نخست ماه رجب و روزهای 23 و 25 ماه ذی‌القعدةالحرام، یاد کرده‌اند. این روایات، برخی دربردارنده زیارت مطلقه آن امام همام و برخی دیگر، شامل زیارت مخصوص آن حضرت است. بحث اصلی در این روایت‌ها، تأکید بر اهمیت زیارت مرقد مطهر امام رضا(ع) است؛ به عنوان نمونه روایت مشهوری که از امام جواد(ع) درباره زیارت قبر پدر بزرگوارشان در توس وارد شده است، ثواب این زیارت را برتر از زیارت مرقد مطهر اباعبدا...(ع) در کربلا می‌داند. در روایت دیگری از امام نهم(ع)، ثوابی معادل 70 حج یا 7 هزار حج مقبول، برای زائر حرم امام رضا(ع) در نظر گرفته شده است. این ثواب فراوان، نشان‌دهنده جایگاه و اهمیت زیارت مضجع شریف رضوی در آموزه‌های دینی ماست. به طوری‌که در احادیث مختلف، زائران حرم رضوی در توس، در زمره رستگاران روز قیامت و بلکه دارای جایگاه بلندتر و بهتری نسبت به دیگر مؤمنان، شمرده شده‌اند. شیخ صدوق، در کتاب ارجمند «عیون اخبار الرضا(ع)»، با سند صحیح، از امام کاظم(ع) نقل کرده است که فرمودند: «اذا کان یوم القیامة کان علی عرش ا... جل جلاله اربعة من الاولین و اربعة من الاخرین فاما الاولون فنوح و ابراهیم و موسی و عیسی و اما الاربعة الاخرون فمحمد و علی و الحسن و الحسین (علیهم السلام) ثم یمد المطمر فیقعد معنا زوار قبور الائمة ألا ان اعلاهم درجة و أقربهم حبوة زوار قبر ولدی علی؛ هنگامی که قیامت برپا شود، چهار نفر از مقربین پیشین، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی و چهار نفر از مقربین آخر الزمان، محمد، علی، حسن و حسین، بر عرش خدای تعالی قرار دارند و سفره نعمت و طعام گسترده می شود و زوار قبور ائمه (علیهم السلام) با ما می نشینند و در میان آنان، زوار قبر فرزندم علی [بن موسی الرضا(ع)] از درجه و منزلت و هدایای بیشتری برخوردار هستند.» بنابراین، زیارت امام رضا(ع)، در هر زمانی پسندیده و واجد ثواب عظیم است؛ با این حال، درباره ثواب فراوان زیارت مضجع شریف آن حضرت، در روزهای خاص، همان‌طور که اشاره شد، روایاتی وارد شده است که جا دارد مؤمنان و دوستداران اهل‌بیت(ع)، با توجه به این سفارش‌ها، به زیارت قبر مطهر امام هشتم(ع) در روزهای تعیین شده، مشرف و از خوان نعمت و کَرَم الهی بهره‌مند شوند.   روزهای مخصوص زیارت امام هشتم(ع)، چه روزهایی است؟ مرحوم محمدحسن نجفی، مشهور به «صاحب جواهر»، در جلد 20 «جواهر الکلام»، صفحه 98، به فضیلت زیارت امام رضا(ع) در ماه رجب اشاره و بر ثواب و پاداشی که بر آن مترتب است، تأکید کرده است. بنابراین، ماه رجب، یکی از مواقعی است که در آن، زیارت قبر مطهر حضرت ثامن‌الحجج(ع) سفارش شده است. زمان دیگری که به عنوان ایام مخصوص زیارتی آن امام همام، در روایات و احادیث ذکر شده است، روزهای پایانی ماه ذی‌القعده و به طور مشخص، روز بیست و سوم این ماه است که بنا به نقلی، روز شهادت امام رضا(ع) نیز هست. این موضوع را افزون بر میرداماد و آقاجمال خوانساری، دیگر علمای نامی هم مانند مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب شریف «مفاتیح‌الجنان»، آورده‌ و به اهمیت این روز و ثواب فراوان انجام زیارت امام رضا(ع) در آن، اشاره کرده‌اند. در این ایام، بیشتر علما و رجال دین، سعی می‌کنند به مشهد سفر کنند و به زیارت حرم مطهر امام هشتم(ع) مشرف شوند. تا جایی که بنده اطلاع دارم، تعدادی از مراجع عظام تقلید نیز طی این روزها، در مشهد مقدس حضور دارند و از فیض زیارت عالم آل‌محمد(ع) بهره‌مند می‌شوند.