پشت پرده مرغ چند نرخی

حمیدی/ بعد از آشفته‌بازار مرغ در دو ماه ابتدایی سال و کمبود شدید این محصول در کشور که ناشی از کاهش میزان جوجه ریزی در سراسر کشور بود، از اواسط خرداد امسال با تدابیری که صورت گرفت و افزایش میزان جوجه ریزی شاهد روند رو به بهبود این آشفتگی حداقل در بازار مشهد بودیم. البته افزایش قیمت مرغ و برخی حمایت‌های انجام‌شده از سوی دولت در این زمینه بی‌تأثیر نبود. با افزایش قیمت مصوب مرغ به 73 هزار تومان، مرغدار رغبت پیدا کرد که میزان جوجه ریزی خود را افزایش دهد البته به همان نسبت هم قیمت جوجه یک‌روزه کاهش داشته است. با تمام این تفاسیر هنوز گوشه‌هایی از آشفتگی در بازار دیده و مرغ در بازار مشهد بعضاً تا کیلویی 85 هزار تومان هم فروخته می‌شود. طی یک هفته گذشته عرضه مرغ در برخی شهرستان‌ها مانند بردسکن و گناباد با آشفتگی همراه و مرغ 73 هزارتومانی کمیاب شده بود. این وضعیت در بازار مشهد هم دیده شد و مرغ 73 هزارتومانی در اختیار همه فروشگاه‌ها قرار نمی‌گرفت یا به‌صورت سهمیه‌ای توزیع می‌شد. مثلاً مرغ در برخی مناطق 85 هزار تومان فروخته می‌شد و خبری از مرغ 73 هزارتومانی نبود، برخی فروشگاه‌ها مرغ 73 هزارتومانی را به‌صورت محدود و برای هر مشتری یک قطعه مرغ می‌فروختند. برخی هم مدعی بودند قیمت 85 هزار تومانی، متأثر از قیمت مرغ در کشتارگاه‌هاست یا کیفیت مرغ 85 هزارتومانی بهتر از مرغ 73 هزارتومانی است که البته این ادعا را نمی‌توان تایید کرد. هیچ کمبود تولید مرغی نداریم رستمی مدیر امور طیور جهاد کشاورزی استان در گفت‌وگو با خراسان رضوی دراین‌باره می‌گوید: میزان جوجه ریزی مرغ گوشتی استان روند افزایشی داشته به طوری که در خرداد حدود 9 میلیون تن جوجه ریزی شده و نسبت به ماه‌های قبل روند افزایشی داشته است. از سوی دیگر هم اکنون حدود 500 تن مرغ به‌صورت روزانه در استان کشتار می‌شود که متناسب با نیاز استان است و نیمی از این کشتار در بازار مشهد عرضه می‌شود. بنابراین ما هیچ کمبودی در تولید و تأمین گوشت مرغ در استان نداریم. رستمی درباره عرضه کم مرغ با نرخ مصوب در مشهد و برخی شهرستان‌ها نیز می‌گوید: فرایند توزیع مرغ در استان بدین گونه است که بعد از صدور مجوز و کشتار مرغ در کشتارگاه‌ها که تحت نظارت جهاد است، مثلاً در مشهد خودروهای حمل مرغ در کشتارگاه‌ها پلمب و در بازار سپاد با حضور ناظران فک پلمب و تحویل حوزه اصناف می‌شود. یعنی تا پیش از تحویل به اصناف مسئولیت مرغ با جهاد کشاورزی است ولی نحوه عرضه در شهر و واحدهای صنفی بر عهده اتاق اصناف است و این رویه در شهرستان‌ها نیز همین‌گونه است. میری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان مشهد نیز در تکمیل این موضوع می‌گوید: طبق مصوبات کارگروه تنظیم بازار استان، 50 درصد تولید مرغ استان در شهرستان مشهد توزیع می‌شود. یعنی به‌طور مثال از حجم کشتار 550 تن در روز گذشته 270 تن سهمیه مشهد است که توزیع‌شده است. این میزان توزیع حتی بیشتر از نیاز مشهد است. بنابراین این که گفته شود مرغ کم است، صحیح نیست. چرایی متفاوت بودن نرخ‌ها میری درباره تفاوت قیمت‌ها و کم بودن عرضه مرغ با نرخ مصوب نیز می‌گوید: مرغ کشتار و عرضه شده در بازار مشهد به دودسته A  و B  تقسیم می‌شود. مرغ عادی یا همان مرغ B با نرخ مصوب 73 هزار تومان در بازار یافت می‌شود و مرغ A که درجه کیفی بالاتری دارد، معمولاً از کیلویی 79 هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شود اما این که گفته می‌شود مرغ قیمت مصوب در بازار مشهد کم است، درست نیست. میری توضیح می‌دهد: نیاز روزانه مشهد 250 تن مرغ است که مثلاً روز گذشته 150 تن از این میزان با نرخ 73 هزار تومان روانه بازار مشهد شده است. 72 تن دیگر به‌صورت فله و قطعه‌بندی وارد بازار شد و 23 تن هم‌ درجه بالاتری داشت. چرا فقط نیمی از مرغ کشتار شده به نرخ مصوب است؟ بر اساس گفته‌های میری، تنها نیمی از مرغ کشتار شده و سهمِ شهر مشهد باقیمت مصوب عرضه می‌شود که رئیس جهادکشاورزی مشهد در توضیح آن می‌گوید: نیاز مصرف روزانه خانوارهای مشهدی حدود 150 تن در روز است که توسط حدود 900 واحد صنفی عرضه می‌شود. بخشی از کشتار مرغ مشهد که بین 60 تا 80 تن است مربوط به حوزه‌های خدماتی مانند، کترینگ‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها و... است که اگر مرغ قطعه‌بندی شده به این بخش‌ها ندهیم، نیازشان را از بازار تأمین می‌کنند که به نوعی به کمبود مرغ منجر خواهد شد. مدیر جهاد کشاورزی مشهد می‌افزاید: البته ما قبول داریم برخی واحدهای صنفی در قیمت و عرضه مرغ تخلف می‌کنند و تاکنون چندین پرونده برای واحدهای متخلف در مشهد تشکیل و به تعزیرات حکومتی ارسال شده و فراتر از آن برای برخی کشتارگاه‌ها و کشتار کن‌ها نیز پرونده تشکیل شده است. قیمت مرغ قطعه بندی چند؟ میری درباره قیمت مصوب قطعه بندی مرغ می گوید: بر اساس مصوبات تنظیم بازار استان، هر کیلو ران مرغ فله 78 هزار و بسته بندی آن 89 هزار تومان است. سینه مرغ بااستخوان فله 100 هزار و بسته بندی آن 110 هزار تومان است. هر کیلو مرغ بدون پوست تا 120 هزار تومان، شنیسل فله 121 هزار و شنیسل بسته‌بندی نیز در نهایت 131 هزار تومان است و فروش این محصولات بیشتر از قیمت‌های تعیین‌شده تخلف است و با واحد متخلف برخورد می‌شود.