دستگاه دیپلماسی علیه اقدام نمایشگاه فرانکفورت فعال شود

 مدیرعامل خانه کتاب از عدم شرکت رسمی جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورتِ امسال خبر داد. (متن خبر را در صفحه 6 امروز بخوانید) دلیل این تصمیم، اعتراض به دعوت دوباره سلمان رشدی به مراسم افتتاحیه این رویداد فرهنگی و  بین‌المللی است؛ اقدامی که دو دوره قبل نیز، از سوی برگزارکنندگان نمایشگاه انجام شد و اعتراض برخی کشورهای اسلامی شرکت‌کننده در این نمایشگاه بین‌المللی را برانگیخت. دعوت از سلمان رشدی را باید در ادامه همان روندی دانست که بر اساس آن و به بهانه آزادی بیان، توهین به اعتقادات بیش از یک میلیارد مسلمان، در کشورهای غربی موجه جلوه داده می‌شود و نهادهای مدنی و حقوقی غرب، به حمایت از آن برمی‌خیزند. طی سال‌های اخیر، به طور مکرر شاهد این‌گونه اقدامات بوده‌ایم؛ از ماجرای کاریکاتورهای موهن مجله شارلی‌ابدو بگیرید تا قرآن‌سوزی‌های اخیر در سوئد و حالا، دعوت دوباره از سلمان رشدی که با اهانت به ساحت مقدس حضرت ختمی‌مرتبت(ص)، نه فقط از سوی حضرت امام خمینی(ره)، بلکه از سوی قاطبه علمای همه مذاهب اسلامی مرتد و محکوم به اعدام اعلام شده‌است. انتشار چنین خبری، آن هم در ایام هفته وحدت و زمان تلاش برای تقریب و همدلی میان مسلمانان، هم تهدید است و هم فرصت. تهدید از این نظر که بدانیم غرب، دست‎بردار نیست و با وجود عقب‌نشینی‌های موقت و کوبیدن بر طبل آن‌چه حقوق بشر می‌خواند و مدعی آن است، برای اعتقادات مسلمانان کمترین ارزشی قائل نیست و از هر فرصتی برای حمله و توهین به آن استفاده می‌کند. نادیده گرفتن حقوق مسلمانان در جوامع غربی، ایجاد محدودیت، مزاحمت و تحقیر مداوم آن‎ها که هیچ سنخیتی با ادعاهای حقوق‌بشری اروپا و آمریکا ندارد، می‌تواند عمق این تهدید را آشکار و ضرورت چاره‌اندیشی را به ما، به عنوان اعضای امت اسلامی نشان دهد. اما به این خبر می‌توان به مثابه یک فرصت نیز، نگریست؛ چنین تهدید آشکاری می‌تواند زمینه‌ساز یک تفاهم و تقویت‌کننده مقوله وحدت در جهان اسلام باشد. در جریان‌های اخیر مربوط به قرآن‌سوزی، شاهد شکل گرفتن اجتماعات بین‌المللی و وفاق مسلمانان در اعتراض به این اقدام بودیم؛ رویکردی که توانست قدرت مسلمانان را در پرتو اتحاد متجلّی کند و برخی دولت‌های اروپایی را به عقب‌نشینی وادارد. در قضیه دعوت از سلمان رشدی به یک رویداد فرهنگی و بین‌المللی که کشورهای اسلامی در آن حضور دارند هم، می‌توان چنین اقدامی را سازماندهی کرد تا دولت‌های مسلمان  –به نمایندگی از قاطبه مسلمین - هماهنگ و متحد با یکدیگر، نشان دهند که ماجرای بی‌حرمتی به ساحت نبوی، موضوعی نیست که مشمول گذر زمان باشد و به بوته فراموشی سپرده شود. جهان باید بداند که پرونده چنین اقداماتی، هیچ‌گاه بسته نخواهد شد و کسانی که جرئت چنین جسارتی را به خود می‌دهند، از اعتراض و مجازات ایمن نخواهند بود. به نظر می‌رسد که در مورد اخیر، دو ظرفیت مهم و راهبردی را می‌توان به کار گرفت و تقابل با چنین اقداماتی را سازماندهی کرد: ظرفیت نخست: فعال شدن دستگاه دیپلماسی کشور در این راستا و استفاده از ظرفیت این دستگاه جهت برانگیختن سازمان‌های بین‌المللی، به ویژه سازمان کنفرانس اسلامی برای برخورد قاطع و هماهنگ با مسئله دعوت از سلمان رشدی به نمایشگاه کتاب فرانکفورت، یکی از بهترین اقدامات برای تبدیل کردن این مسئله، به یک مطالبه عمومی در جهان اسلام است. وزارت خارجه باید با استفاده از روابط سیاسی رو به گسترش خود که طی یک سال اخیر، اسباب اقدامات مثبت و چشم‌انداز روشن برای آینده شده‌است، به رایزنی‌های مؤثر با وزرای خارجه کشورهای اسلامی برای شکل گرفتن یک جبهه واحد در برابر این اقدام بپردازد و با کمک این ظرفیت و از طریق سازمان‌های بین‌المللی، دولت‌ آلمان و دیگر دولت‌های همسو با چنین اقداماتی را وادار به عقب‌نشینی کند.  ظرفیت دوم: افزون بر فعالیت‌های دیپلماتیک، بخشی از مسئولیت اعتراض علیه این اقدام، برعهده مسلمانان و مؤسسات مردم‌نهاد فعال در کشورهای اسلامی و نیز، مؤسسات مردم‌نهادِ مسلمان فعال در کشورهای غربی است. این اقدام، به مثابه نوعی حمایت آشکار از تکاپوهای دیپلماتیک دولت‌های اسلامی، قادر است قدرت ضربه اعتراض را بالا ببرد و نیروی مضاعفی به این اقدامات هماهنگ ببخشد. از سوی دیگر، ناشران فعال در جهان اسلام می‌توانند به صورت هماهنگ برای تحریم نمایشگاه کتاب فرانکفورت اقدام و در راستای تأسیس نمایشگاه بین‌المللی کتاب جهان اسلام که شایسته است به صورت ادواری در کشورهای مختلف اسلامی برگزار شود، تلاش کنند.