روزنامه آفتاب یزد
1396/05/01
افغانستان، انتهای تیره جهان
چارهای نیست، بالاخره لازم بود روزی به این واقعیت تلخ اعتراف کنیم:"افغانستان همین است. راه گریز و گذاری نیست، باید عادت کنیم. آنجا انتهای تیره یک دنیای غم آلود غرق در ناامنی و خونریزی است!"شاید این بدترین و ناامیدکنندهترین نتیجهگیری از وضعیت افغانستان و آینده آن باشد، اما شما نتیجهگیری بهتری سراغ دارید!؟ البته مانند رئیس جمهور اوباما و جان کری میتوانید نتیجهگیری مستقل و امیدوارکنندهتری ارائه و به صرف وجود پوستهای نازک و به ظاهر زیبا از استقرار یک دولت سیاسی مدرن و نیروهای به ظاهر مسلح خوشبینانه گفت "لطفا صبور باشید همه چیز درست خواهد شد!"
اما با گذر از این نتیجهگیری کاملا بورکراتیک و خوشبینانه، ولی به غایت ساده لوحانه، حتی اگر با استاندارهای متزلزل و به شدت ناکارآمد دونالد ترامپ به موضوع نگاه کنیم، باز هم کوچک ترین روزنه امیدی در برابر ما قرار نمیگیرد. مشکل از جنبه رسمی تنها در اینگونه خوشبینیهای سپری شده نیست. معضل اصلی در استراتژی جدیدی است که جیمس متیس وزیر دفاع با محوریت اعزام مجدد نیرو به افغانستان مشغول تدوین آن است. شکی وجود ندارد این استراتژی عمیقا ناقص در تعریف ومعیوب در کارآمدی، تا آنجا که به افغانستان مربوط میشود، کمکی به حل معضل این کشور نکرده و بر پیچیدگیهای آن خواهد افزود.
نکته بغرنج و نقطه ضعف این استراتژی یک جانبه
بیشتر در آنجاست که کاخ سفید بدون کوچکترین اطلاع وآگاهی ازآنچه در افغانستان میگذرد، حل مشکل را به مثابه یک پروژه پیمانکاری نظامی به وزارت دفاع واگذار و از خود سلب مسئولیت کرده است. وقتی رئیس جمهور از اعضای کنگره سوال می کند "چرا ما هنوز آنجا هستیم!؟ این تنها یک سوال نیست. بیشتر یک بی اطلاعی فاجعه باراز اوضاع است.
در چنین شرایطی، با هزار اما و اگر،چنانچه تصورکنیم وزارت دفاع و شخص ژنرال متیس با گردش فرمان به جاده قبلی قادر به تغییر شرایط افغانستان خواهند بود! این بیشتر یک خطای بزرگ راهبردی باید توصیف شود.
بعید است شرایطی که در دسامبر 2014 منجر به خروج بخشهای زیادی از سربازان ایالات متحده از افغانستان و انتقال وظایف آنها به ائتلاف نظامی ایساف گردید، امروز به گونهای توجیهگر حضور مجدد نیروهای آمریکایی در افغانستان شده باشد.
در واقع خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان به دلیل تامین و تحقق ثبات در این کشور صورت نگرفت. بلکه به باور من صرفاً نتیجه خستگی از سیاستها و اقدامات بیحاصلی بود که پیگیری آنها نه کمکی به حل مشکل افغانستان از بعد نظامی کرد، نه به کارآمدی دولتهای سیاسی تا بن دندان فاسد و بیکفایت این کشور منجر گردید، نه به شکل گیری یک فرآیند سیاسی معتبر و پایدار منتهی شد و نه البته به ثبات منطقه و حتی کنترل مداخلات ویرانگر اسلام آباد در افغانستان کمکی کرد.
یک مقام ارشد سیاسی نزدیک به آقای اشرف غنی که ترجیح میدهد خود را معرفی نکند میگوید:" همه به بن بست رسیده اند. در عین حال ما هم نمیدانیم چه باید بکنیم!"
چنین نتیجهگیری ناامیدکنندهای کاملا واقعی به نظر میرسد. اما نه صرفا به خاطر استدلالهای مقامات افغانی. در خود ایالات متحده نیز دیدگاههای مشابهی وجود دارد. سناتور مک کین که موضوع افغانستان برای او به یک مسئله شخصی تبدیل شده هفته گذشته با انتقاد شدید از ترامپ، او و وزارت دفاع را متهم به بی برنامگی و آشفتگی در برخورد با بحران افغانستان کرد.
اینگونه موضعگیریها به وضوح ثابت میکند کاخ سفید، نه بر اساس یک استراتژی راهبردی معقول، که بیشتر تحت تاثیر تصمیمات خلق الساعه و هیجانی که به رویهای سیستماتیک در واشنگتن تبدیل شده، در صدد اتخاذ مواضعی است که نتایج آن میتواند نگران کننده باشد. به خصوص که اکنون پای عناصری مانند گلبدین حکمتیار به میان آمده که حدود
3ماه پیش به بهانه مشارکت سیاسی با یکصد خودرو زرهی مسلح !!
طلبکارانه وارد کابل شد و 3 هفته پیش اعلام کرد" سیاست جدید بازگشت نیروهای نظامی خارجی را بر نخواهد تابید". این سخن یک تهدید بود یا
انعکاسی از یک واقعیت برخوردی که قرار است خود او بخشی از آن باشد!؟
این را نمیدانیم. اما هر چه هست اتخاذ تصمیماتی که تداعیکننده شرایط سالهای گذشته در افغانستان باشد، در ابتداییترین نتایج اولا، بحران افغانستان را خونین تر و عمیقتر خواهد کرد. ثانیا شکست اخلاقی و حاکمیتی سنگینی به مشروعیت دولت مستقر در کابل تحمیل میکند. ثالثا، عوامل و قدرتهای محلی را بیش از پیش از دولت مر کزی دور و آنها را به لحاظ بافت محلی و منطقهای به طالبان و دیگر گروههای تروریستی مانند القاعده و داعش نزدیکتر خواهد کرد. (شرایطی که هم اکنون کمابیش در سراسر کشور دیده میشود). اکنون شما حق دارید سوال کنید"پس چه باید کرد!؟" وقتی به انتهای دنیا میرسید برای خیلی از سوالات نمیتوانید پاسخی پیدا کنید. این بسیار آزاردهنده است!
سایر اخبار این روزنامه
برخورد صداوسیمای اصفهان با گوینده خبر حاشیه ساز
لزوم تقدیراصولگرایان از قالیباف
افغانستان، انتهای تیره جهان
برخورد صداوسیمای اصفهان با گوینده خبر حاشیه ساز
اصولگرایان در بازیهای ماکیاولیستی بیفتند همه چیز را باختهاند
پروژه جذب روحانی
علامه متفاوت
نسخه شهرام جزایری برای اقتصاد کشور
غایبان جلسه تودیع و معارفه دانشگاه آزاد
ناطق نوری پیشنهاد رییسجمهور برای حضور در دولت را قبول نکرد
معضل مسکن مهر دامن معلولان را هم گرفت