روزنامه خراسان

مالیات خانه های خالی در تیررس قانون گذاری مجلس

  حسین بردبار: با گذشت بیش از سه سال و 5ماه از تصویب قانون مالیات بر خانه های خالی که در قالب اصلاح ماده 54 قانون مالیات های مستقیم در مرداد ماه 1399 درمجلس شورای اسلامی مصوب شد اما این قانون هنوزعملیاتی نشده است و مسائلی مانند شناسایی خانه های خالی، اعتراض اشخاص حقوقی و حقیقی صاحب آن ها، پالایش اطلاعات این خانه ها و تکمیل نشدن اطلاعات سامانه املاک و اسکان موجب شده، نظام مالیاتی کشورمان هنوز نتواند درعمل از این پایه مالیاتی درآمدی کسب کند و این قانون که درصورت اجرای درست می تواند نقش معتنابهی در کنترل بازار اجاره بها و عرضه و تقاضای مسکن داشته باشد، همچنان روی کاغذ باقی مانده است البته قبل از سال 99 نیز موضوع دریافت مالیات از خانه های خالی در بودجه های سنواتی قید می شد که هیچ گاه جنبه اجرایی به خود نگرفت.   قانون درباره مالیات بر خانه های خالی چه می گوید به گزارش خبرگزاری خانه ملت؛ نمایندگان در نشست علنی چهارشنبه ۱۵ مردادماه 1399 مجلس شورای اسلامی، در جریان بررسی قانون مالیات های مستقیم، با اصلاح ماده ۵۴ این قانون با ۱۶۹ رأی موافق، ۲۷ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۷ نماینده حاضر در صحن موافقت کردند. بر این اساس متن زیر جایگزین ماده (۵۴) مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 3/۱۲/۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی می‌شود: ماده ۵۴ مکرر- مالکان واحدهای مسکونی که واقع در کلیه شهرهای بالای صدهزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره (۷) ماده (۱۶۹) مکرر این قانون، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از چهار ماه به عنوان خانه خالی شناسایی شوند، به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت‌های تبصره (۱۱) ماده (۵۳) این قانون، به صورت ماهانه مشمول مالیاتی برمبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح زیر می‌شوند: سال اول- معادل 6 برابر مالیات متعلقه؛سال دوم - معادل 12 برابر مالیات متعلقه؛سال سوم به بعد - معادل 18 برابر مالیات متعلقه واحدهای نوسازی پس از 12ماه و در پروژه‌های انبوه‌سازی پس از 18ماه از پایان مهلت اتمام عملیات ساختمانی مندرج در پروانه ساخت موضوع ماده (۱۰۰) قانون شهرداری مصوب 1344.04.11، مشمول مالیات موضوع این ماده می‌شوند. سازمان امور مالیاتی موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات یک ماه قبل از اتمام مهلت‌های مذکور، اخطار لازم را به مالک واحد یا به کدپستی محل آن ارسال کند. نرخ‌های فوق برای خانه‌های خالی متعلق به اشخاص حقوقی خصوصی، عمومی و دولتی از قبیل دستگاه‌های موضوع ماده (۵) قانون خدمات کشوری، ماده (۵) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب و ماده (۲۹) قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه کشور، دو برابر میزان مذکور است.البته این قانون در ادامه 10 تبصره دارد که به دلیل طولانی بودن آن ها و فضای محدود این گزارش به ذکر متن اصلی ماده واحده آن اکتفا می کنیم.  
اثر خانه های خالی روی بازار مسکن به عقیده برخی کارشناسان یکی از علل کمبود مسکن در کشور ما نه به‌خاطر نبود مسکن، بلکه ناشی از وجود خانه‌های خالی است. بعضی از سرمایه‌داران در زمان‌های خاص از فروش یا اجاره املاکشان خودداری می‌کنند تا با این کار باعث افزایش قیمت شوند و سپس به سودهای کلان دست پیدا کنند. جریمه خانه‌های خالی با هدف مبارزه با این مشکل به وجود آمد. اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی باعث می‌شود احتکار مسکن توجیه اقتصادی نداشته باشد و واحدهای خالی از سکنه به بازار عرضه شود که بالطبع بر قیمت مسکن تأثیر بسزایی خواهد داشت. پس از اجرای این طرح می‌توان انتظار داشت که دست سوداگران از بازار مسکن کوتاه شود.   محاسبه مالیات تنها برای ۶۶ هزار خانه خالی هرچند برآورد اولیه از تعداد خانه های خالی در کشور بیش از 510 هزار واحد مسکونی را شامل می شد اما طی دو مرحله پالایش، سرانجام به گفته مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی این آمار به 66 هزار خانه خالی کاهش یافت که البته 1400 میلیارد تومان مالیات واحدهای خالی برای آن ها محاسبه شد که قرار بوده تا اواسط دی به مودیان ابلاغ شود، با این حال گرچه دی ماه رو به اتمام است اما هنوز خبری درباره محاسبه و دریافت این نوع مالیات از خانه های خالی مذکور اعلام  نشده است.به گزارش خبرگزاری مهر، شاهین مستوفی، در مصاحبه با صدا و سیما در خصوص پیشینه قانونی اخذ مالیات بر خانه‌های خالی گفت: بحث خانه‌های خالی در قوانین قبل از قانون مالیات‌های مستقیم که در حال حاضر جاری هست هم وجود داشت، اما به دلیل این که پایگاه‌های اطلاعاتی شناسایی این خانه‌ها و امکان مطالبه‌اش هم وجود نداشت از قانون حذف کردند، اما در سال ۱۳۹۹ مجدد مطرح شد و در مجلس در اجرای ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و همچنین ماده ۱۶۹ قانون مکرر مالیات‌های مستقیم اضافه و به سازمان امور مالیاتی تکلیف شد تا برای مطالبه این مالیات اقدام کند.وی ادامه داد: در این قانون شرایط خانه‌های خالی تعیین شد و هر فردی مکلف است وضعیت اقامت خودش را نسبت به املاک در سامانه‌ای که وزارت راه و شهرسازی آن را ایجاد کرده، تعیین کند و اگر کسی تا پایان تیرماه ۱۴۰۰ وضعیت اقامت خود را تعیین تکلیف نمی‌کرد، خانه‌ای که وضعیت اقامتش مشخص نشده بود، خانه خالی تعریف می‌شد.مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطر نشان کرد: حال اگر این خانه‌ها در شهرهای کمتر از صد هزار نفر و روستاها باشد، جریمه‌ای با عنوان مالیات به آن تعلق می‌گیرد و شامل مالیات خانه‌های خالی نمی‌شود اما اگر در شهرهای بالاتر از صد هزار نفر باشد کلاً واحدهای خالی محسوب می‌شود.مستوفی افزود: همچنین خانه‌هایی که حالا وضعیت اقامتشان مشخص است و بر اساس وضعیت اقامت ۱۲۰ روز در سال خالی هستند، آن‌ها هم در حکم خانه‌های خالی تلقی می‌شوند.وی خاطر نشان کرد: یک نفر می‌تواند یک خانه داشته باشد، در همان شهر برای اقامت یک نفر دیگر از اعضای خانواده اش هم یک واحد مسکونی داشته باشد، در یک شهر غیر از شهر محل اقامت، یک واحد مسکونی دیگر هم برای اقامت می‌تواند داشته باشد و اگر فرزند یا یکی از اعضای خانواده به عنوان مأمور به خدمت یا دانشجو در یکی از شهرهای دیگر اقامت داشته باشد هم به عنوان اقامت فرعی برایش لحاظ می‌شود و برای هرخانواده تا چهار اقامتگاه اصلی و فرعی می‌تواند وجود داشته باشد و این‌ها مشمول خانه‌های خالی نمی‌شود. با این شرایط وزارت راه و شهرسازی به شناسایی خانه‌های خالی اقدام کرد و از روی سامانه‌ها و قبوض و سایر ابزارها، خانه‌های خالی شناسایی شد.   شناسایی اولیه 510 هزار خانه خالی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی افزود: وزارت راه و شهرسازی اولین فهرست خانه‌های خالی را در خردادماه ۱۴۰۱ برای عملکرد ۱۴۰۰ و فقط برای واحدهای مسکونی که واقعاً به واسطه سامانه‌ها مشخص شد به ما اعلام کردند که نزدیک به ۵۱۰ هزار خانه خالی بود.مستوفی افزود: مطالبه مالیات برای آن ۵۱۰ هزار خانه خالی به این شکل بود که فهرست آن‌ها از طرف وزارت راه و شهرسازی به سازمان امور مالیاتی ارسال شد و سازمان همین اطلاعات را به مودیان و مالکان خانه‌ها به صورت ابلاغ پیامکی و همچنین قرار دادن در کارپوشه‌هایی که از طریق پنجره خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی برای همه مودیان قابل دسترسی است، برای همه مودیان فرستاد.وی ادامه داد: بعد از آن بلافاصله اعتراض مودیان به سازمان امور مالیاتی شروع شد و به واسطه این اعتراضات سازمان هم مجدد از وزارت راه و شهرسازی درخواست پالایش مجدد اطلاعات را کرد و در اسفند ماه سال گذشته عدد مالکان و واحدهای خالی که مشمول این طرح می‌شدند با توجه به اصلاحاتی که مردم در سامانه املاک و اسکان انجام داده بودند، به ۲۹۰ هزار واحد مسکونی تقلیل پیدا کرد.مستوفی در توضیح میزان مالیات خانه‌های خالی گفت: اگر فردی در یک سال یک واحد مسکونی خالی تا ۵ واحد مسکونی خالی داشته باشد در سال اول مشمول ۶ برابر مالیات درآمد اجاره آن واحد مشمول مالیات خانه‌های خالی می‌شود، اما سال دوم این عدد به ۱۲ برابر و سال سوم به بعد به ۱۸ برابر افزایش پیدا می‌کند. حال اگر یک فرد بیشتر از ۵ واحد خانه خالی یا بیشتر از ۳۰ دانگ خانه خالی داشته باشد، این فرد ضرایب مالیاتی اش دو برابر می‌شود.   کاهش آمار به 66 هزار واحد مسکونی خالی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطرنشان کرد: با توجه به پیگیری‌های مجدد و برای این که افرادی که مشمول این مالیات نبوده‌اند، مالیاتی پرداخت نکنند مجدد از وزارت راه و شهرسازی درخواست پالایش مجدد اطلاعات را دادیم و بر اساس آخرین اطلاعات پالایش شده مربوط به سال ۱۴۰۰ که آبان ماه امسال در اختیار سازمان مالیاتی قرار گرفت، این عدد به ۶۶ هزار واحد مسکونی رسید و سازمان امور مالیاتی هم بر اساس این اطلاعات به محاسبه مالیات اقدام و برگه های تشخیص را صادر کرد.وی افزود: درنهایت بر اساس آخرین اطلاعات واحدهای مسکونی خالی برای سال ۱۴۰۰ تعداد ۶۶ هزار واحد و بر اساس محاسبه انجام شده ۱,۴۰۰ میلیارد تومان مالیات واحدهای خالی محاسبه شد که تا اواسط ماه آینده به مودیان ابلاغ می‌شود.مستوفی خاطر نشان کرد: ابلاغ به مودیان آغاز شده و وقتی برگه مطالبه صادر شود، بلافاصله یک پیامک به مودیان مشمول ارسال و در کارپوشه در پنجره خدمات الکترونیک مودیان اطلاعات بارگذاری می‌شود و هرکسی از مودیان که پیامک برایش  ارسال شده یا هر فرد دیگری که می‌خواهد بداند مشمول این قانون شده یا نه می‌تواند به سامانه خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی مراجعه و کد ملی خود را وارد کند و وارد سامانه شود و همه اطلاعات مالیاتی از جمله بدهی‌های مالیاتی و قبوض و.. را در آن جا مشاهده کند. مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی خاطرنشان کرد: اطلاعات اولیه مشمولان سال ۱۴۰۱ هم در اختیار سازمان قرار گرفته و بالغ بر ۱۹ هزار و ۲۹۰ ملک خالی را در گام اول وزارت راه و شهرسازی به سازمان امورمالیاتی داده و محاسبه مالیاتش در حال انجام است و اگر سال دوم خالی بودن ملک باشد دو برابر سال اول، مالیات آن لحاظ می‌شود که امیدواریم هر دو مورد اواسط ماه آینده ابلاغ شود.   نیاز به عزم جهادی برای اجرای قانون به گزارش خراسان، به نظر می رسد به دلیل کاهش چندبرابری آمار خانه های خالی مشمول مالیات (66هزار)نسبت به خانه هایی که ابتدا به صورت خالی شناسایی شدند، (510هزار) جا دارد نحوه شناسایی و تعاریف خانه های مشمول این نوع مالیات به صورت مدون و مشخصی تعریف شود تا امکان سوء استفاده و فرار مالیاتی دراین عرصه از بین برود. در هر حال قانون مالیات بر خانه‌های خالی نه‌تنها باعث سامان دهی بازار مسکن می‌شود بلکه ابزار کنترلی در برابر افزایش قیمت اجاره‌بها و مسکن است چرا که بعضی از سوداگران با احتکار خانه‌های خالی به دنبال سود بیشتر و تورم هستند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که دریافت مالیات از خانه‌های خالی، با رویکرد مالیات ستانی عادلانه، بازار اجاره‌بهای مسکن را سامان دهی و آثار خوبی روی عرضه و تقاضای بازار مسکن ایجاد می‌کند. مالیات بر خانه‌های خالی یکی از مهم ترین ابزارهای قانونی است که در کنترل و تخصیص بهینه منابع موجود مسکن در شرایطی که فاصله زیادی میان عرضه و تقاضا وجود دارد، می‌تواند کمک‌رسان شرایط فعلی بازار مسکن باشد اما برای گرفتن مالیات از خانه‌های خالی نیاز به اطلاعات و تعاریف دقیق و عزمی جهادی برای اجرای قانون است.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
مورد عجيب خواهران خزعلي (اعتماد) «تغییر دکترین هسته‌ای ایران» بر بستر تنش آوریل (جوان)سفر به اعماق بزرگ ترین راز کیهان (خراسان)
سایر اخبار این روزنامه
حسین سعیدی مدیرعامل و مدیرمسئول روزنامه خراسان شد سید هادی؛ عزت بخش مردمان مهرآباد تور موفق اطلاعاتی فراجا قدم زدن با اسطوره‌های نامرئی در خیابان جنایت تکان دهنده آتش افروزان سنگدل ! موازنه در دریای سرخ سنگ تمام ژرمن ها برای کودک کش ها تاریکخانه 2116 شرکت شبه دولتی در اقتصاد ایران جای پای همسان سازی محکم شد اهلاً و سهلاً راهکار های امام هادی (ع) برای تعمیق روابط خویشاوندی مالیات خانه های خالی در تیررس قانون گذاری مجلس ۱۰۰ روز جنایت؛ ۱۰۰ روز مقاومت فرشته‌‌ها در نبرد با سرطان