فعال شدن هسته کنشگران انقلابی لازمه رکوردشکنی در انتخابات

جوان آنلاین: کشور در شرایطی ۲۲ بهمن امسال بار دیگر سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را جشن گرفت که بسیاری از حامیان ضدانقلاب روی پایان انقلاب اسلامی ایران در زمستان گذشته شرط بندی و تمام توان خود را در داخل و خارج از کشور بسیج کرده‌بودند که کار جمهوری اسلامی ایران را تمام کنند. در میان این تلاش‌ها نقش قابل‌توجه فضای مجازی برای تهییج افراد و همچنین سازماندهی اغتشاشات کاملاً مشهود بود. این استفاده از فضای مجازی برای التهاب‌آفرینی البته موضوعی است که پیش از این اغتشاشات هم مورد استفاده ضدانقلاب بوده و پس از آن نیز استفاده خواهد شد. در گفت وگوی «جوان» با محمد لسانی، مروج سواد رسانه و مدرس کشوری رسانه راه‌های شناخت این ابزار، کارکرد‌های آن و همچنین روش‌های استفاده از فضای مجازی مورد بررسی قرار گرفت.    سؤال اول اینکه به نظر شما فضای مجازی در کشور ما انعکاسی از واقعیت جامعه است؟ در مورد اینکه فضای مجازی چقدر نمودی از واقعیت جامعه است به چند مسئله باید اشاره کرد؛ مسئله اول اینکه ما محیط ها، اجتماعات مجازی یا پلتفرم‌هایی داریم که بعضی از آن‌ها انعکاسی از جامعه هستند و بعضی از آن‌ها نیز انعکاسی از جامعه نیستند، پس نکته اول خود آن محیط، پلتفرم یا کامیونیتی است که باید بررسی شود؛ مثلاً شما وقتی که از اینستاگرام صحبت می‌کنید، دارید راجع به یک جامعه ۴۰ میلیونی می‌گویید که می‌تواند یک برآیند به شما بدهد، البته بعد از فیلترینگ اتفاقی که برای آن می‌افتد، این است که عموماً قشر جوان و کنشگران تولید‌کننده را شامل می‌شود، نه کلیت جامعه را یا مثلاً وقتی که از توئیتر صحبت می‌کنید، طبق پیمایش‌های ملی که انجام‌شده عموماً در حد ۵۰۰ هزار نفر استفاده‌کننده آن هم از یک جامعه ۸۰ میلیون نفری است، برای همین نکته اول این است که آن پلتفرم یا اجتماع باید بررسی شود. نکته دوم این است که جریاناتی در رسانه‌ها شکل می‌گیرد که این جریانات پروژه و سفارشی است و مثلاً هشتگ‌های سفارشی ایجاد می‌کنند که این‌ها توسط کمپ‌های منافقین و کمپ‌های سایبری شکل می‌گیرد، پس ما باید بحث هشتگ‌های سفارشی را جدا کنیم. نکته سومی هم که باید به آن اشاره شود، بحث توانمندی و جریان‌های رباتیک است که این‌ها برنامه‌ریزی شده و مبتنی بر بات‌های مختلف است و اصولاً خیلی از اکانت‌ها و هشتگ‌ها زیست انسانی ندارند.    در خصوص همین بات‌ها در شرایطی که امروزه مسئله شبکه‌سازی و ربات‌ها در فضای مجازی برای تأثیرگذاری بر نظرات مخاطبین امری پذیرفته شده‌است، تأثیر این موارد را چقدر می‌دانید و افراد چطور می‌توانند تفاوت نظرات واقعی با نظرات دستکاری شده در فضای مجازی را تشخیص دهند؟ مسئله تشخیص نظرات واقعی از نظرات دستکاری شده، کار مخاطب عام نیست و عموماً توسط گروه‌های تحلیل داده و کارشناسان دیتاماینینگ شکل می‌گیرد که با پردازش نمودارها، تولید محتوا‌ها و اکانت‌ها به این می‌رسند که کدام موج عملاً ساختگی است و کدام موج واقعی است. امروزه در زمانه‌ای زیست می‌کنیم که همه موج‌های رسانه‌ای چه به صورت اکانت‌های گروهی و چه به صورت اکانت‌های رباتیک جریانات محرک و مخالف دارند. اکانت‌های گروهی را به نام ترول‌ها می‌شناسیم که با هم هجوم می‌آورند و هتاکی و فحاشی می‌کنند که این‌ها اوباش مجازی هستند و این کارخانه‌های ترول در قسمت‌های مختلف جهان از جمله همین تیرانای آلبانی، ریاض، لندن و کشور‌های مختلف حضور دارند. به همین دلیل این امر اصولاً کار کارشناسان خبره است که می‌توانند متوجه شوند، البته اگر مردم هم به اکانت‌ها توجه کنند، یعنی اکانت‌هایی که سال ساخت آن‌ها جدید باشد، عموماً در هشتگ‌ها و به روز فعالیت کنند، زیاد فالوئر و فالوئینگ نداشته‌باشند، نظرگذاری پایینی داشته‌باشند و صرفاً در یک حوزه، در یک توئیت و در یک هشتگ فعالیت می‌کنند، نشان می‌دهد که این‌ها اکانت‌هایی هستند که زیست آنها، زیست سازمانی یا وابسته به گروه‌های قدرت مجازی است و این‌ها مردمی و واقعی نیستند.    رفتار ضدانقلاب در فضای مجازی در فتنه سال قبل در چه بخش‌ها و دسته‌هایی قابل تقسیم بندی است و از چه ابزاری در این جهت استفاده شد؟ در اتفاقات سال ۱۴۰۱ عملاً حضور گسترده گروه‌های کنشگر از آرت استودیو‌ها که استودیو‌های گرافیک و ویدئو بود تا ترول‌ها و موضوعاتی مثل اتاق خبرها، مجری مدل‌ها و مواردی از این دست حضور داشتند که در مقاله نقش‌آفرینان در جنگ جهانی رسانه‌ای ۱۴۰۱ که در روزنامه جوان نیز چاپ‌شده آن‌ها را نامبرده ام که شامل ۱۸ گروه در پنج دسته اصلی بودند و این نشان می‌دهد در یک طراحی و بسترسازی گسترده در این خصوص اقدام شد تا اعتراضات در ریل گذاری و مسیر برنامه‌ریزی شده به خشونت خیابانی و نهایتاً براندازی و رژیم چنج برسد.    اکنون دشمنان در فضای مجازی چه نقشی را برای انتخابات دنبال می‌کنند و چگونه باید با آن برخورد کرد؟ در خصوص بحث فضای مجازی و انتخابات الان دو خط خیلی جدی پیگیری می‌شود، خط اول ذهنیت‌سازی از عدم‌حضور است و خط دوم بحث فشار رسانه و فشار روانی روی هر اقدام مثبت است. خط اول کاری که انجام می‌دهد، این است که ذهنیت‌سازی می‌کنند که مردم به هیچ عنوان حضور پیدا نمی‌کنند و تمرکز آن‌ها بر یک تحریم ملی و سراسری است. سال گذشته ایران اینترنشنال به شکل ثابت تیتر اعتراضات سراسری می‌زد، اما پیمایش‌های انجام شده در ۱۲۳ شهری که عملاً بحث اعتراض کف خیابانی و اغتشاش داشتند نشان می‌داد که مجموعاً ۷۶ هزار نفر در این اعتراضات شرکت کردند، بنابراین همانطوری که سال گذشته بحث سراسری به ۷۶ هزار نفر رسیده‌بود، امسال هم تحریم کلی و عمومی که می‌خواهند داشته‌باشند، بیشتر حالت روانی است و از این طریق جلو می‌روند. پس اولاً باید حواس ما باشد که این خط که انتخابات فایده‌ای ندارد یا مردم ناراضی هستند تا اصل حضور را خدشه دار کنند، باید سوخته شود.  خط دوم در مورد فشار روانی است که تمرکز آن بر این است که مردم امیدوار به آینده نباشند و همچنین به مسئولان اعتماد نداشته باشند. کاملاً مشهود است که ما در وضعیتی هستیم که یک خود تحقیری مبتنی بر صدای رسانه‌ای در حال انجام است که خیلی از رسانه‌های داخلی نیز این فضا را جلو می‌برند. همچنین خیلی از رسانه‌های خارجی که دنبال القای ناکارآمدی هستند تمرکزشان روی این است که امیدواری و دغدغه مندی، حرکت و تلاش برای آینده و پیشرفت جامعه را کاهش دهند و مسیر آن را مختل کنند که مسیر هر دو این‌ها باید با هوشمندی و جهاد تبیین سد شود.    با توجه به ظرفیت موجود در فضای مجازی پیش بینی شما از مشارکت مردم در انتخابات پیش رو به چه شکل است؟ ما ۵ میلیون کنشگر رسانه‌ای و واقعی در کف خیابان داریم که این ۵ میلیون کنشگر این امکان را دارند که با تبلیغ، تهییج و تبیین ۵ درصد به مشارکت بیفزایند، بنابراین اگر این اتفاق بیفتد ما رکورد مشارکت دفعه آینده را هم به راحتی خواهیم شکست. نظام یک کف خواسته در بحث مشارکت دارد که این کف خواسته این است که نصاب و ترازی نزدیک دور قبل انتخابات مجلس سال ۹۸ داشته‌باشیم، خب ما در کل کشور یک مشارکت چهل و خرده‌ای داشتیم که به نظر می‌رسد این کف خواسته است، اما سقف خواسته این است که ما بتوانیم رکورد دور گذشته را بشکنیم که این با فعال شدن ۵ میلیون کنشگر تبیینی به راحتی قابل دسترس است و وقتی این‌ها بتوانند ۵ درصد نصاب مشارکت را از وضعیت فعلی که حدود ۴۰ درصد است افزایش دهند ما نصاب دفعه قبل را هم به راحتی خواهیم شکست و این دستاورد بعد از جنگ جهانی رسانه‌ای سال ۱۴۰۱ یک دستاورد بسیار درخشان است. باید بدانیم با توجه به برنامه‌ریزی که سال قبل انجام شده بود، ۲۵ سفارتخانه خارجی که سال گذشته فعال بودند و اتفاقاتی که سال گذشته در کشور ما افتاد و با توجه به جنگ جهانی رسانه‌ای که سال گذشته پشت سر گذاشتیم و با وجود ریزش‌ها و رویش‌هایی که داشتیم، اکنون به اینجا رسیده ایم که باید یک کف و سقف خواسته‌ای را لحاظ کنیم، باید معقول به شرایط اجتماعی نگاه کنیم و در این شرایط فعال شدن هسته‌های تبیینی در بین کنشگران انقلابی لازمه رکوردشکنی است.