پالس تورم زیر 30 درصد از جانب تولید

محمد حقگو- تورم تولیدکننده یکی از شاخص های مهم اقتصادی است که نشان می دهد تدارکات تولید کالاها یا خدمات در دوره های مشخص با چه میزان افزایش هزینه روبه رو شده است. از آن جایی که این رشد هزینه ها با تاخیر زمانی چند ماهه به کف بازار مصرف می رسد، در نتیجه می توان با توجه به تغییرات این تورم، تغییرات تورم مصرف کننده را نیز پیش بینی کرد. با این اوصاف تازه ترین داده های بانک مرکزی حاکی از این است که به فاصله یک ماه مانده به پایان سال جاری، اگر چه روند ماهانه هزینه تولیدکنندگان شتاب بیشتری نسبت به دی ماه گرفته، با این حال تورم نقطه ای به مدد روند ماه های قبل تورم تولیدکننده با افت قابل توجهی روبه رو شده و از 31.2 درصد در دی، به 28 درصد در بهمن رسیده است. اگر از تغییرات و نوسان جزئی تورم ماهانه در این زمینه چشم پوشی کنیم، می توان امیدوار بود با ادامه روند کنونی، امکان تثبیت نرخ رسمی تورم تولیدکننده یعنی متوسط 12 ماهه شاخص قیمت تولیدکننده نسبت به 12 ماه قبل از آن، در زیر 30 درصد وجود داشته باشد و همین موضوع از منظر حقیقی اقتصاد، زمینه را برای تحقق تورم زیر 30 درصد در سال آینده فراهم خواهد ساخت.   کاهش تورم نقطه ای تولید برای نخستین بار در 3سال اخیر به زیر 30 درصد به گزارش خراسان، داده های جدید بانک مرکزی نشان می دهد که شاخص تورم تولیدکننده که افزایش ماهانه آن در دی (تورم ماهانه) تنها 0.57 درصد بود، در بهمن رشد بیشتری پیدا کرده و تورم ماهانه 1.2 درصد را به ثبت رسانده است. با این حال، این افزایش به دلیل آن که پشتوانه رشد ماهانه اندک در ماه های قبل را دارد، منجر به کاهش تورم نقطه ای (افزایش شاخص قیمت تولیدکننده در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل) تولیدکننده شده و حتی یک اتفاق جدیدی را رقم زده است، به طوری که تورم نقطه ای تولیدکننده از 31.2 درصد، یک کانال پایین تر آمده و برای نخستین بار حداقل از ابتدای سال 1400، به زیر 30 درصد یعنی 28 درصد رسیده است.   بانک مرکزی: سیاست تثبیت جواب داد بانک مرکزی در گزارش خود، دلیل روند نزولی تورم تولیدکننده به همراه جنبه دیگری از آن را این گونه شرح داده که در ادامه اتخاذ سیاست های کنترل تورم بانک مرکزی در دولت سیزدهم با هدف تقویت بخش تولید و عرضه، کاهش فشارهای هزینه تولید در اقتصاد و کنترل رشد تقاضا از معبر کنترل رشد نقدینگی و مدیریت انتظارات تورمی به واسطه پیگیری سیاست‌ تثبیت اقتصادی، نتایج قابل توجهی در زمینه کنترل نرخ تورم به دست آمده است به طوری که تورم نقطه به نقطه شاخص بهای تولیدکننده در پی استمرار پیگیری سیاست تثبیت اقتصادی و کاهش نوسانات نرخ ارز، روند نزولی خود را از ابتدای امسال ادامه داده و با کاهش 14.4 واحد درصدی، از 42.4 درصد در اسفند1401 به 28.0 درصد در بهمن امسال رسیده است.   عقبگرد خدمات، پیشروی تولید همان طور که اشاره شد، تورم ماهانه شاخص های تولیدکننده در بهمن، رقم 1.2 درصد را ثبت کرده است. با این حال  بررسی تورم ماهانه به تفکیک گروه‌های اختصاصی «کالا» و «خدمت» حاکی از تورم 1.8 درصدی گروه کالا (ضریب اهمیت 65.7 درصد) با سهم از تورم 1.2 واحد درصد و تورم 0.3- درصدی خدمات (ضریب اهمیت 34.3 درصد) با سهم از تورم 0.1- واحد درصد است که نشان می‌دهد تورم ماهانه بهمن‌ماه همگی از ناحیه اقلام کالایی سبد شاخص بهای تولیدکننده بوده و اقلام خدماتی تأثیر کاهنده داشته‌است. در مجموع نیز  بررسی تحولات شاخص بهای تولیدکننده به تفکیک گروه‌های اصلی «کالا» و «خدمت» در سال جاری حاکی از آن است که تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «کالا» با کاهش 16.5 واحد درصدی از 41.0 درصد در فروردین‌ امسال به 24.5 درصد در بهمن‌ماه رسیده است. همچنین تورم نقطه به نقطه گروه اختصاصی «خدمت» از 40.0 درصد در فروردین‌ماه به 36.2 درصد در سال جاری کاهش یافته است.   تورم تولیدکشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری بدون تغییر  طبق گزارش بانک مرکزی، در بهمن، بالارفتن شاخص بهای تولید اقلام و گروه هایی مانند خیار، نارنگی، گوسفند و بز در کنار پایین آمدن شاخص قیمت تولید اقلامی نظیرمرغ زنده و گوجه فرنگی موجب شده تا شاخص بهای گروه کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری بدون تغییر باقی بماند. همچنین تولید در این گروه 30.5 درصد نسبت به بهمن 1401 گران تر شده است.   نقش تورم کالاهای بالادستی در افزایش 2.6 درصدی شاخص بهای تولید صنعت (ساخت) در بهمن، شاخص بهای گروه ساخت (صنعت) به میزان 2.6 درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافت که بیشتر ناشی از بالارفتن شاخص بهای اقلام و گروه هایی نظیر اوره صادراتی، شمش آهن و چدن، ورق های آهن، محصولات مسی، متانول صادراتی، پلی اتیلن صادراتی، خودروی سواری، میلگرد، تیرآهن و مفتول آهنی، پلی اتیلن سنگین، محصولات آلومینیوم، سازه های فلزی، صابون و شوینده ها بوده است. با این حال، شاخص بهای گروه مزبور، در مقایسه با ماه مشابه سال قبل، به میزان 22.2 درصد افزایش داشته است.   چگونگی عقبگرد خدمات در ماه گذشته، پایین آمدن شاخص بهای حمل و نقل زمینی بار توسط کامیون معادل 1.9 درصد، به بالارفتن شاخص اقلام و گروه هایی نظیر خدمات دندان پزشکی، بلیت مسافرت هواپیما و خدمات آرایشی چربید و موجب شد تا شاخص بهای این گروه کاهش اندک 0.3 درصدی نسبت به ماه قبل داشته باشد. شاخص بهای این گروه نیز در مجموع معادل 36.2 درصد نسبت به بهمن 1401 افزایش را نشان می دهد.