حمله به رفح برای اهداف مذاکراتی یا مقدمه طرح زمینِ سوخته؟

[شهروند] رژیم صهیونیستی در بیش از 48ساعت اخیر حملات متعددی به رفح داشته است. تمرکز ارتش اسرائیل روی اشغال گذرگاه رفح در مرز کشور مصر و حمله به مناطق مختلف این منطقه در جنوب نوار غزه بوده است. درحالی‌که همزمان با اعلام موافقت حماس با آتش‌بس موج انتقادات جهانی از اسرائیل برای پذیرش توافق افزایش داشت، دفتر نتانیاهو در بیانیه‌ای صراحتا اعلام کرد حمله به رفح با هدف تحت فشار قرار دادن حماس انجام می‌گیرد. سه‌شنبه اما برخی منابع ازجمله روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز اعلام کردند حمله به رفح موقتی و محدود خواهد بود و احتمالا عملیات وسیع و طولانی‌مدتی در کار نیست. در عین حال که اخباری از ادامه مذاکرات در قاهره و بررسی پیشنهاد حماس توسط اسرائیل به گوش می‌رسد و گمانه حمله محدود به رفح جهت تحت فشار قراردادن حماس برای پذیرش خواسته‌های اسرائیل تقویت شده با این حال شدت حملات و تمرکز رژیم صهیونیستی برای تسلط بر گذرگاه رفح و محور فیلادلفیا احتمالا حکایت از برنامه اسرائیل برای شدت‌بخشی و گسترش دامنه حملات به رفح دارد. مسئله‌ای که احتمالا در چارچوب استراتژی زمینِ سوخته به‌معنای تخریب شدید و غیرقابل سکونت کردن غزه در دستور کار ارتش اسرائیل قرار گرفته باشد.

حملات 24ساعت اخیر به رفح و ابعاد این موضوع
پس از حمله اولیه اسرائیل از شرق به رفح و ورود رژیم صهیونیستی به گذرگاه رفح، در 24ساعت اخیر شدت حملات افزایش یافته است. در حملات 24ساعت اخیر، 35نفر در غزه شهید و بیش از 120نفر زخمی شدند.  ایرنا به نقل از خبرگزاری شهاب فلسطین از گلوله‌باران شدید واحدهای توپخانه و بالگردهای اسرائیلی به‌سوی ساکنان رفح خبر داده است. همچنین دفتر اطلاع‌رسانی دولت در غزه، از حمله اسرائیل به تنها بیمارستان دولتی رفح گفته است. درحالی‌که مطابق خبرها، در بعضی مناطقِ رفح، گردان‌های القسام با نظامیان صهیونیست وارد درگیری شدیدی شده‌اند روزنامه یدیعوت آحارونوت در گزارشی به قلم یوسی یوشع، تحلیلگر شناخته شده خود، حملات به رفح را سمبلیک و محدود خوانده است. در همین حال اسامه حمدان، از رهبران ارشد حماس گفته است نتانیاهو برای نجات خود دست به حمله علیه رفح زده است. برنا از قول حمدان در این رابطه عنوان کرده است: «حمله به گذرگاه رفح، تلاش مذبوحانه و حقارت‌آمیزی برای نجات چهره نتانیاهو با پیروزی خیالی است.» مسئله‌ای که از سوی برخی رسانه‌ها و کارشناسان غربی نیز به آن اشاره شده است. از سوی دیگر منابع صهیونیست نیز از فقدان استراتژی مشخص و طولانی کردن جنگ از سوی نتانیاهو انتقاد کرده و از شکست اسرائیل و عدم‌امکان نابودی حماس سخن می‌گویند. ناحوم بارنیا، تحلیلگر اسرائیلی، با توهم خواندن نابودی گردان‌های قسام می‌گوید: «این باور که از بین بردن چهار گردان القسام در رفح به ما احساس کامل شدن ماموریت ارتش را می‌دهد، توهم و جادویی کاذب است...فرض کنیم که با تلفات نسبتا کم ارتش بتواند بر محور فیلادلفیا (صلاح‌الدین) در مرز جنوب نوار غزه با مصر سیطره یابد، بعد از آن چه اتفاقی رخ خواهد داد؟»(1)

محور فیلادلفیا کجاست؟
مهر در مطلبی با اشاره به اهمیت محور فیلادلفیا نوشته است: «در ژئوپلیتیک غزه از محور فیلادلفیا به‌عنوان محور «صلاح‌الدین» نیز یاد می‌شود. این منطقه در امتداد نوار جنوبی غزه و مصر قرار دارد. این محور ۱۴ کیلومتری (۸.۶۹۹ مایلی) مانند صحرای سینا، جزئی از منطقه «D» در معاهده کمپ دیوید در سال ۱۹۷۹ بوده و قرار است تا منطقه‌ای غیرنظامی باشد. این محور از دریای مدیترانه در مناطق شمالی تا گذرگاه کرم ابوسالم در جنوب واقع شده است.»برخی گمانه‌ها حاکی از آن است که تلاش اسرائیل برای تسلط کامل بر محور فیلادلفیا با هدف تشدید حملات و پراکنده کردن اهالی و آوارگان غزه صورت می‌گیرد، اما در اینکه اسرائیل بتواند این محور 14کیلومتری را مدت‌طولانی تحت تسلط و اشغال خود نگه دارد، تردیدهایی وجود دارد.
دورویی و بازی تکراری آمریکا



درحالی‌که مقامات آمریکا مدت‌هاست به ابراز نگرانی از حمله به رفح پرداخته‌اند که چندی پیش خبرهایی از ساخت یک اسکله دریایی شناور توسط آمریکا برای امدادرسانی و تحویل کمک‌های بشردوستانه به غزه منتشر شد. اکنون سابرینا سینگ، سخنگوی پنتاگون، اعلام کرده است این اسکله چهارشنبه تکمیل شده است. از سوی دیگر کارشناسان از احتمال تقسیم کار اسرائیل و آمریکا برای حمله به رفح و نمایش اختلاف ظاهری سخن می‌گویند. موضوعی که از سوی برخی رهبران حماس نیز اعلام شده است و احتمال آن دور از ذهن نیست و مخالفت آمریکا احتمالا به سبب حفظ ظاهر و پیشگیری از تخریب هرچه بیشتر وجهه دولت آمریکا و حفظ امکان میانجیگری این کشور میان اسرائیل و حماس است.

جمع‌بندی
به‌نظر می‌رسد حمله به رفح با روند کنونی احتمالا تشدید خواهد شد و درصورتی که رژیم صهیونیستی در چند روز آینده تن به توافق ندهد، استراتژی اسرائیل در چارچوب زمینِ سوخته تدوین شده، تا مبتنی بر آن باقی مناطق غزه و به‌طور خاص رفح هم به‌شدت تخریب شوند و امکان سکونت در این منطقه تا حد زیادی از بین برود. احتمالا این مسئله نیز مقدمه‌ای برای طرح‌های آینده اسرائیل برای غزه است تا با پراکنده کردن جمعیت و تبدیل غزه به منطقه‌ای چون کرانه باختری و تحت کنترل تشکیلات خودگردان، امکان تحرک حماس نیز در آن کم شود. با این حال باید منتظر تحولات چند روز آینده نیز ماند.

پی نوشت:  (1) https://irna.ir/xjQvbL