فریادخواهی ناظری در آرامگاه فردوسی!

آرمان- سارا خوشنویس: فرهنگ این مرز و بوم از اصلی‌ترین شناسه‌ آن است؛ افتخار ایران به هنرمندان و هنر قالیبافان و ترمه دوزان و... است. در طی اعصار مختلف اتفاقات زیادی در کشور رخ داد اما تنها حوزه‌ای که مصون ماند هنر بود هر چند هنرمندان در برخی اوقات مورد هجمه قرار داشتند. آواز ایرانی در جهان سرآمد است و نمی‌توان آن را تبدیل به سکوت کرد اما برخی اوقات تصمیماتی اتخاذ می‌شود تا این صدا در حنجره بماند و آنگاه است که کار صاحب حنجره که قرار بود صدای چهچهه ایرانی باشد به بیمارستان کشیده و در آن بستری می‌شود. مانند آنچه برای شهرام ناظری و فرزندش رخ داد. کمتر ایران است که تصنیف‌های «اندک اندک» با شعر مولانا، «آتش در نیستان» با شعر مجذوب علیشاه، «کاروان شهید» با آهنگ محمدرضا لطفی و «شیدا شدم» و... را نشنیده و لذت نبرده باشد شهرام ناظری خود را مرید مولانا می‌داند و در اجرای شعرهای مولوی پیشرو تمامی خوانندگان بوده ‌است. آلبوم «مثنوی موسی و شبان» و «صدای سخن عشق» رویکرد جدیدی به موسیقی و شعر عرفانی محسوب می‌شود که ناظری در سال‌های پایانی دهه پنجاه و سال‌های آغازین دهه شصت خورشیدی از خود بر جای گذاشت. همچنین در سال ۱۳۶۴ به مناسبت گرامیداشت هشتصدمین زادروز مولوی دو اثر «گل صدبرگ» و «یادگار دوست» را منتشر کرد. اثر یادگار دوست به عنوان اولین سمفونی ایرانی و گل صدبرگ به عنوان یکی از پرفروش‌ترین آثار موسیقی ایران، هر دو انقلابی در موسیقی سنتی ایران به‌وجود آوردند اما پاسخ این هنر درهای بسته در قوچان بود!
ماجرا چه بود؟
شهرام و حافظ ناظری قصد داشتند شامگاه 6 مردادماه در شهر قوچان کنسرت «آواز پارسی» خود را برگزار کنند اما ساعاتی پیش از اجرا سالن کنسرت پلمب و از ورود ناظری‌ها به داخل سالن جلوگیری شد. مارال دوستی مدیر روابط عمومی این اجرا در زمان وعده داده شده برای اجرای کنسرت اظهار کرد: در حال حاضر سالن، فک پلمب شده و مخاطبان در آنجا نشسته‌اند. احتمال برگزاری این کنسرت وجود ندارد اما حافظ ناظری برای ارائه برخی توضیحات به مخاطبان به داخل سالن رفته است. او ادامه داد: قرار است ضمن دلجویی به مردم توضیح بدهند که از این اتفاق‌ها بی‌اطلاع بوده و برگزار نشدن کنسرت تقصیر آنها نیست. دوستی تاکید کرد: هیچ اطلاعیه رسمی درباره برگزار نشدن کنسرت به دست گروه برگزار کننده نرسیده بود و گروه ما به احترام مردم تا همین الان منتظر و آماده بود.
فریاد خواهی حافظ از فردوسی


شهرام ناظری اما طاقت نیاورد و به علت فشار و خستگی به بیماستان رفت و بستری شد. برای او سخت است به مخاطبی که سال‌ها با صدای او آرامش پیدا کرده، نه بگوید! حال پسر یعنی حافظ ناظری از پدر بهتر نبود چون او از شهرام ناظری آموخته که مردم را دوست بدارد و به آنها احترام بگذارد. بنابراین پس از اطلاع از ممانعت‌ها در آرامگاه فردوسی حضور یافت. حافظ ناظری ضمن اعلام خبر بهبود حال شهرام ناظری که شامگاه جمعه ششم مرداد در پی پلمپ سالن محل برگزاری کنسرت «آواز پارسی» در قوچان و چندین ساعت انتظار، به دلیل فشار و خستگی در بیمارستان بستری شده بود، گفت: «ایران کشوری عجیب است و معلوم است که هر کس هر کاری بخواهد، در آن می‌کند. لغو شدن اجرای «آواز پارسی» در قوچان، لغو یک کنسرت نبود، بلکه لغو یک پروژه فرهنگی بود. زمان و توانی که یک خواننده برای یک کنسرت معمولی می‌گذارد، اساسا با آن‌چه ما صرف برگزاری این کنسرت و روی صحنه آوردن اشعار فردوسی کردیم، قابل قیاس نیست.» این موسیقیدان ادامه داد: «ما دیروز در کنار مردم از ساعت 15:30 تا 23:30 ایستادیم؛ مردمی که ساعت‌ها رانندگی کرده و ساعت‌ها منتظر مانده بودند و در مقابل در پملپ شده اشک می‌ریختند.» ناظری در مورد آوازی که امروز شنبه هفتم مرداد در آرامگاه فردوسی خوانده، گفت: «امروز به آرامگاه فردوسی رفتم تا در کنار خودش بخوانم و بپرسم کجاست تا ببیند آن‌چه سروده، چقدر شبیه به امروز ماست.» او در پایان در مورد ادامه تور کنسرت «آواز پارسی» گفت: «دهم، یازدهم و دوازدهم مرداد در تالار وزارت کشور تهران روی صحنه خواهیم رفت و بعد از آن به شیراز و اصفهان می‌رویم و امیدواریم بتوانیم بار دیگر به خراسان برگردیم.»
واكنش حافظ ناظري به لغو كنسرت پدرش
حافظ ناظري با بيان اينكه در را روي كسي كه صدايش در خون مردم ايران جاري است، پلمب مي‌كنند، گفت: استاد شهرام ناظري كسي است كه تمام موقعيت‌هاي دنيا را رها كرد و با همه سختي‌ها در ايران ماند. حافظ ناظري - نوازنده و آهنگساز - شامگاه (۶ مردادماه) پس از برگزار نشدن كنسرت خودش و شهرام ناظري با عنوان «آواز پارسي، افسانه و مهر» در سالن كارگران شهرستان قوچان، در سخناني گفت: يك عذرخواهي بزرگ از شما مردم و يك عذرخواهي كوچك به خود ما لازم است كه از ساعت 30: 15 در خيابان نشسته‌ايم. او ادامه داد: متاسفانه حال استاد شهرام ناظري بد شد، به درمانگاه منتقل شد و زير سرم رفت. هنرمندان كه هيچ، اما اين چه رفتاري است كه با مردم مي‌كنند؟ چه كسي مسئول و جوابگوست؟ مردم بايد بپرسند و جواب بخواهند. من همه دنيا را گشته‌ام. هم با كمترين امكانات به اجراي موسيقي پرداخته‌ام و هم در بهترين سالن‌هاي جهان كنسرت برگزار كرده‌ام، با نوازنده‌هاي آماتور، بزرگان موسيقي جهان، برندگان ۵۰ جايزه اسكار موسيقي كار كرده‌ام، اما تا امروز اين مورد را در زندگي نديده بودم. اين نوازنده و آهنگساز با بيان اينكه مانند آدم‌هاي جاني و در حالي كه مشخص نيست چه خطايي مرتكب شده‌ايم، با ما اين رفتار مي‌شود، اظهار داشت: موسيقي‌اي كه قرار بود براي شما اجرا كنيم، دربرگيرنده اشعار فردوسي است، چراكه اينجا خانه حضرت فردوسي است. من مي‌توانم بپذيرم كه اين شهر فضاي مذهبي دارد و براي همه ما قابل احترام است، حتي اگر يكي از جوانان تازه‌كار موسيقي به اين شهر بيايد و برايش مشكلي ايجاد شود، طبيعي است، اما پدر من، مردي است كه جوانان و رزمندگان ايران با صدايش شهيد شدند، چطور ممكن است با اين برخورد مواجه شود؟ وي بيان كرد: حتي از خودم هم تعجب مي‌كنم؛ با خودم مي‌گويم چرا اينجا هستم، با توجه به اينكه با خوشي در آمريكا زندگي كردم و امكانات فراهم بود، اما به عشق مردم ايران همه آنها را رها كردم و به ايران آمدم. هر كاري كه مي‌كنيم مشكلي پيش مي‌آيد و نمي‌دانم چرا براي ما مشكل پيش مي‌آيد. دفعه گذشته، سه‌بار قرار بود در قوچان كنسرت برگزار شود و كنسل شد. قرار بود بزرگان موسيقي دنيا را به ايران بياوريم، اما اجازه اين كار را ندادند. ناظري در حالي كه بغض كرده بود، از حال نامساعد پدرش خبر داد و گفت: شرمنده مردم هستيم. از ساعت ۱۵: ۳۰(6مرداد) در ماشين نشسته‌ايم كه بيايند و بگويند، سالن برگزاري كنسرت پلمب است. جناب دادستان با من تلفني صحبت مي‌كنند و مي‌گويند سقف اين سالن بر سر مردم خراب مي‌شود. اين ستون‌هاي بزرگ به چه دليل بايد روي سر مردم بريزد؟ چرا با حيثيت و اعتبار مردم بازي مي‌كنيد؟ وي تصريح كرد: قرار است كنسرت سنگيني در تهران برگزار كنيم، اما قصد داشتيم برنامه «آواز پارسي» كه همراه اشعار حضرت فردوسي براي اولين‌بار اجرا مي‌شود، به احترام مردم و خود حضرت فردوسي، از اين شهر و استان آغاز شود؛ اما با يك اسطوره موسيقي ايران بايد اين‌گونه برخورد شود؟! بعد از اين همه مدت كه منتظر بوديم، ساعت ۱۲ شب درهاي سالن را باز كردند. اگر سالن مشكل داشت، چرا حالا درها را باز مي‌كنند؟ دوستان مي‌خواهند خود را تبرئه كند كه سالن باز شده است. اين نوازنده و آهنگساز با بيان اينكه نمي‌دانم چرا با موسيقي فاخر و موسيقي سنتي اين‌طور رفتار مي‌كنيم، گفت: اين فرهنگ و تمدن ماست كه بايد به آن افتخار كنيم. در اين ميان عده‌اي باقي مانده‌اند كه سعي دارند اين فرهنگ را حفظ و به جوانان انتقال دهند. بايد خوشحال باشند كه هزاران‌هزار نفر، بخصوص جوانان زير ۲۰ سال را در كنسرت‌هاي «ناگفته» با موسيقي ايراني آشتي داديم. بايد تشويق كنند نه اينكه در را پلمب كنند. ناظري با بيان اينكه هنرمندان جزو مظلوم‌ترين قشر در جامعه هستند، اظهار كرد: دوستاني كه تشريف آوردند، مانند مديركل ارشاد خراسان رضوي و معاون فرماندار، كاش زودتر تشريف مي‌آوردند. ما ايراني‌ها خيلي قلب مهرباني داريم، ولي بعضي از ما بسيار ترسو هستيم و هراس از دست دادن ميز خود را داريم. بزرگ‌ترين پادشاه‌هاي تاريخ، كاخ‌هايشان ويران شد، سلسله‌هايشان از بين رفت. كسي يادش نمي‌آيد ۲۵۰۰ يا ۳۰۰۰ سال پيش، در مصر كدام فرعون بوده، اما بتهون را كسي از ياد نبرده، هيچ‌كس پيكاسو و مولانا را از ياد نبرده است. بنابراين خيلي نبايد نگران اين ميزها بود. تجربه ثابت كرده، كساني كه در كنار مردم ايستاده‌اند، برندگان اصلي بوده‌اند. وي با بيان اينكه شايد به‌خاطر اين حرف‌ها، نگذارند در ايران كنسرت بدهم، ادامه داد: هيچ‌مهم نيست؛ من از ايران مي‌روم، اما عشق به مردم ايران را به هيچ‌چيزي نمي‌فروشم و به جاي همه كساني كه بايد عذرخواهي كنند، از شما عذرخواهي مي‌كنم و اميدوارم فرصتي پيش بيايد و درس عبرتي شود براي اينكه اين اتفاقات در ايران تكرار نشود كه البته بعيد مي‌دانم و فكر مي‌كنم باز هم تكرار شود؛ اما اميدوارم اين موضوع تلنگر كوچكي باشد تا مسئولان اين اشتياق را ببينند و بتوانيم دوباره به اينجا بازگرديم، چون ما كم نمي‌آوريم و تا شما باشيد ما هم هستيم. اگر اجازه دادند باز هم بازمي‌گرديم و در خدمت شما هستيم. اين نوازنده و آهنگساز اضافه كرد:‌اي كاش مي‌توانستيم امشب بمانيم و فردا هرجا كه شد، برنامه اجرا كنيم، حتي تا اين قسمت هم پيش رفتيم كه سازها را از سالن خارج كنيم و در محوطه بيرون، در كنار شما موسيقي اجرا كنيم؛ اما صحبت‌هايي شد كه اين اتفاق نيفتاد. همه ما برنامه‌هاي ديگري داريم كه بايد به آن بپردازيم. اميدوارم شرايطي پيش بيايد كه بتوانيم به شهر قوچان برگرديم و مطمئن هستم كه شما هم ما را تنها نمي‌گذاريد.
درپی لغو کنسرت‌ها
هیات‌مدیره خانه موسیقی جلسه اضطراری خواهد داشت
درپی لغو کنسرت‌ها در شهرهای مختلف، هیات‌مدیره خانه موسیقی جلسه اضطراری تشکیل می‌دهد. درپی لغو کنسرت‌های متعدد در بخش‌های مختلف موسیقی و در شهرهای یزد و قوچان و... و اعمال فشارهای غیرقانونی، هیات‌مدیره خانه موسیقی به‌منظور بررسی وقایع اخیر و در واکنش به این مسائل جلسه اضطراری تشکیل می‌‌دهد.به‌تازگی یکی از مسئولان اداره فرهنگ و ارشاد استان یزد به‌طور رسمی و علنی اعلام کرد که کنسرت یکی از خواننده‌های پاپ به علت فشار عده‌ای مخالف، لغو و به تاریخ دیگری موکول شده است. همچنین کنسرت شاهنامه‌خوانی هنرمند پیشکسوت، شهرام ناظری در قوچان به علل موهوم لغو و با وجود داشتن مجوز و انجام هماهنگی‌های لازم با اداره ارشاد استان، از برگزاری آن ممانعت به عمل آمده است.بر این اساس و به‌منظور احقاق حقوق هنرمندان و اعتراض رسمی به برخی بی‌قانونی‌ها، هیات‌مدیره خانه موسیقی تصمیم به برگزاری جلسه اضطراری گرفت.با توجه به تعطیلات مردادماه خانه موسیقی، این تصمیم اتخاذ شده است و به‌زودی بیانیه خانه موسیقی در این زمینه اعلام خواهد شد.