روزنامه قانون
1396/05/10
مـرد نامدار نفت
زنگنه تلاش كرد به محض موفقيت برجام، توليد و صادرات نفت كشور را به حجم قبل از تحريم‌ها برساندزنگنه در رونق بخشيدن به استعدادها در حوزه صنعت نفت هميشه انسان كوشايي بوده است
برخي از وزراي دولت قبل گفته بودند كه پروژه‌ها را 35 ماهه به توليد مي‌رسانند و نتوانستند ولي زنگنه اين فازها را به توليد رساند
حتي در و ديوارهاي وزارت نفت نيز به تلاش‌هاي اين مرد گواهي مي‌دهند. مردي كه 26سال از عمر خود را در مسندهاي مختلف صرف خدمت بي دريغ به كشور كرده است. از جهاد سازندگي و وزارت نيرو گرفته تا وزارت نفت كه به‌خصوص در اين سال‌هاي اخير، موفقيت‌ها و نجات خود را از فرو رفتن به قهقرا و ورطه بحران و نابودي به او مديون است. كسي كه با وجود تمام كارشكني‌ها اما هرگز از آنچه كه به نفع كشور مي‌دانست، دست نكشيد. بيژن نامدار زنگنه، وزير نفت فعلي كشورمان، سال‌هاست كه كمرهمت را براي حفظ سرمايه ملي ايران، يعني نفت بسته است. حال كه به زمان انتخاب كابينه جديد روحاني نزديك مي‌شويم، زمزمه‌هايي مبني بر اين شنيده مي‌شود كه شايد بيژن زنگنه در مسند وزير نفت، دولت را همراهي نكند. هرچند در يكي از كانال‌هاي تلگرامي خبري منتشر شد با اين مضمون كه زنگنه يك‌شنبه شب به روحاني قول ماندن داده است ولي با تمام اين اوصاف حتي اگر كناره‌گيري ايشان از سمت وزير نفت شايعه باشد، بازنيز اين نگراني به وجود خواهد آمد كه با توجه به تجربه و دانش ايشان در حوزه نفت، چه كسي مي‌تواند در اين سمت جايگزين وي شود؟
موفق‌ترين وزير نفت ايران
بیژن نامدار زنگنه، زاده اول تیر ۱۳۳۱ در کرمانشاه، سیاست‌مدار، کارشناس انرژی، مدرس دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی است که در حال حاضر به‌عنوان وزیر نفت و استاد دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه صنعتی شریف فعالیت مي‌كند. زنگنه،دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران از دانشگاه تهران است و فعالیت سیاسی خود را از سال ۱۳۵۹ در کابینه محمدعلی رجایی، در جایگاه معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز كرد. در دولت‌های سوم و چهارم به نخست‌وزیری میرحسین موسوی، پنج سال وزیر جهاد سازندگی و یک سال نیز وزیر نیرو بود. در دولت اکبر هاشمی رفسنجانی، هشت سال به عنوان وزیر نیرو فعالیت کرد و در دولت‌های هفتم و هشتم به ریاست رييس دولت اصلاحات نیز هشت سال عهده‌دار وزارت نفت بود. فعاليت‌هاي زنگنه در حوزه نفت به گونه‌اي بوده كه وی را موفق‌ترین وزیر نفت ایران در توسعه و جذب سرمایه‌های خارجی در صنایع نفت و گاز ایران می‌دانند. وی از سال 62 تا 64 از اعضای شورای اقتصاد بود و از سال ۷۵ تا ۹۰ نیز به‌عنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام فعالیت كرد. زنگنه از اسفند ۸۵ تا مرداد ۸۷ به عنوان ريیس هیات مدیره شرکت هپکو فعالیت می‌کرد و هم‌اکنون رييس هیات مدیره و مدیرعامل موسسه گفتمان انرژی کشورهای مسلمان است.
خواست شخصي رييس جمهور
در زمينه لزوم بقاي زنگنه در وزارت نفت، محمود‌خاقاني، مدیرکل امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت در دولت‌های هشتم و نهم به «قانون» مي‌گويد: آنچه كه من درباره خروج بيژن زنگنه از وزارت نفت شنيده‌ام، به اين صورت است كه ايشان به رييس محترم جمهور پيشنهاد داده كه اجازه‌دهند بيرون از وزارتخانه فعاليت كنند ولي در عين حال در امور مربوط به وزارت نفت كمك خواهند كرد و حتي نيروي جوان‌تري را نيز براي اين منظور معرفي‌كرده‌اند ولي ظاهرا شخص رييس‌جمهور اصرار دارند زنگنه در مسند وزارت نفت باقي بماند و هدايت اين كشتي را كه در حال به گل نشستن بوده و ايشان توانسته است تا حدود زيادي آن را از بحران بيرون بياورد، ادامه دهد.
تكميل پروژه‌هاي عقب‌افتاده دولت قبل
شايد در ميان وزرايي كه در دولت يازدهم بوده‌اند، زنگنه باتجربه‌ترين فرد باشد و كسي است كه خالصانه‌ترين خدمات را در يك دوران بسيار سخت و بحراني كه زمين صنعت نفت را به قول آقاي وزيري هامانه، وزير بركنار شده دولت احمدي‌نژاد، شخم زده بودند، به دست گرفت. خاقاني با اين مقدمه ادامه مي‌دهد: زنگنه در دولت يازدهم سعي نكرد كه وزير نفت باشد زيرا بخش عمده كار وزارت‌نفت را به آقاي وزيري هامانه سپرد تا اين زمين شخم زده و ويران شده را سروسامان بدهد و خود ايشان بيشتر به صورت يك مدير پروژه عمل كرد زيرا ميلياردها دلار در فازهاي مختلف پارس‌جنوبي هزينه شده بود، نه اينكه سرمايه‌گذاري شود. پول‌هاي زيادي در پارس جنوبي هزينه شده بود و برخي از وزراي محترم دولت قبل گفته بودند كه اين پروژه‌ها را 35 ماهه به توليد مي‌رسانند و نتوانسته بودند اين كار را بكنند. ايشان توانست اين فازها را باوجود كارشكني‌ها و مشكلاتي كه در مجلس نهم براي وي ايجاد شد، به توليد برساند. همزمان به موازات فعال كردن و به توليد رساندن فازهاي عقب‌افتاده پارس جنوبي، زنگنه به عنوان مدير پروژه تلاش كرد و مشكلات را از سر راه برداشت تا به محض به موفقيت رسيدن برجام بتواند توليد و صادرات نفت كشور را به حجم قبل از تحريم‌ها برساند. از اين بابت بايد به او دست مريزاد گفت زيرا مسئوليتي را كه پذيرفته بود با موفقيت به سرانجام رساند.
كاسبي تحريم ادامه دارد
اگر بخواهيم به دولت دوازدهم بپردازيم بايد بگوييم كه كارشكني‌ها هنوز ادامه دارد. در اين زمينه اين كارشناس ارشد حوزه نفت معتقد است: كاسبان تحريم هنوز در پشت پرده با تحريم‌كنندگان در ارتباطند و به آن‌ها خط مي‌دهند كه چگونه مي‌توانند در تحريم ايران موفق شوند. يعني اين‌گونه نيست كه دولت دوازدهم در يك جاده صاف و بدون دست‌انداز بتواند به فعاليت خود ادامه دهد. زنگنه نيز متوجه اين موضوع است؛ اگر وي نخواهد در دولت دوازدهم بماند به احتمال قوي توانسته جانشيني براي خود آماده كند و اگر كناره‌گيري كند، در سمت ديگري از تجربيات خود استفاده خواهد كرد.
دولت دوازدهم بايد زنگنه را حفظ كند
خاقاني ادامه مي‌دهد: در هر حال به نظر من وي نمي تواند دور از دولت دوازدهم بماند ولي بايد به ايشان حق داد. زماني كه بنده جزو مديران وزارت نفت بودم، روزي به آقاي زنگنه گفتم شما قرار نيست كمي استراحت كنيد. مردم كار مي‌كنند كه زندگي كنند.
ايشان پاسخ داد ما زندگي مي‌كنيم كه كار كنيم. تا آنجايي كه من مطلع هستم، زنگنه در طول عمر دولت يازدهم شبانه‌روزي كار كرده است. بنابراين دولت دوازدهم بايد سعي كند وي را حفظ كند زيرا با توجه به تجارب دوران جنگ كه در جهاد سازندگي فعاليت مي‌كرد و دانش و تجربه‌اي كه دارد از سرمايه‌ها و دارايي‌هاي اين كشور به شمار مي‌رود و دولت دوازدهم بايد در حفظ اين تجارب و دارايي‌ها بكوشد.
ابتكارات
مدیرکل امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت در دولت‌های هشتم و نهم در پايان ابتكارات بيژن زنگنه را در دوران رياستش بر وزارت نفت برمي‌شمرد و مي‌گويد: بعد از فروپاشي شوروي سابق، ايشان مبتكر طرح تعريف ديپلماسي انرژي يعني همكاري‌هاي انرژي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي بوده است و بندر نفتي نكا با همت وي ساخته شد. با تلاش زنگنه بود كه توانستيم در درياي خزر اعمال حاكميت‌مان را تا حدود زيادي تثبيت كنيم.
همچنين با تلاش و زحمت ايشان بود كه قانوني در مجلس ششم تصويب شد كه در آن به شركت ملي نفت ايران اجازه داده شد كه بتواند قراردادهاي لازم را در درياي خزر منعقد كند و طرح معاوضه انرژي كه به «انرژي سوآپ» شهرت پيدا كرد، معاوضه نفت با نفت، گاز با برق كه نمونه‌اش با جمهوري ارمنستان انجام شده، معاوضه گاز با گاز كه نمونه آن دادن گاز به نخجوان و دريافت گاز از جمهوري آذربايجان براي آستاراست و حتي پيگيري قرارداد تركمن گاز و مسائلي از اين دست، ساختن سكوهاي حفاري در آب‌هاي عميق در درياي خزر و ابتكارات بسيار زيادي كه در پرونده بيژن زنگنه موجود است و هميشه سعي كرده تيم زيرمجموعه خود را از نظر تجربه و دانش ارتقا دهد وهرگز از افراد كم‌هوش و كم استعداد استفاده نكرده و در رونق بخشيدن به استعدادها در حوزه صنعت نفت هميشه انسان كوشايي بوده است. براي من به‌عنوان همكار سابق بيژن زنگنه، اين مساله كه ايشان در دولت دوازدهم نباشد، سنگين خواهد بود زيرا در حال حاضر با ناداني‌هايي در داخل كشور و همچنين در سياست خارجي آمريكا روبه‌رو هستيم. ولي به هر حال ايشان از ما صاحب‌نظرتر هستند و بهتر مي‌دانند چه چيزي به صلاح خودشان، مملكت و وزارت نفت است.
