روزنامه خراسان

خاطره بازی از ژیان تا پراید

 
پرونده‏ای به بهانه توقف قریب الوقوع تولید پراید  و خاطره‌بازی با خودروهای فراگیری که از رده خارج شدند
پراید هم مثل پیکان، پَر! دوشنبه نهم مرداد، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا اعلام کرد: «به یقین پراید از رده خارج می‌شود و جای خود را به محصولات جدید می‌دهد. در گروه سایپا، علاقه‌مند به خروج پراید از چرخه تولید هستیم ولی وابستگی اقتصاد و درآمد بسیاری از خانوارهای کم بضاعت به این خودرو، از دغدغه‌های ماست.» اظهاراتی که با واکنش  «رضا علیزاده» نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس روبه رو شد. او با انتقاد شدید از کیفیت خودروی پراید و لزوم توقف تولید آن در کوتاه‌ترین زمان ممکن، از تولید پراید به‌عنوان «بازی با جان مستضعفان» یاد کرد و به گروه خودروسازی سایپا توصیه کرد که همراه با این خودرو، یک «تابوت» هم به مشتریان فروخته شود. (تسنیم) سه سال پیش بود که بر اساس استراتژی تعیین شده وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت وعده داده‎شد که تولید پراید 20 ساله(!) تا سال 95 متوقف خواهدشد (ایران اکونومیست) و حالا با گذشت 5 ماه از سال 96، ماجرای خداحافظی با پراید دوباره سر زبان‎ها افتاده ‏است و منتظریم ببینیم بالاخره برای این خودروی پرماجرا که دو دهه قبل بیشتر جوانان آرزوی راندنش را داشتند و حتی یکی از  آپشن‌های مثبت جوانان در مراسم خواستگاری بود؛ چه اتفاقی می‎افتد. امروز به بهانه خداحافظی قریب‌الوقوع این خودروی خاطره‌انگیز، در پرونده امروز «زندگی‎سلام» نگاهی داریم به تاریخچه و سرگذشت پراید در دنیا و ایران و یادی می کنیم از برخی خودروهای ارزان‌قیمت و فراگیری که روزی مثل پراید محبوب بودند اما مدت هاست به خاطره ها پیوستند. با ما همراه باشید.
 


 
پراید، در کدام کشور و چگونه متولد شد؟ چه طوری پایش به ایران باز شد؟
انتخاب اول این سال ها سید محمدرضا بهشتی-شاید برایتان جالب باشد بدانید «پراید» از آن خودروهایی است که از روز تولدش یک جا بند نشده، به کشورهای مختلفی رفته و به‌اصطلاح از آن خودروهای دنیادیده است. نام اولیه این خودرو، «مزدا 121» بود. شاید ندانید اما پراید در اصل ژاپنی است و طراحی و تولید آن در ژاپن، از سال 1986 میلادی شروع شد و تا سال 1993 ادامه داشت. همان روزها، در آمریکای شمالی هم این خودرو را شرکت اسم و رسم‌دار «فورد» با نام «فورد فستیوا» تولید می کرد و می فروخت. منتها بعد از آمریکاگردی، این خودرو دوباره به آسیا برگشت و تا سال 2000 در کمپانی «کیاموتورز» کره جنوبی تولید می شد. در اوایل دهه 70 شمسی، یک نقل و انتقال تاریخی رخ داد: پراید از کره به ایران آمد، در سال 2001 خط تولید آن به «سایپا»ی خودمان منتقل شد و از آن روز به بعد با سبقت گرفتن از پیکان، به خودروی پرکاربرد ما ایرانی ها تبدیل شد تا این شرکت خودروسازی ایرانی، نزدیک به دو دهه به تولید این خودرو ادامه دهد. این سال ها پراید فقط در ایران تولید و از ایران به نقاط معدودی صادر می‌شود و خیلی ها در خارج از کشور هم طعم رانندگی با آن را چشیده اند. یعنی بعضی آدم ها در برخی کشورها، به شکل جالبی منتظرند پرایدشان از گمرک رد شود و با ذوق و شوق فراوان، سوار آن شوند و دور دور کنند.
اواسط سال 72، زمانی که پراید وارد بازار ایران شد، شاید کمتر کسی فکرش را می کرد که این خودروی کم مصرف و ارزان قیمت، بتواند پیکان دوست داشتنی را از دور خارج کند و کم کم به انتخاب اول خانواده های ایرانی در زمینه خرید خودرو تبدیل شود. هرچند ایده اولیه پراید متعلق به مزدای ژاپن، فورد آمریکا و کیاموتورز کره بود اما در ادامه، سایپایی ها هم تلاش کردند با ایجاد برخی تغییرات، پراید را با دو مدل و دو نام «نسیم» (هاچ بک) و «صبا» (صندوق دار) معرفی کنند؛ البته نسیم و صبا هیچ وقت در دهان مردم نچرخید و همه، پراید را همان «پراید» می نامیدند. پراید کلمه ای انگلیسی به معنای غرور و افتخار است. مهمان جدید بازار ایران خیلی زود رقیب کهنه کارش یعنی پیکان را روی پل برد و ضربه فنی کرد و مترادف با نامش، مایه غرور و سرافرازی سایپا شد تا خط تولید داخلی به ساخت این خودرو عادت کند. خیابان های ایران هم رفته رفته پیکان ها را پس زدند تا سوگلی جدید را در دل خود جا دهند و به زودی پراید همان ماموریت پیکان یعنی «به امید روزی که هر ایرانی یک پراید داشته باشد» را به عهده گرفت. این خودرو ابتدا با قیمت 5 میلیون تومان عرضه شد و توانست با قابلیت هایی مثل کم صدا و کم خرج بودن، خودش را به خانواده هایی با درآمد متوسط، بقبولاند. خیلی از عشق خودروها که با دیدن کولر قدرتمند و شیشه بالابر برقی پراید هیجان زده شده بودند، دوست داشتند برای یک بار هم که شده سوار این خودرو شوند و اهل محل آن ها را پشت فرمان این خودرو ببینند. پس از نسیم و صبا، سایپا مدل‌های دیگری از این خودرو را با آپشن های متفاوت و جذابی همچون بوق، صندلی و شیشه بالابر برقی متفاوت و تغییر در چراغ خودرو با نام های  سایپا 132، سایپا 131، سایپا 111، سایپا 141 و سایپا 151 (همان دمپایی ابری معروف) در ایران عرضه کرد و انگار همچنان قصد نوآوری‌های دیگری هم داشت که خدا را شکر دستور توقف تولید این «اَبَر خودرو» صادر شد.
منابع: برترین ها، پدال
 
 
پرایدهای جهش یافته
فوردفیستا، پدربزرگ پرایدهای امروزی
   
 
 
 
 
 
 

 پراید 132 با در‌های خفاشی و رینگ‌اسپرت آماده پرواز
   
 
 
 
 
 
 
 
در نگاه اول  انگار «نیسانِ جی‌تی» است اما نگو پرایدِ خودمونه
   
 
 
 
 
 
 

 این هم دمپایی ابـریِ معروف
   
 
 
 
 
 
 
 
پراید اسپرت، ساده و شیک!
   
 
 
 
 
 
 

 این هم خلاقیت یک خودروباز ایرانی
 
 
 
 
 
 
پراید به روایت آمار و ارقـام الهه توانا- پراید، در تمام این سال‎ها دایم در حال رکوردزنی بوده است. حالا گیریم این رکوردها خیلی هم رکوردهای مثبتی نبوده باشد، پراید به‎هرحال تلاش خودش را کرده است. تعدادی از این آمار و ارقام عجیب اما واقعی را مرور کنیم.
دوست‎داشتنی‎ترین
پنج میلیون و 700 هزار پراید در کشور در حال تردد است و این یعنی 30 درصد کل خودروهای کشور پراید است. این یعنی این روزها خیلی‌ها پراید سوارند، شما چه‎طور؟
محبوب دل سارقان
رئیس پلیس آگاهی ناجا در سال گذشته اعلام کرد که تنها یک مدل پراید، 70 درصد سرقت‌ها را به خود اختصاص داده‎ و این خودرو، پر سرقت‎ترین خودروی کشور است. سخنگوی ناجا هم در نوروز امسال گفت: خودروی پراید همچنان در جایگاه نخست خودروهای سرقتی است.
تعدیل‎کننده جمعیت
مدیر کل حمل و نقل پایانه‎های اصفهان سال گذشته اعلام کرد که پراید، دلیل 55 درصد از کل تصادفات فوتی است. آخرین آمار از تعداد کشته شدگانی که خودروی نقلیه آن‌ها پراید بود (مربوط به سال 1392 ) نیز نشان می‌دهد که 2هزار و 454 نفر یعنی 50 درصد کشته شدگان با وسایل نقلیه، جان خود را با پراید از دست داده‌اند.
حساس دل‎نازک
نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان این‌که پراید خودرویی نیست که بتوان با آن با سرعت راند و این خودرو در سرعت‌های زیاد در جاده‌ حتی با وزش باد هم امکان واژگونی دارد، می‎گوید: «گرچه سرعت مجاز، 120 کیلومتر بر ساعت است ولی با این خودرو نباید بیش از 80 کیلومتر در ساعت برانند». دقت کردید؟ باد بوزد، از 80 تا بیشتر بروید، صدای ضبط را بلند کنید و کلا هر اشتباهی که از شما سر بزند خودرویتان ناراحت می‎شود و زبان‎بسته موقع ناراحتی چه کار می‎تواند بکند جز چپ شدن؟
سریع و خشن!
طی سال ٩٥، پراید و خودروهای خانواده پژو، بیشترین سهم را در تصادفات درون‌شهری داشته‌اند. رئیس پلیس ترافیک شهری گفته که ١٣ درصد تصادفات درون‎شهری سال ٩٥ مربوط به پراید بوده‌ و این خودرو پر تصادف‎ترین خودروی سال بوده‎است. دقت کردید که این آمار و ارقام با آمار تعداد کشته‎شده‎ها فرق دارد دیگر؟ آن‎جا بحث تعدیل جمعیت بود، این‎جا صحبت درباره یک مغرور بداخلاق پربرخورد است.

منابع: تسنیم، اقتصادنیوز، فردانیوز، تابناک، دانا، باشگاه خبرنگاران جوان، ندای صبح
 
 
وصیت‌نامه پراید به فرزندش تیبا!
پسر گلم تیبای عزیز و دوست داشتنی من. اکنون که چند صباحی بیشتر از عمر من باقی نمانده، تو را به عنوان جانشین خودم انتخاب می کنم. توصیه هایی برایت دارم تا بتوانی مردم را از خودت راضی نگه داری و هیچ وقت جایت را در بازار از دست ندهی. این وصیت نامه را بخوان و به بندبند آن عمل کن تا مثل من محبوب باشی.
* هر سال که از عمرت گذشت، بدون هیچ دلیلی 2 میلیون قیمتت را بالا بکش! از من یاد بگیر که در این ثانیه های پایانی عمرم هم از این کار دست برنداشتم و قرار است تا روز قبل از مرگم هم، قیمتم زیاد شود.
* اجازه نده لوازم یدکی با جنس خوب بر رویت نصب کنند. دشمن تو، جنس خوب و با کیفیت است. این را آویزه گلگیر راستت کن.
* به فکر تولیدمثل انبوه باش! مردم بعد از من، چاره ای جز خرید تو ندارند. البته تو این جور فکر کن که مردم به خاطر خودت تو را می خواهند، نه به این خاطر که ارزان ترین خودروی بازار هستی، تا یک وقت افسرده نشوی!
* جوری رفتار کن که هر روز در قسمت اخبار حوادثِ روزنامه ها و خبرگزاری ها، مردم عکس هایی از تو را ببینند. کلا همیشه در اتفاقات بد، جلوی چشم مردم باش.
* تا دیر نشده به فکر ساخت انواع تیباها از روی خودت باش و به تیبا 2 اکتفا نکن! تیبا 131، تیبا 132، تیبا 111 و از همه مهم تر وانت تیبا! رمز موفقیت تو در این است و بس.
 
 
خاطره بازی با خودروهایی که ایرانی‌ها با آن یک دنیا نوستالژی دارند
چهار چرخ‌های فراموش‌نشدنی مجید حسین‌زاده- هرچند بارها قرار بوده پراید از جمع خودروهای کشور بیرون برود و توفیق دیدنش از ما سلب شود و هر بار به دلایلی رفتنش تکذیب شده اما ظاهرا این بار، جدی جدی ساز رفتنش را کوک کرده و این روزها بازار خاطره‌بازی با این خودرو، حسابی داغ است. منتها غیر از پراید، خودروهای دیگری هم بوده اند که روزی مرکبِ خانواده های ایرانی به حساب می آمدند اما سال هاست که تولید نمی شوند و فقط خاطره هایی از آن ها به جا مانده است. پیکان، ژیان، رنو، نیسان آبی، بی ام دبلیو 2002، فولکس قورباغه ای، فیات، جیپ صحرا، داتسر و حتی آردی از خودروهایی هستند که تقریبا به تاریخ پیوسته اند و دیگر تعداد بسیار کمی از آن ها در شهرهای کشورمان دیده می شود. در ادامه، به بهانه خداحافظی با پراید، یادی می کنیم از 4 خودرو از این خودروهای خاطره انگیز.

 ژیان؛ جمع و جور با آپشن‌های ویژه

کارخانه سیتروئن فرانسه در سال 1967 (1346 شمسی) برای اولین بار، این خودرو را به بازار جهانی عرضه کرد. یک سال بعد یعنی در سال ۱۳4۷ اولین محموله خودروهای ژیان فرانسوی به ایران رسید و تا سال 1359 که تولید ژیان، هم‌زمان با آغاز جنگ تحمیلی و به دلیل فشار اقتصادی متوقف شد، حدود 2 میلیون ژیان در ایران تولید و فروخته شد. اما ژیان چه جور خودرویی بود؟ خودرویی جمع و جور، ارزان و کم دردسر که با تمام ضعف هایش، آن قدر دوست داشتنی بود که کسی از داشتنش، حس و خاطره بدی نداشت. یک ژیان بود و کلی قابلیت منحصر به فرد؛ از کمک فنرهای قوی و عجیب و ‌غریبش تا بخاری سرِخودی که هوای گرم موتور را می فرستاد داخل اتاقک و سرنشینانش را در روزهای سرد، گرم می کرد. از همه جالب تر، دنده اش بود که جلو و عقب می رفت. به همه این ها، سقف جمع شونده برزنتی و قابلیت درآوردن صندلی ها و استفاده به عنوان نیمکت در پیک نیک و سفرهای تفریحی را هم اضافه کنید. بد نیست بدانید بیشتر دهه شصتی ها ژیان را با «قرقی»، خودروی معروف سریال «چاق و لاغر» به یاد می آورند. ژیانی که بدون راننده، حرکت و توقف می کرد و یک خودروی عجیب و غریب بود!
رنو؛ معشوق عاشقان شتاب و سرعت

تولید این خودرو در سال ۱۹۷۲ میلادی در فرانسه شروع شد. در ایران هم نمایندگی سیتروئن در میانه دهه ۵۰ تصمیم گرفت خودرویی را جایگزین ژیان بکند و به همین منظور، رنو انتخاب شد و این خودرو از اردیبهشت ۱۳۵۴ پا به خیابان های ایران گذاشت. از ویژگی های این خودرو می توان به فسقلی و چابک بودنش اشاره کرد. رنو نسبت به ژیان شتاب و سرعت بیشتری داشت و به همین دلیل، خیلی زود در دل ایرانی های عشق سرعت و شتاب، جا باز کرد. کوچک بود و هیچ راننده رنویی، دغدغه جای پارک خودرویش را نداشت و در کوچک ترین جا هم پارک می‌شد. رنو یک مشکل مهم داشت و آن داغ کردن موتورش بود و به طور کلی با سر بالایی مشکل داشت و خودرویی نبود که در سختی های جاده، کنارت باشد؛ روی همین حساب، شما کمتر راننده رنویی می دیدید که با این خودرو، دل به دریا بزند و راهی جاده های کشور شود. 10 سال بعد از آغاز تولید رنو، سیتروئن تصمیم گرفت این خودرو را ارتقا دهد. هرچند این ارتقا محدود به تعویض داشبورد و چراغ های جلو و عقب رنو شد اما همین دست تغییرات، خط تولید این خودرو را تا سال 1376 ادامه دار کرد. رنو به ویژه در دهه ابتدایی حضورش در ایران، یک خودروی لاکچری و نشانه کلاس افراد بود و از بهترین جایزه های بانک ها و فروشگاه های بزرگ محسوب می شد.
پیکان؛ رفیق روزهای خوب، رفیق خوبِ روزها

اوایل دهه 40 شمسی، بین شرکت «ایران‌ناسیونال» و «گروه صنعتی روتس»ِ انگلستان که در حال ورشکستگی بود، قرارداد تولید پیکان بسته و تولید این خودرو پس از یک دهه تولید در انگلستان، در ایران شروع شد. بارزترین ویژگی پیکان که تقریبا در جهان بی نظیر است، بازه 40 ساله تولیدش است. از پیکان در همان روزهای اول حضورش در ایران به عنوان یک خودروی قرص و محکم یاد می شد؛ خودرویی که بدنه اش مانند بدنه رنو و ژیان، ضعیف نبود و قدرت موتور بالاتری داشت. به همین دلایل، پیکان بهترین خودرو برای سفر جاده ای محسوب می شد و بازار خرید و فروشش در تابستان هر سال، بسیار داغ بود. استهلاک کم، در دسترس بودن و قیمت پایین قطعات یدکی آن در بازار، باعث شد که این خودرو گزینه مطمئنی برای راننده تاکسی ها محسوب شود و تاکسی‌هایی که به تناسب هر شهر ایران، رنگشان نارنجی و سبز و آبی بود، حال و هوای تازه ای به حمل و نقل عمومی شهرها بدهند. «پیکان استیشن» هم مدل دیگری از پیکان و مخصوص خانواده های پرجمعیت بود که خودروی باغیرت و همتی به حساب می آمد و حق زیادی به گردن خانواده های ایرانی، به ویژه هنگام بازگشت از عید دیدنی داشت! چرا که یک خانواده با یک پیکان استیشن می رفتند عید دیدنی، بعد چند خانواده با همان خودرو از همان جا به خانه بعدی می رفتند و همین طور تعداد سرنشینان، زیاد و زیادتر می شد اما پیکان، آخ نمی گفت. پیکان جوانان، استیشن، دولوکس، کار، پژویی و 1600 پیکان هایی هستند که روزگاری تولید می شدند و هر کدام طرفداران خاص خودشان را داشتند. همه این ها باعث شد که در سال 83 و با توقف خط تولید پیکان، بعضی ها بغض کنند و تمام خاطرات تلخ و شیرین شان با این خودرو، یک بار دیگر در ذهن شان مرور شود. جالب است بدانید که مدل 83 این خودرو هم اکنون از 6 تا 20 میلیون تومان، باتوجه به آپشن های اضافه شده بر روی آن، قیمت دارد.
نیسان آبی؛ خودرویی با امتیاز حق تقدم همیشگی
این خودرو به لحاظ طول زمان تولید، دست پیکان را از پشت بسته چراکه از سال 1349 شمسی در ایران، شرکت نیسان آن را  تولید می کند و تازه بعد از 47 سال، پچ پچ هایی در مورد توقف تولیدش شنیده می شود. نکته جالب تر این که تولید این خودرو از ابتدا تا الان با کمترین تغییرات، ادامه داشته است. با این حال باید پذیرفت که این نیسان دوست داشتنی، حق زیادی بر گردن حمل و نقل بار و پروسه اثاث کشی در ایران داشته و دارد. منتها باتوجه به ایمنی کم نیسان آبی به همراه رانندگی مثال زدنی بعضی از راننده هایش و حادثه های مالی و جانی قابل توجهی که این خودرو مسبب آن ها بوده، تنها دلیل ادامه دار بودن تولید این محصول، نبودن جایگزین مناسب برای این خودرو است. جایگزینی که بتواند مانند آن، بار بسیار سنگین بزند، قوی باشد و با آپشن های خاصی مثل بوق متفاوت، راننده های حمل و نقل بار را از خودش راضی کند. کلیپ های متعدد منتشر شده از ویراژهای نیسان آبی در خیابان ها و جاده های کشور، سبب ساختن جوک های متعدد برای این خودرو شده است که معروف ترینش این است: «اگر همزمان خودروی آتش نشانی، اورژانس، سواری و یک دوچرخه بخواهند از یک چهارراه که چراغ راهنمایی ندارد عبور کنند، حق تقدم با کیست؟ نیسان آبی! چون همیشه حق تقدم با نیسان آبی است!»
 
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
«حشاشین» چرا ممنوع شد؟ و چرا حالا ممنوع شد؟! (شهروند) گرگ سیاست اسرائیل چگونه مقابل ایران زانو زد؟ (یادداشت روز) (کيهان) آقایان زیباکلام، فاضلی، ارمکی! این بود غایت لیبرال‌بودن شما؟! (جوان) بازی خطرناک نتانیاهو در جنوب غزه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
پشت پرده حضور ابطحی و کرباسچی در تلویزیون سریال برکناری ها در دولت ترامپ پیش فروش مشهد برای تسویه بدهی افتتاح بزرگترین گندله سازی شرق کشور دولت الکترونیک دولتی برای مردم دادستان تهران خبرداد: صدور کیفرخواست 30 صفحه ای بقایی با ۵ اتهام آسیب شناسی صریح اصولگرایان و ناگفته های انتخاباتی به روایت قالیباف نوبخت در پاسخ به سوالی درباره عملکرد دولت یازدهم: نمره تیم اقتصادی دولت؛ 22 از 20! خاطره بازی از ژیان تا پراید تقدیر از 8 بانوی نمونه جهان اسلام روز پرحاشیه مدیری در مشهد غلامرضا شکوهی شاعر آئینی درگذشت جزئیات نیم ساعت دلهره در گروگانگیری خیابانی مشهد ملیکا کوچولوی مشهدی در اصفهان پیدا شد ورود ایران به حفاری «آب های ژرف» ایران وارد مکانیسم حل اختلاف برجام شده است؟