در گفتگوی تفصیلی آفتاب یزد با رئیس فراکسیون زنان مجلس مطرح شد

آفتاب یزد- مریم گندمکار- مریم علیزاده منصوری: اردیبهشت ماه 94 بود که نام پروانه سلحشوری که زمانی در زمره نمایندگان ناشناس لیست امید به شمار می‌رفت، به واسطه یک مصاحبه پیرامون مسئله حجاب در جامعه پیچید. حاشیه‌ها‌ی پیرامونش آنچنان زیاد بود که پیش بینی می‌شد، اشتیاق او برای فعالیت و کار فروکش کند. اما سلحشوری برخلاف تصورها ظاهر شد و نه تنها از میزان پویایی اش کاسته نشد که توانست بر مسند ریاست فراکسیون زنان مجلس دهم بنشیند و اکنون در زمره یکی از فعال ترین وکلای مردم در بهارستان به شمار می‌رود. پر بیراه نیست اگر نطق به یادماندنی اش در دفاع از مسعود سلطانی فر، وزیر پیشنهادی ورزش را یکی از موثرترین عوامل رای آوری سلطانی فر بدانیم. نطقی که بنا به گفته خود سلحشوری حواشی فراوانی برایش خلق کرد و حتی از جانب نیروهای خودی نیز به خاطر سخنرانی اش تحت فشار قرار گرفت. او این روزها نیز با مسئله دیگری دست و پنجه نرم می‌کند؛ طرح بازنشستگی زنان با سابقه 20سال خدمت. طرحی که دوباره سلحشوری را در سیبل قرار داده و موجب شده است تا در معرض آماج حملات بسیاری حتی زنان قرار بگیرد. در یک صبح زمستانی به سراغ خانم سلحشوری در دفتر کار همسرش در خیابان سعادت آباد رفتیم و در گفتگویی تفصیلی پیرامون مسائلی چون بازنشستگی زنان، شرایط بانوان مجلس دهمی، نطق به یاد ماندنی اش و همینطور دیدار زنان بهارستانی با آیت الله‌ها‌شمی سخن گفتیم. متن ذیل مشروح این گفتگو است که در ادامه می‌خوانید.

توقع از مجلس دهم با رکوردی که در زمینه تعداد حضور زنان داشت، تصویب قوانین به نفع حوزه زنان و با رویکرد بهبود و ارتقای وضعیت زنان جامعه بوده و هست اما اخیرا قانونی با حضور زنان فراکسیون امید در مجلس تصویب شد که زنان این اختیار را دارند که با بیست سال سابقه کار بازنشسته شوند. حال نکته حائز اهمیت اینجاست که چه تدبیری در این قانون اندیشیده شده است تا به یکباره شاهد بازنشستگی طیف گسترده‌ای از زنان شاغل که از این حداقل سابقه کار برخوردارند نباشیم و به ناگاه بر اثر این اختیار قانونی به طور غیرمستقیم عرصه‌های اشتغال را از حضور زنان خالی نکنیم؟
مصوبه بازنشستگی زنان، مصوبه جدیدی نیست و قبلا هم وجود داشته است که زنان با بیست و پنج سال سابقه کار و سی سال حقوق و چهل و دو سال سن بازنشسته می‌شدند و اکنون نیز وجود دارد. مخالفان این بند احتمالا در جریان این موضوع نبودند وگرنه باید پیش از این مصوبه، نقدهای خود را ابراز می‌کردند و این را پاسخ دهند که وجود این مصوبه تاکنون به چه میزان بازنشستگی پیش از موعد داشته است.


بنا بر آمار موجود در سال‌های ٩1-٩0، هفت هزار نفر درخواست بازنشستگی داشته‌اند. در ضمن شرایط
برای بازنشستگی به‌گونه‌ای است که فقط افرادی که به ناچار کار را رها می‌کردند چنین درخواستی را خواهند داشت، چرا که تفاوت دریافتی مستمری با بیست سال کار و سی سال کار حدود چهل درصد اختلاف دارد و برای فرد نفعی ندارد که خود را زودتر بازنشست کند. سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که آیا زنان ایرانی خواهان اشتغال هستند یا نه، به دنبال نشستن در خانه هستند به نظر می‌رسد پیش فرض اولیه تمامی افرادی که مخالف این مصوبه هستند این است که زنان از اشتغال خارج از منزل راضی نیستند و خواهان حضور در منزل هستند. این پیش فرض این اشکال را دارد که اولا ما با اصل اختیار افراد مشکل داریم و خود را در موقعیت دانای کل قرار داده و می‌خواهیم شرایطی وجود نداشته باشد که زنان بتوانند از اختیار خود استفاده کنند. این پیش فرض ابتدایی‌ترین اصول دموکراتیک را زیرسوال می‌برد. نکته دیگر این است که شرایط فرد در صورتی که خود را زودهنگام بازنشست کند به نسبت فردی که سی سال کار کند از نظر دریافت مستمری مطلوب نیست، بنابراین به جز افرادی که بنا به نیاز، بازار کار را بدون هیچ‌گونه مستری ترک می‌کردند در سایر گروه‌ها رغبت کمتری وجود خواهد داشت.

با توجه به نیاز و ترجیح احتمالی بسیاری از زنان برای استفاده از مزیت بازنشستگی زودهنگام، با توجه به عواقبی که در سوال قبل گفته شد فراکسیون زنان چه برنامه‌ای در نظر دارد تا با توجه به افزایش چشمگیر بیکاری در بین زنان، زنان در این معدود پست‌ها و ارکان اشتغالی جایگزین شوند؟ و به عبارتی در زمینه اشتغال زنان با یک پسرفت جدی مواجه نشویم؟
از آنجا که این مصوبه بر اختیاری بودن بازنشستگی تاکید دارد و از طرف دیگر این مصوبه هم‌اکنون نیز وجود دارد با پنج سال ارفاق ما شاهد خروج گسترده زنان از چرخه کار نبوده‌ایم. عرصه برای زنان خالی نخواهد شد، چراکه اگر قرار بود چنین شود تاکنون انجام شده بود.

نکته دیگر اینکه با توجه به اینکه این قانون منجر به ریزش گسترده زنان شاغل خواهد شد، اما از سوی دیگر شاهدیم در سهمیه‌های استخدامی به طرز چشمگیری زنان مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. با توجه به این مسئله، فراکسیون زنان چه برنامه‌ای در نظر دارد؟
با توجه به اینکه این مصوبه قبلا هم وجود داشته و منجر به چنین امری نشده است، پیش فرض خروج چشمگیر زنان درست به نظر نمی‌رسد. اما با این حال در ماده ١١۶ ارائه فرصت‌های برابر از سوی دستگاه‌های مرتبط وجود دارد. در ماده ١١٧ هم اشاره به گسترش مشاغل زنان از طریق بنگاه‌های زودبازده و تعاونی‌ها شده است. فراکسیون زنان امیدوار است بتواند کمک کند فرصت‌های کارآفرینی برای زنان و دختران فراهم شود، بدین منظور جلسات مفیدی با زنان کارآفرین برقرار شده است تا موانع کسب و کار زنان به طور قانونی برداشته شود.

اساسا با وجود اینکه یکی از بزرگترین توقعات از زنان فراکسیون امید اصلاح قوانین لازم‌الاصلاح در حوزه زنان در این دوره مجلس بود چرا هرگاه سخن از اصلاح قوانین مطرح می‌شود ارجاع به انتظار وصول لوایح دولت می‌شویم؟ مگر نه اینکه به همان اندازه که دولت برای اصلاح قوانین اختیار ارائه لایحه دارد خود نمایندگان نیز امکان و اختیار ارائه طرح برای اصلاح قوانین دارند. پس چرا شاهد هیچ حرکت تخصصی از سوی فراکسیون زنان به‌صورت ارائه طرح در مجلس نیستیم؟
این موضوع کاملا درست است که مجلس هم در قالب طرح می‌تواند قوانین لازم را تصویب کند، اما دو نکته باعث می‌شود که ترجیح داده شود که از سوی دولت لایحه ارائه شود نکته اول این است در قالب لایحه اگر بار مالی وجود داشته باشد شورای نگهبان ایراد نمی‌گیرد چون فرض بر این است، دولت با توجه به منابع مالی موجود لایحه ارائه کرده است. دومین نکته این است که بدنه کارشناسی دولت قوی‌تر از مجلس است. اما این باعث نمی‌شود که مجلس طرحی در دست اجرا نداشته باشد. در جلسه مشترک فراکسیون زنان با مرکز پژوهش‌ها اولویت‌های حوزه زنان شامل زنان سرپرست خانوار، اشتغال و کارآفرینی زنان تعیین و قرار شد در این موارد طرح ارائه شود. همانطور که اطلاع دارید معاونت محترم زنان مدتهاست که تلاش می‌کند لایحه امنیت زنان را ارسال کند، اما هنوز کامل نشده است پس انتظار از زنان مجلس برای ارائه طرح زود است. با این حال دو طرح شناسنامه کردن فرزندان زنانی که با اتباع بیگانه ازدواج کرده‌اند، همچنین خروج زنان از کشور مطرح شده و در نوبت قرار دارد که به صحن بیاید، مورد اول یک فوریت آن نیز تصویب شده است.

واکنش قاطبه مجلس دهمی‌ها هنگام طرح لوایح و طرح‌هایی چون بازنشستگی زنان، مرخصی زایمان و... چگونه است؟ مخالفتی از سوی آن 80 اصولگرای مجلس ندیده‌اید؟
در اینکه تعداد اصولگرایان مجلس 80 نفر است، تردید دارم و فکر می‌کنم تعدادشان بیشتر از اینهاست. ولی اصولگرایانی که رویکرد خاصی دارند کمتر از 30 یا 40 نفر هستند. به هر حال به طور قطع به یقین می‌گویم که بیشتر نمایندگان مجلس دهم چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب می‌خواهند برای مردم کار انجام دهند. مجلس ساختاری دارد که 6درصد از آن را زنان و 94درصد را مردان تشکیل می‌دهد. در کمیسیون تلفیق هم به این صورت بود یعنی تعداد زنان 4 نفر بود ولی با این وجود اثرگذاری زیادی داشتند، لذا اگرچه تعداد زنان در مجلس کم است ولی وقتی مصوبات را به مجلس می‌آورند اثرگذار عمل می‌کنند. در بحث عدالت جنسیتی، متاسفانه بخشی از اصولگرایان بدون پایه علمی مخالفت‌هایی با این طرح داشتند، اما با این وجود توانستیم با رای بالایی این طرح را به تصویب برسانیم. در واقع هر آنچه تاکنون از طرف زنان در مجلس مطرح کرده‌ایم، تقریبا رای آورده‌اند، یعنی ماده یا بندی نداشتیم که با مخالفت جدی روبه‌رو شود یا در طرح بازنشستگی زنان با 20 سال سابقه کار با حمایت همه‌جانبه نمایندگان مجلس حتی خواص مواجه شدیم که با 70 رای موافق به تصویب رسید، اما علی‌رغم استقبال جامعه از این طرح اما گروهی از افراد شامل صندوق‌های بیمه و بازنشستگی و بعضی فعالان حوزه زنان با آن مخالفت می‌کردند.

دلیل مخالفت این گروه از زنان با این طرح چه بود؟
آنها می‌گفتند با این طرح باعث می‌شوید که کارفرمایان زنان را استخدام نکنند، اما به نظرم با این طرح بهره‌وری بالا می‌رود، چراکه کسی که توان کاری ندارد کنار می‌رود و جایگزین آن نیروی جوان با انگیزه بالا می‌شود. علاوه بر این قرار نیست که کارفرما مستمری بازنشستگان را پرداخت کند که نخواهد آنها را استخدام کند.

با توجه به اینکه مجمع تشخیص با بازنشستگی پیش از موعد زنان مخالفت کرده است، تصمیم بعدی فراکسیون زنان مجلس چه خواهد بود؟
مجمع تشخیص مصلحت نظام ایراد گرفته است که طرح بازنشستگی در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و بهره وری از نیروی کار نیست و پیشنهاد داده است که شرط سنی قائل شویم و این پیشنهاد برای 6۵، 5۵ سال است. در قانون فعلی، بازنشستگی زنان با پنجاه و پنج سال صورت می‌گیرد و پیش از موعد هم نیست پس با این پیشنهاد هیچ بازنشستگی پیش از موعدی رخ نمی‌دهد. درحالی که ما تلاش می‌کنیم زیر پنجاه سال را به رای بگذاریم و از تلفیق رای بگیریم اگر نشد حداقل در پیشگاه خداوند و زنانی که چنین درخواستی از ما داشته‌اند سربلندیم که تلاشمان را کردیم.

این روزها مردم در اندوه درگذشت آیت‌الله‌ها‌شمی رفسنجانی بسر می‌برند و با توجه به اینکه در مراسم‌ ایشان زنان پا به پای مردان بودند، نگاه آیت‌الله به زنان چگونه بود و چقدر به برقراری عدالت میان زنان و مردان اعتقاد داشتند؟
در دیدار اخیری که فراکسیون زنان مجلس با آیت‌الله‌ها‌شمی رفسنجانی داشتند، ایشان به زنان توصیه کردند که از منظر دین مباحث زنان را مطرح کنید، چراکه در دین به زنان بسیار بها داده شده است. از ما خواستند که سواد و اطلاعات مذهبی خود را بالا ببریم و از موضع دینی و مذهبی از حقوق زنان دفاع کنیم. آقای ‌ها‌شمی رفسنجانی در آن دیدار از زنانی همچون آسیه در قرآن یاد کرد که ملک‌داری می‌کرده است. پس در دین به این مسئله اشاره شده که زنانی بوده‌اند که حاکمیت را در دست داشته‌اند. موضوع دیگری که ایشان به آن اشاره کردند این بود که به عنوان نمایندگان زن مجلس، عقب‌نشینی نکنید یعنی می‌گفتند فکر نکنید چون تعدادتان کم است، بخواهید در مقابل مردان انفعال نشان دهید بلکه باید فعال باشید. نکته دیگری که بسیار به آن تاکید داشتند (چه در دیدار با زنان و چه در دیدار با مردان) بحث اعتدال بود و می‌گفتند که همیشه میانه‌روی را به خصوص در حوزه زنان حفظ کنید. می‌خواهم نتیجه‌گیری کنم که رویکردهای افراطی غلط است. زمانی بازنشستگی زنان با 20 سال سابقه را مطرح کردیم که از طرف زنان شاغل درخواست‌های زیادی داشتیم و از طرفی هم این مسئله برای کارفرما بد نیست، چراکه زنی که احساس می‌کند دیگر توانایی و آن کارآیی لازم را ندارد، می‌رود و جایگزین آن یک نیروی جوان می‌شود، اما یکی از ایراداتی که این طرح داشت این بود که باید تاکید می‌کردیم؛ وقتی زنی بازنشسته می‌شود باید جایگزین آن یک زن باشد. البته زنان به قدری قابلیت‌هایشان را نشان داده‌اند که از گردونه بازار کار خارج نمی‌شوند. با این حال افکار تند درصدد است که نشان دهد طرح بازنشستگی زنان، طرح خوبی نیست شاید اگر یک نماینده اصولگرا این حرف را می‌زد می‌گفتیم رویکرد اصولگرایی حکم می‌کند که بخواهند زنان را از بازار کار حذف کنند، ولی چون اصلاح‌طلبان چنین رویکردی ندارند اکنون که یک زن اصلاح‌طلب چنین حرفی را زده و می‌گوید طرح خوبی نیست به نظرم رویکردشان تند است. من فکر می‌کنم در این مورد نصایح ایشان برای ما چراغ راه بوده و از تندروی، ما پرهیز کردیم.

عملکرد فراکسیون زنان طی ماه‌های گذشته چطور ارزیابی می‌کنید و خروجی این فراکسیون چه بوده است ؟
من به شما پیشنهاد می‌کنم برای سنجش عملکرد زنان مجلس از گروهی از خبرنگاران پارلمانی سوال کنید و نظر آنها را جویا شوید آنها صحن را رصد می‌کنند و می‌توانند ناظران معتبری باشند. فکر می‌کنم نمونه بارز و ملموس خروجی فراکسیون زنان را می‌توانید در برنامه ششم توسعه ببینید. یعنی تلاش بی‌شائبه و فعالانه‌ای از سوی زنان در مواردی که مرتبط با آنها بود، رخ داد. با ضرس‌قاطع و به عنوان فعالیت فراکسیونی و فعالیت خوب مجلس دهم می‌گویم؛ اگر ماده 116 در مجلس نهم بود هیچ وقت تصویب نمی‌شد، اما در مجلس دهم به تصویب رسید، بنابراین چه جامعه
زنان و چه جامعه مدیران این مسئله را به عنوان یک دستاورد برای زنان حساب کنند و قدر آن را بدانند. در ماده 116 به این مسئله اشاره شده که باید عدالت جنسیتی برقرار شود، یعنی برخورداری زنان از فرصت‌ها و منابع برابر. عدالت حکم می‌کند وقتی زنی در مقامی برای اشتغال، تحصیل و... به اندازه یک مرد شایستگی دارد، در نظر گرفته شود نه اینکه زنان مغفول بمانند و حذف شوند. در واقع این ماده به ارتقای جایگاه سازمانی زنان توجه دارد یعنی اینکه خانمی با 20 سال سابقه کار که شایستگی اخذ پستی را دارد چرا باید به جرم زن بودن محکوم شود؟ ما در مصوبه‌‌ای در اشتغال و ازدواج جوانان نقش مهمی داشتیم. اختصاص بودجه برای ورزش بانوان، مشاوره ازدواج، گسترش مشاغل زنان از طریق تعاونی‌ها و بنگاه‌های زودبازده، مسئله زنان سرپرست خانوار به عنوان اولویت کلان فرابخشی از دیگر دستاوردهای ما در برنامه ششم توسعه بوده است، بنابراین یکی از بزرگترین دستاورد زنان در مجلس دهم را حضور بسیار فعال زنان در برنامه ششم توسعه می‌دانم. از سوی دیگر زنان مجلس بعضا کارهایی را انجام داده‌اند که شخصی مانند خودم بعدا متوجه شدم که چقدر به موقع بوده است مثل دیدار با آقای‌ها‌شمی رفسنجانی. در حال حاضر در این 8 ماه، زنان مجلس کارنامه قابل قبولی از کارهایی که کرده‌اند را می‌توانند نشان دهند که قابلیت دفاع دارد. مثلا فراکسیون زنان مجلس در بحث جوانان فعال وارد شد یعنی مصوبات برنامه ششم اگر تصویب شود برای تاریخ و بهبود وضعیت جوانان خیلی خوب است. مثلا یک پنجم از بودجه ماده 109 و یک پنجم از ماده 108 را برای اشتغال و ازدواج جوانان اختصاص داده‌ایم.
در واقع مصوبات خط مشی چند سال آینده را تعیین می‌کنند. حتی اگر 30 درصد این مصوبات جواب دهند، باز مصوبه‌هایی را با فعالیت موثر فراکسیون زنان مجلس داریم که در آینده جوانان تاثیرگذار خواهد بود. علاوه بر این هر کدام از ما از نظر کمیسیونی در آنجا نیز فعالیت داریم که معمولا شما از طریق مصاحبه‌ها مطلع می‌شوید، همچنین عضو فراکسیون‌های متفاوتی غیر از فراکسیون زنان هستیم که در آنجا هم فعالیم.

برخی معتقدند نمایندگان زن مجلس از پختگی لازم برخوردار نیستند و بعضا برخی از آنان 10 سال زمان نیاز دارند تا به سطح واقعی و قابل قبول برسند شما این موضوع را قبول دارید؟ آیا بانوان مجلس در طرح‌ها و لوایح مشارکت قابل قبولی دارند؟
شاید دلیل این حرف این است که زنان مجلس سیاسی کاری را بلد نیستند. باید بگویم زنان مجلس پختگی لازم را برای اینکه بخواهند برای جامعه و مردم کار کنند، دارند و این مسئله را در عمل در برنامه ششم توسعه نشان داده‌اند. در این برنامه نشان دادیم که نیاز نداریم کسی حمایتمان کند. همین تعامل خوبی که با سایر نمایندگان مجلس و بین خودمان برقرار کرده‌ایم برگ برنده‌ای برای فراکسیون زنان است.

این نقد را قبول دارید که از 17 نماینده زن در مجلس تعداد کمی از آنان فعال‌اند؟
به نظرم این یک امر بسیار طبیعی است که فعالیت‌ها یکسان نباشد مگر شما در مورد نمایندگان مرد می‌توانید بگویید همه مانند هم فعال هستند. هر گروه یا اجتماعی را که بررسی کنید، متوجه می‌شوید بعضی‌ها به خاطر توانمندی یا تعاملی که ایجاد می‌کنند پررنگ می‌شوند، یا فرصتی مثل نطق، تذکر که پیدا کنند یا اینکه برخوردار از رسانه قوی‌تری هستند به نظر می‌رسد بیشتر مطرح هستند، بنابراین با این سوالتان مخالف هستم، چراکه همه زنان مجلس فعال هستند.

طبق گزارش آماری آفتاب‌یزد از عملکرد نمایندگان لیست امید تهران از مجموع 8نماینده خانم شاید 3 نفر آنها در 4 ماه نخست آغاز به کار مجلس عملکرد مطلوبی داشته‌اند چرا باید اینگونه باشد؟
آنچه به نظر من خیلی مهم است و اصلا از نام مجلس هم معلوم است این است که در مجلس کار جمعی رخ می‌دهد و فعالیت گروهی اهمیت دارد شاید از نظر عده‌ای مثلا شخصی مانند من، غیرفعال باشم و از نظر عده‌ای دیگر اینطور نباشد. معمولا نمایندگان باسابقه می‌گویند افراد در کسوت نمایندگی پس از یک سال به قول معروف راه می‌افتند، اما من به خاطر دارم بعد از دو، سه ماه به ما می‌گفتند چقدر زود راه افتادید.

آیا از نطق‌تان در روز جلسه رای اعتماد به آقای سلطانی‌فر راضی بودید؟
متن نطق آن روز را با وجود آنکه نوشته بودم از روی آن نخواندم. برای نوشتن آن متن هم کسی کمک فکری نکرد و اینکه همان روز و در صحن نوشت و البته آنچه نوشته بودم را بعضا نگفتم. در آن روز قبل از آنکه بخواهم سخنرانی کنم یکی از نمایندگان جانباز مجلس را دیدم که ایشان به من گفت؛ من به خاطر خدماتی که آقای سلطانی‌فر به استان من کرده هنوز وقتی به زیارت می‌روم برای ایشان دو رکعت نماز می‌خوانم، چون به شخصه این نماینده جانباز را قبول دارم و از آنجا که در عین حال تفکرات روشنگرانه‌ای دارم، اما از ابعادی دیگر به شدت سنتی هستم، ایشان حرفی را زد که روی من تاثیر گذاشت. یعنی با خودم گفتم یک مرد آنقدر باید منشا خدمات باشد که بعد از سال‌ها در یاد افراد بماند. در آن لحظه سخنرانی، به این فکر نکردم که این نماینده جانباز طرفدار آقای سلطانی‌فر است. در مجموع در آن روز قبل از آنکه تخریب‌ها علیه من شروع شود بازخورد خوبی داشت. الان هم بسیاری در فضای مجازی یا وقتی من را می‌بینند، می‌گویند نطق خوبی بود، اما فارغ از عیب و ایراد نبود که امیدوارم در دفعات بعد کمتر اشکال وجود داشته باشد، بنابراین فکر می‌کنم سخنانم در دفاع از آقای سلطانی‌فر به دل مردم نشست، اما به هر حال نقدهایی هم به آن هست. البته دوستان اصلاح‌طلب نباید در بازی اصولگرایان می‌افتادند. متاسفانه نمی‌دانم چرا ولی یک عده از اصلاح‌طلبان نه تنها همراه نیستند بلکه بعضا دست به تخریب می‌زنند یا اینکه می‌خواهند عملکرد عده‌ای از ما را کمتر از آنچه است جلوه دهند. یعنی احساس می‌کنم در بیرون از فراکسیون امید، تبلیغاتی که حتما از جایی آبشخور دارد بر علیه تعدادی از ما به خصوص شخص خودم صورت می‌گیرد که بخواهند تاثیرگذاری‌ام را کمتر از آنچه هست نشان دهند. مثلا در مصاحبه‌ای گفته بودم که تنها گزینه اصلاح‌طلبان برای انتخابات پیش‌رو آقای روحانی است و بعد تیتر زدند حمایت نماینده اصلاح‌طلب از وحید دستجردی. یا گاهی من به جای نقد شاهد توهین هستم که فکر می‌کنم روا نباشد حتی در حق دشمنان خود توهین، استهزا یا تخریب کنیم در حالیکه همه دوستان می‌دانند که مواضع من و سایر همکاران زن کاملا
مشخص است.

براساس اولویت‌بندی فراکسیون زنان مجلس، اولین و مهم‌ترین مشکل فعلی زنان مجلس چیست؟
گاهی اختلاف‌نظرهایی وجود دارد که به نظرم امر طبیعی است. بیشتر باید بگویم مشکلات عام است و زن و مرد ندارد.. در روزهای نخست مجلس تطابق با محیط، همکاران و ایجاد ارتباط کار سختی بود ولی الان اینگونه نیست. حتی می‌گفتند که نمایندگان بعد از یکسال راه خواهند افتاد ولی زنان مجلس در برنامه ششم خلاف این موضوع را ثابت کردند، اما بی‌نظمی‌های حاکم بر کار یکی از آزرده‌ترین مشکلات بین نمایندگان مجلس است. دیگر اینکه به خاطر در اقلیت بودن زنان در مجلس کمتر صدایمان شنیده می‌شود. یعنی کمتر تریبون در اختیار زنان قرار می‌گیرد و کمتر اجازه نطق و تذکر به آنها داده می‌شود. بعضی از بانوان به من می‌گویند به عنوان رئیس فراکسیون زنان مجلس به دنبال سهمیه باش که میکروفن زنان در تذکر و نطق بیشتر باز باشد، اما شخصا چون از تبعیض بیزارم هیچ وقت نمی‌روم بابت چیزی که حقمان نیست التماس کنم. به هر حال شرایط به خوبی پیش می‌رود و مشکل زیادی نمی‌بینم. زنان توان این را دارند که روبه جلو حرکت کنند و وقتی این اتفاق می‌افتد یعنی زنان توانایی فائق شدن برمشکلات را دارند.

تعامل فراکسیون زنان مجلس با معاونت زنان ریاست‌جمهوری چگونه است؟
اوایل تعامل و ارتباط خوبی بین فراکسیون زنان مجلس با معاونت زنان ریاست جمهوری وجود داشت تا اینکه برنامه ششم یک وقفه‌ای کوتاه انداخت. با این وجود ارتباط خوبی حاکم است، اما معاونت زنان ریاست جمهوری یکسری انتظارات از فراکسیون زنان مجلس دارند و بالعکس. مثلا فراکسیون زنان مجلس این انتظار را دارد که لایحه امنیت زنان هر چه زودتر وارد مجلس و بررسی شود، چراکه این لایحه یکی از مهم‌ترین نیازهای زنان است. از طرفی هم معاونت زنان ریاست جمهوری از بعضی مصوبات ما در ماده 117و118 راضی نبودند.

رابطه‌تان با آقای لاریجانی چطور است؟
خیلی خوب است. هر وقت ما درخواست دیداری داشته‌ایم هر چند کوتاه فراهم شده است. ایشان مجلس را به‌خوبی اداره می‌کنند و با فراکسیون زنان ارتباط خوبی دارد. اما نقدهایی به معاونت اجرایی زیرمجموعه ایشان از طرف نمایندگان وارد می‌شود.

در فراکسیون امید کدام نماینده وظیفه لابی‌کردن را برعهده دارد و آقای عارف چقدر در این زمینه فعال هستند؟
در موقعی که نیاز به رای برای مصوبه‌ای باشد سعی می‌کنیم با هم همکاری کنیم و خیلی موفق بوده‌ایم و الان خیلی پیشرفت کرده‌ایم مثلا درتلفیق برنامه اکثریت اصولگرا بودند ولی در بودجه اکثرافراد اصلاح‌طلب انتخاب شدند.

عملکرد آقای دکتر عارف را چطور ارزیابی می‌کنید؟
خیلی خوب. درست مثل حسی که می‌گویم نمی‌دانم چرا برخی اصلاح‌طلبان می‌خواهند عده‌ای از ما را تخریب کنند. در رابطه با دکتر عارف هم همین طور است. نمی‌فهمم چرا دکتر عارف در بیرون آنقدر باید تخریب شود. ایشان فردی متواضع هستند.

یعنی می‌توانیم عنوان نماینده فعال را به ایشان بدهیم؟
بله. مگر الزاما کسی که می‌دود عنوان فعال را یدک می‌کشد. آقای دکتر عارف به‌گونه‌ای است که باید از ایشان کاری را بخواهند. وقتی از دکتر عارف نظر می‌خواهیم ایشان حمایت و راهنمایی‌‌های لازم را به ما می‌دهد. آقای عارف کاملا به شرایط و جو مجلس آگاه است. ایشان آنقدر توانایی دارد که وقتی هم نشسته‌، فراکسیون را زیرنظر داشته باشد.

پشت پرده احتمال معرفی یک کاندیدای زن برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی اصولگرایان چه می‌تواند باشد؟
اصولگرایان چون کاندیدایی ندارند که بتوانند توانایی رقابت با آقای روحانی را داشته باشند، خانم دستجردی را معرفی کرده‌اند. در واقع آنها امید دارند که خانم دستجردی بتواند رای جنسیتی جلب کند و آرای آقای روحانی را بشکند. خانم دستجردی خودشان این موضوع را تکذیب کرده‌اند و فکر کنم که درست نباشد پس از تکذیب ایشان این مسائل مطرح شود و البته بعید می‌دانم حتی اگر به هر نحو حضور پیدا کنند، بتوانند موفق شوند، چون خانم دستجردی کاریزمای این کار را ندارند. با وجود تخریب‌های بیش از حدی که از آقای روحانی شد، هنوز اقبال عمومی با ایشان و اصلاح‌طلبان است.

اگر همین فردا شورای نگهبان بپذیرد که زنان رجل هستند و تایید صلاحیت می‌شوند از میان بانوان اصلاح طلب چه کسی توانایی جذب آرا و توانمندی اداره کشور را دارد؟
با توجه به اینکه در حال حاضر تنها کاندیدای اصلاح‌طلبان آقای روحانی است اصلا طرح چنین سوالاتی را درست نمی‌دانم، اما معتقدم افراد را باید براساس توانمندی‌هایشان سنجید که کجا می‌توانند حضور پیدا کنند یا در کجا موفق شوند. زمانی که می‌خواستم وارد مجلس شوم در فراخوان مصاحبه شرکت کردم و در مصاحبه تاکید کرده بودم که یکی به خاطر همسرم من را انتخاب نکنید و دیگری به خاطر زن بودنم. چون راضی نیستم به خاطر زن بودنم مردی که توانمندتر از من است این جایگاه را از دست دهد. به هر حال انسان توانمند راه خودش را باز می‌کند، جامعه مدنی است که باید رشد پیدا کند. 27 درصد از نمایندگان مجلس افغانستان زن هستند ولی تا به الان این زنان چقدر تاثیرگذار بوده‌اند؟ بنابراین اگر جامعه مدنی رشد پیدا کند زنان هم رشد پیدا خواهند کرد، پس به شایسته‌سالاری خیلی معتقدم اگر چه می‌گویند تنها راه گریز جهان سوم این است که تبعیض مثبت قائل شود. از نظر علمی این موضوع تایید شده است اما شخص من آنقدر توانمندی زنان را قبول دارد که معتقدم بدون هیچ‌گونه تبعیضی، زنان این قابلیت را دارند اما تاکید می‌کنم تبعیضی که فرصت‌ها را هم از آنها بگیرد اعمال نشود.