با حکم رهبر انقلاب هاشمی شاهرودی جانشین هاشمی رفسنجانی شد ابقای اعتدال بر کرسی مصلحت

همدلی| بعد از هفت ماه انتظار تکلیف جای خالی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مشخص شد. مقام معظم رهبری دیروز در حکمی رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را تعیین کردند. آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی از این پس قرار است بر همان صندلی‌ای بنشیند که مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در حدود 22سال بر آن نشسته بود. علاوه بر هاشمی شاهرودی اعضای دیگر مجمع نیز مشخص شدند. در بین شخصیت‌ها، نام محمود احمدی‌نژاد، ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف، سیّدمصطفی میرسلیم، علی‌اکبر ولایتی و محمدرضا عارف دیده می‌شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، در نامه‌ای ضمن آنکه رئیس و اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را تعیین کردند، ایجاد تغییراتی در ساختار این نهاد را لازم دانستند. ایشان همچنین در حکم خود برای اعضای مجمع تشخیص یادی از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و دیگر درگذشتگان این تشکل قانونی کردند. متن نامه رهبر انقلاب به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
خداوند علیم و قدیر را سپاس می‌گویم که با کمک و هدایت خود، مجمع تشخیص مصلحت را بر ادای وظائف خطیر آن موفق فرمود و این نهاد قانونی در بیش از ربع قرن توانست نقشی اثرگذار در اداره‌ کشور داشته باشد. لازم می‌دانم از همه‌ اعضاء و کارگزاران این نهاد تشکر کنم و یاد درگذشتگان این مجموعه را گرامی بدارم، مخصوصاً جناب آقای هاشمی رفسنجانی که از استوانه‌های سیاسی کشور بودند و سال‌ها مسئولیت سنگین ریاست این مجمع را برعهده داشتند، و نیز جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای طبسی و جناب آقای عسگراولادی و جناب دکتر حسن حبیبی رحمه‌الله‌علیهم.


اکنون با آغاز دوره‌ جدید این نهاد، به حکم تجربه‌های ارزنده موجود، تغییراتی در ساختار و محتوا ضروری می‌نماید که عمدتاً عبارت است از:
سامان بخشیدن به مجموعه سیاست‌های کلّی و بازنگری در عناوین و نیز در فرآیند تعیین و تنظیم آن.
سامان بخشیدن به مساله‌ نظارت بر اجرای سیاست‌ها.
سازوکار لازم برای ارزیابی کارآمدی و اثربخشی سیاست‌ها.
ایجاد انسجام کامل در ساختار تشکیلاتی و مدیریتی و تمرکز برنامه‌ها بر اساس آئین‌نامه‌ مصوّب.
چابک‌سازی تشکیلات و حذف بخش‌های موازی و غیرضرور.
به جز اینها تغییرات اصلاحی دیگری نیز در خلال کار و در سایه‌ دقّت نظر دست‌اندرکاران و انعطاف‌پذیری تشکیلات، لازم خواهد نمود و به کار گرفته خواهد شد ان‌شاءالله.
با عنایت به آن‌چه گفته شد آیت‌الله آقای حاج سیّدمحمود هاشمی شاهرودی را به ریاست و جناب آقای دکتر محسن رضایی را به دبیری مجمع تشخیص مصلحت و اشخاص حقوقی و حقیقی نامبرده در زیر را به عضویت آن در دوره‌ پنج ‌ساله جدید منصوب می‌کنم:
اشخاص حقوقی:
الف) روسای محترم سه قوه
ب) فقهای معزّز شورای نگهبان
ج) رئیس ستاد کل نیروهای مسلّح
د) دبیر شورای عالی امنیت ملّی
ه) وزیر یا رئیس دستگاهی که موضوع مورد بحث، به آن دستگاه مربوط است
و) رئیس کمیسیون متناسب با موضوع بحث از مجلس شورای اسلامی
اشخاص حقیقی:
آیات و حجج اسلام:
آقای حاج سیّدمحمود هاشمی شاهرودی، آقای حاج شیخ احمد جنتی، آقای امینی نجف‌آبادی، آقای موحدی کرمانی، آقای ناطق نوری، آقای حاج شیخ حسن صانعی، آقای محسنی اژه‌ای، آقای مجتهد شبستری، آقای سیّدابراهیم رئیسی، آقای درّی نجف‌آبادی، آقای محمّدی‌عراقی، آقای مجید انصاری، آقای مصباحی‌مقدم.
و حضرات: آقای غلامرضا آقازاده، آقای علی آقامحمّدی، آقای محمود احمدی‌نژاد، آقای محمّدجواد ایروانی، آقای محمّدرضا باهنر، آقای احمد توکّلی، آقای سعید جلیلی، آقای غلامعلی حدّادعادل، آقای داود دانش‌جعفری، آقای پرویز داودی، آقای محسن رضائی، آقای سیّدمحمد صدر، آقای محمّدحسین صفارهرندی، آقای محمّدرضا عارف، آقای محمّد فروزنده، آقای سیّدحسن فیروزآبادی، آقای محمّدباقر قالیباف، آقای حسین محمّدی، آقای حسین مظفّر، آقای سیّدمصطفی میرسلیم، آقای سیّدمحمّد میرمحمّدی، آقای سیّدمرتضی نبوی، آقای علی‌اکبر ولایتی، آقای صادق واعظ‌‌‌‌زاده، آقای احمد وحیدی.
حضرات آقایان را به حضور و اتقان و دقّت در تشخیص مصلحت و نیز به صلاح و سداد و انصاف دعوت میکنم و توفیق و هدایت الهی را برای خود و آنان مسالت می‌نمایم. نکات یاد شده در پیوست این حکم لازم است مورد توجه قرار گیرد. سیّدعلی خامنه‌ای / ۲۳ مرداد ۹۶»
قدردانی هاشمی شاهرودی از رهبر انقلاب
آیت‌الله هاشمی شاهرودی، در پی نامه رهبری برای انتصاب خود در جایگاه ریاست مجمع تشخیص در پیامی از ایشان تشکر و قدردانی کرد. در پیام او آمده است: «انقلاب شکوهمند اسلامی ایران که به برکت قیادت رهبر کبیر انقلاب امام راحل عظیم‌الشان چون شجره طیبه‌ای در ایران سربلند غرس گردید اکنون با رهبری‌های داهیانه رهبری معظم انقلاب و همراهی امت حزب‌الله روز به روز بر ثمرات و برکاتش افزون می‌گردد. اینجانب مراتب سپاسگزاری خویش از حسن اعتماد آن جناب در سپردن مسئولیت ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام به این جانب را اعلام و خداوند متعال را بر این نعمت شاکرم امید می‌رود که این جانب در کنار سایر اعضای محترم مجمع که آنان نیز مفتخر به جلب اعتماد حضرت‌عالی گشته‌اند، این امانت را به بهترین وجه تحمل نموده و مسئولیت خطیر مشاورت مقام عالی ولایت امر در تعیین سیاست‌های کلی نظام و دیگر مسئولیت‌های قانونی مربوط را تحت ارشادات آن رهبر فرزانه ادا نمایند.»
هاشمی شاهرودی در سال ۱۳۲۷ در کربلا به دنیا آمد. او پس از تحصیلات ابتدایی در مدرسه علویه نجف، وارد حوزه‌ علمیه شد و پس از گذراندن دروس دوره سطح به شاگردی آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدباقر صدر درآمد. هاشمی‌شاهرودی درس خارج و مبانی اجتهاد در اصول و فقه را نزد شهید صدر آموخت. امام خمینی(ره) از دیگر اساتید این طلبه جوان بود.
رئیسی و قالیباف در جمع تازه راه یافتگان به مجمع
علاوه بر مشخص شدن رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رهبر انقلاب 38 چهره سیاسی را به عنوان اعضای این نهاد منصوب کردند. از بین این 38نفر، 6 نفر تازه راه یافتگان به مجمع تشخیص هستند. علاوه بر ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، مجتهد شبستری، احمد توکلی، سیدمحمد صدر و سیدمحمد میر محمدی برای اولین بار به مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌روند. ابراهیم رئیسی که در انتخابات اردیبهشت ماه رقیب اصلی حسن روحانی بود، علاوه آنکه دومین تولیت آستان قدس رضوی است، دادستان کل دادگاه ویژه روحانیت نیز هست. محمدباقر قالیباف نیز که این روزها آماده رفتن از شهرداری تهران می‌شود در سه انتخابات ریاست جمهوری 84، 92 و 96 رزومه کاری خود را ارائه کرده است. او با وجود آنکه فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا و نیروی هوایی سپاه بوده است، اما بخشی از شهرتش را به خاطر فرماندهی نیروی انتظامی دارد.
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری، نیز که از جدیدالورودهای مجمع تشخیص است، تا خردادماه امامت جمعه شهر تبریز و نمایندگی ولی فقیه آذربایجان شرقی را برعهده داشت. او در آخرین نماز جمعه خود اعلام کرد که به خاطر کهولت سن از مقام معظم رهبری خواسته تا کناره‌گیری از مسئولیتش به توصیه پزشکان را بپذیرند.
احمد توکلی، نماینده اصول‌گرای چند دوره مجلس شورای اسلامی بوده که با تشکیل مجلس دهم از نمایندگی مجلس خداحافظی کرد. او سخنگوی دولت محمدعلی رجایی و وزیر کار و امور اجتماعی کابینه اول میرحسین موسوی بوده است. توکلی در انتخابات دوره هشتم با محمد خاتمی به رقابت پرداخت و در دوره بعد نیز با آنکه نامزد شده بود به نفع قالیباف کناره‌گیری کرد. احمد توکلی در واکنش به حضورش در مجمع تخشیص مصلحت نظام گفت: هدف ما خدمت کردن است، قطعا مانند جاهای دیگری که بودیم کوتاهی نخواهیم کرد.
او با اشاره به حضور چهره‌های جدید دیگری در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: بالاخره اشخاص در طول زمان تجربه کسب می‌کنند و قدرت تشخیص‌شان بالا می‌رود و در مسائل مختلف می‌توانند نظراتشان را عنوان کنند. توکلی با بیان اینکه مجمع قوانین مربوط به خود را دارد، تصریح کرد: اعضای مجمع بر اساس موضوعاتی که به مجمع می‌آید موضع و نظر خود را اعلام می‌کنند.
سید محمد صدر، صدر دیپلمات باسابقه ایرانی، مشاور سابق سیدمحمد خاتمی و مشاور ارشد ظریف، وزیر امور خارجه است. او از زمان دولت شهید رجایی به عنوان مدیرکل امور اروپا - آمریکای وزارت‌خارجه وارد وزارت امور خارجه شد. از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ معاون سیاسی وزیر کشور بود و سپس در دولت خاتمی معاون عربی – آفریقای وزارت‌ خارجه شد. صدر از اعضای موسس جبهه مشارکت ایران اسلامی است.
سیدمحمد میرمحمدی هم نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره‌های ششم و هفتم، رئیس دفتر هاشمی رفسنجانی در دولت سازندگی، معاون نظارت و حسابرسی دفتر مقام معظم رهبری بوده است.
میرسلیم: بعد از هاشمی ریاست مجمع آسان نیست
سید مصطفی میرسلیم، از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره انتصاب رئیس و اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت توسط رهبر انقلاب گفته: بعد از دوران ریاست مرحوم هاشمی رفسنجانی در مجمع تشخیص مصلحت، کار ریاست بر این مجمع ساده نخواهد بود به ویژه در جمع‌بندی نظریات. اما با همکاری اعضا هدایت مجمع برای ریاست جدید موفقیت‌آمیز می‌شود.
وی افزود: البته وقت گذاری برای مجمع شرط مهمی است و امیدوارم آیت‌الله هاشمی شاهرودی سلامت کامل را بازیافته باشند و بتوانند فرصت لازم را برای امور مجمع تشخیص مصلحت صرف کنند. میرسلیم در باره رویکردهای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: بازنگری در سیاست‌های قبلی با توجه به شرایط جدید جهانی و شرایط کشور خودمان ضرورت جدی پیدا کرده است. مثلا ما چشم انداز برنامه بیست ساله را بدون فرض تحریم‌ها تنظیم کرده بودیم اما واقعیت ایجاب می‌کند که سیاست‌های جدید که متناسب با بدعهدی مذاکره کنندگان هسته‌ای به ویژه آمریکا باشد، تنظیم کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: نظارت بر نحوه اجرای سیاست‌های کلی نظام بسیار مهم بوده و امیدوارم با همکاری قوای سه‌گانه بتوانیم کار نظارت را به سرانجام مطلوب برسانیم تا خیر آن به همه برسد.
روحانی در پیام تبریک به رئیس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام:
آیت‌الله هاشمی با نبوغ کم نظیر خود، مجمع تشخیص را هدایت کردند
انتخاب- رئیس جمهور در پیامی به آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی انتصاب وی از سوی مقام معظم رهبری به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را تبریک گفت و اظهار امیدواری کرد با حضور شایسته آیت‌الله شاهرودی در این جایگاه خطیر و بهره‌گیری مطلوب از توان و ظرفیت‌های فراوان و متنوع فکری جامعه بیش از پیش شاهد افق‌های روشن در تقویت جایگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام باشیم.
در متن پیام حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی به آیت‌الله شاهرودی آمده است: انتصاب حضرت عالی از سوی مقام معظم رهبری به «ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام» را صمیمانه تبریک می‌گویم.
مجمع تشخیص مصلحت نظام از ارکان مهم کشور و مرکزی برای اثبات پویایی فقه شیعه و شریعت اسلام است که همواره از حمایت حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری برخوردار بوده است.
با حضور شایسته جنابعالی در این جایگاه خطیر و بهره‌گیری مطلوب از توان و ظرفیت‌های فراوان و متنوع فکری جامعه، بیش از پیش شاهد افق‌های روشن در تقویت جایگاه مجمع خواهیم بود.
لازم می‌دانم یاد و خاطره حضرت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی(رحمت‌الله علیه) که سال‌های متمادی مدیریت این نهاد مهم و موثر را با قابلیت و نبوغ سیاسی کم‌نظیر خود و تشخیص هوشمندانه مصلحت‌های نظام، صادقانه اداره و به خوبی هدایت کرد، گرامی دارم و برای جنابعالی توفیق هر چه بیشتر را از درگاه خداوند بزرگ مسالت نمایم.