روحانی در انتخاب استانداران فعالانه عمل کند

استانداران به‌عنوان نمایندگان دولت در جغرافیای مشخص‌شده استانی در ایران به‌واقع هماهنگ‌کننده سیاست‌های دولت مرکزی در محدوده ماموریت خود با توجه به محیط قومی موجود هستند. در کشورهایی که دارای نظام متمرکز قدرت هستند، حداقل اختیارات به استان‌ها واگذار می‌شود، اما استاندار از این جهت اهمیت دارد که درک و دانایی او در تجزیه و تحلیل سیاست‌های کلان مطرح‌شده از سوی دولت در مرکز کشور می‌تواند در واحد جغرافیایی تحت ماموریت او به‌گونه‌ای پیاده شود که هم دولت مرکزی بتواند به اهداف تعریف‌شده خود در آن استان نایل آید و هم استان با حمایت دولت راه پیشرفت و توسعه بیشتر را بپیماید. بنابراین انتخاب استانداران می‌تواند با شعاع بیشتری از تساهل و تسامح از منظر بافت و بافتار حکومتی روبه‌رو باشد، چرا که استاندار بیش از آنکه کنشگر باشد، بازیگری است که کنش‌های طراحی‌شده از سوی دولت مرکزی را در استان‌ها مورد توجه قرار می‌دهد و می‌تواند به‌عنوان اصلی‌ترین ورودی اراده دولت مرکزی به جامعه پیرامونی خود وارد عمل شود. از این رو حساسیت‌های سیاسی نسبت به استانداران از منظر جغرافیای ملی کمتر است و بدین‌ترتیب شعاع انتخاب نیز می‌تواند گسترده‌تر شود. این فرصتی است که روحانی می‌تواند از آن بهره‌برداری کرده و توازن معناداری میان گروه‌های سیاسی درون نظام برای ادامه تحرکات خویش در 4سال آینده ایجاد کند و با انتخاب استانداران از طیف‌های گوناگون سیاسی بر اساس شایستگی‌ها و انطباق با قوانین موجود در چارچوب تفسیر گسترده و موسع از این قوانین وارد عمل شود. اگر رئیس‌جمهور و وزیر کشور در این زمینه فعالانه عمل کنند، تا حدود زیادی می‌توانند جناح‌های سیاسی موجود را نیز به سمت‌وسوی مشارکت بیشتر در قالب جغرافیای متکثرشده ملی در شکل استان‌ها جذب و جلب نمایند. این فرصتی برای رئیس‌جمهور است که اگر به‌خوبی از آن استفاده نکند، می‌تواند در آینده نوع نگاه مردم به او را تا حدودی با چالش روبه‌رو سازد. اگرچه رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا با چالش‌هایی روبه‌رو بوده که خود به‌دلایلی آن را کمرنگ نشان داده، اما می‌تواند با توجه به قوانین موجود و چارچوب موسع از اختیار خود بهره برده و جامعه را نسبت به شعارهایی که بیان کرده، همگراتر کرده و اعتماد و اعتبار ملی خود را افزایش بیشتری بخشد. آنچه مهم است، عمل به قوانین و ضوابط و از طرف دیگر معیارهای شایسته در انتخاب کارگزاران نظام است. در وضعیت کنونی میان جناح‌های سیاسی موجود، شخصیت‌هایی که دارای چنین ویژگی‌ها و مشخصاتی در چارچوب قانون باشند، کم نداریم. البته آنچه اکنون نگرانی به‌وجود آورده، حلقه بسته گردش نخبگان است که در لایه‌های گوناگون دیگر نیز تسری پیدا می‌کند. هم‌اکنون شاهد جابه‌جایی استاندار تهران با استاندار آذربایجان‌شرقی هستیم، بدین معنا که به‌نظر می‌رسد هاشمی استاندار تهران به استانداری آذربایجان‌شرقی منصوب خواهد شد؛ اگر این جابه‌جایی‌ها منجر به گرفتن ارتفاع و استفاده از کنشگران جدید در عرصه سیاسی نشود، تا حدودی نگرانی‌های اصلاح‌طلبان را افزایش داده و چالش موجود در بدنه اصلاح‌طلبان و مطالبات آنها را بیش از گذشته دشوارتر خواهد کرد. این امر می‌تواند نه‌تنها برای دولت روحانی، بلکه برای کل کشور در منطقه و نظام بین‌المللی چالش‌برانگیز باشد.
* آینده‌پژوه سیاسی و اجتماعی