روزنامه جمهوری اسلامی
1396/07/10
دکتر ظریف: اروپا باید مقابل عدم پایبندی آمریکا به برجام بایستد
وزیر امور خارجه در گفتگو با نشریه گاردین و فایننشال تایمز، با پیش‌بینی عدم تایید پایبندی ایران به برجام از سوی دولت ترامپ در15 اکتبر (23 مهر)، خواهان مقابله اروپا با تحریم‌های آمریکا درصورت خروج این کشور از برجام شد.دکتر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در نشستی با سردبیران نشریه‌های انگلیسی گاردین و فایننشال تایمز به گفتگو پیرامون برجام، تعهدات آمریکا و انتظارات ایران از طرف‌های اروپایی پرداخت.
دکتر ظریف در این گفتگو هشدار داد که اگر اروپا از واشنگتن پیروی کند، توافق از بین خواهد رفت و ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را با فناوری پیشرفته‌تری نسبت به قبل از سر خواهد گرفت.
وی با اشاره به واکنش کشورهای اروپایی به خروج احتمالی آمریکا از برجام گفت که تنها چیزی که ایران را به تداوم اعمال محدودیت‌های برجامی بر برنامه صلح آمیز هسته‌ای خود ترغیب می‌کند، این است که دیگر امضاکنندگان توافق - انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین - به شرایط توافق متعهد بمانند و با اقدام‌های ایالات متحده مقابله کنند.
ظریف با بیان اینکه ترامپ سیاست پیش‌بینی ناپذیر بودن را پیش گرفته و اکنون آن را به سمت غیرقابل اعتماد بودن هم تغییر می‌دهد، افزود: حدس من این است که او (ترامپ) پایبندی ایران را تایید نمی‌کند و این تصمیم را به کنگره واگذار خواهد کرد.
وی با اشاره به واکنش تهران به لغو احتمالی برجام از سوی واشنگتن گفت: ایران غنی سازی اورانیوم و دیگر فعالیت‌های برنامه هسته‌ای خود را در سطحی پیشرفته‌تر از پیش از سر خواهد گرفت.
ظریف خاطرنشان کرد: توافق (هسته ای)، ایران را مجاز به ادامه تحقیق و توسعه کرده است. به همین دلیل ما پایه فناوری خود را ارتقا داده ایم.
وی افزود: اگر ما تصمیم به خروج از توافق بگیریم،با تکنولوژی بالاتری نسبت به گذشته خارج خواهیم شد اما فعالیت ما همیشه صلح آمیز خواهد بود چرا که عضویت در ان پی تی (پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته ای) وابسته به این توافق نیست. ولی محدودیت‌هایی را که به عنوان طرفی از چانه زنی‌های این توافق پذیرفته ایم، رعایت نخواهیم کرد.
وزیر خارجه کشورمان با تاکید براینکه خروج از برجام تنها یکی از گزینه‌های تهران است، افزود: گزینه‌های دیگری هم هست که به چگونگی برخورد دیگر اعضای جامعه بین‌المللی با آمریکا بستگی دارد.
به گفته ظریف اگر اروپا، ژاپن، روسیه و چین تصمیم به همراهی با ایالات متحده بگیرند، آنگاه به گمان من دیگر پایان توافق خواهد بود.
وی با اشاره به مقابله اروپا با تحریم‌های آمریکا علیه ایران در گذشته گفت: در دهه 1990 میلادی آنها (اروپایی ها) صرفا چشم پوشی نکردند. اتحادیه اروپا قانونی دارد که در صورت اعمال محدودیت از سوی آمریکا به شرکت‌های تجاری اتحادیه اروپا از آنها حمایت شده و اقدام‌های متقابل علیه آمریکا اتخاذ میشود.
وی تاکید کرد: بسیاری گفته‌اند که اروپا در نظر دارد چنین اقدامی را در پیش بگیرد.
ظریف ضمن رد ادعای دولت ترامپ مبنی بر اینکه ایران مقدمه برجام که نقش این توافق در صلح و امنیت را پیش‌بینی کرده را نقض کرده است، گفت: برجام حتی با وجود اینکه به صورت کامل اجرا نشده، در صلح و امنیت منطقه نقش داشته چرا که یک مساله از مسائل منطقه کم شده است؛ لذا در حال حاضر در ثبات منطقه نقش دارد.
وی افزود: اگر چنین نبوده، به دلیل واکنش متحدان آمریکا در منطقه بوده که از آغاز با برجام موافق نبودند و از زمان شروع توافق هرکاری کرده‌اند تا آن را تضعیف کنند و این تنش‌ها را در منطقه شدت بخشیده است.
*آمریکا باید با اعلام تصمیم خود نشان دهد که قابل اعتماد هست یا نه
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در جمع نخبگان آمریکایی در اندیشکده ایژیا سوسایتی نیویورک گفت: زمان آن رسیده که آمریکا با اعلام تصمیم خود درباره برجام، نشان دهد آیا جامعه جهانی میتواند به واشنگتن اعتماد کند یا خیر.
ظریف در گفتگو با مجری مشهور آمریکایی، چارلی رز، در اندیشکده ایژیا سوسایتی (انجمن آسیا) گفت: آمریکا باید درباره توافق هسته‌ای یک تصمیم اساسی بگیرد و به جامعه جهانی پیام خود را بدهد که آیا یک شریک قابل اعتماد است یا نه. اکنون طرف‌های مذاکره دولت آمریکا فکر می‌کنند که چهار سال بعد دولت بعدی به تعهدات آن پایبند می‌ماند یا نه. اینطوری سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.
وزیر امور خارجه درباره اینکه پاسخ ایران به خروج ترامپ از برجام چه خواهد بود گفت: ما تصمیم مناسب را بر اساس شرایط خواهیم گرفت.
چارلی رز از ظریف همچنین درباره دیدارش با تیلرسون در نشست کمیسیون مشترک برجام در شورای امنیت پرسید و ظریف در پاسخ گفت: دیداری متمدنانه داشتیم. پاسخ ظریف با خنده حاضران همراه شد.
ظریف افزود: دولت آمریکا متن توافق هسته‌ای را نقض کرده است. سخنان رئیس جمهوری ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که یک برنامه انتخاباتی نبود، نقض بندهای 26، 28 و 29 قرارداد بود.
ظریف با انتقاد از سخنان ضد ایرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل درباره دیکتاتوری در ایران گفت: آمریکا از فهم واقعیت‌های منطقه ناتوان مانده است.
وی با اشاره به سرکوب داخلی و استبداد رژیم‌های متحد آمریکا در منطقه گفت: امروز اعطای حق رانندگی به زنان را در یکی از کشورهای متحد شما جشن گرفته‌اند. آمریکا واقعیت‌های منطقه را نادیده می‌گیرد. به یازده سپتامبر نگاه کنید. چند ایرانی در آن حملات دست داشتند؟
وزیر امور خارجه افزود: من به جامعه ایرانی در آمریکا افتخار می‌کنم. آنها در تجارت و زمینه علمی پیش رو هستند و از آمدن به آمریکا منع شده‌اند. اما شهروندان کشوری که مرکز تجارت جهانی را منفجر کردند، می‌توانند به آمریکا سفر کنند. من نمی‌گویم کسی را از سفر به آمریکا منع کنید، اما نخواهم پذیرفت که رئیس جمهوری در آمریکا به کشور من و هموطنانم توهین کند.
وزیر امور خارجه در ادامه به پرسش‌هایی درباره برنامه موشکی کشورمان پاسخ داد و تاکید کرد که قدرت موشکی ایران در راستای دفاعی بوده و برای فهم آن باید به تاریخ ایران نگاه کرد.
ظریف تصریح کرد: ما باید واقعیت‌ها را ببینیم. سال گذشته، عربستان سعودی، 67 میلیارد دلار خرج خرید جنگ افزار کرد. امارات متحده عربی، 40 میلیارد دلار هزینه کرد.هزینه تسلیحاتی ایران فقط 6 میلیارد دلار بود.بالاخره ما قرار هست از 80 میلیون جمعیت ایران دفاع کنیم یا نه؟ همین مردمی که هشت سال بر آنها جنگ تحمیل شد و به یاد دارید همه از صدام حسین دفاع می کردند. هیچ کسی از اینکه صدام حسین جنگ افزار شیمیایی استفاده می‌کرد، حرفی نمی‌زد.
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: به یاد دارم، به عنوان یک دیپلمات خیلی جوان 25 ساله، نزد رئیس شورای امنیت می‌رفتم. به او می‌گفتم که جنگ افزار شیمیایی علیه کشور من به کار رفته است. من این را علنا می‌گویم. رئیس شورای امنیت برگشت گفت: من اجازه ندارم در این خصوص با شما صحبت کنم.
وی افزود: مردم کشور ما زیر موشک باران قرار داشتند و ما یک موشک برای دفاع و بازدارندگی در اختیار نداشتیم. جنگ افزار شیمیایی علیه شهروندان ایرانی استفاده شد. به سردشت حمله شیمیایی شد و هیچ کسی حرفی نمی‌زد. ما قربانیان شیمیایی سردشت را به نیویورک آوردیم. ما حق داریم که از مردم کشورمان دفاع کنیم.
چارلی رز دیدگاه ظریف را درباره سخنان رئیس جمهوری فرانسه مبنی بر لزوم مذاکره درباره سیاست‌های منطقه‌ای ایران جویا شد و گفت: آیا ایران آماده مذاکره درباره موضوعاتی به مانند یمن یا سوریه است؟
ظریف پاسخ داد: ایران همیشه حامی صلح در منطقه بوده است.
وی افزود: هیچ بخشی از توافق نمی‌تواند مورد مذاکره و بازنگری قرار گیرد. چون همه اجزا آن فرایند طولانی مذاکرات را طی کرده است. ایران در همه دیگر مسایل بین‌المللی آماده همکاری بین‌المللی و گفت وگو بوده است.
* ظریف: در صورت خروج آمریکا از برجام ایران نیز خارج میشود
وزیر خارجه کشورمان در گفتگو با شبکه خبری الجزیره هم اعلام کرد، در صورت خارج شدن واشنگتن از برجام، ما هم از این توافق خارج خواهیم شد.
ظریف در این گفتگو اظهارداشت: اگر آمریکا به توافق هسته‌ای پایبند باشد در موقعیت بهتری خواهد بود. اگر واشنگتن تصمیم بگیرد از توافق هسته‌ای خارج شود،ایران گزینه‌های مختلفی دراختیار دارد وما هم از توافق خارج خواهیم شد.
* تاکید سناتور برجسته دموکرات بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای
در همین حال یک سناتور برجسته دموکرات از رئیس‌جمهور آمریکا خواست تا در توافق هسته‌ای با ایران خارج نشود.
بن کاردین یکی از چند سناتور آمریکایی و عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا در یک نشست با خبرنگاران حوزه سیاست خارجی با بیان اینکه «واشنگتن باید در توافق هسته‌ای با ایران بماند»، گفت: آمریکا جلوی چشمان جامعه بین‌الملل یک قطعنامه سازمان ملل را نقض کنیم، آیا اعتباری خواهیم داشت. من استراتژی فراهم کردن خروج احتمالی آمریکا از یک توافق هسته‌ای را درک نمی‌کنم. بن کاردین که یک یهودی است، یکی از چهار سناتور دموکراتی بود که زمان حصول توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 با این توافق مخالفت کرد. اکنون وی هشدار داده است، تا زمانی که ایران به توافق عمل می‌کند، دولت آمریکا نیز باید در این توافق بماند.
این سناتور افزود: من در حال صحبت کردن برای مخالفان بسیار این توافق هستم. ما فکری می‌کردیم که ین یک تصمیم اشتباه است؛ اما اکنون خواهان اجرای توافق هستیم. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا که به طور مکرر از توافق هسته‌ای انتقاد کرده و آن را توافقی بد دانسته است، تمایل دارد راهی برای عدم تایید دوباره پایبندی ایران به توافق در ضرب‌الاجل 15 اکتبر است. در این صورت کنگره 60 روز فرصت خواهد داشت تا دوباره وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران که به واسطه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) لغو شده‌اند، تصمیم‌گیری کند. این بدان معنی است که قانونگذاران باید درباره خروج از توافق تصمیم بگیرند.
سناتور کاردین در ادامه اظهارات خود، انداختن توپ به زمین کنگره را رفع مسئولیت اجرایی دانست و گفت:این یک توافق مربوط به کنگره نیست. این توافقی است که رئیس‌جمهور وارد آن شده است.
وی همچنین با اشاره به اظهارات اخیر دیپلمات‌های اروپایی در واشنگتن مبنی بر اینکه «اروپایی‌ها تمایلی به پایدان دادن به توافق ندارند»، تصریح کرد: این کاملا رویکردی جهانی است که دوستان ما نمی‌خواهند از توافق خارج شویم.
بن کاردین هفته گذشته در نامه‌ای خطاب به مقامات دولت خواستار شواهد لازم برای اثبات عدم پایبندی ایران به توافق شد. بازرسان بین‌المللی هسته‌ای تاکنون بارها تاکید کرده‌اند که ایران به تعهداتش در برجام عمل می‌کند.
به گزارش رویترز، مخالفت با خروج از توافق هسته‌ای تنها به دموکرات‌ها محدود نمی‌شود. ادرویس عضو جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا و رئیس کمیته روابط خارجی اوایل ماه جاری (میلادی) گفت که ترجیح می‌دهد توافق با ایران حفظ شود و ترامپ باید آن را اجرا کند.
* جان کری: خروج از برجام اقدامی غیرمنطقی است
وزیر امور خارجه پیشین آمریکا هم در مقاله‌ای با تاکید بر اینکه «برجام کارساز بوده است»، نوشت: خارج شدن از توافق هسته‌ای با ایران غیرمنطقی است.
جان کری در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست با دفاع از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 حمایت کرد.
کری نوشت: اگر آمریکا با تایید نکردن پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، مسیر خود را درخصوص این توافق از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، شش امضا‌کننده دیگر توافق هسته‌ای و نتیجه‌گیری‌های وزارت خارجه خودمان جدا کند، سرنوشت این توافق به دست کنگره خواهد افتاد. کنگره‌ای که با تصمیم‌گیری درباره امنیت آمریکا مواجه است، نه همه‌پرسی درباره رئیس‌جمهور ترامپ یا باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین.
وی با ادعای اینکه «جهان این توافق را شکل داد تا راه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را مسدود کند»، نوشت: ما نتیجه‌گیری‌مان را درباره این توافق بر مبنای راستی‌آزمایی قرار دادیم، نه اعتماد. خارج شدن از توافقی که تا امروز نتیجه‌بخش بودن خود را نشان داده و مانع از رشد بالقوه برنامه هسته‌ای ایران شده، غیرمنطقی است.
وی در ادامه با بیان اینکه در دوران فعالیتش به عنوان سناتور رای‌گیری‌های متعددی را درباره کنترل تسلیحات مطرح کرده بود، تاکید کرد که حفظ توافق هسته‌ای بسیار مهم است.
کری با تکیه بر ادعاهای پیشین غرب و آمریکا علیه برنامه هسته‌ای کشورمان نوشت: مفاهیم مهم هستند. زمانی که من اولین بار با وزیر امور خارجه ایران دیدار کردم این کشور از چرخه کامل سوخت هسته‌ای برخوردار بود، ذخیره اورانیومی داشت که می‌توانست برای ساخت 10 تا 12 بمب غنی‌سازی شود و پایین‌تر از سطح تسلیحاتی در حال غنی‌سازی اورانیوم بود. این کشور همچنین به سرعت در حال عملیاتی کردن راکتور آب سنگین خود بود که می‌توانست پلوتونیوم کافی برای یک یا دو بمب بیشتر در طول سال تولید کند. به عبارت دیگر ایران در آستانه تبدیل شدن به یک کشور هسته‌ای قرار داشت. ما هزاران ساعت را به مذاکره اختصاص دادیم. حتی اگرچه زمان گریز هسته‌ای ایران برای تولید مواد شکاف‌پذیر کافی برای ساخت یک بمب چند ماه بیشتر نبود. آمریکا از طریق دیپلماسی کوشا متحدان اروپایی‌مان و کشورهای دیگر از جمله چین، روسیه، هند و ترکیه را متقاعد کرد تا تحریم‌های سختی علیه ایران اعمال کنند اما این کشور از سرعت خود نکاست و از چند صد سانتریفیوژ به هزاران سانتریفیوژ رسید. تنها مذاکرات قادر خواهد بود این برنامه را به عقب براند.
وی با اشاره به محدودیت‌های اعمال شده بر برنامه هسته‌ای ایران با اجرای برجام تاکید کرد که ایران پیش از آن‌که دلاری در نتیجه رفع تحریم‌ها بدست آورد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید کرد که این کشور گام‌های هسته‌ای مربوطه را برداشته است. در نتیجه آژانس در هشت گزارش خود تایید کرده که ایران به تعهداتش عمل می‌کند و این توافق کارساز است.
کری با بیان اینکه وزیران امور خارجه کشورهای اروپایی به او گفته‌اند که در صورت ماندن آمریکا در برجام با واشنگتن برای مقابله با آنچه سایر رفتارهای نادرست ایران خوانده میشود، همراهی خواهند کرد، نوشت: ما با خروج از توافق در شرایطی که می‌دانیم ایران پایبند است چه ابزار فشاری را خواهیم داشت. ما در این صورت اتحاد نزدیک‌مان با متحدان خود را از دست خواهیم داد. ما روسیه و چین را قدرتمند می‌کنیم و به هر کشوری که در حال بررسی مذاکره‌ای با ما باشد می‌فهمانیم که هر زمان سیاست مداخله کند آمریکا پای حرف خود نمی‌ماند. علاوه بر این ماندن در توافق هسته‌ای به این معنی است که ما به سمت مناقشه نظامی با ایران نخواهیم رفت و قادر خواهیم بود روی تهدید هسته‌ای کره شمالی تمرکز کنیم. توافق هسته‌ای کارساز بوده که در نتیجه مذاکرات به دست آمده است. ما نتیجه‌گیری‌های خود را با راستی‌آزمایی به دست آوردیم نه اعتماد. جهان هر گونه که ارزیابی کند به این نتیجه خواهد رسید که توافق موثر است.
* نیوزویک: خروج از برجام واشنگتن را وارد یک بحران جدید می‌کند
در همین حال یک نشریه آمریکایی در گزارشی هشدار داد که خروج از برجام ممکن است باعث ایجاد یک بحران هسته‌ای جدید برای واشنگتن شود.
نشریه نیوزویک در گزارشی در مورد برجام نوشت: به زودی مشخص خواهد شد که تصمیم دونالد ترامپ در مورد برجام چه خواهد بود. ضرب‌الاجل اعلام پایبندی ایران به برجام 15 اکتبر است و کاخ سفید تاکنون کار بررسی بازبینی سیاست خود در قبال ایران را به ریاست ژنرال هک مستر، مشاور امنیت ملی آمریکا به پایان رسانده است. یک منبع مطلع دولت ترامپ در این باره گفت که احتمالا تصمیم ترامپ پیش از فرا رسیدن ضرب‌الاجل قانونی اعلام خواهد شد.
این نشریه آمریکایی افزود: ترامپ به این موضوع پی برده است که در صورتی که به راحتی برجام را لغو کند یک شکست دیپلماتیک خواهد بود. همه اعضای دیگر برجام که شامل نزدیک‌ترین متحدان آمریکا هستند، نمی‌خواهند که واشنگتن از این توافق خارج شود. این کشورهای اروپایی در حال گفت‌وگو با دولت ترامپ هستند تا در برجام بمانند.
نیوزویک در ادامه آورده است: در همین حال رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا در حال گفت‌وگو با شرکای اروپایی آمریکا است تا آنها را قانع کند برای فشار بیشتر به ایران در جهت بهبود شرایط توافق به واشنگتن بپیوندند و به نظر می‌رسد به موفقیت‌های بیشتر در این زمینه رسیده است. امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه اخیرا اعلام کرد که با ترامپ موافق است که باید فشارها بر ایران برای جلوگیری از نفوذ ایران در منطقه افزایش یابد.
در ادامه این گزارش به نقل از آنچه دو منبع آگاه که آشنا به برنامه بازبینی سیاست آمریکا در قبال ایران هستند، خوانده شده آمده است، یکی از گزینه‌های جدی که توسط ترامپ و مشاورانش در حال بررسی است، اعلام عدم پایبندی ایران به برجام اما ماندن در آن است. خروج کامل از برجام به معنای صدور دوباره تحریم‌ها علیه تهران است. با این حال ماندن در چارچوب برجام و تاکید بر اینکه ایران به برجام پایبند نبوده است، دارای ریسک بالا است.
نیوزویک در پایان نوشت: اروپایی‌ها اما به واشنگتن اعلام کرده بودند که ایران به درخواست‌های جدید آمریکا راضی نخواهد شد و ممکن است خروج از برجام ایران را به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نزدیک کند. این ممکن است واشنگتن را در برابر یک بحران هسته‌ای دیگر قرار دهد در زمانی که آمریکا در حال مقابله با مسئله هسته‌ای کره شمالی است.
سایر اخبار این روزنامه
ورود دو فروند هواپیمای خریداری شده ATR72 به تهران
تحولات بازار نفت در پی تنش در اقلیم کردستان عراق
رشد9.2درصدی معاملات مسکن درتهران طی شهریور
برگزاری مراسم عاشورای حسینی در سراسر جهان
نصرالله: یهودیان حساب شان را از صهیونیست‌ها جدا کنند
ترکیه بزرگترین پایگاه نظامی خود در خارج را افتتاح کرد
اختصاص 20 میلیارد تومان برای توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش
سفر وزیر خارجه کشورمان به عمان و قطر
در نشست فرماندهان نیروهای مسلح اتخاذ شد؛
برنامه ریزی برای استقرار نیروهای عراق در پایانه‌های مرزی
رئیس جمهور در پیامی با تبریک فرا رسیدن سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین:
امیدوارم روابط تهران - پکن در تمامی زمینه‌های دو جانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی بیش از پیش گسترش یابد
استقبال از طرح آیت‌الله سیستانی برای حفظ یکپارچگی عراق
ناکامی توطئه تجزیه زنجیره‌ای
دکتر ظریف:
اروپا باید مقابل عدم پایبندی آمریکا به برجام بایستد
