روزنامه آرمان امروز
1396/07/12
مدیریت‌دانشگاه‌ها با‌آزادی‌بیان موفق‌می‌شود
موضوع انتخاب شما به عنوان وزیر علوم دولت دوازدهم جدی‌تر از گذشته شده است. در این زمینه چه صحبت‌هایی با شما شده است؟برای وزارت علوم گزینه‌های مختلفی مطرح هستند و بنده نیز یکی از این گزینه‌ها به شمار می‌روم. به صورت طبیعی فردی که برای تصدی وزارت علوم معرفی میشود باید آگاهی کامل به فضای دانشگاه‌ها، تشکل‌های دانشجویی، اساتید، کارمندان و سایر بخش‌های دانشگاه داشته باشد. نکته دیگر اینکه فضای دانشگاه‌ها را نمی‌توان در خلأ مدیریت کرد و به همین دلیل نیاز است فردی به عنوان وزیرعلوم معرفی شود که با چالش‌های دانشگاه‌های کشور آشنایی داشته باشد و از تعاملات مناسبی با سایر دستگاه‌های اجرایی برخوردار باشد. از سوی دیگر آقای روحانی دارای برخی ملاحظات و دغدغه‌ها درباره وزارت علوم هستند که براساس این دغدغه‌ها فرد مورد نظر را انتخاب خواهند کرد. بدون شک یکی از دغدغه‌های ایشان همراهی و هم فکری وزیر علوم با کلیت کابینه و شخص رئیس جمهور و همچنین داشتن روحیه اعتدالی است.
یکی از شعارهای مهم آقای روحانی درباره دانشگاه‌ها برداشته شدن فضای امنیتی از فضای دانشگاه‌ها بود. آیا سیاست دولت و وزیر علوم جدید در چهار سال آینده نیز به همین صورت خواهد بود؟
اغلب فعالیت‌های دانشجویی در قالب تشکل‌های صنفی و سیاسی شکل می‌گیرد که در این تشکل‌ها هر کدام از دانشجویان براساس علاقه و تخصصی که دارد حضور پیدا می‌کند و در کنار دیگر دانشجویان که دارای دیدگاه‌هایی مشابه هستند قرار می‌گیرند و اهداف خود را در فضای دانشگاه به پیش می‌برند. به نظر من ظرفیت بسیار بزرگی در تشکل‌های دانشجویی وجود دارد و این ظرفیت می‌تواند در بسیاری از زمینه‌ها به کمک مدیریت دانشگاه‌ها بیاید. دانشجویان دارای تحلیل نسبت به مسائل کشور و همچنین مسائل منطقه‌ای و جهانی هستند و این تحلیل‌ها کمک بسیار بزرگی به مدیریت دانشگاه‌ها و جامعه خواهد کرد. در نتیجه فردی که به عنوان وزیر علوم انتخاب میشود باید نسبت به دغدغه‌ها و تحلیل‌ها دانشجویان درک عمیق و واقعی داشته باشد و زمینه پویایی فعالیت‌های دانشجویی را مهیا کند. با این وجود باید شرایطی در دانشگاه‌ها وجود داشته باشد که دانشجویان از دروس اصلی خود نیز غافل نشوند و بلکه در کنار دروس اصلی به فعالیت‌های دانشجویی نیز بپردازند. به هر حال دولت هزینه‌هایی زیادی برای تحصیل دانشجویان در دانشگاه‌ها می‌کند و به همین دلیل انتظار وجود دارد دانشجویان درزمینه تحصیلی نیز موفق عمل کنند. در نتیجه فعالیت‌های دانشجویی و سیاسی بدون فعالیت علمی فاقد ارزش است. این در حالی است که اگر دانشجویان تنها به فعالیت‌های علمی نیز بپردازند دارای اشکال است وبهتر است از فضای دانشگاه و فعالیت‌های دانشجویی برای ورود بهتر به جامعه استفاده کنند. در نتیجه باید یک تعادل منطقی وسازنده بین فعالیت‌های علمی و دانشجویی وسیاسی در دانشگاه هابه وجود بیاید که دانشجویان از جنبه‌های مختلف به شکوفایی و پویایی دست پیدا کنند.
چراجنبش دانشجویی که در دولت اصلاحات یکی از اهرم‌های اصلی گفتمان اصلاحات بود امروز تأثیرگذاری خود را از دست داده است؟ جنبش دانشجویی ایران از سال76 تاکنون با چه چالش‌هایی همراه بوده است؟ اگر شما به عنوان وزیر علوم معرفی شدید در این زمینه چه اقداماتی انجام خواهید داد؟
جنبش دانشجویی یک ظرفیت مهم در زمینه‌های مختلف است. جنبش دانشجویی تنها یک ظرفیت برای احقاق حقوق سیاسی و مدنی نیست و بلکه یک ظرفیت اجتماعی نیز می‌تواند باشد تا آسیب‌های جامعه را شناسایی و در جهت مرتفع کردن آنها تلاش کند. جنبش دانشجویی حتی می‌تواند در زمینه حقوق شهروندی که یکی از دغدغه‌های دولت در چهار سال گذشته و آینده خواهد بود نقش مهمی ایفا کند. اغلب دانشجویانی که در دانشگاه‌های شهرهای بزرگ تحصیل می‌کنند از مناطق مختلف کشور هستند و پس از پایان دوران تحصیل خود دوباره به مناطق خود باز می‌گردند. به همین دلیل این دانشجویان می‌توانند با شناختی که نسبت به مسائل مدنی و سیاسی جامعه پیدا کرده‌اند، افراد تأثیرگذاری در زمینه حقوق شهروندی در مناطق خود و حتی در بین خانواده‌های خود باشند. اگر ما بتوانیم اصول و مبانی حقوق شهروندی و حقوق سیاسی و مدنی را در دانشگاه‌ها به دانشجویان آموزش بدهیم، دانشجویان نیز این مفاهیم را به سراسر ایران انتقال خواهند داد و در نتیجه حقوق شهروندی به سمت نهادینه شدن پیش خواهد رفت.
چرا تشکل‌های دانشجویی در سال‌های اخیر پویایی خود را از دست داده‌اند و مانند دوران اصلاحات از تأثیرگذاری کافی برخوردار نیستند؟
بدون شک تشکل‌های دانشجویی یکی از اهرم‌های تأثیرگذار در فضای دانشگاه‌ها و همچنین جامعه است. به همین دلیل نیز باید برای تشکل‌های دانشجویی اهمیت بسیار زیادی قائل شد و ابزار کافی را برای فعالیت آنها مهیا کرد. تشکل‌های دانشجویی دارای تفکرات بالنده و سازنده‌ای هستند که می‌تواند در شکوفایی و پویایی‌های محیط‌های علمی کشور تأثیرگذار باشند. به همین دلیل نیز باید با تشکل‌های دانشجویی وارد مذاکره شد و از آنها درخواست کرد که دیدگاه‌ها و نظریات خود را در اختیار مسئولان قرار بدهند تا فضای دانشگاه‌ها شرایط با نشاط‌تری نسبت به گذشته پیدا کند. نکته دیگر اینکه تشکل‌های دانشجویی می‌توانند پل ارتباطی دانشگاه با جامعه و دولت باشند و با شناخت دغدغه‌های مردم مطالبات مردم را در جامعه مدنی نمایندگی کنند. در نتیجه سیاست دولت درچهار سال آینده این است که شرایط مناسب‌تری را برای تشکل‌های دانشجویی در جهت ارتقای سطح کیفی فعالیت‌های دانشجویی مهیا کند.
بدون شک مهم‌ترین چالش دانشجویان کشور مسأله اشتغال پس از دوران فارغ التحصیلی است. این در حالی است که در یک دهه گذشته اغلب دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی بیکار شده‌اند یا اینکه در زمینه تخصصی خود مشغول به کار نشده‌اند. دولت دوازدهم برای این چالش مهم چه تدبیری اتخاذ کرده است؟
این مسأله تنها به وزارت علوم مربوط نیست و نیازمند دخالت سایر دستگاه‌هاست. وزارت علوم وظیفه مهیا کردن شرایط تحصیل جوانان کشور را در دانشگاه‌ها برعهده دارد و برای اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها باید سایر نهادهای اجرایی نیز به وزارت علوم کمک کنند. وزارت علوم باید با استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین استفاده از ایده‌های جدید دانشجویان شرایط اشتغال دانشجویان را پس از فارغ‌التحصیلی فراهم کند. نکته دیگر اینکه در مسأله اشتغال همه وزارتخانه‌ها باید سهم خود را به خوبی ایفا کنند و هر کدام در زمینه تخصصی خود نیروهای جوان را جذب کنند و از تخصص و دانش جوانان در مدیریت جامعه استفاده کنند. سایر نهادها جز قوه مجریه نیز باید در این زمینه فعالیت‌های خود را گسترش دهند. مجلس شورای اسلامی از پتانسیل بسیار بالایی برای تصویب قوانینی برخوردار است که می‌تواند زمینه‌های اشتغال را فراهم کند. قوه قضائیه دیگر نهادی است که می‌تواند در این زمینه به دولت کمک کند. در نتیجه حل شدن مشکل اشتغال در جامعه ما نیازمند یک عزم و اراده جدی همگانی از سوی همه دستگاه‌های تصمیم‌گیر کشور است.
فضای مجازی چه تأثیری در جنبش دانشجویی ایران گذاشته است؟ فضای مجازی برای جنبش دانشجویی فرصت بوده و یا تهدید؟ آیا فضای مجازی میزان مطالعه دانشجویان را کاهش نداده است؟
فضای مجازی در بین دانشجویان نیز ابزاری برای تبادل اطلاعات، اخبار و دیدگاه‌ها بوده که در همه کشورهای جهان وجود داشته است و جامعه ایران نیز از این وضعیت مستثنا نبوده است. با این وجود فضای مجازی مزاحم فضای طبیعی و واقعی دانشجویان شده و این یکی از جنبه‌های منفی ورود فضای مجازی به دانشگاه‌ها بوده است. در گذشته دانشجویان تلاش می‌کردند با مراجعه به کتاب‌های فاخر فرهنگ و تمدن اسلامی روح خود را سیراب کنند و در کنار تحصیل علمی در رشته تخصصی خود، در زمینه‌های دیگر نیز مطالعه می‌کردند. این در حالی است که فضای مجازی این فرصت را از دانشجویان گرفته است و به دلیل اینکه فاقد بار معنایی و فکری لازم برای تغذیه فکری دانشجویان است به فضای دانشگاه‌های کشور آسیب زده است. در شرایط کنونی دانشجویان ما ساعت‌های زیادی در فضای مجازی فعالیت می‌کنند بدون اینکه متوجه گذر زمان شوند و در آخر نیز از نظر معنوی و غنای فکری به جایگاه مطلوب دست پیدا نمی‌کنند. به همین دلیل ما باید تلاش کنیم فضای فکری دانشجویان را بیش از آنکه به سمت فضای مجازی سوق پیدا کند به سمت فضای طبیعی راهنمایی کنیم و زمینه‌هایی را به وجود بیاوریم که دانشجویان در فضای طبیعی به تبادل اطلاعات و افزایش آگاهی‌های خود مبادرت بورزند. اگر دانشجویان همچنان اهمیت بیشتری به فضای مجازی نسبت به فضای طبیعی دانشگاه‌ها بدهند ما در آینده با آسیب جدی در زمینه تحصیل دانشجویان مواجه خواهیم بود.
با توجه به اینکه12وزیر از16 وزیری که آقای روحانی به مجلس معرفی کردند بالای200 رأی آوردند فکر می‌کنید رویکرد مجلس نسبت به معرفی شما به عنوان وزیر علوم چه خواهد بود؟ آیا فضای مجلس برای حمایت از شما به عنوان وزیر علوم مناسب است؟
بنده همواره رویکرد تعاملی نسبت به نمایندگان مجلس داشتم و این وضعیت چه زمانی که به عنوان نماینده در مجلس حضور داشتم و چه زمانی که معاون حقوقی و دستیار ویژه رئیس جمهور بودم وجود داشته است. این وضعیت به خصوص در زمانی که بنده دستیار ویژه رئیس جمهور در حقوق شهروندی بودم و وجود داشت و بسیاری از نمایندگان با حمایت از حقوق شهروندی همراهی موثری با بنده در این زمینه داشتند. از سوی دیگر نیز چون بنده سابقه نمایندگی مجلس را در مجلس هفتم داشتم به خوبی با وظایف نمایندگان آشنایی دارم و به همین دلیل در شرایط کنونی فضا را برای ارائه برنامه به مجلس مثبت ارزیابی می‌کنم.
اگر شما به عنوان وزیر علوم معرفی شوید دومین وزیر زنی خواهید بود که در تاریخ جمهوری اسلامی وجود داشته است. در چنین وضعیتی شما چگونه مطالبات زنان را در کابینه نمایندگی خواهید کرد؟ چه برنامه‌ای برای رسیدگی به مشکلات زنان جامعه دارید؟
به نظر من همه وزارتخانه‌ها تاحدود زیادی با مسائل و مشکلات زنان جامعه سروکار دارند و این وضعیت برای وزارت علوم نیز وجود دارد. در شرایط کنونی اکثریت دانشجویان کشور را دختران تشکیل می‌دهند و به همین دلیل رسیدگی به مطالبات زنان دانشگاهی یکی از مسائل مهم در وزارت علوم در چهار سال آینده خواهد بود. ما باید تلاش کنیم شرایط بهتری را برای تحصیل دانشجویان دختر در دانشگاه‌ها فراهم کنیم و از سوی دیگر دختران فارغ‌التحصیل را به سمتی هدایت کنیم که در زمینه‌های تخصصی خود مشغول به کار شوند. بدون شک یکی از دغدغه‌های اصلی من در صورتی که در کابینه حضور داشته باشم پیگیری مطالبات زنان جامعه خواهد بود. بنده حتی تلاش خواهم کرد فراتر از وظایفی که در وزارت علوم و کابینه خواهم داشت مطالبات زنان را پیگیری کنم و مشکلات دختران و زنان را به صورت خاص دنبال کنم تا به نتیجه قابل قبولی دست پیدا کند. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که زنان دانشگاهی تنها به دانشجویان دختر خلاصه نمی‌شوند و بلکه در دانشگاه‌ها اساتید زن و همچنین کارمندان زن نیز وجود دارند که هر کدام دارای مشکلات خاص خود هستند.
انتخاب وزیر علوم در دولت دوازدهم به چه میزان تحت تأثیرلابی‌های پشت پرده بوده است؟
برای پاسخ به این سوال باید نگاهی به رویکرد دیگر وزرا برای حضور در کابینه داشته باشیم که چه لابی‌هایی در این زمینه صورت گرفت تا برخی افراد در کابینه حضور داشته باشند. با این وجود با شناختی که بنده ازآقای روحانی دارم اطمینان دارم که لابی‌ها و مسائل پشت پرده روی آقای روحانی تأثیر نخواهد گذاشت و ایشان با استقلال رأیی که دارند در نهایت بهترین تصمیم را درباره انتخاب وزیر علوم و همچنین وزیر نیروخواهند گرفت. هدف آقای روحانی از معرفی وزرا این است که افرادی را به مجلس معرفی کند که علاوه براینکه در بین نمایندگان مجلس دارای جایگاه احترام باشند در بین جریان‌های سیاسی نیز قابل احترام باشند تا بتوانند با تعامل سازنده فضای مثبتی را در چهار سال آینده در وزارت علوم به وجود بیاورند.
برنامه دولت دوازدهم و وزیر علوم جدید برای افزایش آزادی‌های سیاسی و مدنی در دانشگاه‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین مطالبات بدنه اجتماعی دولت آقای روحانی در چهار سال آینده چه خواهد بود؟
به نظر من شایستگی و شایسته سالاری مرزهای آزادی‌های سیاسی را در می‌نوردد. به همین دلیل نیز اگر یک فرد شایسته و دلسوز در رأس وزارت علوم قرار بگیرد که بتواند با جریان‌های مختلف سیاسی تعامل داشته باشد می‌توان به وضعیت مدنی و سیاسی دانشگاه‌ها امیدوار بود. با این وجود فضای دانشگاه‌ها نیاز به آزادی دارد تا استعدادهای فکری و سیاسی جامعه شکوفا شود. به نظر من وزارت علوم بیش از آنکه یک وزارتخانه سیاسی باشد یک وزارتخانه تخصصی است که نیاز به نگاه تخصصی و متعهدانه دارد. بدون شک مهم‌ترین وظیفه دانشگاه‌ها تربیت مدیران و انسان‌های شایست و متعهد و انتقال آنها به عرصه جامعه است. در نتیجه در شرایط کنونی مدیریت دانشگاه‌های کشور نیازمند شایسته‌سالاری است و شایسته‌سالاری حلقه مفقوده مدیریت دانشگا‌های کشور به شمار می‌رود. به همین دلیل جریان‌های سیاسی نیز باید در جهت کمک به شایسته سالاری در مدیریت فضای دانشگاه‌ها حرکت کنند. نکته دیگر اینکه فضای دانشگاه‌ها متعلق به یک جریان سیاسی خاص نیست و همه جریان‌های سیاسی می‌توانند به پویایی و نشاط سیاسی در دانشگاه‌ها کمک کنند. از سوی دیگر جنبش دانشجویی نیز می‌تواند از نظر فکری و اجرایی به کمک جریان‌های سیاسی بیاید و یک ارتباط مثبت و سازنده بین دانشگاه و جریان‌های سیاسی به وجود بیاید.
سایر اخبار این روزنامه
جزئیات ۴پرونده تخلف احمدی‌نژاد
مدیریت‌دانشگاه‌ها با‌آزادی‌بیان موفق‌می‌شود
خداوند محسن را نماد نسل جوان انقلابی قرار داد
به‌بهانه تعامل، اصول اصلاح‌طلبی را زیر پا نگذارید
شکست توطئه در بهشت!
اولین کارت‌زرد مجلس به وزیرکشور
پول نفت را توزیع کردیم و خوردیم
بانک‌های متخلف نقره‌داغ می‌شوند
دفاع برادرزن از داماد!
پايان چين؛ وشوي ايران بر بام جهان
رکورد صنعت خودروسازی
وداع جلال طالبانی با زندگی
یاد د اشـت‌‌هـای اخـتصـاصـی
اصلاح‌طلبان؛ حافظ جمهوریت نظام
قضات مجاز به انتشار اسامی مفسدان اقتصادی شدند
تذكر به وزير اطلاعات
تشریح محور مذاکرات اردوغان در سفر به ایران
برخلاف دیدگاه دونالد ترامپ؛وزیر‌دفاع‌آمریکا خواستار حفظ برجام شد
خودشیفتگی دلواپسان
