روزنامه همدلی

نگاهی به املی نوتوم و کتاب‌هایش خانم نویسنده با کلاه‌های عجیب وغریب

نویسنده پرطرفدار قرن 21، یک انگلیسی بلغاری که دوران کودکی‌اش را در آسیا گذرانده است؛ در سال 1922 اولین رمانش منتشر شد و از همان سال تا به امروز، هر سال چهار رمان می‌نویسد و تنها یکی از آن‌ها را به چاپ می‌رساند. رمان‌هایش اما در میان بازار راکد کتاب و داستان در سطح کلان، در لیست پرفروش‌ترین محصولات عرضه شده برای خرید عموم قرار دارد. رمان «ترس و لرز» او که «شهلا حائری» آن را به فارسی ترجمه کرده است و «نشر قطره» در سال 1383 منتشر کرده؛ جایزه بزرگ «آکادمی ادبیات فرانسه» را در سال 1999 نصیب این نویسنده کرد. او در سال 2015 عضو رسمی آکادمی زبان و ادبیات فرانسه در بلژیک شد.
«نوتوم» در بلژیک متولد شد؛ اگرچه در ادعایی حیرت‌انگیز، در مصاحبه‌اش با نیویورکر گفته است که در چین متولد شده. اما اسناد می‌گویند که او از دو سالگی تا پنج سالگی‌اش در بلژیک بوده. پس از آن، در کشورهای چین، نیویورک، بنگلادش، برمه، انگلیس، و لائوس زندگی کرد. دختری که در یک خانواده سیاسی کلاسیک در بلژیک رشد کرد، اما در طول زندگی خود به همه سیاست و فرهنگ کلاسیک شورید. پدرش «چارلز فردینالد نوتوم»، وزیر امور خارجه و پدربزرگش، «پیر نوتوم»، نویسنده و سیاستمدار بلژیکی بودند. او از سال‌هایی که خانواده‌اش در ژاپن زندگی می‌کردند، برای نخستین‌بار از آن‌ها جدا شد؛ تا آنجا که بعدها نوشت «ترک ژاپن برای من جدایی‌طلبی بود.» پس از آن فلسفه را در دانشگاه انگلیسی کلمبیا آغاز کرد و بعد از اتمام تحصیلات خود، بار دیگر برای کار و زندگی به ژاپن بازگشت. سال‌های کار او در یک شرکت ژاپنی در توکیو، تجربه‌ه‌ای است که او در شناخته‌شده‌ترین اثرش، «ترس و لرز»، درباره آن‌ها نوشته. اما مطالعه آثارش نشان می‌دهد که همه کودکی‌ او روی رمان‌ها و آثارش تاثیر گذاشته. جایزه آلن فورنیه، جایزه ادبی ووکسیون، ۱۹۹۳؛ جایزه ادبی فلور، ۲۰۰۷؛ و جایزه ادبی ژان ژیونوی، ۲۰۰۸، جوایزی است که او تا امروز برای آثارش دریافت کرده.
نوتوم اما به‌ علت نوع پوشش و کلاه‌های خیره‌کننده‌اش نیز شناخته شده است. نویسنده‌ای با لباس‌های مارک، کلاه‌های دست‌ساز و کتاب‌هایی که به 39 زبان دنیا تاکنون منتشر شده‌اند. نثر او را بسیاری از منتقدان، نثری فانتزی با نمونه‌هایی از فرهنگ ادبی بومی و غنی بلژیک خوانده‌اند. آثارش را بیشتر تلفیقی قوی از «مارسل پروست»، «امیلی» و «شارلوت برونته» دانسته‌اند. او اما نوآوری‌هایی نیز داشته است، به‌طور مثال، اولین رمانش، «Hygiene and the Assassin» تقریبا به شکلی کامل در ساختار «گفت‌وگو» نوشته شده است؛ داستانی درباره یک رمان‌نویس معروف که تنها دو ماه دیگر قرار است زنده بماند و بسیاری از روزنامه‌نگاران تمایل دارند با او آخرین گفت‌وگو را انجام دهند.
«ترس و لرز» او که عنوانش نام کتاب بحث‌برانگیز و اگزیستانسیالیستی «کیرکه‌گور» را به یاد می‌آورد، داستان یک دختر بلژیکی است که در یک شرکت معتبر در ژاپن کار می‌کند و در جست‌وجوی راهی برای زنده ماندن است؛ قراردادش با شرکت تمام می‌شود و دختر در جست‌وجوی زیستنی بهتر، راوی عادات فرهنگی ژاپن و سلسله مراتب شهروندی آن است. این همان رمانی است که او از زندگی واقعی‌اش نوشته؛ نوتوم در جایی گفته است: «من به ژاپن نوستالژی عظیمی دارم. درواقع، این عادت من است که با نوستالژی زندگی کنم، در تمام زندگی‌ام با نوستالژی زندگی کرده‌ام و زندگی خواهم کرد.».


رمان «آدام» که در سال 2007 برنده جایزه شد، باز هم داستان دختری است که به ژاپن سفر می‌کند تا مهارت‌های زبان خود را به آن‌ها بیاموزاند و به بچه‌های آنجا فرانسه یاد بدهد. با یکی از دانش‌آموزان خود ارتباط حسی پیدا کرده، و این ارتباط در طول دوره‌های آموزشی‌اش حواشی فراوان می‌یابد. این رمان یک داستان عاشقانه معمولی نیست، بلکه کنکاشی است درباره رابطه دو شخص بی‌آنکه عشق در آن وجود داشته باشد. هم‌چنین کتاب «دشمن»، اثر او، اوج تعجب در روایت را برای نویسنده دارد. درون‌مایه‌ای روان‌کاوانه که روان‌گسیختگی مردم پیرامون نویسنده در آن نمایان شده است. با روایتی از یک شخصیت درباره زندگی خویش که وحشت و غم و اندوه گذشته، بزرگ‌ترین دغدغه ذهنی‌اش است.
همه آثار دیگر نوتوم با یک مولفه اساسی نگارش یافته و آن روایت، از شرایط انسانی و زندگی است که محور اصلی رمان‌های او را تشکیل می‌دهد.
اما در سال جاری، چند کتاب از امیلی نوتوم به فارسی ترجمه و منتشر شده است. «آنته کریستا»  یکی از رمان‌های مشهور او که در سال ۲۰۰۳ برای نخستین باردر اروپا منتشر شده، به‌وسیله «محبوبه فهیم کلام» ترجمه و با همت «نشر چشمه» روانه بازار شده است. رمان درباره دختری تنها به اسم «بلانش» است که در مدرسه درس می‌خواند و همیشه گوشه چشمی به جمع‌های بزرگ دارد و گویا به شادی آن‌ها غبطه می‌خورد و نمی‌خواهد که تنها باشد. به‌طور اتفاقی با دختری به نام «آنته کریستا» آشنا می‌شود و از او خوشش می‌آید. گمان می‌کند او بهترین کسی است که می‌تواند تنهایی خود را با او پر کند. سپس او را به خانه‌شان دعوت می‌کند. کریستا توضیح می‌دهد که راه خانه‌شان بسیار دور است و مجبور است کار کند تا پول رفت‌وآمد و خرج مدرسه و خانه را در بیاورد. پدر و مادر بلانش هم، مثل خود بلانش به کریستا علاقه‌مند می‌شوند و به او پیشنهاد می‌کنند که پیش خودشان زندگی کند. در واقع این داستان به ما از عقده‌های درونی مردمی خبر می‌دهد که سعی دارند همواره به هر طریقی که می‌توانند، از دیگران سوءاستفاده کنند و به آن‌ها ضربه بزنند. حتی اگر فقط از جانب طرف مقابل محبت دیده باشند. دلیل این رفتارها به عقده‌گشایی‌های روانی و اختلالات شخصیت باز می‌گردد که به‌طور پنهانی و کم کم شروع به خودنمایی می‌کند.
هم‌چنین سمانه میرعابدی، این دکتر ادبیات فرانسه و مدرس دانشگاه، رمان «سوءقصد» نوتوم را به فارسی برگردانده است. که نشر «ایجاز» آن را به پیشخوان کتاب آورده. رمان «سوءقصد» داستان فردی است که در زشتی چهره با «کوزیمودو» (گوژپشت نوتردام) در رمان «ویکتور هوگو» رقابت دارد، اما مثل او عاشق زنی بی‌نهایت زیبا شده و خودش هم با وجود زشتی‌اش به دنیای مُد وارد می‌شود.
رمان «نه آدم، نه حوا» نیز تازه‌ترین اثر نوتوم است که به فارسی ترجمه و به وسیله نشر «ستاک» منتشر شده و هنوز توزیع عمومی نیافته. این رمان نیز یکی از آثار تحسین شده نوتوم است.
«آنته کریستا»  یکی از رمان‌های مشهور او که در سال ۲۰۰۳ برای نخستین باردر اروپا منتشر شده، به‌وسیله «محبوبه فهیم کلام» ترجمه و با همت «نشر چشمه» روانه بازار شده است. رمان درباره دختری تنها به اسم «بلانش» است که در مدرسه درس می‌خواند و همیشه گوشه چشمی به جمع‌های بزرگ دارد و گویا به شادی آن‌ها غبطه می‌خورد و نمی‌خواهد که تنها باشد
سمانه میرعابدی، این دکتر ادبیات فرانسه و مدرس دانشگاه، رمان «سوءقصد» نوتوم را به فارسی برگردانده است. که نشر «ایجاز» آن را به پیشخوان کتاب آورده. رمان «سوءقصد» داستان فردی است که در زشتی چهره با «کوزیمودو» (گوژپشت نوتردام) در رمان «ویکتور هوگو» رقابت دارد، اما مثل او عاشق زنی بی‌نهایت زیبا شده و خودش هم با وجود زشتی‌اش به دنیای مُد وارد می‌شود
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) آمریکا با آتش بازی نکند؛ سلاح‌هایی در اختیار داریم که فکرش را هم نمی‌کنید (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
تجمعات دانشجویی در اعتراض به وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در دانشگاه هنر تهران و فردوسی مشهد زنی خود را از پل آهنگ آویخت؛ یکی از دخترهای اصفهان زنده ماند و دخترهای موتورسوار ارشاد شدند جملات محیرالعقول برخی مسئولان از پرونده کیارستمی به خانه صادق هدایت رسید؛ هنر خوار شد، کاسبی ارجمند نگاهی به املی نوتوم و کتاب‌هایش خانم نویسنده با کلاه‌های عجیب وغریب ابراهیم آشتیانی، اسطوره دفاع ایرانی درگذشت کاپیتان قرمز، یار کمکی آبی کدخدایی، حکم محرومیت عضو زرتشتی شورای شهر یزد را «قانونی، شرعی، قطعی و غیرقابل تغییر» دانست؛ حسین آقایی جنت مکان همزیستی مسالمت‌آمیز ضرورت زندگی اجتماعی مگر کدام کشور قابل اعتماد است ؟! ایران، ‌پنج برابرکشورهای پیشرفته دانشگاه دارد مگر کدام کشور قابل اعتماد است ؟! مگر کدام کشور قابل اعتماد است ؟!