حسین مرعشی از پیشنهاد‌هاشمی برای حضور نامزد سایه در کنار روحانی خبر داد طرح ‌هاشمی برای انتخابات 96

همدلی| آیت وکیلیان: انتقاد روزنامه جمهوری اسلامی از فرآیند «نگفتن و ننوشتن راجع به آیت‌الله‌هاشمی» که توسط برخی از افراد و جریان‌ها ترویج می‌شود، نکات بسیار مهمی در دل آن نهفته است و می‌تواند تبیین گر برخی از معادلات سیاسی آینده باشد. همچنان محافلی آنگونه که روزنامه جمهوری در ادامه مطلب خود آورده است به دنبال مشی «دیگر کافی است. این همه، او را بزرگ نکنید، تمام شد و رفت» هستند. به نظر می‌رسد هراس آنان که به دنبال «کافی بودن» بودن آیت‌الله در سپهر سیاسی ایران هستند، از نیندیشیده یا مانده‌های سیاسی وی برای انتخابات آینده آگاهی دارند؛ آگاهی که از برنامه رئیس فقید مجمع تشخص مصلحت نظام برای انتخابات 96 پرده برداری می‌کند و «حسین مرعشی» از نزدیکان آیت‌الله نیز آن را تایید کرده است. سخنان عضو برجسته کارگزاران مبنی بر پیشنهاد‌هاشمی برای حضور کاندیدای سایه در کنار روحانی، این مسئله را که پیش از این در حد گمانه مطرح شده بود، اکنون و در آستانه انتخابات سال آینده به عنوان اقدامی راهبردی در اردوگاه تحول خواهان تبدیل کرده است. مضمون و نفس این پیشنهاد از سوی آیت‌الله‌هاشمی از هر حیث که به آن بنگریم، ریشه در اتفاقات و رخدادهای احتمالی دارد که امکان وقوع آنها ـ در پازل پیچیده و کلاف سردرگم سیاست در ایران ـ دور از انتظار نخواهد بود. به نظر می‌رسد طرح «کاندیدای سایه» به امری استراتژیک در برنامه سیاسی اصلاح‌طلبان و اعتدالیون در ماه‌های منتهی به انتخابات تبدیل خواهد شد. اما باید دید ضرورت طرح این مسئله از زبان آیت‌الله چیست و اجرای آن با چه متغیرها و مکانیسم‌هایی در دستور کار طیف حامی روحانی قرار خواهد گرفت. حامیانی که پیش از این و در حال حاضر رئیس جمهوری را قطعی ترین گزینه برای انتخاب خود در انتخابات آینده می‌دانند، چگونه به این راهبرد فکر می‌کنند.
توافق کلی برای یک طرح
آنگونه که شواهد نشان می‌دهد، حامیان روحانی در اندیشه طرحی توافقی حتی با رضایت شخص رئیس جمهوری برای انتخابات آینده بوده‌اند؛ طرحی که «حسین مرعشی» آن را از جمله برنامه آیت‌الله‌هاشمی برای انتخابات ۹۶ دانسته است. مرعشی روایت می‌کند که آقای ‌هاشمی در آخرین صحبتی که با هم داشتیم به من گفتند که با آقای روحانی صحبت کردند و ایشان قول داده که کاندیدای ریاست جمهوری آینده ایران شود. آقای‌هاشمی از این امر راضی بود و گفت که توافق کلی بر این است که در کنار آقای روحانی، افراد دیگری نیز به عنوان کاندیدای در سایه وارد عرصه شوند تا دست این جبهه نیرومند مردمی در هیچ شرایطی بسته نباشد. تاکید آقای ‌هاشمی این بود که در انتخابات پیش رو، در کنار آقای روحانی، افراد دیگری هم باشند که به ایشان در مسائل تبلیغاتی و در اختیار گرفتن فضاهای رسمی کمک کنند. از سویی بهتر است با یک برگ بازی را شروع نکنیم که خدایی ناکرده به هر دلیلی پشیمانی بیاورد.
رفتار اصول‌گرایان، راهبرد اصلاح‌طلبان


تحلیل رفتار سیاسی اصول‌گرایان در این روزها می‌تواند معمای بازی آنها را در برابر تحول خواهان مشخص کند؛ مسئله را می‌توان با طرح یک سوال پیش برد؛ چرا برخی از اصول‌گرایان تکثر نامزدهای خودی در انتخابات آینده را نشانه ای از قدرت درون گفتمانی خود تلقی می‌کنند؟
جریان اصول‌گرا در انتخابات‌های گذشته تجربه شکست‌های پی در پی را متاثر از فضای تکثر وجود نامزدها داشته است. اینکه در وضعیت فعلی هم به این ترم و فرم پیش می‌روند، علاوه بر اینکه نشانه ای بر امتناع اجماع در جریان مذکور است، اما حداقل یک نوع بهره برداری از آن هم در سر دارند. تاکتیک اصول‌گرایان با وجود چندین کاندیدا در مناظره‌های انتخاباتی سال آینده می‌تواند برای تقابل جدی با روحانی ذیل دعوایی گفتمانی ارزیابی کرد.
فراموش نکنیم که در انتخابات گذشته یکی از گزینه‌های جدی اصول‌گرایان با جواب مقتدرانه روحانی ضربه فنی شد و به شکلی جدی سبد رای اش کاهش پیدا کرد. سخنان و جدل‌های انتخاباتی حسن روحانی در انتخابات گذشته در بسیاری موارد نامزدهای مقابل را به تایید و جانبداری از خود واداشت. به چالش کشیدن گفتمان هسته ای سعید جلیلی ـ که سیمای اصول‌گرایی رادیکال را نمایندگی می‌کرد ـ توسط علی اکبر ولایتی را باید در راستای حمایت از گزینه تحول خواهان در انتخابات گذشته ارزیابی کرد. اکنون به نظر می‌رسد که جناح اصول‌گرا به کارگردانی تندروهای این اردوگاه
ـ بادرس گرفتن از گذشته ـ فربه تر شده اند و این سناریو را طرح کرده اند تا با اقدامی هماهنگ شده و در قالب یک تیم به جدل با روحانی بپردازند و آن را نزد افکار عمومی از وجهه بیندازند. روی این اصل، وجود نامزد یا نامزدهای در سایه بیش از پیش ضروری می‌نماید. پرواضح است که رویکرد ذکر شده تنها یک وجه از معادلات سیاسی آینده را نمایش می‌دهد و قطعاً نمی توان وجود کاندیدای در سایه را منحصراً به این فضا محدود کرد. طبیعی است که تبیین و تکوین فضایی که به آن اشاره کردیم، چنانچه اصلاح‌طلبان متغیرهای دیگر را لحاظ نکنند، به نوعی در مسیری انتزاعی فرو غلتیده‌اند.
موافقان و مخالفان «کاندید در سایه»
مسئله «کاندید در سایه» البته مسبوق به سابقه است اما تفاوت در فرم کار، کارکرد و کاربرد آن در وضعیت کنونی است؛ زمانی که «محمد جواد حق شناس» و «مرتضی الویری» برای نخستین بار آن را مطرح کردند، مخالفانی درون گفتمانی در برابر صف آرایی کردند و با واکنش‌هایی منفی همراه شد. دلایلی که الویری، از مشاوران رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و از چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب برای طرح بحث «کاندید در سایه» مطرح کرده بود، متاثر از فاکتور یا اتفاق احتمالی چون «احتمال ردصلاحیت شدن روحانی»، «امتناع روحانی از حضور در انتخابات» و همچنین «احتمال تغییر نظر مردم نسبت به روحانی» بود؛ الویری سه دلیل ذکر شده را اصلی نیاز به کاندیدای پوششی در انتخابات 96 عنوان کرده بود.
سناریوی فوق مخالفانی نیز داشت؛ «علیرضا محجوب»، دبیر کل حزب کارگر از کسانی بود که به این موضوع واکنش نشان داد و آشکارا بیان کرد که ضرورتی به این کار نمی بیند و به اندازه کافی در این انتخابات رقیب و کاندیدا وجود خواهد داشت.
«محمدباقر نوبخت»، سخنگوی دولت هم به صف مخالفان این طرح پیوست و در نظر گرفتن نامزد پوششی برای پوشش دادن ردصلاحیت احتمالی روحانی را حرفی پوچ و بی ربطی دانست و گفت که چه ضرورتی دارد ذهن جامعه را درگیر آن کنیم. این ایده اما موافقانی هم داشت؛ «محمد عطریانفر»، عضو ارشد کارگزاران یکی از چهره‌هایی بود که در گفت‌وگویی «اسحاق جهانگیری» را به همراه «محمدعلی نجفی» از بهترین نامزدهای پوششی اصلاح‌طلبان برای سال آینده دانسته بود.
«غلامحسین کرباسچی» از دیکر حامیان این راهبرد بود؛ کرباسچی با اینکه حسن روحانی را کاندیدای اصلی اصلاح‌طلبان خواند اما حرف زدن از یک نامزد پوششی را چندان هم غیرعاقلانه ندانست؛ «روحانی اگر در انتخابات حضور داشته باشد و در رقابت انتخاباتی باشد قطعا هیچ کاندیدای اصلاح‌طلب یا معتدلی با او رقابت نخواهد کرد. اما بالاخره نمی شود در مورد وضعیت انسان‌ها به صورت قطعی سخن گفت. شاید خدای نکرده کسالتی یااتفاقی برای روحانی پیش آمد، باید نامزد پوششی وجود داشته باشد. این موضوع نه یک بلوف است و نه اینکه بخواهند کسی را بترسانند یا امیدوار کنند. نیروهای متعدد توانمند ومستعد برای اداره کشور وجود دارد اما با حضور روحانی در انتخابات سال آینده هیچ نیروی اصلاح‌طلبی در مقابل او نخواهد بود.»
«محمدرضا تابش»، نایب رییس فراکسیون امید هم در این باره به خبرآنلاین گفت که احتیاط این است که کنار روحانی، یکی دو نامزد داشته باشیم.
رایزنی پیش از تثبیت «نامزد در سایه»
علی صوفی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت تفسیری متفاوت از این فضا به دست می‌دهد و معتقد است که «در زمان آقای‌هاشمی هم کاندیدای سایه برای ریاست جمهوری در کنار حسن روحانی مطرح بوده است و خود آیت‌الله هم در این زمینه فعال و نظرش مثبت بوده است و حتی به نتایجی با حسن روحانی در این زمینه رسیده بودند.» او ادامه می‌دهد که «کاندیدای محوری و اصلی اصلاح‌طلبان روحانی است اما موضوع کاندیدای پوششی در میان اصلاح‌طلبان قطعی شده است و معتقدند که در کنار حسن روحانی باید یک یا چند کاندیدای در سایه وجود داشته باشد. این موضوع هم به خاطر اتفاقات طبیعی و غیرطبیعی است که ممکن است پیش بیاید. اما باید کسی این مسئولیت را بپذیرد که همه اصلاح‌طلبان روی او نظر داشته باشند یعنی هر کسی نمی تواند کاندیدا شود و انتظار داشته باشد که به عنوان کاندیدای اصلاح‌طلب توسط شورای عالی سیاستگذاری مورد تایید قرار بگیرد.»
ayatvakilian5@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
روایت علی مطهری از انتخابات 88 طرحی که هاشمی وخاتمی پذیرفتند، اصول‌گرایان نپذیرفتند انتقاد معصومه ابتکار از سیاسی بازی با محیط زیست مسائل خانواده من به چه درد یک خبرگزاری می‌خورد؟ وزیر اطلاعات در گفت‌وگو با همدلی: در مسائل سیاسی و رسانه‌ای با بگیر و ببند مخالفیم ‌علیرضا محجوب نماینده تهران در گفت‌‌وگو با همدلی به برخی نامزدهای ثابت انتخاباتی کنایه زد؛ گفت و گوی همدلی با ولی‌الله فاطمی کارشناس بانکداری الکترونیک درباره چالش‌های اجرای IFRS گفت و گوی همدلی با « سیامک صفری» بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون زجر کشیدن در بازیگری را دوست دارم کمال‌الدین پیرموذن شنیدن صدای تحولات ایران برای همسایگان سخت است حسین مرعشی از پیشنهاد‌هاشمی برای حضور نامزد سایه در کنار روحانی خبر داد طرح ‌هاشمی برای انتخابات 96 تحقق اهداف خط لوله هفتم گازی در سفر رئیس‌جمهوری به سیستان و بلوچستان گاز به خانه‌های زاهدان رسید جمنا ؛ نامی برای انکار اصول‌گرایی در همایش «حماسه امید» مطرح شد پیش به سوی گام سوم جای خالی کمیته‌های تخصصی احزاب در انتخابات شوراها