چراغ سبز مجلس به سپنتا

آرمان- حمید شجاعی: بالاخره پس از اظهارات مختلف و کنش و واکنش‌های بسیار، روز گذشته مجلس با حضور اقلیت‌های مذهبی در شوراهای شهر و روستا موافقت کرد. جلسه دیروز مجلس به بررسی طرح «اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران» اختصاص داشت و نمایندگان با 152 رای موافق با حضور اقلیت‌های دینی موافقت کردند. نکته مهم این طرح بند چهارم آن و لازم‌الاجرا بودن آن از ابتدای پنجمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستاست و بر اساس آن مشکل سپنتا نیکنام عضو زرتشتی شورای شهر یزد هم به‌نوعی حل شده و او می‌تواند به شورا بازگردد.
بازگشت سپنتا
راه سپنتا برای بازگشت به شورای شهر یزد باز شد. این خبری بود که روز گذشته اکثر محافل خبری بدان پرداختند و ابعاد و زوایای آن را تحت بررسی قرار دادند. البته پیش از این نظرات مختلفی در ارتباط با حضور یا عدم حضور این عضو زرتشتی در شورای شهر یزد مطرح شده بود و هر بخشی با تفسیر خود از قانون اساسی به بیان دیدگاه‌هایش می‌پرداخت. پس از رأی دیوان عدالت اداری مبنی بر تعلیق عضویت سپنتا نیکنام در شورای شهر یزد، بازتاب این مسأله به جامعه کشیده شد. با فشار افکار عمومی مجلس به ‌این موضوع ورود پیدا کرد و حضور سپنتا در شورای شهر یزد را بلامانع دانست اما شورای نگهبان چنین دیدگاهی نداشت و بر اساس تفسیر قانون، مهر تاییدی بر رأی دیوان عدالت اداری زد یعنی با حضور عضو زرتشتی شورای شهر یزد مخالفت کرد. این کش و قوس‌ها موجب شد تا طرحي با عنوان «اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران» در دستور كار مجلس قرار گيرد. در ماده يك اين طرح كه مربوط به حضور اقليت‌ها در شوراي شهر است، آمده «اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی ساکن در شهرها و روستاهای کشور می‌توانند نامزد انتخابات شوراهای اسلامی همان شهر و روستا شوند و به جای اسلام باید به اصول دین خود اعتقاد و التزام عملی داشته باشند». گرچه‌ این طرح با مخالفت‌هایی هم روبه‌رو شد اما در نهایت روز گذشته‌ این قانون به تصویب نمایندگان رسید و از آنجایی که اجرای آن از از انتخابات پنجمین دوره شورهای اسلامی شهر و روستا لازم‌الاجراست، احتمالا حضور سپنتا نیکنام در شورای شهر یزد هم میسر خواهد شد. البته هنوز شورای نگهبان موضع خود را در برابر مصوبه مجلس اعلام نکرده است. این احتمال وجود دارد که در صورت مخالفت شورای نگهبان با مصوبه مجلس، این طرح به مجمع تشخیص مصلحت نظام برود تا آنها رای به حضور اقلیت‌های دینی در شوراهای شهر و روستا بدهد یا ندهند.
دیدگاه مخالفان


در جریان نشست علنی دیروز مجلس که به بررسی جزئیات طرح اصلاح طرح مربوط به عضویت پیروان ادیان الهی در شوراها اختصاص داشت، نمایندگان ماده ۴ این طرح را به تصویب رساندند. علي ادياني راد نماينده مردم قائمشهر و سواد كوه در مخالف با اين طرح گفت: اگر در يك روستا، تمام سه نفر يا 5 نفر عضو شورا به فرض محال از اقليت‌هاي ديني انتخاب شوند، اين سوال پيش مي‌آيد كه ‌آيا برابر اصل صد و پنجم قانون اساسی، اين شورا اسلامي است؟ پس اين طرح در تغاير با قانون اساسی است. من پيشنهاد می‎کنم كه اگر قرار است عزيزان اقليت ديني در شوراي شهر باشند، به تناسب جمعيت به شرط اخذ آراي حداكثري حاضر شوند. رئیس مجلس در پاسخ به سخنان این نماینده با اشاره به عدم تغایر این طرح با قانون گفت: اگر به صورت جلسه مذاكرت مجلس خبرگان رجوع كنيد، دقيقا همين شبهه شما مطرح شده است كه اگر اسم شوراها را «شوراي اسلامي» مي‎گذاريد معنيش اين است كه در جاهاي مختلف غيرمسلمان نمي‌تواند عضو باشد؟ شهيد بهشتي هم در پاسخ مي‌گويند مقصود اين است كه همه مي‌توانند در انتخابات شوراها شركت كنند، اما تصميماتشان بايد اسلامي باشد. از سوی دیگر اسفندیار اختیاری نماينده زرتشتیان در مجلس در موافقت با اين طرح اظهار داشت: مستند شوراي نگهبان برای ممانعت از حضور اقليت‌ها در شوراهاي شهر به بخشی از صحبت‌هاي حضرت امام(ره) بود که اتفاقا به هيچ عنوان به اقليت هاي ديني اشاره نداشت و اين را بيت امام نیز تصديق كرده‌اند. او ادامه داد: همان قانوني كه 20 سال است اجرا می‌شود، باید پابرجا باشد. اين قانون تضادي با نظر شوراي نگهبان ندارد.
دیدگاه موافقان
عليرضا رحيمي نماينده تهران نيز دیگر نماینده‌ای بود که به حضور نيافتن اعضاي شوراي نگهبان در جريان بررسي طرح دو فوريتي، اعتراض كرد و در قالب اخطار بیان داشت: اعضاي شوراي نگهبان بايد در جلسه حضور و بررسی طرح‌هاي دو فوريتي و سه فوريتي حضور داشته باشند. در این راستا اگرچه لاریجانی به او یادآورشد که نماینده‌ای از شورای نگهبان حضور دارد، اما رحیمی تاکید کرد که مطابق قانون باید 12 عضو شورای نگهبان در جلسه باشند نه فقط یک نفر به نمایندگی از آنها. رئیس مجلس در پاسخ به‌ این نماینده اظهار داشت: تلقي شورای نگهبان اين است كه اگر نمايندگانشان در جلسه حضور داشته باشند؛ کافی است. اين بحثي است كه بايد بين خودمان و شورا حل كنيم. سرانجام نمايندگان با ۱۵۲ رأی موافق، ۴۱ رأی مخالف و ۱۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۵ نماینده حاضر در صحن اجازه حضور اقليت‌هاي ديني در شوراها را صادر كردند.