گفت‌و‌گو بدون سانسور

لزوم گفت‌و‌گو بین اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در روزهای اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. گفت‌و‌گو طبعا می‌تواند موجب روشنگری شود، به‌شرطی که هدف از آن کشف حقیقت و شفافیت‌سازی باشد. در گفت‌و‌گو باید به‌گونه‌ای عمل شود که هیچ‌گونه خودسانسوری و تقیه‌ای در کار نباشد تا حقایق بی‌پرده آشکار شود. طرفین با صحبت در فضای آزاد می‌توانند هم گذشته‌ها را نقد کنند و هم مسیر آینده را روشن نمایند. اگر در گفت‌و‌گو یکی از طرفین خط قرمز تعیین کند یا به خودسانسوری روی آورد، نتیجه مطلوب از آن بیرون نخواهد آمد. کسی که در گفت‌و‌گو شرکت می‌کند، نباید از اول این پیشفرض را داشته باشد که همه حقیقت‌ها نزد اوست و سایرین باطل هستند. چنین پیش‌فرضی از ابتدا روند گفت‌و‌گو را خراب می‌کند و همه باید احتمال این را بدهند که ممکن است در زمینه‌هایی اشتباه کنند و در مواردی طرف مقابل حق داشته باشد. در کشور ما بعضا مناظره و گفت‌و‌گو صورت می‌گیرد، اما متاسفانه شرایط و فضای آن چندان منطقی و حرفه‌ای نیست. اگر در گفت‌و‌گو حقیقتی کشف نشود و طرفین هدفشان به جای تفاهم مجادله باشد، به جایی نخواهد رسید، اما گفت‌و‌گوی سالم و دقیق مطمئنا سازنده خواهد بود. نکته مهم در این میان لزوم علنی‌بودن اظهارات و نتایج است تا مردم نیز کاملا از چندوچون آن مطلع و آگاه شوند. در گفت‌و‌گوی جناحین سیاسی مانند عرصه ورزش که دو تیم با هم به رقابت می‌پردازند، باید نتیجه برد و باخت مشخص باشد. در گفت‌و‌گوی اصولگرایان و اصلاح‌طلبان دو تیم باید به‌گونه‌ای بازی کنند که در کمال آزادی توان اثبات اظهارات خود را داشته باشند. جامعه هرچه جلوتر برود، حقیقت بیشتر برای مسئولان آشکار می‌شود، هرچند در این میان برخی زودتر و برخی دیرتر به آگاهی می‌رسند. در این راستا حدود یک سال پیش نیز ایده گفت‌و‌گوی ملی از طرف رئیس دولت اصلاحات مطرح شد که سیاسیون اصولگرایان واکنش مثبتی به آن نشان ندادند. اگر گفت‌و‌گو در جامعه امروز مانند اوایل انقلاب که میان گروه‌های سیاسی مختلف در تلویزیون رواج داشت و تعطیل نمی‌شد، احزاب مختلف بدون سانسور و علنی مواضع خود را نزد مردم شفاف می‌کردند، چنین اتفاقی می‌توانست جامعه را به پیش ببرد و اکنون نیز اگر قصد مسئولان آگاه‌تر شدن مردم است، باید گفت‌و‌گو جدی‌تر از این گرفته شود. دموکراسی در جامعه متکی بر فهم مردم است و فهم درست نیز مبتنی بر گفت‌و‌گوی علنی در صحنه جامعه است. صداوسیما در این مورد نقش خاصی ایفا نمی‌کند و گاهی به‌ندرت قسمتی را به گفت‌و‌گوی نماینده‌های جناحین سیاسی می‌دهد. جامعه ما به مونولوگ و صدای یکطرفه عادت کرده و دیالوگ در جامعه در حد مطلوب رشد نکرده است. اگر منطق گفت‌و‌گوی دوطرفه در جامعه جا بیفتد، برکات آن نه‌تنها برای گروه‌های سیاسی، بلکه برای آحاد جامعه خواهد بود.
* فعال سیاسی اصلاح‌طلب