۱۱۰‌میلیون دلار، خسارت وارد‌شده به ایران

آرمان: بیش از بیست روز از حادثه نفتکش سانچی می‌گذرد. نفتکش سانچی در تاریخ 16 دی‌ماه با یک کشتی باری چینی به نام «کریستال» در سواحل چین برخورد کرد. به گزارش ایلنا محموله نفتکش سانچی، نفت فوق سبک با درجه اشتعال بسیار بالا بود و برخورد موجب آتش‌سوزی کشتی شد. در این حادثه که در۳۰۰ کیلومتری بندر شانگهای و در سواحل شرقی چین رخ داد، ۳۰ ایرانی و دو تبعه بنگلادشی ناپدید و جان خود را از دست دادند. در این مدت جهت رفع ابهامات موجود و روشن شدن دلایل وقوع این سانحه بررسی‌های مختلفی صورت گرفته که هنوز هم ادامه دارد. در خصوص علل و عوامل این حادثه بحث‌های زیادی تا به امروز شده است.
مرکز پژوهش‌ها
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی 23 صفحه‌ای اعلام و تاکید کرد: «به‌نظر می‌رسد برخورد دو کشتی اجتناب‌ناپذیر بوده به همین دلیل کشتی چینی تلاش کرده با قسمت جلوی خود، که مقاوم‌ترین بخش کشتی است، به سانچی برخورد کند تا آسیب وارده به خودش را به حداقل برساند». تشخیص علت اصلی حادثه سانچی با بررسی نتایج اطلاعات ثبت‌شده در جعبه سیاه دو کشتی امکانپذیر است ولی با توجه به شواهد موجود و مطالب ارائه ‌شده از سوی برخی مسئولان و اطلاعات میدانی از کارشناسان در زمینه دریانوردی می‌توان سناریوهای مختلفی را در زمینه علت برخورد نفتکش سانچی و کشتی باری سی.اف.کریستال بیان کرد. براساس این گزارش، این بررسی‌ها نشان می‌دهد که دو سناریوی اصلی می‌تواند علت تصادم بین دو کشتی باشد.
سناریوی اول


اختلال در سیستم ناوبری و راداری دو شناور و یا یکی از شناورها: همان‌طوری که در قسمت‌های قبل اشاره شده است، منطقه‌ای که حادثه برخورد سانچی با کشتی کریستال در آن رخ داده است، یکی از شلوغ‌ترین مناطق دریایی به‌لحاظ ترابری بوده است. در این پهنه آبی شلوغ از نظر ترابری دریایی به‌دلیل ارتباطات مخابراتی و راداری متعدد این احتمال وجود دارد که سیستم راداری شناورها و یا یکی از شناورها دچار اختلال شود. دراین‌صورت، دو شناور و یا یکی از آنها، نتوانستند با شناسایی همدیگر از تصادم جلوگیری کنند و یا اینکه زمانی متوجه حضور یک شناور و احتمال برخورد با همدیگر شدند که دیگر نتوانستند واکنشی برای جلوگیری از تصادم انجام دهند. گزارش‌های ارائه‌شده از طرف مسئولان چینی حاکی از این است که از چند ساعت قبل از بروز حادثه، اطلاعات هم نفتکش ایرانی و هم کشتی چینی ثبت نشده است.
سناریوی دوم
از کار افتادن سیستم AIS و عدم ‌واکنش درست از طرف دو شناور و یا یکی از شناورها: در این سناریو فرض بر این است که رادار شناورها دچار اختلال نشده و دو شناور می‌توانستند از طریق رادار موقعیت همدیگر را مشاهده کنند، البته اطلاعات ارائه ‌شده توسط چینی‌ها حاکی از آن است که چند ساعت قبل از بروز حادثه، اطلاعات نفتکش ایرانی و کشتی چینی ثبت نشده است. درخصوص اینکه چرا اطلاعاتی ثبت نشده، به‌گفته مسئولان چینی در منطقه دریای چین شرقی به‌دلیل تردد فراوان احتمال از کار افتادن سیستم AIS وجود دارد، بنابراین احتمالا سیستم AIS دو شناور چند ساعت قبل از برخورد دچار اختلال شده، ولی رادار کشتی‌ها مشکلی نداشته است.
نتیجه
مطابق با اطلاعات ارائه شده توسط شرکت نفتکش ایران و وزارت نفت در کنار از دست دادن ۳۲ خدمه نفتکش سانچی، مجموع خسارت وارده به‌صورت فیزیکی حدود۱۱۰‌میلیون دلار بوده است که ۵۰‌میلیون دلار بابت نفتکش و ۶۰‌میلیون دلار بابت محموله میعانات گازی بوده است. با توجه به اینکه معامله به‌صورت فوب بوده است، بنابراین شرکت ملی نفت می‌تواند ارزش محموله را از خریدار دریافت کند، به عبارت دیگر خسارت اصلی وارده به ایران خسارت مربوط به غرق‌شدن نفتکش بود که برابر با ۵۰‌میلیون دلار است و با توجه به بیمه بدنه، بیمه حمایت و غرامت، خسارت وارد شده می‌تواند دریافت شود. البته گفتنی است که دریافت این خسارت‌ها پیچیده و زمانبر است.