هشدار برجامی بی سابقه ایران

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درحالی بار دیگر و برای دهمین بار پایبندی ایران به توافق هسته ای را تأیید کرد که مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در سخنانی تازه، برجام را «فاجعه‌بار» توصیف و اظهار کرد: «آمریکا دیگر آن را تأیید نخواهد کرد». همزمان سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه کشورمان که به انگلیس رفته بود نیز در اظهاراتی صریح تاکید کرد: «حتی اگر پایبندی ایران دوباره تایید شود و تحریم ها [توسط آمریکا] تعلیق شوند اما سیاست سردرگم  ادامه پیدا کند و بانک ها و شرکت ها  بازهم نتوانند در ایران کار کنند، ما نمی توانیم در توافقی بمانیم که برای ایران نفعی ندارد، این یک واقعیت است.» موضع مخالف معاون رئیس جمهور آمریکا در حالی بیان می شود که به گزارش فارس، بی بی سی و دویچه وله، آژانس در اولین گزارش سه ماهه خود در سال 2018 بر پایبندی ایران به توافق هسته ای مهر تایید زده و تاکید کرده است که ایران سقف 300 کیلویی ذخایر اورانیوم غنی شده و 130 متریک تن آب سنگین تولید خود را که در توافق مشخص شده رعایت کرده و همچنین اقدام به غنی سازی بالای 3.67 درصد اورانیوم نکرده است. در این گزارش تصریح شده است که میزان ذخایر آب سنگین ایران 11.7 متریک تن است و سطح غنی‌سازی ایران در سه ماه گذشته از 3.67 درصد فراتر نرفته است. آژانس تصدیق کرده که ناظران این سازمان وابسته به سازمان ملل متحد "بدون مشکل" به همه اهداف مهم مد نظر دسترسی داشته‌اند. به گزارش فارس، در واکنش به گزارش جدید آژانس، رضا نجفی نماینده ایران در این نهاد با بیان این که  گزارش جدید آژانس بار دیگر تایید می‌کند که اقدامات و فعالیت‌های هسته‌ای ایران کاملا منطبق با برجام است افزود: متن گزارش همانند گزارش های گذشته است و تغییرات آن شامل درج تحولات فنی از جمله بالا رفتن میزان ذخیره آب سنگین ، میزان افزایش ذخیره اورانیوم غنی شده 67 / 3 درصدی، جایگزینی برخی سانتریفیوژها و مواردی شبیه آن است.در گزارش دو روز پیش آژانس، موضوع جدیدی نیز مطرح شده است: «ایران تصمیم خود را برای ساخت پیشران هسته‌ای دریایی در آینده به اطلاع آژانس رسانده است. آژانس هم در پاسخ، شفاف‌سازی و توضیحات بیشتر ایران را خواستار شده و به ایران توصیه کرده است که اگر قرار است تأسیسات تازه‌ای در ارتباط با این پیشران احداث شود، طراحی اولیه آن به اطلاع آژانس رسانده شود.» به گزارش مهر، رویترز به نقل از یک دیپلمات بلندپایه آورده است که اعلام تصمیم ایران برای ساخت و توسعه پیشران هسته ای دریایی در آینده نزدیک «واکنش مقامات تهران به اظهارات ترامپ و همچنین ابهامات به وجود آمده درباره آینده برجام» است. همچنین بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان دراین باره به ایسنا گفت:«موضوع پیشران‌ هسته‌ای از برنامه‌های در دستور کار کشور بوده است اما سرعت دادن به آن و در اولویت قرار دادنش بی‌ارتباط با برجام و نوع رفتار طرف مقابل به ویژه آمریکایی‌ها نیست.» وی درباره اطلاع رسانی این اقدامات به آژانس نیز اظهارکرد: «آن چه در این مرحله باید به آژانس اطلاع داده می‌شد اعلام شده است اما برای ارائه اطلاعات بعدی زمان‌بندی مشخصی نداریم و بسته به امکان‌سنجی کار، اطلاعات بعدی که احتمالا مربوط به اطلاعات طراحی یا DIQ است، ارائه خواهد شد».به نظر می رسد بحث پیشران هسته ای تنها واکنش ایران به رفتار ضد برجامی آمریکا نیست. به گزارش فارس، سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان و رئیس ستاد اجرای برجام که به موسسه سلطنتی روابط بین‌المللی لندن (چتم هاوس) رفته بود، با بیان این که توافق هسته ای برای طرف های مقابل خوب بوده  اما سخنان رئیس جمهور دولت آمریکا غیر سازنده و خلاف برجام است  و در نتیجه از کار کردن بانک ها و شرکت ها و واحدهای تجاری با ایران جلوگیری می کند تاکید کرد: با این وجود ایران از رفع تحریم ها به طور کامل سودی نمی برد و من فکر نمی کنم حتی اگر تعلیق موقت تحریم ها تمدید شود، این توافق به همین طریق بتواند ادامه پیدا کند.وی افزود : اگر همچنان همان سیاست آشفته و نامطمئن برجام ادامه داشته باشد و شرکت ها و بانک ها و دیگر واحدهای تجاری با ایران کار نکنند ما نمی توانیم در توافقی که سودی برای ما ندارد باقی بمانیم. عراقچی همچنین به شبکه بی‌بی‌سی گفت : این یک واقعیت است که مطالبات مردم از برجام برآورده نشده و اظهارات رئیس جمهور آمریکا درباره برجام مانع توسعه اقتصادی ایران بوده است. اگر برجام تجربه‌ای موفقیت‌آمیز برای ایران باشد، آن‌ها اجازه خواهند داشت از ما درباره مسائل دیگر درخواست مذاکره کنند.
 
    خبر مرتبط                پیشران های هسته ای چیست؟ کار روی پیشران هسته ای توسط ایران برای اولین بار در پاییز سال گذشته با نامه رئیس جمهور اعلام عمومی شد. اواخر آذر 95 پس از آن که قانون تحریم های 10 ساله ایران موسوم به «آیسا» که رئیس جمهور کشورمان تمدید آن را نقض برجام دانسته بود، توسط دولت وقت آمریکا تایید شد، دکتر روحانی در نامه ای به صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان  از وی خواست برای «طراحی و ساخت پیشران هسته‌ای به منظور بهره‌گیری در حوزه حمل‌ونقل دریایی» برنامه ریزی و «تولید سوخت  مصرفی پیشران هسته‌ای» نیز مطالعه و طراحی شود. پیشران (driving force) در واقع بخش محرک یک موتور است که با توجه به  محل استفاده یا سوختی که مصرف می کند دسته بندی می شود. پیشران های هسته ای همان طور که از نامشان پیداست از سوخت های هسته ای غنی شده استفاده می کنند که امروزه در میان شناورهای سطحی و زیر سطحی نظامی و غیرنظامی دریایی کشورهای پیشرفته (شامل نفتکش ها و کشتی های اقیانوس پیمای تجاری) دیده می شود. با مرور برخی اعداد و ارقام مشخص می‌شود که پیشران های اتمی جدید با چند ده کیلوگرم اورانیوم امکان سفر دریایی را تا 40 برابر شعاع کره زمین فراهم می‌کند. همچنین پیشران های هسته ای بسته به سطح فناوری در نمونه های جدید 25 تا 30 سال نیاز به سوخت گیری ندارند. اما این که برای این سوخت ها تا چند درصد غنی سازی لازم است اعداد متفاوتی تا 90 درصد غنی سازی نیز مطرح می شود. البته برخی متخصصان فنی صنعت هسته ای معتقدند برای اقسام زیردریایی های هسته‌ای نیازی به سوخت 90 درصد نیست و سوخت 52 تا 57 درصد نیز کفایت می‌کند.