روزنامه جهان صنعت
1396/12/27
سند کرملین به نام پوتین
در شرایطی که روسیه با فشارهای بسیاری بر سر مسمومیت جاسوس سابق در انگلیس و دور جدیدی از تحریمهای آمریکا مواجه است، روسها امروز برابر با ۱۸ مارس برای انتخاب ولادیمیر پوتین برای یک دوره چهار ساله دیگر در کاخ کرملین به پای صندوقهای رای میروند.وزارت خارجه روسیه دیروز از تصمیم این کشور برای اخراج ۲۳ دیپلمات بریتانیایی خبر داد و اعلام کرد که این دیپلماتها باید ظرف یک هفته مسکو را ترک کنند. این خبر پس از دیدار مقامهای وزارت خارجه روسیه با سفیر بریتانیا در روسیه، از سوی این وزارتخانه اعلام شده است.
در اعلامیه وزارت خارجه روسیه همچنین آمده است که به تلافی تصمیم ترزا می، مبنی بر بیرون کردن ۲۳ روس، مسکو هم تصمیم گرفته است کنسولگری بریتانیا را در روسیه ببندد و مجوز بریتانیا برای باز کردن سرکنسولگری در سنپترزبورگ را نیز لغو کند. تنش اخیر در روابط مسکو و لندن پس از آن بهوجود آمد که بریتانیا از احتمال دست داشتن رییسجمهور روسیه در یک حمله شیمیایی به یک شهروند در خاک بریتانیا خبر داد.
دیروز سکوت انتخاباتی در آستانه انتخابات ریاستجمهوری در سراسر روسیه آغاز شد، در نتیجه هر گونه تبلیغ انتخاباتی نامزدها از طریق رسانهها و اینترنت ممنوع میشود، همچنین نامزدها از دیروز دیگر حق برگزاری کنفرانسها و همایشها در تایید خود را نداشتند، اما باقی ماندن شعارها و پوسترهای تبلیغاتی نصب شده به شرط اینکه حداقل ۵۰ کیلومتری مراکز اخذ رای باشند،
بلامانع است.
ولادیمیر پوتین که از حدود دو دهه پیش اداره روسیه را در دست دارد، با داشتن حدود ۷۰ درصد محبوبیت و باوجود کمپین بدون زرق و برق اطمینان دارد که میتواند حکومتداری خودش را تا ۲۰۲۴ ادامه دهد. در آستانه انتخابات، او و یک رسانه دولتی سازگار به دنبال تقویت چهره پوتین به عنوان مردی بودند که ثبات و غرور ملی را پس از فروپاشی شوروی بازسازی کرده است.
پوتین تلاش کرده بر نقش روسیه به عنوان یک قدرت جهانی تاکید کند و اخیرا هم با تسلیحات جدید شکستناپذیر و دو برابر کردن حمایت مسکو از نظام سوریه فخرفروشی کرد. افزایش تنشها با غرب بر سر مسمومیت سرگئی اسکریپال، جاسوس دوجانبه سابق در انگلیس و تحریمهای جدید واشنگتن به دلیل مداخله ادعایی در انتخابات، برداشتی مبنی بر اینکه روسیه با مابقی جهان سر جنگ دارد را
تقویت میکند.
سرگئی بابایف، مدیر ترابری ۵۵ ساله در آستانه انتخابات روسیه گفت: در آمریکا و اروپا آنها برای تسلیم کردن ما تلاش میکنند اما ما هنوز ایستادهایم. آنها قول یک بحران را به ما داده بودند و ما از آن خارج شدیم. این اصلیترین قابلیت پوتین است؛ او در کانون کشورمان قرار دارد.
انتخابی وجود ندارد
پوتین که با شعار «یک رییسجمهور قوی، یک روسیه قوی» به میدان آمد، از مشارکت در مناظرههای تلویزیونی امتناع کرد و هیچ خلاقیت جدیدی برای تبلیغات کمپین خود به کار نگرفت. او مقابل هفت نامزد دیگر از جمله پاول گرودینین، کمونیست میلیونر و کسنیا سوبچاک، مجری سابق تلویزیونی قرار دارد اما محبوبیت مردمی هیچکدام از آنها بالای هشت درصد نیست.
یکی از جالبترین لحظات مناظرههای تلویزیونی زمانی بود که سوبچاک حین گفتوگو لیوان آبی را روی ولادیمیر ژیرینوفسکی، نامزد ناسیونالیستهای افراطی ریخت و موجب شد تا او هم سوبچاک را روسپی و یک دیوانه روانی خطاب کند. سرسختترین مخالف پوتین که الکسی ناوالنی، فعال ضد فساد است، به دلایل حقوقی اجازه شرکت در انتخابات را ندارد و از حامیانش خواسته تا انتخاباتی را که از نظر او ساختگی است، بایکوت کنند.
با این حال، مقامها به دنبال جلب مشارکت مردمی بالا هستند تا بر میزان مشروعیت پوتین در دور جدید ریاستجمهوری بیفزایند. پوتین بعد از جوزف استالین، دومین رهبر با سابقه خدمت بالا را دارد. استپان گونچاروف، از مرکز نظرسنجی مستقل لوادا گفت: این شبیه انتخاباتهایی که ما در کشورهای غربی میبینیم، نیست. مردم در شرایطی قرار میگیرند که دیگر حق انتخاب دیگری ندارند. اگر بخواهند نارضایتی خودشان را نشان دهند، در انتخابات شرکت نمیکنند. آنها گمان میکنند این رایی به اعتماد به نفس پوتین است.
تمرکز روی آرای جوانان
تمرکز ویژهای روی آرای جوانان وجود دارد و جوایزی برای بهترین سلفی در حوزههای انتخاباتی در نظر گرفته شده است. در همین حال روزنامه لیبرال نووایا گازتا گزارش داد به دانشجویان در شهرهای بسیاری تذکر داده شده است که اگر در انتخابات شرکت نکنند، با مشکلاتی در روند امتحانات یا حتی اخراج مواجه میشوند.
مدیران مدارس و نهادهای دولتی هم مثل سریهای پیشین برای شرکت در انتخابات به نیروهایشان فشار وارد میکنند و حتی در برخی موارد آنها به نیروهایشان گفتهاند که باید لیستی از اسامی دوستان و بستگانشان را که قصد رای دادن دارند، اعلام کنند. هماکنون روند رایگیری در برخی مناطق دورافتاده آغاز شده است و کمیسیونهای انتخاباتی محلی صندوقهای رای را با بالگرد و اسنوموبیل منتقل کردند.
مراکز اخذ رای در مناطق دور دست شرق روسیه ساعت ۲۰ به وقت گرینویچ آغاز به کار کردند و امروز ساعت ۱۸ به وقت گرینویچ در کالینینگراد بسته میشوند. طبق برآورد نظرسنجیهای رسمی، انتظار میرود مشارکت مردمی بین ۶۳ تا ۶۷ درصد باشد. انتخابات ریاستجمهوری پیشین در سال ۲۰۱۲ با اعتراضاتی در سراسر این کشور همراه شد و معترضان با بازگشت پوتین به عنوان رییسجمهور کشور پس از چهار سال نخستوزیری مخالف بودند. اما آن اعتراضات سرکوب شد و بعد از بازگشت پوتین به کرملین سرکوبها ادامه یافت، فعالان بازداشت و یک گروه موسیقی جنجالی دختران زندانی شدند و قوانین جدیدی علیه معترضان به تصویب رسید.
خودانتصابی
این انتخابات هشت نامزد دارد؛ ولادیمیر پوتین که این بار نامزد مستقل است، پاول گرودینین از حزب کمونیست، ولادیمیر ژیرینفسکی از حزب لیبرال دموکرات، کسنیا سوبچاک از ابتکار مدنی، گریگوری یاولینسکی از حزب یابلوکو که از چهرههای معروف دوران پرسترویکا و منتقد سرسخت سیاستهای پوتین است (این سومین بار است که میکوشد بر کرسی ریاستجمهوری بنشیند)، بوریس تیتف از حزب رشد، سرگئی بابورین از اتحادیه مردمی سراسری روسیه و ماکسیم سورایکین از حزب کمونیستهای روسیه.
اما در سطح شهر اصلا محسوس نیست که انتخابات این همه نامزد داشته باشد. حتی پوسترهای تبلیغاتیای که مردم را به صندوقهای رای فرا میخواند، همان طرح و نما و رنگهایی را دارد که تبلیغات انتخاباتی ولادیمیر پوتین. تبلیغات انتخاباتی ژیرینفسکی هم گاه روی ماشینها و کنار جادهها به چشم میخورد که گویای بنیه مالی کارزار انتخاباتی اوست.
نام برخی از این نامزدها برای شماری از مردم پایتخت روسیه هم آشنا نیست. انتخابات، بیشتر به یک همهپرسی برای تایید دگرباره مشروعیت حکومت ولادیمیر پوتین میماند. رقیب اصلی ولادیمیر پوتین که در میان مردم هم تا حدی محبوبیت دارد، الکسی ناوالنی است که به دلیل محکومیتش به جرم اختلاس (یا آنچه قوه قضاییه روسیه اختلاس میخواند) اجازه نامزدی نیافت و انتخابات را تحریم کرد.
پوتین چگونه پوتین شد
یک شبه راه هزارساله رفتن، تعبیری است که برخی در مورد ولادیمیر پوتین به کار بردهاند. وقتی که اتحاد شوروی بهتدریج فرو میریخت، او یک افسر کمتر شناختهشده دستگاه اطلاعاتی آن کشور (کاگب) در آلمان شرقی بود. سقوط دیوار برلین را با دو چشم سر دید و برافتادن پرده آهنین را هم در سال ۱۹۹۱. سالها بعد گفت که اگر دست او بود، از فروپاشی اتحاد شوروی جلوگیری میکرد.
در همان سال سرنوشتساز ۱۹۹۱ خدمات امنیتی را ترک کرد و دل به دریای سیاست زد. به جمع هواداران بوریس یلتسین، رییسجمهور وقت پیوست و با شتابی خیرهکننده از نردبان قدرت بالا رفت. تصور بر این بود که نخستوزیری، بالاترین سمتی است که این شخصیت سابقا گمنام به آن برای مدتی کوتاه دست یافته. اما در واپسین روز سال ۱۹۹۹ بوریس یلتسین جهانیان را در حیرت نشاند. گفت در اجرای وظایفش چندان موفق نبوده، کنار میرود و لگام امور را به پوتین میسپارد. بدین گونه سال ۲۰۰۰ میلادی در روسیه با ریاستجمهوری ولادیمیر پوتین آغاز شد و اکنون ۱۸ سال بعد هم نامزد اصلی انتخابات، خود اوست.
نامزد انتخابات
نظرسنجیها تقریبا هیچ شکی باقی نگذاشتهاند که در پی انتخابات ۱۸ مارس یا ۲۷ اسفند ساکن فعلی کرملین در خانهاش خواهد ماند.
محبوبیت پوتین در میان مردم همچنان محسوس است، هرچند اکنون صدای یاس هم به گوش میرسد. بسیاری معتقدند که برنده مصاف امسال هم پوتین است، اما این احتمال را التزامی میدانند که قابل فروگذاری و اغماض نیست. یکی جلوی دوربین برای من میگفت برنده حتمی پوتین است و باید هم چنین باشد و چقدر از این بابت شاد است. و پشت دوربین آمد و به گوشم گفت که چه بخواهیم و چه نه، آش همین آش است و کاسه همین کاسه و اینکه اصلا قرار نیست چیزی تغییر کند و نیازی نیست با آرزوهای خشک و بیحاصل خودمان را گول بزنیم، اما با وجود این همه نشانههای تازه از بروز نوعی رخوت و خمودگی در برابر سیاستهای پوتین در روسیه، حتی سرسختترین منتقدان او میپذیرند که در صورت برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه هم ولادیمیر پوتین برنده خواهد بود.
همه راهها به پوتین ختم میشوند
این عقیده معاون رییس دفتر کرملین است و میلیونها نفر از مردم روسیه هم که در انتخابات ریاستجمهوری این کشور در ۱۸ مارس به نفع ولادیمیر پوتین رای خواهند داد، همین عقیده را دارند. در صورت پیروزی در انتخابات، این چهارمین باری خواهد بود که او رییسجمهور روسیه میشود.
ولادیمیر پوتین روسها را متقاعد کرده که نمیشود او را کنار گذاشت و کسی را جانشینش کرد. روسیه در قرن بیست و یکم تنها ولادیمیر پوتین را به عنوان رهبرش شناخته. پوتین ابتدا در سال ۱۹۹۹ نخست وزیر روسیه شد. پس از آن از سال۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ در پست رییسجمهور روسیه خدمت کرد. در فاصله سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ که مجددا پست نخست وزیری راعهده دار شده بود، قانون اساسی را ترمیم کرد و دوره ریاستجمهوری را از چهار به شش سال افزایش داد. از سال ۲۰۱۲ تا کنون، او مجددا پست ریاستجمهوری را عهده دار بوده. هیچ رهبر دیگری در چنین مدت طولانی بر روسیه حکومت نکرده، حتی ژوزف استالین. اکنون به نظر میرسد پوتین برای چهارمین بار در انتخابات ریاستجمهوری پیروز خواهد شد و تا سال ۲۰۲۴ بر روسیه حکومت خواهد کرد.
روسیه من، روسیه شماست
پوتین تاکنون از نظر کاردانی و اداره کشور، مدیر خوبی بوده و از نظر ایدئولوژی برای برنامههایش چارچوب خاصی داشته است. او میخواهد با تلفیق ناسیونالیسم و قدرت نظامی، تصویر یک روسیه کبیر را به دست دهد. بهترین جا برای شروع این نقشه، این بود که تاریخ جنگ جهانی دوم را با تعصب و جهتگیری تعریف کنند.
نگرانیهای بعدی پوتینیسم، مربوط به زمان حال است: ایجاد یک هویت منسجم، یک روسیه سرسخت و با قدرت، با رهبری که به همان اندازه سرسخت و قوی است و تمام روسها را متحد کرده و در برابر فشارهای بینالمللی سر خم نخواهد کرد. این روسیه قدرتمند که در مقابل قویتر از خودش میایستد، با همدردی با جنبشها و رهبران دست راستی مانند مارین لوپن در فرانسه یا دونالد ترامپ، دولتهای غربی را با خود دشمن میکند.
در داخل روسیه، رسانههای تحت کنترل کرملین، نقش مهمی پیدا میکنند و این پیام را میرسانند که غرب دروغ میگوید و میخواهد پیمان ناتو را تا همسایگی روسیه گسترش دهد، اینکه روسیه از متحدانش حمایت میکند و کسی نمیتواند به روسیه بگوید چه کار کند. پوتین خودش را شخصی جلوه میدهد که مرد سرسختی است، یک نظامی تندرو است که با زبان متداول در پادگانهای ارتشی صحبت میکند.
در همین حال سیاستهای داخلی او هم محافظه کارانهتر شده. پوتین به کلیسای ارتدوکس نزدیکتر شده و در مخالفت با دگرباشان جنسیتی یا هر گونه نارضایتی لیبرال، موضع سختی چه از لحاظ قانونی و چه اخلاقی اختیار میکند. پوتین انتقاد از جریان اصلی را تحمل نمیکند: اقدام علیه دولت یعنی اقدام علیه سرزمین پدری، و کسانی که عمدا ملت را تضعیف میکنند نباید انتظار برخورد انعطاف پذیر داشته باشند. در مارس ۲۰۱۲، دستگیری و محاکمه دو نفر از اعضای یک گروه موسیقی که علیه دولت شعار داده بودند، توجه بینالمللی را جلب کرد، اما این تنها یکی از موارد مشابه متعدد در سراسر روسیه بود.
کریمه، آماده برای اشغال
خلا قدرت در اوکراین پس از انقلاب، یک فرصت عملی برای پوتین بود. اشغال شبه جزیره کریمه در فوریه ۲۰۱۴ تاکنون بزرگترین پیروزی پوتین و موجب سرافکندگی غرب بوده است. روسیه قدرت خود را نشان داده و در حالی که جهان عاجزانه فقط یک نظارهگر بوده بخشی از یک کشور همسایه را تصرف کرده. روسیه را نمیتوان متوقف کرد. پوتین میداند که ممکن است روسیه به تنهایی نتواند جایگاه خود را در جهان تعیین کند، ولی همچنین به این نکته واقف است که این کشور برای اینکه راه خودش را بپیماید، لزومی ندارد مانند دوره جنگ سرد یک ابرقدرت واقعی باشد. از این به بعد پوتین نحوه روابط روسیه با قدرتهای غربی را تعیین خواهد کرد. اشغال کریمه بهطور ناگهانی اتفاق نیفتاد. پوتین گسترش سیاسی روسیه را در کشورهای مستقلی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تاسیس شده بودند و روسیه هنوز آنها را منطقه طبیعی نفوذش میدانست، محک زده بود و در مناقشه گرجستان (۲۰۰۸) پیروزیهایی به دست آورده بود.
بهرهبرداری از سوریه؛ نقطه ضعف غرب
پوتین میداند که موقعی که به امور خارجی میرسد، غرب فاقد انسجام و یک سیاست واحد است. او همچنین میداند چطور از این ضعف غرب به نفع خود استفاده کند. مداخله روسیه در سوریه، یعنی حمایت از نیروهای بشار اسد، مانع پیشروی غرب شده و ابتکار عمل در مناقشه به دست روسیه افتاده است. دخالت پوتین در منطقه برای او دارای چند امتیاز است: تضمین میکند که هیچ کس نمیتواند کنترل کامل این منطقه حیاتی برای ثبات در خاورمیانه را داشته باشد؛ به پوتین این شانس را میدهد که تاکتیکهای تسلیحاتی و نظامی جدیدی را آزمایش کند و مهمتر اینکه یک پیام قوی برای سایر متحدانش- علاوه بر اسد- میفرستد مبنی بر اینکه روسیه هیچوقت دوستان قدیمی خود را تنها نمیگذارد.
پس ا ز2024 ؟
جای تردید نیست که ولادیمیر پوتین موفق خواهد شد برای چهارمین بار در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شود. سوال مهم این است که پس از پایان دوره ریاستجمهوریاش در سال ۲۰۲۴ چه اتفاقی خواهد افتاد. در آن تاریخ پوتین تازه ۷۰ سالگی را پشت سر گذاشته و بعید به نظر میرسد به دنبال یک بازنشستگی آرام باشد.
ولادیمیر پوتین در دوره زمامداریاش موفق شده ایده قدیمی تحصیلدار سرزمینهای روسیه را احیا کند، یک مفهوم فئودال که سیاست توسعه طلبی روسیه را توجیه میکند. از این نظر آسان است ببینیم به چه دلیل کریمه و سرزمینهای نزدیک به خاک این کشور تا این حد برای پوتین اهمیت دارد. بعضی از کارشناسان امور روسیه فکر میکنند که ممکن است این روند به خلق یک تزار مدرن امروزی منتهی شود؛ یک رهبر منحصر به فرد روسیه که فراتر از سیاستهای حزبی است. در حقیقت از این لحاظ پوتین هم اکنون هم به عنوان یک کاندیدای مستقل کار میکند. هیچکس هنوز نمیداند نقشه او برای بعد از سال ۲۰۲۴ چیست، یا اینکه تا چه مدتی او میتواند قدرت را همچنان قبضه کند.
سایر اخبار این روزنامه
رییس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به منازعه اقتصادی ایران - آمریکا:
اسفندیار رحیم مشایی هم بازداشت شد
11 شرط قابل تفسیر
شریعتمداری در مراسم رونمایی از کتاب گزارش عملکرد پایدار ایرانخودرو اعلام کرد؛
پیش بینی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی برای 97؛
از تداوم رکود تا پرش قیمتی؛
نیاز دانشآموزان به زنگ تفریحهای شاد
چرایی برگزاری دیدار تیم ملی فوتبال ایران با سیرالئون؛
ملت پشت تلگرام ایستاده!
بیچاره فضای مجازی!
خوابزدگی
عیدی محافظهکاران به مردم برای سال 97؛
سند کرملین به نام پوتین
اشتغال به سختی نفس می کشد
تزار قرن بیست و یکم
در اصلاح قانون چک با بخشخصوصی مشورت کنید
انتشار جزییات حکم بقایی
اسفندیار رحیم مشایی هم بازداشت شد
عیدی محافظهکاران به مردم برای سال 97؛