روزنامه ابتکار
1397/02/05
«ابتکار» دلایل برگزاری انتخابات زودهنگام در ترکیه را بررسی می‌کند فرار به جلوی اردوغان
محمدرضا ستاریرجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، چهارشنبه هفته گذشته در نشستی خبری اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه سوم تیرماه امسال برگزار خواهد شد. هرچند اردوغان سال گذشته گفته بود که قصد برگزاری انتخابات زود هنگام را نداشته و این انتخابات در موعد مقرر خود یعنی در سال 2019 میلادی برگزار میشود، اما با چرخشی ناگهانی از سیاست پیشین هدف از این تصمیم را تحولات خارجی و لزوم از بین بردن ابهامات درباره آینده دولت عنوان کرد.
تقریباً سال گذشته در چنین روزهایی بود که دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان همه پرسی اصلاحات قانون اساسی را برای گسترده شدن اختیارات ریاست جمهوری و تغییر تلویحی نظام سیاسی این کشور از پارلمانی به ریاست جهموری به آرای عمومی گذاشت و علی‌رغم مخالفت‌های گسترده داخلی و خارجی توانست آن را اجرایی کند. در این همه‌پرسی تغییر در اصل 18 قانون اساسی از محوری‌ترین مسائل بود که در راستای آن برقراری نظامی ریاستی به جای پارلمانی، الغای مقام نخست وزیری، افزایش 50 کرسی در پارلمان و اصلاحاتی در هیات قضایی مورد تاکید قرار گرفت.
همان موقع بسیاری از تحلیل‌گران بر این اعتقاد بودند که اردوغان با این همه‌پرسی می‌تواند تا سال 2029 با اختیارات گسترده در قدرت باقی بماند و این مساله اهرم قدرت‌مندی خواهد بود برای پیشبرد اهداف بلندپروازانه او و حزبش. همان زمان خبرگزاری رویترز در گزارشی در خصوص این همه پرسی در ترکیه نوشت: بعد از این همه‌پرسی هم یک انتخابات ریاست جمهوری طبق زمان‌بندی در پایان دوره ریاست جمهوری فعلی اردوغان در سال ۲۰۱۹ برگزار میشود. طبق محدودیت دو دوره‌ای فعلی که در قانون اساسی ترکیه برای ریاست جمهوری در نظر گرفته شده، اردوغان در صورت پیروزی در انتخابات ۲۰۱۹ می‌تواند تا سال ۲۰۲۴ در قدرت باقی بماند اما نکته اینجاست که طبق تغییرات پیشنهادی برای استقرار نظام ریاست جمهوری اجرایی در ترکیه، ریاست جمهوری فعلی اردوغان در صورت تصویب این تغییرات حساب نشده و شمارش دوره‌های ریاست جمهوری او برای اعمال محدودیت از نو در سال ۲۰۱۹ شروع میشود. به این ترتیب او از ۲۰۱۹ به بعد می‌تواند دو دوره روی کار باشد که این به او اجازه باقی ماندن در قدرت تا سال ۲۰۲۹ برای دو دوره ۵ ساله را می‌دهد.
اکنون نیز با اعلام زمان انتخابات زودهنگام در ترکیه، اردوغان با خط و نشان کشیدن برای مخالفان در آخرین اظهارات خود اعلام کرد که سنارویوهای بسیار عجیبی توسط برخی از احزاب در حال اجرا است که یکی از آنها معرفی نامزدهای مخالف برای حضور احتمالی عبدالله گل در انتخابات ریاست جمهوری است. او ضمن انتقاد از حزب اپوزیسیون مردم که گفته بود اردوغان در این انتخابات شکست خواهد خورد، گفت که در مشکلات همواره فرار کرده‌اید و هیچگاه در مقابل جنگنده‌های اف- 16 و تانک‌ها به پا نخاسته‌اید. اردوغان معتقد است که مخالفان به دنبال لغو وضعیت فوق‌العاده در ترکیه هستند و تاکید کرد که این وضعیت را ادامه خواهیم داد، چرا که برنامه‌های آنها را برهم خواهد زد. وی همچنین به کمال قلیچداراوغلو رهبر حزب مردم جمهوری‌خواه گفت: سوم تیرماه، ملت من پاسخ مناسب را به کسانی که فضای پارلمان را آلوده می‌کنند، خواهد داد. این پاسخ در صندوق‌های رای خواهد بود.
سه عامل کلید خوردن انتخابات زودهنگام توسطه اردوغان
در همین راستا، اردشیر پشنگ کارشناسان مسائل ترکیه در خصوص علت کلید زدن انتخابات زودهنگام توسط رئیس جمهوری ترکیه، معتقد است: به نظر می‌رسد رجب طیب اردوغان با توجه به شرایط سیاسی در ترکیه، برگزاری انتخابات زودهنگام را برای کسب مجدد قدرت و کرسی‌های کافی در پارلمان مناسب‌تر از سال آینده می‌داند. به همین دلیل است که درخواست کرد که این انتخابات یک سال زودتر از موعد مقرر خود برگزار شود. یکی از دلایل اتخاذ چنین تصمیمی از سوی او، تداوم شرایط اضطراری در ترکیه از زمان وقوع کودتا تا به امروز است که به نظر می‌رسد، حزب حاکم و شخص اردوغان پیش‌بینی کرده‌اند که احتمالاً تداوم این وضعیت تا موعد قانونی انتخابات یعنی سال 2019 کمی دشوار خواهد بود. پرچیده شدن شرایط اضطراری باعث خواهد که شانس و اثرگذاری حزب حاکم کمتر از زمان فعلی باشد. در نتیجه این امر یکی از علت‌های مهم برای کلید زدن انتخابات زودهنگام توسط حزب حاکم عدالت و توسعه است. مساله بعدی اتمسفر روحی، روانی و فضای ملی‌گرایانه در ترکیه است که اکنون اردوغان پرچمدار آن است. او فکر می‌کند که در شرایط فعلی می‌تواند از احساسات ناسیونالیستی ترک‌ها بهره‌برداری کرده و یکبار دیگر قدرت حزب خود را در پارلمان به منصه ظهور برساند. سومین مساله مربوط به فقدان انسجام کافی میان مخالفان و منتقدان اردوغان است. همانطور که شاهد هستیم، احزاب منتقد اپوزیسیون و همچنین سایر منتقدین در داخل حزب عدالت و توسعه در حال رایزنی اولیه برای انتخاب یک کاندیدای واحد و قدرتمند در مقابل اردوغان هستند. راه این صف‌آرایی برای کسب مقام ریاست جمهوری از مسیر پارلمان عبور می‌کند و به باور من تا زمانی‌که هنوز این احزاب انسجام و اتحاد داخلی خود را پیدا نکنند، اردوغان از این فرصت استفاده می‌کند تا انتخابات زودهنگام را برگزار کند.
بازی اردوغان با شرایط اضطراری
وی در خصوص آینده این تصمیم‌گیری و پیامدهای آن اظهار داشت: به اعتقاد من تجربه انتخابات زودهنگام مجلس اخیر که توسط اردوغان برگزار شد، نشان می‌دهد که او وقتی در دور اول نتایج ایده‌آل را به دست نیاورد، کشور را در یک فضای ملتهب قرار داد و موفق شد در فاصله کمتر از چند ماه در انتخابات جدید تعداد کرسی‌های لازم را به دست بیاورد. اردوغان همچنین متعاقب این مساله توانست در فضای اضطراری، همه‌پرسی قاون اساسی را نیز با موفقیت پشت سر بگذارد. در نتیجه به نظر می‌رسد که در این سومین وضعیت انتخاباتی نیز به دنبال بهره‌برداری از حداکثر نتایج در شرایط اضطراری باشد. هر چند در چنین حالتی اگر انتخابات زودهنگام برگزار شود اردوغان نخواهد توانست پیروزی قاطعی را کسب کند و به احتمال فراوان یک پیروزی 51 درصد به بالا را در سبد آرای خود خواهد داشت، اما به اعتقاد من هر چه این انتخابات زودتر برگزار شود، شانس پیروزی گسترده‌تر برای حزب حاکم بیشتر خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
سیدحسن خمینی:
شبکه‌های اجتماعی انحصار را شکسته‌اند
شهردار بعدی تهران کیست؟
7 کاندیدای بهشت
«ابتکار» از آغاز روایتی تازه درباره زندگی «جهان پهلوان تختی» گزارش می‌دهد
بازگشت قصه «آقا تختی » به پرده نقره ای
جلال خوشچهره
بازی ترامپ، دیپلماسی تهران
سورپرایز ایران برای آمریکا در صورت به خطر افتادن برجام به روایت شمخانی
ایران راه خروج از NPT را پیش بینی کرده است
«ابتکار» آثار ایجاد سامانه های شفاف سازی را بررسی کرد
آجرهای شفاف دیوار های شیشه ای
«ابتکار» از تلاش برای تخریب اصلاح طلبان توسط کریمی قدوسی به بهانه سوال از زنگنه گزارش می دهد
آیا با وجود تعدد رسانه‌ها باز هم به تاسیس رسانه جدید نیاز داریم؟
هزار هزار رسانه برای نخواندن
«ابتکار» دلایل برگزاری انتخابات زودهنگام در ترکیه را بررسی می‌کند
فرار به جلوی اردوغان
رئیس جمهور: می گویند روحانی رای را گرفت و رفت و دیگر از ما یادش رفت؛ والله بالله اینطور نیست
دریادار سیاری:
دریا یک فرصت بزرگ برای توسعه یک کشور است
