درسی که باید گرفت

سجاد وجدانیان- ترامپ خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد. برجام توافقی بود که برای تصویبش بیش از 13 سال روی آن بحث شده بود. در طول این مدت ایران همیشه به تعهدات خود پایبند ماند که بارها به تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رسیده بود. با این حال آمریکا با وارد کردن موضوعات خارج از برجام به توافق و ادعاهای بیجا، سرانجام از این توافق کنار رفت و با این کار دیوار بلند بی‌اعتمادی را بلندتر کرد. خروج آمریکا از برجام نشان داد که شکاف بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان آنقدر زیاد است که جمهوریخواهان حتی به تعهداتی که دموکرات‌ها ایجاد کرده‌اند‌ نیز پایبند نماندند. به هر حال قدرتمندترین و تاثیرگذارترین عضو برجام، از این توافق خارج شده است. اولین و مهم‌ترین کاری که ما در مواجهه با این اتفاق باید انجام دهیم این است که دست از تخیلات برداریم و از دادن شعارهایی چون بی‌اهمیت بودن برجام پرهیز کنیم. برجام سندی بر اساس منافع طرفین توافق بوده است. چه ایران، چه کشورهای اروپایی و چه حتی خود آمریکا، منافع‌شان با تصویب برجام تامین می‌شده است.
هنوز از یاد نبرده‌ایم که تحریم‌های بی‌سابقه با اقتصاد کشورمان چه کردند و چقدر وقت و انرژی صرف شد تا اثرات این تحریم‌ها حتی‌المقدور کم شود. تعلیق تحریم‌ها که فرصت نفس کشیدن به اقتصاد را داد، مهم‌ترین منفعتی بوده است که ما از برجام برده‌ایم. علاوه بر این‌ آینده برجام نیز همین گونه قابل تفسیر است. اگر هنوز اروپایی‌ها بر برجام تاکید می‌کنند، به دنبال ادامه تامین منافع پیدا و پنهان‌شان از برجام هستند. آنها عاشق چشم و ابروی ما نیستند. حتی خروج آمریکا از برجام نیز بر پایه منافع آنها بوده است. ترامپ بیش از آنکه یک سیاستمدار باشد، یک تاجر است و روش بازاری «یک‌دستی زدن و دو‌دستی گرفتن» را به خوبی می‌داند. او اگر یک‌دستی بر منافع آمریکا در برجام می‌زند، دو‌دستی آن را از مخالفان برجام می‌گیرد. اینجاست که باید گفت دشمن اصلی آن کشورهای ثروتمندی هستند که حاضر شدند منافع آمریکا را در خروج از برجام بیشتر از ماندن در برجام تامین کنند. و این مهم‌ترین درسی است که خروج آمریکا از برجام به ما داد. همچنین باید در نظر داشت که ترامپ تعصب ملی‌گرایانه شدیدی دارد و در مقابل اقداماتی مثل آتش زدن پرچم آمریکا که نماد ملی مردم آمریکاست، به شدت واکنش نشان می‌دهد. این دست اقدامات فقط اوضاع را بدتر می‌کند.
s.vojdanian@chmail.ir