کارنامه 5 ساله دولت در حاشیه مشهد

روابط عمومی استانداری خراسان رضوی در واکنش به گزارش روزنامه «خراسان رضوی» با عنوان «حاشیه شهر مشهد همچنان فقط دغدغه!» که 18 اردیبهشت ماه منتشر شد، جوابیه ای ارسال کرده است که در ادامه می آید: متاسفانه سکونتگاه های غیررسمی در شهر مشهد متشکل از 8 پهنه وسیع می باشد که با مساحت 38.241.172 مترمربع و جمعیت 1.280.000 نفر در 8 منطقه شهری (مناطق 8و7و6و5و4و3و2و10) و6 آبادی خارج از محدوده شهری طی دهه های اخیر گسترش یافته است. اقدامات دولت یازدهم و دوازدهم در راستای بازآفرینی محلات هدف با برنامه ریزی خاص و اساسی شکل گرفته که به شرح ذیل برای استحضار مردم عزیز اعلام می شود:
1- از سال 95 مبلغ 2650 میلیارد ریال در قالب 2 ردیف بودجه برای بافت های فرسوده و حاشیه شهر مشهد مصوب گردید و به تبع آن 65 پروژه تعریف و عملیات اجرایی 59 پروژه آغاز شد و همچنین در سال 96 مبالغ 630 میلیارد ریال و در سال 97 مبلغ 300 میلیارد ریال اعتبار در این خصوص مصوب گردید، ضمن آن که در این راستا نیز دستگاه های اجرایی و شرکت های دولتی و برخی نهادهای انقلابی در طی سال های اخیر نیز معادل 10871 میلیارد ریال برای حاشیه شهر مشهد در قالب اقدامات عمرانی از محل اعتبارات عمومی دولتی و بعضا از منابع مالی داخلی هزینه کرده اند.
2-در بخش آموزش و پرورش تعداد 17 پروژه با اعتباری بالغ بر 601 میلیارد ریال شامل احداث 53 باب مدرسه، احداث یک باب مدرسه مخصوص اتباع خارجی، 6سالن ورزشی، 2 استخر شنا، یک واحد کارگاه آموزشی، تعمیر و تجهیز 21 مدرسه حاشیه شهر، ساخت 41 نمازخانه، یک مجموعه ورزشی توسط خیران، به سازی 32باب مدرسه حاشیه شهر و 7 پروژه از محل اعتبارات راه و شهرسازی توسط آموزش و پرورش و نوسازی مدارس استان همچنین احداث 6 باب کتابخانه و کمک به تعمیر کتابخانه های عمومی از اعتبارات ملی با اعتباری بالغ بر 6 میلیارد ریال توسط اداره کل کتابخانه های استان.
3-در بخش آبرسانی و اجرای شبکه های آب و فاضلاب تعداد 36 پروژه با اعتباری بالغ بر 4351 میلیارد ریال شامل حفر و تجهیز 46 حلقه چاه، 220 کیلومتر لوله گذاری خط انتقال و شبکه توزیع و احداث 4000 مترمکعب مخزن با هدف آبرسانی به روستاها و یک ایستگاه پمپاژ توسط آب و فاضلاب روستایی استان و 3 تصفیه خانه در التیمور، خین عرب و پرکند آباد، فاز یک تصفیه خانه سپتاژ در حاشیه کشف رود، حفاری 46 حلقه چاه، 550 کیلومتر شبکه جمع آوری فاضلاب، 62.304 مورد نصب انشعاب فاضلاب، 137.734 متر اصلاح شبکه، 24.845 متر توسعه شبکه ، 33.495 متر خط انتقال و 16.585 فقره انشعاب توسط آب و فاضلاب مشهد و بازگشایی و سامان دهی رودخانه کشف رود و مسیل های فرعی منتهی به رودخانه در محدوده شهر مشهد و مطالعه تصفیه خانه لوکال برای تصفیه جریانات آلوده رودخانه کشف رود توسط آب منطقه ای.


4-در بخش اجرای شبکه های برق و برق رسانی تعداد 12 پروژه با اعتباری بالغ بر 578 میلیارد ریال شامل ایجاد 4 پست 132 کیلو ولت، یک پست 400 کیلو ولت، تعویض شبکه هوایی مسی با کابل خودنگهدار، اصلاح شبکه و دستک مشترکین، احداث و تقویت شبکه های روشنایی معابر، برق رسانی به مساکن مهر و 4 روستا.
5-در بخش گاز تعداد 7 پروژه با اعتباری بالغ بر 830 میلیارد ریال شامل احداث خط انتقال و ایستگاه تقلیل فشار اصلاح و تقویت 200 کیلومتر شبکه و 40 ایستگاه، گازرسانی به روستاها و شهرک های حاشیه شهر و نصب 15146 انشعاب در حاشیه شهر به انجام رسیده است.
6-در بخش بهداشت و درمان تعداد 37 پروژه بااعتباری بالغ بر 233 میلیارد ریال شامل احداث 119 پایگاه و اجرای 72پایگاه سلامت، اجرای 42 مرکز سلامت، پیگیری شروع عملیات اجرایی بیمارستان های 540 تختخوابی شرق مشهد، ادامه عملیات تکمیلی بیمارستان 320 تختخوابی شهید هاشمی نژاد، 12 مرکز خدمات جامع سلامت شهری و 19 پایگاه سلامت شهری از جمله موارد قابل ذکر می باشد.
7-دربخش امنیتی تعداد 13 پروژه با اعتباری بالغ بر 39 میلیارد ریال شامل 4 کلانتری به مساحت 3245 متر مربع و یک پاسگاه به مساحت 420 مترمربع، واگذاری 1300 دستگاه تجهیزات ارتباطی، نصب 4 دکل و آنتن کلانتری، احداث یک سایت مخابراتی، نصب سیستم ارتباطی زیرساختی کلانتری ها و نصب 60 دستگاه دوربین مداربسته.
8-در حوزه عمران شهری تعداد 16 پروژه با اعتباری بالغ بر 1212 میلیارد ریال شامل ایجاد 85 هکتار فضای سبز در حاشیه کشف رود، 365 هکتار پارک محلی، 6 سالن ورزشی، تجهیز 36 باب مسجد، 10 پروژه شبکه جمع آوری آب های سطحی، پایگاه چند منظوره مدیریت بحران، 14 ایستگاه آتش نشانی، 6 فرهنگسرا، 15 قرائت خانه قرآن، تسطیح و آماده سازی 10 کیلومتر و کاشت 34000 اصله نهال در بستر کشف رود، تجهیز 5 باب مسجد به وسایل ورزشی و 9 طرح پژوهشی.
9-در بخش عمران روستایی تعداد 8 پروژه با اعتباری بالغ بر 163 میلیارد ریال شامل احداث 45 واحد مسکونی، مرمت و تکمیل 188 واحد مسکونی به همراه پرداخت تسهیلات بلا عوض، بیمه واحدهای مسکونی و روستایی، آموزش نظام فنی روستایی، اجرای آسفالت 11 روستا، طرح هادی 27 روستا و صدور 1302 فقره سند مالکیت روستایی.
10-در بخش کشاورزی تعداد 6 پروژه با اعتباری بالغ بر 116 میلیارد ریال شامل احداث و توسعه 7300 هکتار کشت گلخانه ای و سامان دهی 350.000 هکتار مرتع چرای دام و 40 هکتار پارک جنگلی.
11-در بخش مخابرات تعداد 5 پروژه با اعتباری بالغ بر 848 میلیارد ریال شامل نصب و راه اندازی 53380 پورت تلفن ثابت، 18943 پورت ADSL و اینترنت 2G ، 3G و4G
12-در سایر بخش ها از جمله بسیج سازندگی، محیط زیست، تعاون روستایی، ورزش و جوانان، کمیته امداد امام خمینی (ره) و... تعداد 18 پروژه با اعتباری بالغ بر 1232 میلیارد ریال توسط دستگاه های اجرایی.
* همچنین در بخش فرهنگی و اجتماعی اقداماتی به شرح ذیل توسط دستگاه های اجرایی با اعتباری بالغ بر 580 میلیارد ریال به انجام رسیده است که اهم آن ها به شرح ذیل می باشد.
13-در بخش بهداشت و درمان اجرای برنامه خود مراقبتی 30 درصد خانواده های تحت پوشش، خدمات رایگان سطح یک و دو دهان و دندان به محرومان توسط 3 دستگاه کلینیک سیار و سایر موارد مهم بهداشتی با اعتباری بالغ بر 18 میلیارد ریال
14-در بخش رفاه عمومی پرداخت مستمری به 783 نفر، پرداخت سرمایه کار به 102 نفر زنان سرپرست خانوار، کمک هزینه تحصیلی به 2232 نفر، پرداخت شهریه دانشجویان به 90 نفر، غذای گرم به مهدکودک ها 19748 نفر، گسترش 48 مهد کودک، احداث 101 مسکن، 7پایگاه خدمات سلامت اجتماعی، ایجاد طرح های آگاه سازی و سلامت اجتماعی، پیشگیری از معلولیت های ژنتیکی، ایجاد مراکز سلامت روان، DIC،  سرپناه شبانه و مراکز مداخله  طلاق با اعتباری بالغ بر 357 میلیارد ریال و همچنین بیمه درمانی 17435 نفر، تکمیل مسکن 34 نفر، پرداخت 3.7 میلیارد تومان وام قرض الحسنه، 3.9 میلیارد تومان کمک هزینه ازدواج و حمایت از اشتغال 3758 خانوار، کمک به تحصیل 8716 دانش آموز و دانشجو.همچنین با توجه به بیانات اخیر ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران در سفر به مشهد مقدس، موضوع توجه به بازآفرینی شهری پایدار در کل استان و به ویژه شهر مقدس مشهد به عنوان یکی از اولویت های پیش رو ی دستگاه های اجرایی استان در جهت خدمات رسانی به ساکنان سکونتگاه های غیررسمی و توزیع عادلانه خدمات زیربنایی و روبنایی در شهر کماکان در کلیه برنامه ها و اقدامات اساسی مدنظر و پیگیری خواهد بود.
پاسخ خراسان
ضمن تشکر از مدیرکل دفتر استاندار و روابط عمومی استانداری خراسان رضوی ، موارد ذیل در پاسخ به جوابیه ارسالی در ادامه می آید:
1- منکر تمام اقدامات و تلاش هایی که توسط دولت و به خصوص دولت یازدهم و دوازدهم  در حاشیه شهر مشهد انجام شده یا در حال انجام است، نیستیم، اما آن چه مورد سوال ما از دولتمردان است و در گزارش مورد اشاره به آن پرداخته شده، تخصیص نیافتن ریالی از اعتبارات ردیف بودجه حاشیه شهر در سال های 94، 95 و 96 است؛ 40، 100 و 75 میلیارد تومان، سه ردیف بودجه اختصاص یافته به حاشیه شهر مشهد در بودجه این سه سال بود که هیچ یک از آن ها تخصیص نیافت و این سوال را به وجود آورد که چرا قانون بودجه درباره حاشیه مشهد به درستی اجرا نشده و هیچ رقم و ریالی طی سال های گذشته از محل ردیف اختصاصی بودجه حاشیه مشهد، به حاشیه این شهر اختصاص نیافته است؟ ضمن این که قطعا انتظاری که افکار عمومی از اقدامات دولت برای حاشیه مشهد به عنوان یک زخم کهنه در این کلان شهر دارد، چیزی فراتر از اقدامات جاری و وظایف معمول و اصلی دستگاه های اجرایی دولتی است.
2- در بخش دیگری از این جوابیه اعلام شده سال 95 مبلغ 265 میلیارد تومان برای بافت فرسوده و حاشیه شهر و با تعریف 65 پروژه و عملیاتی شدن 59 پروژه آغاز شده است اما مشخص نشده از این رقم چه میزان برای حاشیه شهر و چه میزان برای بافت فرسوده در نظر گرفته شده است، ضمن این که میزان تخصیص واقعی مبالغ یاد شده نیز از مجهولات بعدی است.
3- در بند دوم جوابیه استانداری به حجم قابل توجهی از سرمایه گذاری ها در قالب 17 پروژه و با سرمایه 60 میلیارد تومانی اشاره شده است. در این بند از جوابیه اگر چه به صورت ریزتر به پروژه های آموزش و پرورش در حاشیه شهر مشهد اشاره شده است اما از سویی با توجه به این که در پروژه های مشابه نیز سهم شهرداری و سپاه در مواردی همچون ساخت زمین ها و سوله های ورزشی، خانه های فرهنگ، ساخت 110 مسجد و بازسازی 100 مسجد دیگر، ساخت چندین دبیرستان، سوله بحران، کمک به ساخت چند حوزه علمیه، ساخت و سامان دهی دو مرکز نگهداری معتادان متجاهر و... با برخی از پروژه های دولتی مشترک است، ای کاش تفکیک این مسئله در گزارش یاد شده مد نظر قرار می گرفت.
4- در بند سوم جوابیه استانداری درباره آبرسانی و اجرای شبکه های آب و فاضلاب به هزینه کرد بیش از 435 میلیارد تومانی برای حفر و تجهیز 46 حلقه چاه، 220 کیلومتر لوله گذاری خط انتقال و شبکه توزیع و احداث 4 هزار متر مکعب مخزن و نیز ساخت سه تصفیه خانه در التیمور، خین عرب و پرکندآباد و ... و نیز بازگشایی و سامان دهی رودخانه کشف رود و مسیل های فرعی و... اشاره شده است. در این زمینه باید تاکید کرد که هرچند این اقدامات بسیار مهم و قابل تقدیر است اما صرفا مکان سه تصفیه خانه یاد شده در حاشیه شهر قرار دارد اما انتفاع آن برای کل مشهد است و این پروژه ها به طور اختصاصی برای حاشیه شهر نیست و بوی نامطبوع آن صرفا برای اهالی حاشیه شهر باقی می ماند.
5- در بخش دیگری از این جوابیه به هزینه کرد 121.2 میلیارد تومانی با 16 پروژه در بخش عمران شهری اشاره شده است. در این بخش در حالی به ایجاد 85 هکتار فضای سبز در حاشیه کشف رود اشاره شده که سهم شرکت آب منطقه ای در این پروژه صرفا آزادسازی حریم و بستر کشف رود، آن هم با هزینه ای کمتر از 8 میلیارد تومان بوده و سهم ایجاد بیش از 220 هکتار فضای سبز، تمام و کمال با شهرداری مشهد بوده است. درباره سایر اقداماتی که در این بند ذکر شده نیز حضور   پررنگ   شهرداری مشهد و سپاه مشهود است؛ اعم از ساخت و تجهیز ایستگاه های آتش نشانی، فرهنگسراها، کاشت نهال، پایگاه های چند منظوره مدیریت بحران و ....
6- با وجود این باز هم ذکر این نکته را ضروری می دانیم که رفع مشکلات و معضلات حاشیه شهر مشهد به عنوان یک زخم کهنه و عمیق با اعتبارات قطره چکانی و انجام اقدامات جاری و معمول محقق نمی شود و نیازمند اقدامات و برنامه ریزی های ویژه ای است؛ این که تمام دستگاه های اجرایی دولتی و غیردولتی در کنار هم گام هایی جدی برای رفع این مشکلات بردارند و از تمام ظرفیت هاو توان خود برای التیام این زخم کهنه بهره ببرند. همین جاست که باز هم ضرورت ایجاد «سازمان اجرایی حاشیه شهر» جدی تر از پیش احساس می شود؛ سازمانی که قرار بود بر تمام امور حاشیه شهر  از برنامه ریزی، هزینه کرد، نظارت، پیگیری و ... مدیریت داشته باشد اما با این توجیه که نیازی به وجود چنین سازمانی نیست، به فراموشی سپرده شد. در حالی که با ایجاد این سازمان زیر نظر مستقیم ریاست جمهوری، استانداری، فرمانداری، شهرداری یا هر سازمان و نهاد دیگری، بی‌تردید برنامه ریزی و اجرا برای خدمت رسانی به حاشیه مشهد بهتر از گذشته عملیاتی خواهد شد.