مسکن در ابتدای مسیر رونق؛

گروه مسکن- سالی که به تازگی پشت سر گذاشتیم اگرچه سال خوبی برای بازار مسکن نبود و مشکلات این حوزه چنانچه قولش را داده بودند حل نشد اما طبق آماری که بانک مرکزی اخیرا ارائه داده، مسکن نسبت به سال 94 رونق بیشتری را تجربه کرده است.
در سال 95 میزان ساخت و ساز خانه نسبت به سال پیش از آن کمتر شد اما با این حال آمار معاملات مسکن 4/5 درصد افزایش یافت که این رقم اگرچه نشان خروج از رکود نیست اما می‌تواند نوید وضعیت بهتری را در سال آینده داشته باشد.
در واقع رشد پنج درصدی زمانی رشد مناسبی محسوب می‌شود که وضعیت بازار نسبتا خوب باشد و نیازی به رشدی بیش از این عدد احساس نشود‌ اما زمانی که بازار مسکن در رکودی عمیق به سر می‌برد این رشد به این معناست که وضعیت صرفا بدتر نشده است و می‌تواند در آینده بهبود پیدا کند.
بر این اساس پیش از این وعده داده شده بود که نیمه دوم سال 95 بازار مسکن رونق پیدا می‌کند‌ اما این اتفاق نیفتاد و به خصوص در ماه اسفند نسبت به سال گذشته شاهد رشد منفی معاملات مسکن بودیم. با این وجود کارشناسان می‌گویند سال 96 رونقی که قولش را داده بودند اتفاق خواهد افتاد و مسکن از این شرایط باتلاقی نجات پیدا خواهد کرد.


با این اوصاف اگر قرار باشد در سال‌جاری به رونقی که به آن نیاز داریم دست پیدا کنیم، این مساله نیازمند بررسی دقیق زیرساخت‌ها و تلاش برای هموار کردن مسیر خرید
مسکن است.
کما اینکه در حال حاضر در عین اینکه معاملات مسکن افت پیدا کرده است، تعداد خانه‌های خالی بسیار بیش از آن چیزی است که باید باشد.
به خصوص اینکه تسهیلات بانک‌ها باید شرایط معقول تری به خود بگیرد، از جمله اینکه میزان این تسهیلات با قیمت مسکن هماهنگ تر شود و سودی که از این تسهیلات گرفته می‌شود نیز با میزان تورم و درآمد مردم همخوانی داشته باشد.
افزون بر این یکی از مسایل اصلی که مانع از خرید یا تبدیل به احسن کردن خانه می‌شود قیمت گزاف خانه‌هاست که تقریبا با درآمد قشر عظیمی از جامعه همخوانی ندارد. در شرایطی که تهران شهری با امکانات رفاهی شهر‌های مهم دنیا نیست، قیمت زمین‌های این شهر با گران‌ترین شهر‌های کشور‌های دیگر قابل مقایسه است و تا وقتی قرار نباشد که کاهش قیمتی در این زمینه اتفاق بیفتد، بعید به نظر می‌رسد که خریدن خانه برای بسیاری از مردم یک گزینه ‌قابل دسترسی باشد. کما‌اینکه چنانچه نرخ خانه کاهش پیدا کند، می‌تواند روی کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی نیز تاثیر گذار باشد.
همچنین طرح مسکن اجتماعی که از سال گذشته صحبت اجرای آن بود، چنانچه با مطالعه و به همان صورتی که وعده اش داده شده است عملی شود می‌تواند در نهایت نتایج خوبی داشته باشد، از جمله اینکه باعث خانه دار شدن دهک‌های پایین جامعه شود و به نو شدن بافت فرسوده شهری کمک کند و در نهایت تاثیر مثبتی روی میزان معاملات بازار مسکن نیز بگذارد‌ چرا‌که با وجود اینکه تعداد خانه‌های خالی در تهران آنقدر هست که بتوان نیمی از بدمسکن‌ها را در آن اسکان داد اما تقریبا تمام این خانه‌ها در محله‌های بالای شهر ساخته شده‌اند و هرچه به سمت پایین شهر حرکت می‌کنیم، می‌بینیم که بیشتر خانوارهای سمت بافت فرسوده شهری، حتی امکان بازسازی نیز ندارند. در نتیجه این طرح می‌تواند به نوشدن بخش‌های دیگر شهر نیز کمک کند.
در این حال معاملات مسکن تهران در سال گذشته 4/5 درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش یافت.
براساس «گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران»‌ در اسفند ماه سال ۱۳۹۵ تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به 2/12 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل (بهمن‌ماه) و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 6/21 و 4/6 درصد کاهش نشان می‌دهد.
همچنین متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران 7/45 میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل (بهمن‌ماه) و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 5/1 و 2/5 درصد افزایش نشان می‌دهد.
این گزارش که برگرفته از آمارهای خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است، ماهانه توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه و منتشر می‌شود.
بلوکه شدن 250 میلیارد دلار در خانه‌های خالی
همچنین بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 بالغ بر 5/2 میلیون واحد مسکونی خالی در کشور وجود دارد که به معنای عدم بهره‌وری اقتصادی 250 میلیارد دلار است.
به گزارش ایسنا، در شرایطی که تا قبل از سرشماری سال گذشته آمارها از وجود 7/1 میلیون واحد مسکونی مازاد در کشور حکایت داشت، نتایج آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد تعداد واحدهای مسکونی خالی در کشور به دو میلیون و ۵۸۷ هزار و ۶۰۷ واحد رسیده است.
اگر بر اساس اعلام وزیر راه و شهرسازی مبنی بر اینکه هر واحد مسکونی به طور متوسط ۱۰۰ هزار دلار قیمت دارد قیمت کل 5/2 میلیون واحد خالی را محاسبه کنیم در حال حاضر ۲۵۰ میلیارد دلار از طریق این خانه‌ها بلوکه شده است.
در استان تهران ۴۹۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد که با 9/18 درصد، بیشترین تعداد خانه‌های خالی در کشور را به خود اختصاص می‌دهد. در سال ۱۳۹۰، این رقم ۳۲۷ هزار واحد مسکونی بود. همچنین استان‌های اصفهان با 3/9 درصد و خراسان‌رضوی با 5/7 درصد در مرتبه‌های بعدی به لحاظ واحدهای خالی مسکونی قرار دارند.
بررسی‌های اولیه مرکز آمار ایران از سرشماری سال ۹۵ بیانگر آن است که تعداد واحدهای مسکونی خالی در سال ۱۳۹۰ برابر با یک میلیون و ۶۶۳ هزار و ۴۱۲ واحد بوده به عبارتی طی پنج سال گذشته ۹۲۴ هزار و ۱۹۵ واحد خالی به واحدهای مسکونی خالی کشور اضافه شده است. یادآور می‌شود، تعداد خانوارهای کشور ۲۴ میلیون و ۱۹۶ هزار و ۳۵ خانوار است که در مقایسه با تعداد واحدهای مسکونی مشخص می‌شود که یک میلیون و ۳۷۱ هزار و ۲۸۹ خانوار در کشور صاحب ملک مسکونی نیستند.