روزنامه جهان صنعت

تعطیلی طولانی

غلامرضا کیامهر- سخن را با عرض تبریک سال نو به خوانندگان فرزانه «جهان‌صنعت» آغاز می‌کنم.می‌گویند مطبوعات رکن چهارم دموکراسی است که وظیفه نظارت و نقد عملکرد آن سه رکن دیگر را به نمایندگی از سوی جامعه و افکار عمومی برعهده دارد. اگر این مدعا را قبول کنیم در آن صورت باید بپذیریم که کار رکن چهارم دموکراسی در هیچ شرایطی تعطیل‌بردار نیست. این یک تعریف جهانی درباره نقش و جایگاه مطبوعات است که ما هم در لفظ آن را پذیرفته‌ایم اما وقتی پای عمل به میان می‌آید به گونه دیگری رفتار می‌کنیم. نمونه‌اش همین منتشر نشدن تمام روزنامه‌های کشور در تعطیلات طولانی نوروز و سایر تعطیلات رسمی کشور است که مشابه آن را در سایر کشورهای جهان یعنی کشورهایی که مطبوعات را رکن چهارم دموکراسی می‌شناسند، نمی‌توان سراغ گرفت. سوال این است که اگر مدعی هستیم مطبوعات رکن چهارم دموکراسی است چگونه به خود اجازه می‌دهیم هر سال از چند روز مانده به شروع سال نو کرکره فعالیت این رکن مهم را پایین بکشیم و همراه با کارمندان دولت و فرهنگیان و دانش‌آموزان تا چهاردهم فروردین به تعطیلات نوروز برویم؟ مگر دستگاه‌هایی که ما مطبوعاتی‌ها در طول سال به انتقاد از عملکردشان می‌پردازیم یا اخبار و گزارش‌های اقدامات‌شان را در روزنامه‌های خود منعکس می‌کنیم مانند ما از چند روز مانده به عید نوروز تا بعد از روز 13 فروردین دست از فعالیت می‌کشند و به تعطیلات نوروزی می‌روند؟ آیا بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کشور، پادگان‌های نظامی و انتظامی، کلانتری‌ها، شبکه‌های رادیو و تلویزیونی، سازمان‌های تامین‌کننده آب، برق و گاز مردم، ماموران پلیس‌راه، کارکنان مراکز مخابراتی، شهرداری‌ها، ادارات آتش‌نشانی، مراکز اورژانس و ده‌ها سازمان و ارگان طرف مراجعه و نیاز مردم هر سال با نزدیک شدن سال نو دست از کار و فعالیت می‌کشند و برای مدت 20 روز به تعطیلات نوروزی می‌روند؟ آیا در تعطیلات طولانی نوروز تمام وظایف و رسالت رکن چهارم دموکراسی از جمله اطلاع‌رسانی آن از گردن گردانندگان مطبوعات ما ساقط می‌شود؟ متاسفانه بعضی از دوستان مطبوعاتی که طی سال‌های گذشته و بعد از پایان تعطیلات نوروز هر سال در همین ارتباط طرف سوال نویسنده قرار می‌گرفتند، استدلال می‌کردند که در تعطیلات نوروز به دلیل تعطیلی ادارات دولتی و سایر قوای مملکتی، مطبوعات از داشتن منابع خبری و انجام وظیفه اطلاع‌رسانی محرومند و چاره‌ای جز تعطیل کردن فعالیت‌های خود ندارند. به نظر نگارنده این طرز تفکر که در کمال تاسف در میان اکثریت گردانندگان مطبوعات ما فراگیر شده، خبر از وجود یک بیماری و سندرم بزرگ در رکن چهارم دموکراسی ما می‌دهد. آن بیماری در درجه اول دولت‌محور بودن شدید ساختار و فرهنگ اطلاع‌رسانی مطبوعات ما و در درجه بعد ناچیز شمرده شدن آن همه وقایع تلخ و شیرینی است که در طول تعطیلات نوروزی توده‌های مردم یعنی مخاطبان اصلی و خوانندگان روزنامه‌ها در سفر و حضر خالق آنها هستند و روزنامه‌ای فعال نیست تا اخبار و گزارش‌های مربوط به آن وقایع را در صفحات خود منعکس کنند. نشانه‌های وابستگی مطبوعات ما به دولت را در اغلب رویکردهای رفتاری و کرداری آنها که اصرار بر دریافت یارانه از دولت یکی از بارزترین آنهاست، می‌توان مشاهده کرد؛ یارانه‌ای که مردمی بودن و استقلال عمل مطبوعات‌ها را به شدت خدشه‌دار می‌سازد.
همین که مطبوعات ما دستگاه‌های دولتی و حکومتی را تنها منبع تامین خوراک خبری برای خود می‌دانند و در راه بهره‌گیری از منبع خبری لایزال توده‌های مردم چه در طول سال و چه در ایام تعطیلات نوروز هیچ تلاشی به خرج نمی‌دهند نشانه دیگری از آن بیماری است که به جان مطبوعات ما افتاده؛ مطبوعاتی که خود را رکن چهارم دموکراسی می‌دانند و به خود اجازه می‌دهند به قول معروف زبان به انتقاد و خرده‌گیری از سیر تا پیاز عملکرد دولت بگشایند اما هرگز دوست ندارند نگاهی انتقادی به شیوه عمل خود که همین تعطیل کردن‌های طولانی‌مدت نوروز یکی از بارزترین آنهاست، بیندازند. این گلایه‌ها بر قلم کسی جاری می‌شود که خود افزون بر چهار دهه عضوی از خانواده مطبوعات بوده ولی قویا بر این باور است که مطبوعات ما باید حاضر باشند خود را در معرض سخت‌ترین انتقادها قرار دهند تا از این طریق تاثیرگذاری بیشتری بر دولتمردان و افکار عمومی داشته باشند.
به قول معروف شترسواری دولا دولا نمی‌شود یعنی نمی‌شود هم مطبوعات خود را رکن چهارم دموکراسی بدانند و هم به هر مناسبتی کرکره فعالیت این رکن را پایین بکشند و همراه با سایر مردم به مرخصی و تعطیلات بروند.
بله این واقعیت را قبول داریم که کارکنان مطبوعات از مدیران مسوول و سردبیران گرفته تا خبرنگاران و گزارشگران آنها مانند سایر آحاد مردم به استراحت و رفتن به تعطیلات در مقاطعی از سال نیاز دارند اما این نیاز منطقی نباید به مجوزی برای پایین کشیده شدن کرکره فعالیت روزنامه‌های ما و به دست فراموشی سپرده شدن رسالت آنها در مقام رکن چهارم دموکراسی آن هم برای مدت زمانی طولانی تبدیل شود.


مشابه چنین رسم و رویه‌ای در فعالیت اطلاع‌رسانی خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری یا شبکه‌های رادیو تلویزیونی داخل و خارج کشور وجود ندارد و آنها در تمام 365 روز سال به وظیفه اطلاع‌رسانی و خبری خود در قبال مردم عمل می‌کنند. بدون تردید کارکنان آن رسانه‌های خبری هم در طول سال از مرخصی و فرصت‌هایی برای استراحت و تفریح استفاده می‌کنند اما چگونه؟ در چارچوب مجموعه‌ای از کشیک‌بندی‌های کاری توسط مدیران رسانه‌های مزبور تا به قول معروف نه سیخ بسوزد نه کباب یعنی نه فعالیت‌های خبری و تحلیلی و اطلاع‌رسانی آنها متوقف شود و نه کارکنان آنها از حق طبیعی رفتن به تعطیلات و استراحت محروم بمانند.
چرا ما چنین رویه‌ای را در روزنامه‌های خود پیاده نمی‌کنیم تا اجازه ندهیم ارتباط میان روزنامه‌ها با جامعه قطع شود و چراغ دکه‌های روزنامه‌فروشی‌ها هم که بخشی از رزق و روزی خود را از فروش مطبوعات به دست می‌آورند در ایام تعطیلات نوروز خاموش نشود؟ البته به‌طور منطقی روزنامه‌های ما در طول تعطیلات نوروز این حق را دارند که تعداد صفحات خود را متناسب با حجم اخبار و گزارش‌های منابع قابل دسترس کاهش داده، فضای بیشتری را به مقالات و مطالب تحلیلی متناسب با این ایام اختصاص دهند.
بله یقینا اگر اراده لازم وجود داشته باشد و گردانندگان مطبوعات ما به راستی مطبوعات را رکن چهارم دموکراسی و مدافع حریم حرمت این رکن مهم بدانند با اندکی اعمال مدیریت و برنامه‌ریزی می‌توانند در چارچوب نظام کشیک‌بندی به انتشار روزنامه‌های خود با صفحاتی کمتر اما با مطالبی مردمی‌تر و متنوع‌تر ادامه دهند که البته چنانچه وزارت ارشاد مشوق‌هایی را برای روزنامه‌هایی که در ایام تعطیلات نوروز منتشر می‌شوند در نظر گیرد، زمینه مناسب‌تری برای تحقق این مهم فراهم شده، در آینده رکن چهارم دموکراسی برای مدت زمانی طولانی به تعطیلی کشیده نخواهد شد و علت وجودی خود را در برابر سایر رسانه‌ها زیر علامت سوال قرار نخواهد داد.
Kiamehr_gh@yahoo.com
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) کابینه تناقض‌ها و کلاهی که سرشان گذاشتند (یادداشت روز) (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
ویژگی‌های ارز جایگزین دلار از زبان سیف به مناسبت درگذشت آخرین سردبیر نشریه طنز توفیق؛ دانه درشت‌ها جذب ریاست‌جمهوری می شوند امید قاهره به بهبود رابطه با واشنگتن پرونده تجارت خارجی کشور در 95 با تعادل آماری بسته شد؛ تولید بنزین در پالایشگاه ستاره خلیج فارس آغاز شد؛ مسکن در ابتدای مسیر رونق؛ مرگ پارتی! تبلیغ ارزش‌ها یا تحمیل ارزش‌ها مشکلات نامرئی و کشنده اقتصاد ایران مشکلات نامرئی و کشنده اقتصاد ایران نگاهی به برنامه‌های صدا و سیما در نوروز 96؛ نگاهی به برنامه‌های صدا و سیما در نوروز 96؛ پیش‌نیاز تحقق اقتصاد مقاومتی؛ پیش‌نیاز تحقق اقتصاد مقاومتی؛ مدیریت منابع مالی تولید مدیریت منابع مالی تولید مثلث نامطلوب اصولگرایان مثلث نامطلوب اصولگرایان بحران در تیم رهبری آمریکا بحران در تیم رهبری آمریکا نگاهی به حوادث سفرهای نوروز 96؛ نگاهی به حوادث سفرهای نوروز 96؛ تعطیلی طولانی تعطیلی طولانی