شمارش معکوس برای قهرمان کریکت

پارسا خدایاری: حزب تحریک انصاف پاکستان به رهبری «عمران خان» در انتخابات عمومی پاکستان از مجموع 342 کرسی مجلس ملی پاکستان 114 کرسی را با شمارش 95 درصدی آرا به دست آورده است. همچنین حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز شریف 63 کرسی و حزب مردم پاکستان 39 کرسی را از آن خود کرده‌اند. در مجلس کنونی پاکستان آرایش احزاب سیاسی اینطور است: حزب مسلم‌لیگ پاکستان (شاخه نواز شریف) 188 کرسی، حزب تحریک انصاف 33 کرسی، حزب مردم 47 کرسی، جنبش قومی متحد 24 کرسی، جماعت علمای اسلام 12 کرسی، پاکستان مسلم‌لیگ (ف) 5 کرسی، حزب عوامی پختونخواه 4 کرسی، جماعت اسلامی پاکستان 4 کرسی، حزب ملی پاکستان 3 کرسی، حزب عوامی ملی 2 کرسی و حزب مسلم‌لیگ (شاخه قائد اعظم) 2 کرسی. سایر احزاب کوچک‌تر در کل 7 کرسی و مستقلین هم 8 کرسی در اختیار دارند. حزب تحریک برای تشکیل دولت نیازمند در اختیار داشتن دست‌کم 137 کرسی است که برای حصول به آن باید تشکیل ائتلاف دهد. تحریک انصاف تنها حزبی است که در انتخابات 2018 توانسته است در شمال و جنوب و حتی استان پنجاب به پیروزی دست یابد و این یک رویداد نادر در حیات سیاسی پاکستان تلقی می‌شود. تحریک انصاف 118 کرسی در مجلس استانی پنجاب که ثروتمند‌ترین و بزرگ‌ترین استان پاکستان محسوب می‌شود و در ضمن پایگاه قدرت حزب مسلم‌لیگ نواز شریف نیز به شمار می‌آید، به دست آورده است. کمیسیون انتخابات پاکستان میزان مشارکت در انتخابات را 52 درصد اعلام کرده است که 2 درصد کمتر از انتخابات عمومی 2013 است. حزب تحریک انصاف (PTI) در سال 1996 توسط عمران خان که قهرمان سابق کریکت است پایه‌گذاری شد و به سرعت توانست در فضای سیاسی پیچیده پاکستان رشد کند. این حزب نزدیک به 10 میلیون عضو دارد و مرامنامه آن مخالف احزاب چپ (حزب مردم) و محافظه‌کار (مسلم‌لیگ نوار شریف) است. مانیفست حزب بر دولت رفاه ملی، ارتقای آزادی اندیشه، لغو مالیات بر درآمد شخصی و رفع تبعیض مذهبی در پاکستان است. در آغاز تاسیس حزب چندان موفقیتی نداشت و در انتخابات 1997 نتوانست به مجلس راه یابد. عمران خان برای نخستین‌بار توانست با پیروزی در انتخابات 2002 وارد مجلس ملی شود ولی انتخابات 2008 را تحریم کرد. در انتخابات قبلی یعنی سال 2013 حزب تحریک انصاف با اقبال دور از انتظاری روبه‌رو شد و 5/7 میلیون رای به دست آورد و به سومین حزب بزرگ پاکستان تبدیل شد. عمران خان حزب خود را غیرفامیلی و بری از پیوندهای خویشاوندی و ضد وضع موجود معرفی می‌کند و اینکه خواهان مردم‌سالاری اسلامی بر مبنای برابری است و مدعی است بیشترین اعضا را در داخل و خارج کشور در اختیار دارد.  عمران احمد خان نیازی 66 ساله و متولد 5 اکتبر 1952 در یک خانواده پشتون در لاهور، مرکز استان پنجاب پاکستان است. وی تنها فرزند ذکور خانواده خود محسوب می‌شود و در سال 1975 از کالج قدیمی کبل (Keble College) وابسته به دانشگاه آکسفورد در رشته فلسفه، سیاست و اقتصاد فارغ‌التحصیل شد.  قبل از ورود به سیاست، با بهره‌گیری از حسن شهرت خود به عنوان قهرمان کریکت پاکستان که توانست به عنوان کاپیتان تیم برای نخستین‌بار موجب قهرمانی در جام‌جهانی کریکت در سال 1992 شود (که البته تنها قهرمانی پاکستان نیز به شمار می‌آید)، مانند اغلب سلبریتی‌ها به فعالیت‌های اجتماعی و انسانی پرداخت که زمینه‌ساز ورود وی به عالم سیاست شد. وی تاکنون 3 بار ازدواج کرده است؛ از همسر اولش «جمیا گلداسمیت» (2004-1995) که از خاندان اشراف انگلیسی و ایرلندی است 2 فرزند پسر دارد به نام‌های عیسی و قاسم. ازدواج دومش با «ریحام نئیرخان» ازدواجی کم‌دوام بود (از 6 ژانویه تا 30 اکتبر 2015) و سرانجام «بوشرا مانیکا» همسر سوم وی که ظاهرا بتازگی وارد زندگی‌اش شده است. در رسانه‌ها اشارات مبهمی به وجود فرزند دختری به نام «تیریان جید وایت» از یک مادر آمریکایی (سیتا وایت) هم شده ولی از قرار معلوم عمران خان منکر آن می‌شود. عمران خان که یک پاپیولیست دیگری است که وارد جرگه سیاست و دولتمردی می‌شود، وعده داده ظرف 90 روز فساد را ریشه‌کن می‌کند و اینکه 10 میلیون شغل ظرف مدت 5 سال ایجاد خواهد کرد و اینکه مناسبات و روابط را با کشورهای همسایه بویژه هند و افغانستان بهبود خواهد بخشید.  حسب عرف معمول در پاکستان، حزب‌های بازنده، برگزار‌کنندگان انتخابات را متهم به تقلب کردند و میشل گاهلر، سرپرست تیم  ناظران انتخابات از اتحادیه اروپایی در کنفرانس خبری در پایان انتخابات در ارزیابی اولیه خود از انتخابات اظهار داشت چندان منصفانه نبوده و فرصت‌های برابر در اختیار همه نامزد‌های انتخاباتی قرار نداشته است. به‌رغم حاشیه‌سازی‌ها در رسانه‌ها شمار قابل توجهی از شهروندان پاکستانی از پیروزی وی احساس شادی و شعف می‌کنند و معتقدند وی چهره «تغییر» است؛ کسی که با دست تنها، حزب حاکم را در پایگاه قدرتش یعنی پنجاب بسختی شکست داد و به نظم دوحزبی پاکستان (مردم و مسلم‌لیگ) خاتمه داده است.   پاکستان بعد از نیجریه بیشترین آمار کودکان فاقد آموزش را دارد و بررسی‌های انجام شده تعداد این نوع کودکان را در حد 22 میلیون نفر عنوان می‌کند که بعد از نیجریه قرار می‌گیرد. پاکستان نیمی از 71 سال استقلال خود را تحت حکومت‌های نظامی گذارنده و به ندرت پیش آمده که یک دولت غیرنظامی دوره 5 ساله خود را طی کند، زیرا یا با کودتای نظامی یا کودتای پارلمانی از قدرت معزول شده است. نواز شریف، نخست‌وزیر قبلی نیز سال 2017 به دلیل فساد گسترده برای پست نخست‌وزیری فاقد صلاحیت اعلام شد و اخیرا نیز محکوم به 10 سال حبس شده و عملا زندگی سیاسی وی پایان یافته تلقی می‌شود. ارتش پاکستان حکم هسته اصلی قدرت سیاسی در کشور را دارد که در عین حال ضامن استقلال و تمامیت ارضی کشور نیز محسوب می‌شود.  حزب راست‌گرای عمران خان که با پیروزی دور از انتظار خود در این انتخابات عملا قواعد بازی سیاسی در پاکستان را تغییر داده، اینک نخستین آزمون خود را در سمت اجرایی تجربه خواهد کرد، آن هم در شرایطی که به طور معمول همه حزب‌های سیاسی در عمل به وعده‌های انتخاباتی با چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو هستند. قدر مسلم این است که او باید ثابت کند بر خلاف حاشیه‌سازی‌های رسانه‌ای توسط حزب‌های رقیب، انتخاب ارتش یا کشورهای خارجی (آمریکا یا چین یا سعودی) نیست و مرعوب افراطیون مذهبی نیز نمی‌شود.  ماندگاری عمران خان در فضای سیاسی پاکستان مستلزم آن است که در حفظ رابطه کاری سازنده با ارتش به عنوان مرکز ثقل قدرت جدیت و مداومت نشان دهد و در عین حال دستور کار خود را بر ایجاد فرصت‌های برابر برای نسل جوانی که در به قدرت رسیدن وی نقش موثری ایفا کردند، قرار دهد. گفته می‌شود وی در دوران دانشجویی از جهت تفکر دینی تحت تاثیر اندیشه‌های علامه اقبال و نیز دکتر شریعتی قرار داشته ولی اکنون بدرستی مشخص نیست ایده «دولت رفاه اسلامی» وی متاثر از کدام مکتب یا اندیشه اسلامی است ولی نسل جوان امید زیادی دارند وی موفقیت خود در کسب وجهه بین‌المللی برای ورزش پاکستان با قهرمانی در جام‌جهانی کریکت در سال 1992 را این بار در کسوت نخست‌وزیری پاکستان تکرار کند.