روزنامه همدلی
1397/05/10
«همدلی» موضوع تصویب لایحه «حمایت از کودکان و نوجوانان» در مجلس را بررسی می‌کند کودکان بی‌حقوق
همدلی| گروه اجتماعی- 10 سال زمان کمی نیست برای تاخیر در تصویب لایحه‌ای که با جان کودکان و زندگی خانواده‌ها گره خورده است. شاید اگر در همان سال‌های اول که زمزمه حقوق کودکان از زبان فعالان و دغدغه‌مندان حقوق کودکان و نوجوانان بیرون آمد، شنیده می‌شد و قانونی برای حمایت از این قشر آسیب‌پذیر زودتر به سرانجام می‌رسید، اکنون اسامی مانند «ستایش»، «آتنا» و «اهورا» برای ما ناآشنا بودند و لیست سیاهی از کودکان قربانی خشونت و کودک‌آزاری در برابر ما نبود.اگر چه سابقه کودک‌آزاری در کشور به یکی دو سال اخیر محدود نمی‌شود و مراجعه به خبرهای خاک خورده در رسانه‌های سال‌های نه چندان دور ما را به این واقعیت می‌رساند که کودک‌آزاری مشکل دیروز و امروز نیست واین آفت در کشور سابقه دیرینه دارد. اما آنچه که باعث شد که در یکی دو سال اخیر این خبرها با صدای بلندتری به گوش برسد گسترش استفاده از اینترنت و وجود شبکه‌های اجتماعی بود که در کسری از ثانیه انواع و اقسام خبرها را در دسترس مردم قرار می‌دهد.
لایحه حمایت از حقوق کودکان، در پیچ بهارستان
در طول یکی دو سال اخیر هر ازچندگاهی خبرهای ناگواری از کودک‌آزاری بر تارنمای رسانه‌های کشور نقش بست. خبرهای بهت‌آوری از ضرب و شتم، تجاوز و حتی قتل کودکان ، که تا چند روز جامعه را در شوک فرو می‌برد.
با هر پرونده‌ای کودک‌آزاری و انعکاس رسانه‌ایش، لایحه خاک خورده «حمایت از کودکان و نوجوانان» به سر زبان‌ها می‌‌افتاد. لایحه‌ای که در پیچ بهارستان گیر کرده بود. در این شرایط همواره نوک پیکان انتقادات به سمت بهارستانی‌ها بود که با تعلل در تصویب این لایحه زمینه افزایش قربانیان را به‌وجود آورده بودند. خیلی‌ها این سوال را مطرح می‌کردند در شرایطی که سلامت جانی و روانی کودکان هر روز بیشتر از دیروز تهدید میشود چرا لایحه حمایت از حقوق کودک و نوجوانان در مجلس شورای اسلامی تصویب نمی‌شود؟ چرا بعد از این همه کودک‌آزاری، تجاوز جنسی، اعتیاد کودکان، ازدواج کودکان، کودکان کار و خیابان، کودکان متکدی، قتل کودکان وهزاران آسیب دیگری که کودکان را تهدید می‌کند، مجلس برای تصویب این لایحه
تعلل می‌کند؟
در یک سال اخیر، شرایط به گونه‌ای شده بود که تقریبا هر روز خبر هولناکی از کودک‌آزاری به گوش می‌رسید، به نحوی که خبرهای ناگوار کودک‌آزاری با خبر بدتری از همین جنس فراموش می‌شد. سریال کودک‌آزاری همچنان ادامه داشت و هر روز اسامی جدیدی از کودکان که قربانی خشونت بودند به این لیست سیاه اضافه شد تا آنجا که توان جامعه نسبت به اخبارهای شوم کودک‌آزاری کم و کمتر شد و مردم دیگر نتوانستند و نخواستند اسم جدیدی را که قربانی خشونت و کودک‌آزاری شده است، بشنوند. بنابراین مطالبه تصویب لایحه حمایت کودکان در صدر مطالبات قرار گرفت. و همزمان نیز انتقادات زیادی به دلیل تعلل در تصویب این لایحه روانه بهارستانی‌ها شد. تمام این موارد سبب شد که لزوم تصویب هر چه سریع‌تر لایحه حقوق کودکان در مجلس مطرح شود.
لایحه حمایت از کودکان به مجلس رفت
بالاخره بعد از اینکه ده سال لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان روی میز کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خاک خورد، خرداد ماه امسال رسانه‌ها خبر دادند که این لایحه سرانجام بعد از تصویب نهایی در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس برای بررسی به صحن علنی مجلس ارسال شده و قرار است بعد از تعطیلات نیمه خرداد ماه، در دستور کار مجلس قرار گیرد. «طیبه سیاوشی»، نماینده مجلس در توضیح این موضوع اعلام کرده بود، بعد از حادثه‌ای که در یکی از مدارس تهران اتفاق افتاد، حساسیت برای تصویب این لایحه بیشتر شده است. این خبر برای کسانی که ده سال منتظر تصویب این لایحه بودند و دغدغه حمایت‌های قانونی از کودکان و نوجوانان را با خود به همراه داشتند، رضایت‌آمیز بود.
دو ماه بعد از وعده نمایندگان مجلس بالاخره طلسم این لایحه معطل مانده در پشت درهای مجلس شکست و روز دوم مرداد بعد از ده سال انتظار فعالان حقوق کودک و نوجوان در ایران، لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با حمایت زنان مجلس به صحن علنی رفت و مجلس با کلیات آن موافقت کرد.
این لایحه موافقان و مخالفانی داشت. از مجموع ۲۲۲ نماینده حاضر، ۱۵۸نماینده رای موافق، ۱۸ نفر رای مخالف و ۱۰ نفر رای ممتنع دادند. یکی از مخالفان این لایحه نماینده خمینی‌شهر بود که چند وقت پیش اظهارات جنجالی‌اش درباره تجاوز به یک دختربچه پنج‌ساله افغان ساکن خمینی‌شهر خبرساز شد و انتقادات زیادی را نیز برانگیخت. «محمدجواد ابطحی» که در قامت مخالف این طرح ظاهر شد، در تبیین چرایی مخالفت خود با این طرح گفت: در حال حاضر که مردم با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، اولویت کشور تصویب این لایحه نیست و رسیدگی به مسکن، ارز و بیکاری باید در اولویت باشد و نیازی به وضع قانون جدید نیست.
«معصومه ابتکار» معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده که تاکید کرد «آمار کودک‌آزاری و سوء‌استفاده از کودکان در ایران نگران‌کننده است»درباره این لایحه که از سوی قوه قضاییه ارائه شده به ایسناگفت: دولت کاملا از آن حمایت می‌کند گرچه ممکن است جایی هم امکان اصلاح وجود داشته باشد.
لایحه حمایت از کودکان 51 ماده دارد
لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان ۵ سال پیش، البته پس از ۵ سال بررسی و تغییر، برای کاهش کودک‌آزاری از سوی قوه قضاییه تدوین شد. این لایحه 51 ماده دارد و برای حمایت از کودکان و نوجوانان و پیشگیری از سوءرفتار و خشونت با آنان تهیه و طرح شده است. لایحه‌ای که گرچه کامل نیست، اما به باور بسیاری از فعالان حقوق کودک ظرفیت‌های حقوقی و اجرایی قابل قبولی را در خود جای داده است.
دیروز سه‌شنبه 9 مرداد نیز جزئیات این لایحه در نشست علنی مجلس شورای اسلامی بررسی شد و بندهایی از لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد.
رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان ضمن ابراز امیدواری از تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان در مجلس، بر اطلاع‌رسانی همگانی و سریع این لایحه به مردم و فراهم کردن زیرساخت‌های اجرایی آن تاکید کرد.
«مطهره ناظری» درباره آخرین وضعیت این لایحه به ایسنا گفت: تاکنون بیش از ۲۰ ماده از این لایحه از سوی مجلس بررسی و تصویب شده است و بررسی این لایحه در مجلس ادامه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه تنها ماده ۱۲ این لایحه برای رفع ابهام به کمیسیون مربوطه برگشت داده شده است، افزود: این لایحه در مورد قاچاق کودکان و نوجوانان بوده و در مورد سایر مواد لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان تغییر عمده‌ای رخ نداده است.
افشای هویت کودکان و نوجوانان بزه‌دیده، ممنوع
ناظری در توضیح ماده ۱۸ و ۱۹ این قانون مبنی بر اینکه «اگر کسی هویت طفل و نوجوان بزه‌دیده را در رسانه‌های گروهی افشا کند مستوجب مجازات خواهد شد» توضیح داد: یکی از انتقاداتی که در مورد حفظ حقوق کودکان وجود داشت، افشای سریع هویت کودک بزه‌دیده بود. همانطور که متهم حقوقی دارد، فرد بزه‌دیده نیز دارای حقوقی است. در این لایحه مشخص شده است که هویت فرد بزه‌دیده نیز نباید افشا شود. این در حالیست که پیش از این در مورد جرایم کودکان به ویژه جرایم جنسی می‌دیدیم که هویت آنها خیلی سریع و راحت فاش می‌شد که این مسئله مورد توجه قانونگذاران قرار گرفته است.
پیش‌بینی کلیه جرایم علیه کودکان و نوجوانان از کوچکترین تماس تا تجاوز
رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با اشاره به تصویب سریع مواد یک تا ۲۰ این قانون اظهار کرد: در مورد ماده ۱۰ این لایحه که در مورد جرایم جنسی بود، این نگرانی وجود داشت که تغییراتی ایجاد شود. این ماده در لایحه پیشنهادی قوه قضاییه وجود داشت اما در لوایح دولت تغییر کرد و بندهایی از آن حذف شد. با این حال در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس بار دیگر پیشنهادهای قوه قضاییه احیاء شد و به این ترتیب کلیه جرایم علیه کودکان و نوجوانان از کوچکترین تماس تا تجاوز پیش‌بینی شده است.
لزوم پیش‌بینی بندی برای حمایت روانی از کودکان و نوجوانان بزه دیده
ناظری با بیان اینکه پیشنهاد انجمن حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان این است که این لایحه بیش از آنکه صرفا به مجازات بپردازد جنبه‌های حمایتی داشته باشد، تصریح کرد: برای مثال تاکید داریم که کودک آزاردیده تحت مشاوره و حمایت‌های روانی قرار بگیرد. همچنین این پیشنهاد مطرح شد که فردی که در قبال کودکان جرمی را مرتکب شده است از ادامه ارتباط با کودکان و نوجوانان منع شود و همچنین بانک اطلاعاتی در مورد این افراد برای پیشگیری از وقوع مجدد جرم پیش بینی شود اما این پیشنهادات اخیر هر چند در مجلس مطرح شد اما رای نیاورد.
وی با تاکید بر اینکه اگر قرار است این قانون راهگشا باشد باید زیرساخت‌های آن تامین شود، گفت: مثلا اگر فرآیندی برای دادرسی پیش‌بینی شده و قرار است که دادگاه‌های تخصصی برای جرایمی که در آنها کودک بزه دیده است، تشکیل شود، این زیرساخت‌ها فراهم شود. همچنین اگر قرار است دفتر حمایت قضایی تشکیل شود این اتفاق واقعا بیفتد و نهادهایی مثل سازمان زندان‌ها یا سازمان بهزیستی به وظایف خود عمل کند.
رئیس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان اظهار کرد: برای مثال وظیفه شناسایی، معرفی و حمایت از بسیاری از کودکان در معرض خطر بر عهده سازمان بهزیستی است. در صورتی که این کودکان به موقع شناسایی و معرفی شوند از بزه دیدگی آنها پیشگیری میشود.
اعلام کودک‌آزاری، الزامی قانونی است
ناظری با تاکید بر اینکه این لایحه باید بعد از تصویب به سرعت همگانی و اطلاع رسانی شود تصریح کرد: یکی از مواردی که در این لایحه مورد تاکید قرار گرفته این است که اعلام کودک‌آزاری یک الزام قانونی است. این مورد در قانون سال ۸۱ هم وجود داشت اما بار دیگر در این قانون مورد تاکید قرار گرفته و با الزام بیشتری مطرح شده است.
سایر اخبار این روزنامه
پست اینستاگرامی رهبری درباره مشکلات معیشتی مردم
برای زادروز محمود دولت آبادی که در غریبستان ادبیات، قوت قلب ایران است؛ تنهایِ باشکوه
«همدلی» واکنش‌های داخلی و خارجی در مورد پیشنهاد گفت‌وگوی ترامپ با روحانی را بررسی کرد
«همدلی» دلایل صعود 4 هزارو 413 واحدی شاخص بورس و چشم انداز این بازار را در گفت‌و‌گو با کارشناسان بررسی کرد
نهادهای بی‌تفاوتِ دیروز، در روزهای سختی و تنگنا از پیشنهاد دوباره کنسرت خیابانی همایون شجریان استقبال می کنند
«همدلی» موضوع تصویب لایحه «حمایت از کودکان و نوجوانان» در مجلس را بررسی می‌کند کودکان بی‌حقوق
اولین دادگاه پرونده تحقیقات بازپرس ویژه برگزار میشود منفورت؛ نخستین محک جدی مالر
نگاهی به میراث برجای مانده از « بابا طاهر» آرام دل آشفتگان و بی قراران
شیرزاد عبداللهی از رجزخوانی رستم و اسفندیار تا عهدنامه ترکمنچای
