روحانی یا ظریف؟!

آرمان - حمید شجاعی: کمتر از 10 روز دیگر رئیس‌جمهور در رأس هیأتی بلند پایه جهت شرکت و سخنرانی در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر خواهد کرد، اما آنچه موجب تفاوت این حضور نسبت به سالیان قبل شده مسائل داخلی ایران، ادامه برجام با اروپایی‌ها و در پیش بودن انتخابات کنگره آمریکاست. همانطور که از قبل پیش‌بینی شده 4 مهرماه نشست شورای امنیت به ریاست‌ دونالد ترامپ برگزار خواهد شد، آمریکایی‌ها برخلاف آنچه که قبلا دستور کار اصلی نشست را ایران اعلام کرده بودند، آن را به موضوعات مربوط به اشاعه تغییر دادند. با این حال بسیاری معتقدند که حضور فعال ایران در این نشست و دفاع از حقانیت خود و تاکید بر نقض قطعنامه 2231 توسط آمریکا می‌تواند موجب برتری دیپلماتیک ایران علیه آمریکا شود. گرچه برخی معتقدند که رئیس‌جمهور باید شخصا در این نشست حضور داشته باشد، اما عده‌ای نیز معتقدند که وزیر امورخارجه به دلیل تسلط بر زبان انگلیسی و فرهنگ سیاسی آمریکا بهتر می‌تواند در این نشست ظاهر شود. حال چه روحانی شرکت کند، چه ظریف مهم منافع ملی است که باید تامین شود که هر دو آنها از عهده این مهم به‌خوبی برخواهند آمد.
لزوم حضور فعال و مقتدر
هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد متاثر از برخی مسائل داخلی و بین‌المللی از حساسیت‌های بالایی برخوردار است. خروج آمریکا از برجام، اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران و ادامه برجام با اروپایی‌ها موجب شده تا این دوره مجمع عمومی تاثیرات زیادی از این مسائل بپذیرد. از طرف دیگر قرار است که 4 مهرماه نشست شورای امنیت به ریاست ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا با دستور کار ایران برگزار شود. در این راستا پیش از این نیکی هیلی نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل در خصوص حضور ایران در این نشست گفت:«رئیس‌جمهور روحانی می‌تواند در این نشست حضور داشته باشد.» با این وجود نظرات مختلفی در باب حضور مقامات ایران در این نشست مطرح می‌شود. برخی جریانات دلواپس و مخالف دولت معتقدند که حضور نیافتن رئیس‌جمهور حتی در مجمع عمومی سازمان ملل می‌تواند پاسخ محکم و دندان‌شکنی به اهانت آمریکایی‌ها به ایران باشد. دسته دیگری معتقدند که رئیس‌جمهور باید در مجمع عمومی شرکت کرده و سخنرانی کند، اما چون شورای امنیت به ریاست ترامپ برگزار می‌شود و آنها درصدد تخریب ایران برخواهند آمد، بهتر است که رئیس‌جمهور در این نشست شرکت نکند. البته دسته سومی نیز هستند که معتقدند رئیس‌جمهور باید ضمن حضور فعال در مجمع عمومی و سخنرانی، حضوری مقتدرانه در نشست شورای امنیت داشته باشد و آمریکا را به چالش بکشد. هرچند بسیاری معتقدند که برای نشست شورای امنیت محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه گزینه مناسب‌تری است.
عقب‌نشینی ترامپ


پس از آنکه سفیر آمریکا در سازمان ملل چهارشنبه گذشته اعلام کرده بود این کشور از ریاست دوره‌ای خود بر شورای امنیت سازمان ملل متحد برای برگزاری نشستی درباره ایران استفاده خواهد کرد، مقرر شد این نشست ۲۶ سپتامبر(۴ مهرماه) برگزار شود، اما فارس نوشت، یک روزنامه آمریکایی گزارش داده کاخ سفید دستور کار جلسه‌ای از شورای امنیت به ریاست دونالد ترامپ، که قبلا قرار بود صرفا بر موضوع ایران تمرکز داشته باشد را تغییر داده و آن را گسترده‌تر کرده است. نیویورک تایمز آورده که موضوع نشست شورای امنیت به «منع اشاعه»‌ تغییر یافته است. این روزنامه دلیل این اقدام را هشدار دستیاران ترامپ و متحدان اروپایی آمریکا دانسته که معتقدند ایران ممکن است از این جلسه برای پررنگ کردن اختلافات میان کشورهای غربی بر سر برنامه هسته‌ای ایران استفاده کند.
بهترین گزینه
یک تحلیلگر مسائل بین‌المللی در ارتباط با ضرورت حضور ایران در نشست شورای امنیت سازمان ملل اظهار کرد: از آنجا که ایران دست‌ بالا را دارد و مواضع ایران از نظر حقوقی، منطقی و اخلاقی به شدت از مواضع دولت‌ ترامپ قوی‌تر است، ایران می‌تواند از فرصت استفاده کرده و این جلسه را به یک پیروزی دیپلماتیک تبدیل کند. ایسنا نوشت، رضا نصری گفت: با توجه به اهمیت رسانه‌ای این نشست، معتقدم بهترین شخص برای حضور در جلسه شخص دکتر ظریف است. ایشان تسلط بالایی به زبان انگلیسی و ظرافت‌های فرهنگ سیاسی آمریکا دارد و می‌تواند بدون مترجم و واسطه پیام خود را به گوش مخاطب جهانی و افکار عمومی آمریکا که در آستانه انتخابات کنگره به شدت دوقطبی شده و مترصد شنیدن انتقاد از ترامپ است، برساند. این حقوقدان بین‌المللی موسسه عالی مطالعات بین‌المللی ژنو افزود: در ضمن، آقای ظریف شناخت خوبی از مقررات داخلی و آیین‌نامه‌ «شورای امنیت» دارد و به همین دلیل می‌تواند در صورت لزوم در برابر رفتارهای غیرمترقبه احتمالی دونالد ترامپ با استناد به قوانین تذکر دهد یا واکنش مناسب نشان دهد. وی خاطر نشان کرد: در ضمن، از آنجا که معمولا بلافاصله بعد از برگزاری این قبیل نشست‌ها، مصاحبه مطبوعاتی نیز برگزار می‌شود، ظریف می‌تواند از این فرصت هم برای تحلیل و تفسیر جلسه استفاده کند و اجازه ندهد تفسیر آن منحصرا‌ در اختیار مفسران حرفه‌ای و رسانه‌های ضد ایرانی قرار بگیرد.
ترجیح؛ حضور روحانی
یک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ارتباط با حضور رئیس‌جمهور و وزیر امورخارجه در جلسه شورای امنیت گفت: به نظر من، غیبت و عدم حضور ما در مجامع بین‌المللی به ضرر منافع ملی ماست، زیرا دشمنان به گونه‌ای یک طرفه در غیاب ما، هر دروغی را مطرح می‌کنند و تجربه نیز نشان داده که وقتی در مجامع جمعی، کشوری حضور پیدا نکرده و از منافع ملی خود دفاع نکند، جلسه تحت تأثیر حرف‌های دروغ و اسناد مخدوش دشمنان قرار می‌گیرد. جماران نوشت؛ مجید انصاری گفت: رئیس‌جمهور باید با قدرت و اطلاعات حقوقی کافی و با مشورت دیپلماتیک و حقوقی در جلسه شورای امنیت شرکت کند. وی افزود: یقینا مکتب حقوقی ما به اندازه‌ای قوی است که بتوانیم جلسه شورای امنیت را به جلسه استیضاح آقای ترامپ تبدیل کنیم. عضو مجمع روحانیون مبارز تصریح کرد: رئیس‌جمهور باید در این جلسه شرکت کند و اگر به هر دلیلی و به منظور حفظ مصلحت این کار را نکرد، حضور آقای دکتر ظریف و همراهانش ضروری‌است؛ اما ترجیح این است که خود آقای روحانی در این جلسه شرکت کنند.
حضور فعال
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره شرکت رئیس‌جمهور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل اظهار کرد: اعتقادم بر این است که هیأت ایرانی باید در این دوره از اجلاس سازمان ملل حضور فعال‌تر و جدی داشته باشد. حشمت‌ا... فلاحت پیشه گفت: هیأت ایران بهتر از هر هیأت دیگری می‌تواند عدم مشروعیت حضور آمریکا در مهم‌ترین سازمان بین‌المللی را زیر سوال ببرد. وی تاکید کرد:‌ شخص آقای روحانی می‌تواند به صورت مستدل و مقتدر مسائل و عدم مشروعیت ترامپ را عنوان کند.