رای لاهه و شکست آمریکا

ایران که چندی پیش در دادگاه لاهه علیه آمریکا به دلیل نقض توافق هسته ای، خروج از برجام و بازگشت تحریم‌ها شکایت کرد و خواستار لغو فوری تحریم‌های این کشورعلیه تهران شد، پس از یکماه با رای مطلوب دادگاه لاهه در رابطه با شکایتش از ایالات متحده مواجه گردید. اکنون اگرچه بسیاری این مهم را یک موفقیت، آن‌هم در شرایط کنونی برای ایران می‌دانند اما معتقدند آمریکا با توجه به تجربه‌های مشابه و مواردی از این نظیر به هیچ روی به رای لاهه تمکین نخواهد کرد. اما آنچه که در این میان بسیار دارای اهمیت است اینکه این رای از سوی مرجعی صادر گردید که به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های حقوقی سازمان ملل دارای جایگاه بسیار والایی در جامعه جهانی است. به همین دلیل باید اذعان داشت که مصوبات دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه برای همه اعضای سازمان ملل لازم الاجراست. اما به هر روی این دیوان برخلاف سازمان امنیت هیچ پشتوانه اجرایی ندارد و آمریکا می‌تواند حکم لاهه در رابطه با رفع محدودیت در اقلام دارویی، کشاورزی و... را نادیده بگیرد. اما آمریکا از منظر حقوقی و حیثیتی ناگزیر به پرداخت هزینه معنوی بسیار بالایی است. زیرا عدم تمکین ایالات متحده به رای لاهه عملا چهره آمریکا را مخدوش و این کشور را به عنوان نقض کننده قوانین بین‌المللی در سطح جهان معرفی می‌کند. بنابراین آمریکا ناگزیر به اجرای حکم لاهه است درغیر این‌صورت از منظر معنوی و حیثیتی به زیان ایالات متحده خواهد بود. زیرا ایران می‌تواند در مجمع عمومی سازمان ملل علیه آمریکا شکایت کند و این شکایت برای آمریکا گران تمام خواهد شد. به هر روی قرائن و شواهد نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها با توجه به خصلت زورگویی و قلدریشان قصد اجرای حکم دادگاه لاهه را ندارند. اما بازهم آنچه که بسیار مهم است اینکه ایران روند حقوقی را علیه آمریکا به نتیجه رسانده و براساس حکم دادگاه لاهه تعلیق تحریم‌ها را گرفته است.
علاوه بر این باید تاکید کرد که حکم دیوان لاهه، دست اروپا را برای همکاری با ایران بازتر می‌کند. زیرا از یک سو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پای‌بندی ایران به تعهدات را تایید کرده است و از سویی هم حکم دادگاه لاهه برای ایران امتیاز بزرگی محسوب می‌شود. زیرا لاهه در حکم خود اعلام کرده است هر اقدامی که منجر به ایجاد و افزایش تنش می‌شود دو طرف باید از آن خودداری کنند به همین دلیل این موارد اراده اروپا را نسبت به همکاری با ایران محکم تر خواهد کرد.علاوه بر این باید تاکید کرد که حکم دیوان لاهه، دست اروپا را برای همکاری با ایران بازتر می‌کند. زیرا از یک سو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پای‌بندی ایران به تعهدات را تایید کرده است و از سویی هم حکم دادگاه لاهه برای ایران امتیاز بزرگی محسوب می‌شود. زیرا لاهه در حکم خود اعلام کرده است هر اقدامی که منجر به ایجاد و افزایش تنش می‌شود دو طرف باید از آن خودداری کنند به همین دلیل این موارد اراده اروپا را نسبت به همکاری با ایران محکم تر خواهد کرد.