CFT بازهم به رای گذاشته نشد

پیروزی دوباره اقلیت فعال بر اکثریت خاموش در مجلس
آفتاب یزد- گروه سیاسی: بیستم خرداد ۹۷ بود. مجلس بنا داشت تا بالاخره یکی از چالش‌های پیشروی fatf را رفع کند. زمان اندک بود و با توجه به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای بسیاری تصویب یکی از لوایح مربوطه را درپارلمان ایران، لااقل از بعد روانی هم که شده مثبت ارزیابی می‌کردند. این لایحه چیزی نبود جز CFT لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم.
به هرحال مجلس دهم بود و خیلی‌ها آن را متفاوت‌تر از مجالس هفتم تا نهم کشور می‌دانستند. تصور غالب آن بود که این‌بار در مجلس دهم اصلاح‌طلبان برای خود بروبیایی دارند. آن‌ها لیستی داشتند که در پایتخت تمام و کمال رای آورد. بعد هم فراکسیون امید را در مجلس راه انداختند. در کنار فراکسیون امید، فراکسیونی دیگر تحت عنوان مستقلین نیز تشکیل شد آن‌ها هم مانند امیدی‌ها داعیه حمایت از دولت را داشتند. مجموع اعضای این دو فراکسیون اکثریتی را تشکیل می‌داد که اساسا فراکسیون اصولگرایان و به ویژه پایداری‌ها را باید به حاشیه می‌راند. این بارتندروها در اقلیت بودند و طبیعتا نباید برایشان مجالی در جهت مانورهای سیاسی می‌ماند.
دولتمردانی مثل عباس عراقچی –معاون وزیر خارجه- که آن روز(بیستم خردادماه ) در مجلس پشت تریبون قرار گرفتند تا از تصویب CFTدفاع کنند نیز در ذهنشان همین بود، آن‌ها توقع حمایت همه‌جانبه مجلس از خود با تصویب CFTرا داشتند. اما عراقچی در حالی از تصویب این لایحه با آب و تاب سخن می‌گفت که خبرنداشت در همان پارلمانی که اکثریتش را حامیان دولت تشکیل می‌دهند، برنامه‌هایی کاملا متفاوت در حال تدارک است برنامه‌هایی که حتی در مجالس اصولگرای دوره‌های قبلی کمتر نظیرش دیده می‌شد.



> تشنج در مجلس
هیچ کس تصورش را نمی‌کرد که دراین مجلس برخی از نمایندگان ملت صحن مجلس را با خیابان‌ها و راه پیمایی‌ها اشتباه بگیرند و با فریاد مرگ بر این و آن، به محض ورود به مجلس در اعتراض به لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم( CFT ) با در دست داشتن پلاکاردهایی و پهن کردن چندین طومار در صحن، فضای مجلس را متشنج کنند.
عراقچی، معاون وزیر خارجه که برای ارائه توضیحات در این زمینه در مجلس حاضر شده بود با تاکید بر اینکه ایران به محض احساس خطر و تهدید از کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم خارج می‌شود، گفت:« شورای عالی امنیت ملی گواهی داده که حق شرط‌ها و تحفظ‌ها، هیچ تهدید امنیتی متوجه ایران با پیوستن به این کنوانسیون نمی‌شود.»
عراقچی سعی کرد کلید واژه‌ای به کار برد تا بگوید تصویب CFT را به صلاح کشور می‌داند. حال آنکه آن روز نمایندگان اصولگرا و پایداری به مثابه کاسه‌های داغ‌تر از‌اش پیوستن CFT را اینگونه معنا کردند:«با تصویب CFT آمریکایی‌ها ایران را نقطه‌زن تحریم می‌کنند.»
سرانجام اینکه آن شعارها و آن طومار جمع کردن‌ها و دادوهوارهای در مجلس سرانجام کار خودش را نیز کرد. نتیجه جلسه بیستم خرداد به جای تصویب CFT، مسکوت ماندن این لایحه تا دوماه با رای اکثریت مجلس شد.

> مسکوت ماندن چهارماهه یا دوماهه؟
در حالی‌که پیش‌تر پارلمان ایران دلیل اصلی به تعویق انداختن بررسی CFT را پایان دادن به اختلافات داخلی مجلس بر سر این لایحه و مشخص شدن وضعیت مذاکرات ایران با اروپا بعد از خروج ترامپ از برجام می‌دانستند، حتی بعد از بیانیه مشترک ایران و اتحادیه اروپا در این‌باره و ارائه مفاد دوازده‌گانه جایگزین برای بقای برجام نیز سخنی از CFT در مجلس به میان نیاورد. نکته قابل توجه اینکه هربار که موضوع CFT به میان می‌آمد این موضوع به وقتی دیگر موکول می‌شد.
اما ایران بیش از این برای تصمیم‌گیری پیرامون توصیه‌های FATF زمان ندارد، به نوعی که فرصت سه ماهه ایران در این‌باره برای خروج کامل از لیست سیاه را اواسط مهرماه اعلام کرده‌اند. ازهمین رو لزوم تصویب لوایح چهارگانه FATFکه یکی از آن لایحه‌ها CFT است بیش از گذشته احساس می‌شود تا حدی که در هفته گذشته جلسه‌ای اضطراری با حضور رئیس مجلس مقاماتی از شورای امنیت ملی و اطلاعات سپاه و روسای فراکسیون‌های امید و مستقلین برای تصویب FATF تشکیل شد. شنبه ۳۱ شهریور ماه زمان این جلسه بودکه در آن وزرای خارجه، اقتصاد، اطلاعات و همچنین رئیس کل بانک مرکزی نیز حضور داشتند جلسه‌ای که در دفتر لاریجانی تشکیل شده بود. این نشان می‌داد که حاکمیت به مرحله‌ای رسیده است که تصویب لوایح FATF را جزو ضروریات می‌داند. برای همین همه منتظر بودند که سرانجام بعد از چهار ماه مسکوت ماندن CFT – به جای دوماه- و پس ازاین جلسه معنادار، سرانجام این لایحه در مجلس مطرح و تصویب شود.

> برخلاف تصورات
از همین رو هفته گذشته بارها از احتمال بررسی لایحه CFT در مجلس در خبرگزاری‌ها سخن به میان می‌آمد، اما آنچه در عمل اتفاق می‌افتاد غیر ازاین بود. فراکسیون ولایی(اصولگرایان) اعلام کرد که نظر این نمایندگان، مخالفت قطعی با تصویب CFT است.این در حالی بود که پیش‌تر نیز نمایندگان این طیف اعلام کرده بودند برای به تصویب نرسیدن این لایحه حتی حاضرند آبستراکسیون کنند. چرا که از دید آن‌ها صلاح نیست در رابطه با «FATF» بحث یا جلسه خاصی داشته باشیم. همه این اتفاقات یک معنا می‌داد؛ این بارهم اقلیت مجلس عزمش را جزم کرده تا در صورت بررسی مجدد CFT، اقدامی مشابه بیستم خردادماه انجام دهد. سرانجام اعلام شد که چهارشنبه یازدهم مهرماه زمان بررسی و رای‌گیری مجدد درباره CFT است. اگرچه اقلیت مجلس یک اقلیت فعال در مجلس به شمار می‌آید، اما کمتر کسی انتظارش را داشت که این اقلیت زورش به اکثریت بچربد اما در عمل بازهم پیروزی از آن اقلیت شد.
روز گذشته علی رغم آن که رئیس مجلس علی لاریجانی،CFT را در دستور کار جلسه قرار داده بود باردیگر با جنجال‌سازی پایداری‌ها و اصولگرایان مجلس، تصمیم‌گیری درباره این لایحه به یکشنبه موکول شد.
چرا که دیروز تعدادی از نمایندگان پایداری به رئیس مجلس به دلیل تلاش او برای بررسی لایحه CFT اعتراض کردند، در حالی که لایحه الحاق ایران به کنوانسیون تامین مالی تروریسم(CFT) از همان اول در دستور کار هفته جاری مجلس شورای اسلامی قرار داشت.
با این حال روز گذشته نصرالله پژمان فر و حسینعلی حاجی دلیگانی نمایندگان عضو جبهه پایداری به همراه علیرضا سلیمی نماینده محلات در جایگاه هیئت رئیسه فریاد می‌زدند و رویه پیش گرفته شده را برای بررسی این لایحه پر از ایراد می‌دانستند. آن‌ها خواستار بررسی این لایحه در روزی دیگر شدند. نمایندگان به ویژه اعضای هیئت‌رئیسه به سمت آنان رفته و از این نمایندگان خواستند به صندلی‌های خود مراجعه کنند، ولی آنان دوباره به سمت جایگاه هیئت رئیسه رفته و به فریادهای خود ادامه دادند.سرانجام مجلس ترجیح داد که CFT را به هفته دیگر موکول کند تا باری دیگر اقلیت براکثریت خاموش مجلس چیره شود و این سوال پیش بیاید که چرا این‌بار هم پایداری‌ها با هوچی‌گری‌های سیاسی توانستند بازهم به مقصود برسند و تصویب CFT را یکبار دیگر به تعویق بیندازند؟

> ضعف فراکسیون امید و مستقلین
در برابر قدرت پایداری‌ها
اگرچه نمایندگان فراکسیون‌های امید و مستقلین لااقل در ظاهرهم که شده متفق‌القول بر تصویب CFT پافشاری می‌کنند، اما معلق ماندن چهار ماهه این لایحه در مجلس آن هم به دلیل درگیری‌ها و دعواهایی که هر بار توسط تعدادی اندک در مجلس به راه می‌افتد، تنها یک نکته را آشکار می‌کند، ضعف هردوی این فراکسیون‌ها در برابر قدرت و لابی‌گری پایداری‌ها.
نمونه این ضعف را حتی در جلسه‌ای که ۳۱شهریور در دفتر علی لاریجانی تشکیل شده، می‌توان دید. جلسه‌ای که قرار بود عزم جدی همه جناح‌ها و نهادهای سیاسی را برای پیوستن به لوایح چهارگانه FTAF به منصه ظهور بگذارد، عملا با تحریم فراکسیون ولایی(اصولگرایان پایداری) و عدم حضور حاجی بابایی(رئیس این فراکسیون)علی رغم دعوت قبلی همراه شد. نکته‌ای که نشان می‌داد حتی در جلسه‌ای که بناست در آن اتحاد ارکان نظام به منظور تصویب FATF به نمایش گذاشته شود هم، هیچ یک از نهادها و مقامات از جمله لاریجانی به عنوان مرد شماره یک لابی، در لابی‌گری با اصولگرایان و پایداری‌ها موفق نبوده‌اند و عملا یک دشمن سرسخت به نام محافظه‌کاران در مقابل FATFو یکی از لوایحش یعنی CFT قد علم کرده است.
درعوض همین نمایندگان پایداری انگشت‌شمار، آنقدر قدرت لابی و نفوذشان زیاد بوده است که در مقابل مجلس تجمعاتی علیه لوایح مربوط به FATF تشکیل داده و عده‌ای از هم‌فکران خود را به نام مردم در برابر پارلمان ایران به صف کرده‌اند و رسانه‌ها را به خود مشغول.
از سویی آن‌ها آن قدر در کارهایشان استادانه عمل می‌کنند که حتی رای سایرین در مجلس را نیز می‌توانند به خود جلب کنند. همان‌طور که در بیستم خردادماه در زمان رای‌گیری پیرامون مسکوت ماندن CFT توانستند به خواسته‌شان برسند یا روز گذشته همه نمایندگان و حتی رئیس مجلس را وادار به تمکین از خود کردند.

> دوفراکسیون مقصر
فراکسیون امید و البته فراکسیون مستقلین در طی همین چندماه گذشته بارها قافیه را به پایداری‌ها واگذارکردند و نشان دادند که نه تنها نمی‌توانند آن‌ها را با خود هم‌رای کنند، بلکه برعکس گاهی نیز خود با آن‌ها هم نظر می‌شوند یا مجاب به هم‌نظری.
نمونه این موضوع درهمین روزها فراوان دیده شده. به غیر ازاین که آن‌ها چه در روز گذشته و چه در بیستم خردادماه بر سر مسئله CFT در مقابل چند نفر پایداری سر خم کرده و به خواسته آن‌ها مربوط به تعویق‌انداختن این مسئله تن دادند، همین جماعت دو هفته پیش نیز درباره دوفوریت و تک‌فوریت طرح عفو عمومی مجرمان سیاسی که می‌توانست تصویبش گامی برای بهبود ارتباطات بین‌المللی و حقوقی بین ایران با جهان به حساب بیاید بازهم از تاخت و تازهای پایداری‌ها عقب افتادند و حتی عده زیادی تحت تاثیر آن‌ها به فوریت این طرح رای ندادند تا در عین ناباوری، «عفو عمومی مجرمان سیاسی»در مجلس دهم مدعی اصلاحات و اعتدال معلق شود..
از سویی فراموش نکردیم درهمین مجلس درست روز بعد از خروج ترامپ از برجام، نمایندگان پایداری به آتش زدن پرچم آمریکا و برجام دست زدند، آن موقع هم رئیس مجلس و هم اعضای دو فراکسیون امید و مستقلین به نظاره این اقدامات تند نشستند و فرصت میدان‌داری به اقلیت مجلس دهم را داده‌اند، در حالی‌که این حرکت می‌توانست برای کشور هزینه‌زا باشد. هم‌رای شدن این دو فراکسیون با پایداری‌ها و موفقیت اقلیت مجلس البته در جاهای دیگر نیز به وضوح به چشم آمد جاهایی مانند استیضاح وزرای کار و اقتصاد در پارلمان ایران و همین طور موضوع طرح سوال از رئیس‌جمهور و قانع نشدن نمایندگان از آن همه را می‌توان از موفقیت‌های تمام و کمال فراکسیون ۵۰ نفره اصولگرایان ولایی برشمرد. پایداری‌ها اگرچه در ظاهر کمترین تعداد ممکن در طی شانزده سال اخیر را در مجلس دارند اما موفقیت‌های آن‌ها کمتر از زمانی نیست که در اکثریت بودند.
نکته‌ای که تیغ تیز انتقادها را به سمت نقش ناتوان دو فراکسیون امید و مستقلین نشانه می‌رود. بنابراین اگرچه این پایداری‌ها هستندکه هر بار با بهانه‌ای بررسی و رای‌گیری درمورد CFT را به تعویق انداختند اما دوفراکسیون نام‌برده شده نیز بی‌گناه دراین تعویق‌ها نخواهند بود.