در میدان فردوسی چه خبر است؟

آفتاب یزد- امیررضا پرحلم: روز گذشته دو اتفاق مهم در حوزه ارز رخ داد؛ نخست آنکه بانک‌ها‌ خرید دلار از مردم را با قیمت متغیر بین ده هزار و 500 تومان در ابتدای صبح و قیمت 9500 تومان در ابتدای ظهر آغاز کردند و دیگر اینکه با اعلام بانک مرکزی خرید و فروش ارز در صرافی‌ها‌ آزاد شد.
طبق بررسی‌ها‌ی انجام شده، شعب ارزی بانک‌ها دلار را ۹۵۰۰ و یورو را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان از مردم می‌خرند. البته این نرخ‌ها ثابت نیست و ممکن است در طول روز متغیر باشد.

> تنوع رفتاری صرافان


از روز سه شنبه صرافی‌ها‌ در امر خرید و فروش ارز تعلل به خرج داده و اغلب صرافی‌ها و دلالان حاضر به خرید ارز با نرخ معقول نبودند و قیمت‌های متفاوتی پیشنهاد می‌دادند.
این موضوع با بررسی‌ها‌ی روز گذشته خبرنگار آفتاب یزد از بازار ارز میدان فردوسی تایید شد. به این معنی که صرافان میدان فردوسی تهران بیشتر منفعل بوده و ابتکار عملی در مدیریت خرید و فروش نداشتند به همین دلیل بود که بانک مرکزی سریعا وارد عمل شد و اعلام کرد که بانک‌ها‌ آماده خرید ارز از مردم هستند.
مسئول یکی از شعب ارزی در پاسخ به سوال خبرنگار آفتاب‌یزد مبنی بر اینکه آیا شما خرید دلار از مردم را آغاز کرده اید، گفت: ما قبلا هم این کار را انجام می‌دادیم و طبق مجوز بانک مرکزی می‌توانستیم ارز در دسترس مردم را خریداری کنیم.
وی افزود: مردم فعلا با صرافی‌ها‌ تعامل می‌کنند و یا ممکن است با دلال‌ها‌ معامله کنند چون آنها قیمت بالاتری می‌دهند و البته درصد ریسک معامله با دلالان بسیار بالاست.
خبرگزاری ایسنا دیروز چهارشنبه نرخ خرید و فروش ارز در تهران را 13 هزار تومان اعلام کرد اما بررسی‌ها‌ی میدانی خبرنگار آفتاب یزد از میدان فردوسی و چند صرافی داخل شهر نشان داد که بازار با تنوع قیمت و گوناگونی نرخ مواجه است.
در وهله نخست به سراغ صرافی‌ها‌ی میدان فردوسی رفتیم. پیاده رو‌ها‌ شلوغ و با ازدحام جمعیت همراه بود. یک مامور پلیس به صورت ایستاده مراقب بود تا اوضاع از کنترل
خارج نشود.
چند صرافی تعطیل بودند و در واقع درهایشان کاملا بسته بود که این به معنای عدم پذیرش ارباب رجوع بود. در قسمت شرقی میدان ازدحام شدیدی از مردم وجود داشت. فردی جلوی درب ایستاده بود و به همه می‌گفت:« نه »
کمی جلوتر یکی دیگر از صرافی‌ها‌ پشت شیشه این اعلامیه را نصب کرده بود: خرید و فروش نداریم ازدحام بی مورد نکنید.
جالب تر تابلو اعلام نرخ برخی صرافی‌ها‌ بود. یکی از آنها خرید و فروش را 10 هزار تومان اعلام کرده بود وقتی از مسئول آنجا درخواست دلار 10 هزار تومانی می‌شد، می‌گفت نداریم اگر دلار داری ده تومان می‌خریم!
داخل یکی دیگر از صرافی‌ها‌ جمعیت نسبتا زیادی جمع شده بود. هر کس یک سوالی می‌کرد و می‌رفت. این صرافی در پاسخ به یک مشتری قیمت فروش دلار را 900/15 اعلام کرد. فرد سوال کننده با نیشخند بیرون آمد. از او پرسیدم چند می‌خرد؟ گفت: 14. یکی دیگر از صرافی‌ها‌ عدد 14 را در خرید و فروش خود درج کرده بود. او در پاسخ به سوالم که 14 برای فروش داری گفت: نه ولی اگر داری 14 می‌خرم!
این در حالی است که چند رسانه طی دو روز گذشته اعلام کردند که صرافی‌ها‌‌ خرید دلار انجام نمی‌دهند اما بررسی خبرنگار آفتاب یزد در روز چهارشنبه نشان داد برخی صرافی‌ها‌ با عدد 14 برای خرید از مشتری اعلام آمادگی می‌کردند(!)
صرافی‌ها‌ی خارج از میدان فردوسی اما رویه دیگری دارند. مگس در آنها پر نمی‌زند و فقط هر از گاهی چند نفر پشت شیشه‌ها‌ی آن می‌ایستند و تابلو را نظاره می‌کنند. در تابلوی اعلام نرخ آنها فقط در جلوی کلمه دلار، خرید و فروش آن 10هزار تومان درج شده است. یکی از مسئولان این صرافی‌ها‌ به خبرنگار آفتاب یزد گفت: فقط اگر داری 10 می‌خریم فروش نداریم !

> چرا انفعال؟
در حالیکه صرافی‌ها‌ از زمان آغاز التهابات ارزی در بهار گذشته تا همین چند روز قبل تعطیل بودند، رفتن سیف و آمدن همتی بارقه‌ها‌ی امید را در آنها ایجاد کرد تا دوباره فعالیت خود را از سر بگیرند. گرچه در همان اوان هم بیشتر صرافی‌ها‌ حتی با مصوبه قانونی بانک مرکزی ارز مورد نیاز قطعه سازان خودرو و دیگر صنعتگران را تامین نمی‌کردند، اما تقریبا فعالیت نیم بندی از آنها مشاهده می‌شد. با این حال بررسی ماده واحده‌ها‌ی قانونی در خصوص عملکرد صرافی‌ها‌ نشان می‌دهد آنها گرچه مجاز به نرخ گذاری در محدوده مشخصی هستند که نادیده گرفتن آن تخلف محسوب می‌شود، اما همچنان بی میل به نرخ گذاری دلخواه خود نیستند.
بر اساس این گزارش، صرافی‌ها‌ باید نرخ ارز را با توجه به قیمت اعلام شده در "سامانه نظارت ارز (سنا) اعلام کنند. در بخشنامه بانک مرکزی ثبت اطلاعات در سامانه سنا مورد تاکید واقع شده است و تصریح شده «بازرسان بانک مرکزی عملیات صرافی در این زمینه را بررسی و در صورت عدم ثبت، مطابق با مقررات برخورد خواهند کرد.»

> دلال‌ها‌ی میدان فردوسی چه می‌کنند؟
بخش زیادی از جمعیت متراکم دور میدان فردوسی را دلالان تشکیل می‌دهند. برخی از آنها ساکت ایستاده و منتظر مشتری هستند برخی دیگر هم فریاد می‌زنند : "دلار دلار" برخی دلالان هم وقتی از آنها قیمت می‌گیری اگر بدانند که دلار همراهت است، دنبالت راه می‌افتند و انواع قیمت‌ها‌ را می‌دهند.
یکی از دلالان به فردی که می‌گفت ۲ هزار دلار برای فروش دارد قیمت ۶۰۰/۱۴ را داد و گفت: بالاترین قیمت را بهت دادم.
کمی جلوتر یک دلال در پاسخ به این سوال خبرنگار آفتاب یزد که چند می‌خری؟ گفت:۵۰۰/۱۴ بررسی میدانی از دلالان نشان داد آنان دلار را بین قیمت ۱۴ تا ۱۴۶۰۰ از مشتری می‌خرند. کمی آن سو تر قیمت دلار برای خرید از دلالان سوال شد که آنها محدوده قیمت بین ۱۵۱۰۰ تا ۱۵۵۰۰ را برای فروش اعلام می‌کردند

> ظهور دلالان جدید
در میان دلالان حاضر در میدان فردوسی نوع جدیدی از دلالی هم مشاهده شد که ظاهرا یک درجه پایین تر از دلال‌ها‌ هستند. یک فرد شهرستانی به کسی که دنبال دلار ۱۲هزارتومانی برای خرید بود گفت: بعید است این قیمت کسی برای فروش داشته باشد چون ما غروب شب قبل یک مورد ۱۲۸۰۰ خرید کردیم اما امروز نه.
او به مشتری گفت:‌ده دقیقه اینجا بنشین من برایت مشتری خوب پیدا می‌کنم رو هر دلاری ۱۰۰ تومان اسکوند بر می‌دارم!

> توقف فعالیت سایت‌ها‌ و کانال‌ها‌ی دلالی
از اواسط روز سه شنبه و با دستور دادستانی فعالیت ۱۷ سایت و ۲۶کانال تلگرامی که مبادرت به قیمت گذاری دلخواه دلار می‌کردند، متوقف شد.
بر اساس این گزارش برخی از سایت‌های مرتبط با ارز و سکه به خصوص ظرف یکی دو هفته اخیر با اعلام قیمت‌های لحظه‌ای و دقیقه‌ای ارز، به التهابات دامن می‌زدند که این با مداخله دستگاه قضا فعالیت آنها متوقف شد.
نهاوندیان معاون اقتصادی رئیس جمهور عصر دیروز گفت که در واقع مصافی بین مردم و بعضی از سایت‌های ناشناس و مجهول‌الحال رخ داد که در نهایت مردم به درستی انتخاب خود را شکل دادند. زیرا مردم نمی‌توانند از دلالانی که از آشفته بازار پول درمی‌آورند تبعیت کنند.