برخی پزشکان و یک معاینه و ۲ ویزیت !

«دیروز به علت ضرب دیدگی دست، به یک متخصص ارتوپد مراجعه کردم که به دلیل شلوغی مطب، منشی چهار مریض را با هم وارد اتاق دکتر می کرد. پزشک بدون این که حتی دست ام را نگاه یا لمس و بررسی کند، برایم عکس نوشت. در بیمارستان امام‌رضا(ع) برای گرفتن عکس و تحویل آن، سه ساعت منتظر بودم و دیروقت شد و دیگر نرسیدم عکس را به مطب دکتر ببرم. امروز که برای نشان دادن عکس مراجعه کردم، منشی مطب دوباره از من برای بررسی عکس، طلب ویزیت کرد و وقتی اعتراض کردم، گفت اگر همان دیروز می‌توانستی عکس را بیاوری، هزینه ای لازم نبود. چاره‌ای جز پرداخت ویزیت نداشتم اما ای‌کاش همان اول بگویند ویزیت دکتر 90هزارتومان است، نه این که این جوری سرمان بازی درآورند و مسخره‌مان ‌کنند. مگر حاضر شدن عکس، دست من است که باید تاوانش را بدهم؟ چرا بعضی پزشک‌ها، در چنین موقعیت‌هایی دوبار ویزیت می گیرند؟»
 
شغل شریف پزشکی و ارائه خدمات درمانی، به واسطه سروکار داشتن با جان و سلامتی انسان‌ها، معمولا با حساسیت و حاشیه‌هایی همراه بوده و هست. هر از گاهی، موج گلایه‌های مردم و بیماران از ویزیت‌های بسیار کوتاه، دشواری‌های پذیرش و نوبت دهی، ویزیت‌های گران‌قیمت و خارج از عرف، نبود دستگاه کارت‌خوان در مطب‌ها، خطاهای غیرقابل جبران پزشکی و... افکار عمومی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و جامعه پزشکی را به توضیح و پاسخ گویی وامی‌دارد. یکی از مواردی که معمولا باعث گله و نارضایتی مُراجعان به مطب برخی پزشکان است، همین «دو ویزیتی» بودن آن هاست. یعنی تعدادی از پزشکان، یک بار برای معاینه و در صورتِ لزوم تجویز آزمایش، عکس رادیولوژی، سی تی اسکن، سونوگرافی و... ویزیت دریافت می‌کنند و یک بار هم، برای بررسی نتیجه آزمایش و عکس و تشخیص بیماری. این شرایط، در تخصصی مثل «ارتوپدی» عجیب‌تر هم می شود چرا که علاوه بر معاینه و تشخیص، گاهی برای گچ‌گیری و باز کردن گچ هم ویزیت دریافت می شود. روی همین حساب، با توجه به پیام گلایه‌آمیز دریافتی و برای روشن شدن ابعاد این ماجرا، هم به شکل میدانی و با مراجعه به تعدادی از مطب‌ها و یک درمانگاه تخصصی به بررسی موضوع پرداختیم و هم از رئیس سازمان نظام پزشکی مشهد، درستی و نادرستیِ موضوع را جویا شدیم.
سرکـی به مطب چند پزشک
اولین پزشکی که به آن مراجعه می‌کنم، یک متخصص ارتوپد است که نوبت‌دهی مطب اش، به شکل اینترنتی است و پس از مراجعه و پرس و جو، مشخص می شود درست مثل مورد بیان شده در پیامکِ دریافتی، اگر همان روز انجام ویزیت، عکس ها آماده شود نیازی به ویزیت مجدد نیست، در غیر این‌صورت، باید دوباره برای ویزیت وجه پرداخت شود. در ادامه، منشی پزشک به این نکته اشاره می کند که معمولا عکس‌ها از نوع ام آر آی و سی‌تی اسکن بوده و به طور طبیعی، انجام و دریافت شان از دو تا 20 روز زمان بر است!


 پزشک بعدی، یک متخصص گوارش است که به صورت تلفنی و حضوری به بیماران و مراجعان نوبت می دهد. منشی این پزشک متخصص در پاسخ به سوال و پرس و جوی ما در خصوص موضوع گزارش می‌گوید: برای ارائه جواب عکس‌ها، از تاریخ ویزیت دوروز فرصت داده می‌شود و پس از آن، نیاز به گرفتن نوبت دوباره است و ویزیت مجدد گرفته می شود.
 یکی دیگر از پزشکانی که برای بررسی موضوع و گرفتن نوبت صوری، سری به مطب اش می زنم، متخصص زنان است که منشی در پاسخ به کنجکاوی من، توضیح می دهد بعد از معاینه، برای نشان جواب آزمایش ها و نمونه ها، یک هفته زمان داده می‌شود. در غیر این صورت، به دلیل ازدحام بیماران و تضییع حقوق آنان، نیاز به گرفتن نوبت مجدد و طبیعتا پرداخت دوباره هزینه‌ است.
به همین ترتیب، در ادامه به مطب چندین پزشک دیگر سر زدم که همگی اعلام کردند برای مشاهده عکس و آزمایش در بازه‌های زمانی یک روز تا یک هفته، نیاز به ویزیت مجدد نیست و پس از آن باید هزینه مجدد پرداخت شود. یعنی بیماری که قصد مراجعه به یک پزشک متخصص با ویزیت 50هزارتومانی دارد، باید متوجه باشد که امکان دارد نیاز باشد دو برابرِ این هزینه، یعنی 100هزارتومان خرج کنــد!
پزشکان دو ویزیتی، متخلف یا قانونمند؟
وقتی موضوع را با «علی بیرجندی‌نژاد»، رئیس سازمان نظام پزشکی مشهد در میان می گذاریم، توضیح می دهد: «قانون در این باره، کاملا شفاف توضیح داده که نتیجه تمامی اقدامات پاراکلینیکی، اگر در همان روز ویزیت به پزشک ارائه شود، به هیچ وجه شامل دریافت هزینه ویزیت مجدد نیست  اما اگر این کار پس از یک روز انجام شود، دو حالت خواهد داشت: یک مورد این که نیازی به حضور بیمار نیست و فقط عکس و آزمایش ها توسط منشی به پزشک نشان داده می‌شود و پزشک معالج، تجویز مورد نیاز و نظر خود را اعلام می کند و به بیمار تحویل می دهد. در این شرایط، نیاز به پرداخت ویزیت مجدد نیست. در حالت دوم، برای مشاهده اقدامات پاراکلینیکی و گرفتن شرح حال مجدد، نیاز به حضور بیمار در اتاق پزشک است که در این صورت ویزیت مجدد محسوب می شود و باید توسط بیمار پرداخت شود. این موارد، کاملا قانونی است اما معمولا اگر بیمار درخواست پرداخت نکردن وجه داشته باشد، این‌کار در راستای تعهدات انسانی و اخلاقی پزشکان و در تعامل با بیماران انجام می‌شود و منشی پزشکان نیز در این موارد کاملا توجیه شده اند. البته در برخی موارد، ممکن است اشتباهاتی از طرف منشی انجام شود و در همان روز، باز هم از بیمار  تقاضای ویزیت ‌شود که در این موارد، بیماران محترم می‌توانند با مراجعه به خود پزشک، این مورد را مطرح و حل کنند.»
ملاحظات خاص برای شرایط خاص
رئیس سازمان نظام پزشکی مشهد در پاسخ به این سوال که باتوجه به این که در ویزیت اول و معاینه اولیه موارد شکستگی و بیماری‌های ارتوپدی، اتفاق خاصی نمی افتد و با وجود این، نیاز به پرداخت ویزیت هست یا خیر، توضیح می دهد: «تایید می کنم در مواردی که نیاز به عکس رادیولوژی برای تشخیص یا کنترل عمل است، معاینه خاصی صورت نمی گیرد اما چون معمولا عکس رادیولوژی در همان روز و ساعت آماده می شود، نیاز به پرداخت مجدد ویزیت نیست. اما در مواردی که نیاز به اسکن و ام آر آی باشد، پیش از این که این مورد تجویز شود، معاینه و گرفتن شرح حال کامل نیاز است و به هیچ وجه بدون معاینه و نیاز، چنین تجویزی صورت نخواهد گرفت که خب، پس از انجامِ مورد خواسته شده، پرداخت ویزیت مجدد الزامی است. اما در مواردی مثل بیماری که به روزنامه خراسان‌رضوی پیامک زده، اگر نتیجه این اقدامات پاراکلینیکی، در همان روز، منتها زمانی که دیگر وقت حضور پزشک در مطب نیست یا آخر وقت آماده شود، باید همکاران ما این شرایط را مدنظر قرار دهند و به منشی‌ها اطلاعات کافی داده شود تا از دریافت ویزیت مجدد خودداری کنند.»