اگر قبلا رطب را خورده‌ایم حداقل می‌توانیم بعدا نخوریم!

پس از بسته‌شدن صفحه عده‌ای از مقامات و چهره‌ها در اینستاگرام، بسیاری از ایرانیان به این موضوع واکنش نشان دادند؛ از آن جمله مرکز ملی فضای مجازی بود. در بخشی از بیانیه این مرکز آمده است: «تشدید و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه اخیر در حوزه‌های مختلف ارتباطی و فناوری اطلاعات، کاربران، توسعه‌دهندگان و صاحبان کسب‌وکارهای ایرانی و به‌ویژه شرکت‌های نوپا را در برخورداری از خدمات پایه و ورود به بازار رقابت جهانی با مشکل مواجه کرده است. امروزه به‌کرات شاهد مسدودسازی حساب کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی چون توییتر و اینستاگرام و اعمال محدودیت در دسترسی به منابع علمی و تحقیقاتی و خدمات مختلف کاربردی توسط شرکت‌های آمریکایی به واسطه تحریم‌های آن کشور هستیم که از مصادیق بارز سانسور، نقض جریان آزاد اطلاعات و نقض حقوق بشر است.» البته این بیانیه هم بدون واکنش نبود و بخشی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی به مرکز ملی فضای مجازی متذکر شدند که  این مرکز با اصراری که در بستن شبکه‌های اجتماعی و فیلترینگ دارد، مرجع مناسبی برای انتقاد از نقض جریان آزاد اطلاعات نیست؛ انتقاداتی که البته اغلب با زبان تندی بیان شده بود. در این‌جا می‌توان به عزیزان زحمتکش در مرکز ملی فضای مجازی توصیه کرد که از چنین اتفاقاتی کسب تجربه کنند. نکته‌ای که این مرکز در بیانیه‌اش آورده و به مدیران پیام‌رسان اینستاگرام گفته که نباید صفحات شهروندان ایرانی را بست، نکته درستی است و هموطنان ما هم اغلب با آن موافقند. حضور در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی جزو حقوق شهروندی است و بستن صفحات افراد بدون مستندات کافی و بدون این‌که عملی مجرمانه انجام داده باشند، نقض تمامی این حقوق است. اما کاش مرکز ملی فضای مجازی این حقایق را به شهروندان داخل کشور هم بسط می‌داد و توجه می‌کرد که فیلترینگ و محدودیت دسترسی مردم به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها تا چه اندازه حقوق افراد را نقض می‌کند. این توجه باعث می‌شد حداقل در واکنش نشان‌دادن به آن‌چه روی داده کمی دست به عصاتر عمل می‌شد و اجازه می‌دادند که مردم خودشان به این رفتار اینستاگرام اعتراض کنند یا مراجعی این اعتراضات را منعکس کنند که خودشان پیش از آن رطب نخورده باشند.
این تجربه یک نتیجه دیگر هم می‌تواند داشته باشد. این‌که حالا و برای مقابله، دست این دوستان سریع به سراغ فیلترینگ بیشتر و بستن اینستاگرام نرود. اتفاقی که امیدواریم نیفتد و خبرهایی که می‌رسد، شایعه باشد. اول به‌دلیل این‌که خواهند گفت وقتی که چند نفر از حضور در شبکه‌ای جهانی منع شدند، حکم به ممنوعیت همه ایرانی‌ها داده شد. واکنش بعدی هم یادآوری همین بیانیه مرکز ملی فضای مجازی خواهد بود. کسی که این‌طور قاطعانه و منطقی بر حقوق بشر و آزادی جریان اطلاعات پافشاری می‌کند، عقلا و انصافا نباید خودش کلید فیلتر و قطع جریان اطلاعات را بزند. درست نمی‌گوییم؟