روزنامه شهروند
1398/05/03
واقعا میشود به اصلاح دل خوش کرد؟
سیامک رحمانی سردبیر در روزهای اخیر یکی از موضوعاتی که برای صنف روزنامه‌نگاران و مدیران نشریات جدی بوده و در میان آنها غوغایی به پا کرده است، فهرست‌هایی است از بنگاه‌های انتشاراتی با تعداد بالای نشریه که سهم بزرگی از کیک یارانه و کاغذ را به خود اختصاص می‌دهند. مسأله جدی در این میان ناشناخته بودن اغلب این نشریات است. این‌که همه می‌دانند اغلب این نشریات تحریریه حرفه‌ای ندارند و به شیوه انبوه و برای درآمدزایی بالا تولید می‌شوند. فهرست‌های منتشر شده مشخص می‌کند که بعضی از این بنگاه‌ها یا اشخاص به تنهایی ده‌ها نشریه دارند و میلیاردها تومان بابت یارانه، خرید نشریه برگشتی، کاغذ و غیره دریافت می‌کنند. این درحالی است که حرفه‌ای‌های این صنف می‌دانند که گرفتن حتی یک امتیاز نشریه نیاز به چه مراحل پیچیده و سختی دارد. از آن بالاتر انتشار نشریه است که به راحتی برای حرفه‌ای‌های این حوزه و بنگاه‌های واقعی ممکن نیست. مثال بارز آن هم همشهری است که با وجود درآمد بالای آگهی و حمایت شهرداری، در دو سه‌سال اخیر به مرز ورشکستگی رسید. روزنامه شکلی حداقلی پیدا کرد و نشریات جانبی یا بسته شدند یا برای انتشار واگذار شدند تا زندگی گیاهی داشته باشند، تا تعطیل نشده باشند. در این احوال، این‌که عده‌ای در سایه و به دور از غوغای مشکلات عمومی این صنف می‌توانند همچنان از امتیازات دولتی بهره‌مند شوند و با عناوین متعدد و البته بدون حضور در جامعه واقعی و مجازی و بدون دیده شدن منتشر شوند، از آن شگفتی‌هاست که فقط از ما برمی‌آید و سیستم معیوب‌مان. این اخبار و اتفاقات سرانجام مدیران محترم وزارت ارشاد را به تکاپو واداشت و در روزهای گذشته وزیر محترم فرهنگ ارشاد اسلامی به مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد وزارتخانه دستور صریح داد تا پرداخت یارانه به نشریات بررسی شود.دکترصالحی دستور داده‌اند بررسی و مشخص شود که نشریات مورد اشاره در گزارش‌های خبرساز منتشر میشود یا نه. که یارانه و کاغذشان مطابق با ضوابط پرداخت شده یا نه و این‌که این یارانه‌ها تناسبی با دیگر نشریات دارد یا نه.
در همین رابطه، معاون امور مطبوعاتی وزارت ارشاد هم روز جمعه در صفحه شخصی خود در توییتر تاکید کردند که اگر خطا و اشتباهی در شیوه پرداخت یارانه انجام شده، تصحیح و اصلاح میشود.
محمد خدادی در این توییت نوشت: «درباره یارانه یک موسسه مطبوعاتی: یارانه مطبوعات با قواعد شفاف برای نشریات «منتشرشده» محاسبه و پرداخت میشود، دستور رسیدگی دقیق و اعلام نتیجه به وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و شما را دادم، مطمئنا اگرخطا و اشتباهی شده تصحیح و اعلام شیوه پرداخت یارانه اگر مانع توسعه کیفی عدالت باشد اصلاح میشود.»
در اینجا با قدردانی از حساسیتی که جناب وزیر و معاون مطبوعاتی ایشان نشان داده‌اند و درخواست جدیت بیشتر تا به نتیجه رسیدن این نظارت و پیگیری‌ها، می‌خواستم عرض کنم که با کمال احترام باید بگویم من هم مثل بسیاری از دوستان روزنامه‌نگارم امید زیادی برای تغییر و اصلاح روند موجود ندارم. چرا؟ در چند خط و به اجمال عرض می‌کنم. یک- این‌که چنین تصمیمی فقط وقتی گرفته میشود که خود خبرنگاران تلاش می‌کنند و در فضای مجازی از فهرست‌های پرشائبه رونمایی می‌کنند، جای ابهام دارد. وزارت ارشاد و معاونت مطبوعاتی هم مطمئنا مثل ما روزنامه‌نگارها مطلع‌اند که بخش بزرگی از یارانه، کاغذ، آگهی‌های دولتی و دیگر امتیازات دولتی در اختیار نشریات واقعی قرار نمی‌گیرد. شما هم مثل ما می‌دانید که انتشار چند صد نشریه در کشور، اگر در گذشته ممکن بود، حالا نه توجیه اقتصادی دارد، نه مخاطب دارد و نه چنین چیزی عملا اتفاق می‌افتد. بخش عمده این نشریات فقط در فهرست‌های ارشاد حضور زنده و دایمی دارند و تنها برای ارتزاق از بودجه عمومی و به شیوه انگلی به حیات خود ادامه می‌دهند. اینها حرف جدید نیست. مدیران قبلی هم می‌دانستند و مدیران کنونی هم می‌دانند. اجازه بدهید فکر کنیم به همان دلایلی که در گذشته این نشریات قارچ‌وار پدید آمده‌اند و تکثیر شده‌اند و به حیات خود ادامه داده‌اند،؛ باز هم خواهند داد و کسی نمی‌تواند جلویشان را بگیرد.
دو- بنگاه‌ها و نشریاتی که به شیوه غیرمطبوعاتی و از طریق رانت و رابطه و استفاده از بودجه عمومی به انتفاع می‌رسند، کم نیستند. در این روزها دو فهرست منتشر شده، اما بدون تردید تعداد نشریات و بنگاه‌های مشابه بیش از این حرف‌هاست. این‌که وزیر محترم دستور خود را تنها «عطف به موارد اشاره شده» کرده‌اند، این نگرانی را به وجود می‌آورد که اصل مشکل دیده نشود. موضوع ساده است جناب وزیر؛ در فهرست‌های ارشاد صدها نشریه وجود دارند که به‌عنوان روزنامه یا هفته‌نامه، به عنوان یک نشریه با تعریف‌های معمول، به‌عنوان نشریه‌ای که برای مخاطب منتشر شود، وجود خارجی ندارند. اگر فکر می‌کنید لازم است به این وضع رسیدگی شود، ماجرا را محدود به «موارد اشاره شده» نبینید، اگرنه، شاید این رسیدگی لزوم چندانی هم نداشته باشد. به‌هرحال این را به یاد داشته باشیم برخورد با کسانی که توانسته‌اند چنین شبکه‌سازی‌هایی انجام دهند، به سادگی ممکن نیست.
سه- جناب آقای خدادی که در عزم‌شان برای بهبود این شرایط تردیدی نداریم، گفته‌اند یارانه مطبوعات با قواعد شفاف محاسبه و پرداخت میشود. من امیدوارم خود آقای خدادی به این مسأله وقوف داشته باشند که شفافیت به تنهایی کافی نیست. همان‌طور که امروز فهرست دلارهای 4200 تومانی داده شده به افراد منتشر شده، اما تخلفات به جای خود هستند. کسانی که دلار گرفته‌اند و چیزی وارد نکرده‌اند یا کسانی که واردات را به قیمت‌های بالاتری فروخته‌اند. اینجا بحث نظارت است. قواعد مورد اشاره را همه مطبوعاتی‌ها می‌دانند. فارغ از مشکلات همان قواعد، یک نگاه گذار به رتبه‌بندی و یارانه‌ها و امتیازات داده شده برای درک این‌که چه اتفاق ناگواری درحال رخ دادن است، کافی است. شاید اگر به قواعد مورد اشاره یک بند اضافه می‌شد 90درصد این نشریات ناجور از غربال رد نمی‌شدند: «نشریه باید نشریه باشد. منتشر شود. اسمش را کسی شنیده باشد!»
چهار- جناب وزیر و جناب خدادی! شما اراده کنید در 24 ساعت بخش بزرگی از این داستان را میشود جمع کرد. فقط یک شرط دارد: ملاحظه کسی را نکنید! اما همین شرط نشان می‌دهد که کار چقدر سخت است. از مدیران سابق و کنونی خود ارشاد که در به وجود آمدن این بلبشو نقش عمده داشته‌اند و ما هم مثل شما جرأت نداریم اسم‌شان را بیاوریم، تا بسیاری از مدعیان نشر و صاحبان امتیاز که سال‌هاست در وزارت فخیمه
آمد و شد دارند و جلوی پایشان بلند می‌شوند و حق آب و گل دارند و نمی‌شود نازک‌تر بهشان گفت. این تار و پود چنان پهن و تنیده است که دست بهش نمی‌توان زد. پس شاید همان بهتر که بی‌خیالش شوید. اگرنه، ما برایتان دعا می‌کنیم، پشت‌تان هستیم و هر کمکی از دست‌مان بربیاید دریغ نداریم. شما بگویید، واقعا میشود به اصلاح دل خوش کرد؟
سایر اخبار این روزنامه
زایمان نفسگیر در متروی دروازه دولت
دوتابعیتی‌ها اسم رمز حمله به دولت
هفت‌سنگان؛ باستی‌هیلز دیگری در قزوین
مهند آقازاده میشود؟!
روزی که داعشی شدم!
چنین مصوبه‌ای وجود ندارد
ایست!خبردار! اینجا لانچر 5 است
تنگه هرمز جای شوخی نیست
قیمت‌ها بی‌صدا برگشت
پول زور بده!
این نسل سال‌ها به کشور خدمت می‌کند
دخترانی که نیامده می‌روند!
هجوم کالای تقلبی و قاچاق به کوچه مروی
چگونه از تهدیدات شیمیایی و بیولوژیک درامان بمانیم
تنها یادگار یونانی‌ها در یک قدمی تخریب
بالاخره خانه بخریم یا نخریم؟
صفحه شهرونگ
شهر ما؛ خانه ما!
فرهنگی سیاسی ورزشی
واقعا میشود به اصلاح دل خوش کرد؟
