روزنامه همدلی
1398/05/27
گزارش «همدلی» از روند تغییر در سبد مصرفی خانوارها در یکسال اخیر سبدهایی که هرروز کهنه‌تر می‌شوند
در حالی تورم کالاهای اساسی به 40 درصد رسیده که اجناسی مانند نقره به جای طلا و سویا به جای گوشت در سبد مصرفی خانوارها قرار گرفته و بازار سمساری‌ها و تعمیرگاه‌ها داغ شده استهمدلی| گروه اقتصادی، فاطمه آقایی‌فرد: دستبند، گوشواره،النگوی نقره و ....؛ با صدایی که انگار از ته گلویش بیرون می‌آید، چند بار دیگر تکرار می‌کند، دستبند، گوشواره نقره و تیتانیوم، همین کلمه‌هاست که نفسش را با هر بار ترمز قطار بند می‌آورد. با همان تن صدای خش‌دار و آزاردهنده در حالی که تلوتلو کنان جواهرات مصنوعی را که به سطح پارچه مخملی مشکی رنگ سنجاق شده‌اند، به مسافران داخل مترو نشان می‌دهد، تا اینکه خودش را به دختر جوانی که می‌خواهد این بدلیجات را ببیند، نزدیک می‌کند و حرف و حدیث زنان داخل واگن درباره رواج استفاده از بدلیجات به جای طلا بالا می‌گیرد؛ «طلا که نمیشه خرید، حداقل نقره بخریم»، «ما که نمیتونیم حتی نزدیک طلا هم بریم، چه برسه بخریم، پس بهتره نقره و تیتانیوم رو جایگزین کنیم» و .... این‌روزها قصه تغییر سبک زندگی مردم را هر جایی می‌توان دید؛ هر جایی که رد پای گرانی جا انداخته؛ از بازار انواع خوراکی گفته تا بدلیجات و ...، انگار کار معیشت بیخ پیدا کرده است.
این را می‌توان از تغییر سبک زندگی و تحول مهمی که در سبد خرید اقشار ضعیف و متوسط ایجاد شده به خوبی فهمید. این‌روزها اگر نگاهی به سبد خرید بسیاری از مردم در هایپرمارکت‌ها یا سوپرمارکت‌ها بیندازیم، به خوبی متوجه تغییرات اساسی در سبک زندگی افراد خواهیم شد؛ وقتی جای گوشت قرمز یا سفید را سویا گرفته و مردم به جای خرید طلا و جواهر بیشتر از نقره‌جات استقبال می‌کنند. اما امروز اگر بر اساس آمار رسمی، تورمی 40 درصدی در بازار کالاهای اساسی ایجاد شده و نقره جای طلا را گرفته جای نگرانی چندانی نیست، چرا که اتفاقاتی در جریان است که با جان و سلامت انسان‌ها بازی می‌کند. مصداق این اتفاق را در بازار پروتئین می‌توان به خوبی دید که از مدت‌ها پیش تاکنون زنگ خطر سلامت بسیاری از دهک‌های ضعیف و متوسط را به صدا درآورده است.
زمستان سال گذشته بود که ایسنا نوشت، در جریان افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار اثر تورمی آن قابل ملاحظه بوده؛ به طوری که تورم در گروه گوشت از ۹۰ درصد گذشته است؛ از همان روزها بود که قیمت یک کیلو گوشت قرمز از 100 هزار تومان عبور کرد و حالا نیز رصد قیمت گوشت در بازار حکایت از این دارد که قیمت این ماده غذایی پروتئینی از 120 هزار تومان تا 140 هزار تومان متغیر است؛ اگرچه گوشت بدون استخوان حالا از مرز 200 هزار تومانی نیز رد شده و دیگر مدت‌هاست که مردم با این قیمت‌ها کنار آمده‌اند؛ مثلا عده‌ای که در دهک‌های درآمدی ضعیف هستند، حالا دیگر مدت‌هاست که به گفته خودشان گوشت را از سبد غذایی خود حذف کرده و به جای آن سویا مصرف می‌کنند. حتی برخی از دهک‌های درآمدی ضعیف در گفت‌وگوی خود از این موضوع حکایت می‌کنند که دیگر توان خرید گوشت را ندارند و به جای آن از اسکلت مرغ استفاده می‌کنند.
این ماجرا در بازار بسیاری از کالاهای اساسی دیگر نیز مشاهده شده، مثلا با افزایش قیمت لبنیات بسیاری از دهک‌های درآمدی حالا دیگر ترجیح می‌دهند در وعده صبحانه خود لبنیات نداشته باشند حتی اگر به قیمت جانشان هم باشد و با حذف پروتئین شیر سلامت خود و خانوداشان به خطر بیفیتد نیز انگار توان خرید این کالاها را حسابی از دست داده‌اند. این ماجراها مخصوص به خوراکی‌ها نیست، بسیاری از فروشندگان تلفن همراه و لپ‌تاپ نیز در گفت‌وگوهای روزانه خود از رکود سنگین بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم خبر می‌دهند؛ همین چند وقت پیش بود که رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری به رسانه‌ها گفته بود: «با توجه به تغییرات نرخ ارز، توان مردم برای خرید گوشی کاهش یافته و خرید و فروش موبایل نصف شده است». نگاهی به قیمت تلفن همراه در بازار نشان می‌دهد که قیمت گوشی‌های هوشمند از یک میلیون تومان کمتر نیست. این موضوع در بازار لپ تاپ نیز جریان دارد و بسیاری از دستگاه‌ها با قیمت بالاتر از سه میلیون تومان به فروش می‌روند. همین موضوع باعث شده است تا کار سمساری‌ها و تعمیرگاه‌ها رونق بگیرد.
رونق کار سمساری‌ها و تعمیرگاه‌ها
افزایش تورم در ماه‌های گذشته عرصه را برای اقشار ضعیف و متوسط جامعه برای خرید کالاها و لوازم خانگی تنگ کرده و بسیاری از افراد برای تامین نیازهای خود به خرید در سمساری‌ها و دست دوم فروشی‌ها روی آورده‌اند. آنطور که در بسیاری از گزارش‌های میدانی و حتی رسانه‌ها آمده است، این روزها تب کار در سمساری‌ها داغ‌تر شده است. بر اساس گزارش‌های مختلف، افزایش قیمت بسیاری از کالاها از یکسال گذشته تاکنون شرایطی را فراهم کرده که بر اساس آن بسیاری از دهک‌های درآمدی ضعیف توانایی خرید اجناس نو را ندارند و ناچار هستند تا برای رفع نیازهای خود به اجناس کارکرده و دست دوم روی آورند. آنطور که ایرنا این موضوع را روایت کرده است، روز گذشته زمانی که برای خرید میوه وارد بلوار استقلال سمنان شدم شلوغی یک مغازه نظرم را جلب کرد و از اینکه می دیدم یکی از مغازه های مرکز استان شلوغ است و گرانی تاثیر چندانی در خرید مردم ندارد خوشحال شدم، اما وقتی که نزدیک تر رفتم مغازه سمساری را مشاهده کردم که مردم برای خرید و فروش کالاهای دست دوم با صاحب مغازه درحال چانه زنی هستند.
در این وادی پیرزنی که برای خرید بخاری دست دوم در کنار این مغازه سمساری ایستاده بود، نظرم را جلب کرد با او هم کلام شدم...
این خانم خوش بیان که خود را معصومه آل هاشم معرفی کرد از افزایش قیمت کالا در بازار می نالید و می گفت: یک بخاری کوچک در زمستان سال قبل کمتر از سه میلیون ریال بود اما اکنون قیمت این کالا به سه برابر افزایش یافته است.
وی گفت: اگر این سمساری ها نباشند چگونه با این شرایط سخت اقتصادی مردم یخچال و بخاری های کهنه خود را تعویض کنند و عرضه محصولات دست دوم این روزها کمک حال مشکلات معیشتی مردم است.
هر چه که هست، سطح مصرف در یک جامعه علاوه بر اینکه متاثر از فرهنگ جامعه است، تابعی از سطح درآمد نیز است. حالا در حالی درآمد خانوارها تغییر چندانی نکرده و حداقل‌بگیران یک میلیون و 500 هزار تومان دریافت می‌کنند که تورم در بسیاری از کالاهای اساسی حتی از 100 درصد نیز عبور کرده است، این موضوعت بیشتر از همه سبک زندگی مردم را تغییر داده و سبد مصرفی خانوارها را کوچکتر کرده و تهدیدی برای سلامت افراد محسوب میشود.
اقتصاد زیربنای همه اتفاقات است
امان‌اله قرایی‌مقدم- اقتصاد زیربنای تمام اتقاقات است. این موضوع را بسیاری از اقتصاددانان برجسته در دنیا نیز مطرح کرده و به این نکته اشاره کرده‌اند که اقتصاد زیربنای هر موضوعی در کشورها است. وقتی تورم ایجاد میشود و قیمت بسیاری از کالاهای اساسی رشد می‌کند، همه سازمان‌ها، نهادها و حتی آمال و امیال انسان‌ها تحت تاثیر این موضوع قرار می‌گیرد. یکی از وخیم‌ترین تاثیر افزایش قیمت کالاهای اساسی بر تغییر سبک زندگی مردم افزایش انواع آسیب‌های اجتماعی است. یعنی ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در واقع به معیشت و اوضاع اقتصادی برمی‌گردد؛ ریشه اعتیاد، انواع انسان‌کشی‌ها، جنایت‌ها و بی‌حرمتی‌ها همین اقتصاد است. ریشه بسیاری از کاهش عمرها و اختلافات در زندگی خانوادگی نیز همین معیشت و اقتصاد است. این موضوع توسط بسیاری از اقتصاددانان جهان کشف شده و هر یک از این افراد به نوعی بر این موضوع تاکید کرده‌اند که با افزایش تورم و رشد قیمت کالاهای اساسی، میزان آسیب‌های اجتماعی نیز رشد کرده و متقابلا رفتارها و کردارهای مردم نیز تغییر کرده است. در روزهای اخیر با افزایش قیمت کالاهای اساسی که با رسیدن تورم به 45 درصد مشاهده میشود، یکی از نگرانی‌های اساسی این است که آسیب‌های اجتماعی نیز بیشتر خواهد شد. چرا که با تورم ماه‌های اخیر بسیاری از خوراکی‌ها و پوشاک از سبد مصرفی خانوارها حذف شده و حتی سلامت جسمی افراد نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. چرا که مردم با افزایش قیمت گوشت و شیر دیگر به اندازه گذشته پروتئین مصرف نمی‌کنند و این موضوع در سلامتی و حتی طول عمر افراد نیز تاثیرگذار است. این در حالی است که در سال‌های گذشته که اوضاع اقتصادی مناسب بود و مصرف شیر و گوشت به اندازه کافی بود، متوسط طول عمر انسان‌ها از 51 سال به 75 و حتی 79 سال نیز رسیده بود؛ این موضوع در سال 55 بود که اتفاق افتاد. بنابراین وقتی معیشت بر افراد تنگ میشود، باید منتظر افزایش جرم و جنایت و حتی کوتاهی زندگی مردم باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
صادق زیبا کلام در گفت‌وگو با همدلی : جرم تشویش اذهان عمومی هیچ معیار مشخصی ندارد
گفت‌وگوی احمد سالک با روزنامه همدلی درباره نحوه مدیریت سازمان صداوسیما مکانیزم مدیریت بهتر رسانه ملی کدام است؟
گزارش «همدلی» از روند تغییر در سبد مصرفی خانوارها در یکسال اخیر سبدهایی که هرروز کهنه‌تر می‌شوند
احمد موثقی در گفت و گو با همدلی: ایران جایی که مردم در خدمت دولت‌اند
ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه ها سلیقه‌ای است نه قانونی
آیت‌الله علوی بروجردی: مرجعیت در شیعه دستوری نیست پس لرزه‌های اظهارات جنجالی آیت‌الله یزدی
همدلی بازداشت زنان فوتبال دوست را بررسی کرد امنیت زنان؛ورزشگاه یا زندان؟!
مهدی ذاکریان سه پارامترِ رفتاری ترامپ
نفتکش ایرانی منتظر کاپیتان جدید
مهدی ذاکریان سه پارامترِ رفتاری ترامپ
بازگشت مصلح مبارز
نسل‌هایی که باور نمی‌کنند
