روزنامه آفتاب یزد
1398/06/27
نرخ بلیت هواپیما همچنان بالاست
آفتاب یزد- گروه اقتصادی: گرانی قیمت بلیت هواپیما باعث کاهش تعداد مسافران هوایی شده است. آمارها حکایت از آن دارد که تنها 2درصد مردم میتوانند از خدمات پروازی استفاده کنند و یارانه شرکتهای هواپیمایی از جیب 98 درصد دیگر مردم میرود.این در حالی است که با وجود این حجم عظیم یارانه به شرکتهای هواپیمایی برای پایین نگه داشتن قیمت بلیتهای هواپیما باز هم برخی شرکتهای هواپیمایی در برابر کاهش قیمت نرخ بلیت مقاومت میکنند.در سالهای اخیر به قدری قیمت بلیت هواپیما بالا رفته که بسیاری از مردم سفر زمینی را برای رسیدن به مقصد انتخاب خود میکنند و شاید همین رویکرد یکی از دلایل بالا رفتن آمار رفتن تصادفات جادهای باشد.
> نصف حقوق کارمندان
برای یک بلیت رفت و برگشت!
با نگاهی گذرا به سایتهای فروش بلیت هواپیما میتوان به افزایش بیرویه نرخها پی برد. اگر فرض کنیم کارمندی حقوقی در حدود دو میلیون تومان دریافت کند نتیجه میگیریم که وی باید نیمی از حقوق یک ماه خود را صرف خرید بلیت رفت و برگشت سفری داخلی کند.
علاوه بر اینکه ناوگان هوایی کشور فرسوده است ولی با این حال هزینه مسافرتهای هوایی بسیار بالا تمام میشود و با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد، کمتر کسی توان پرداخت این هزینه را دارد.
در عین حال دولت برای جبران بخشی از زیان دهی شرکتهای هواپیمایی به دلیل پایین نگه داشتن قیمت بلیت هواپیماها، یارانههایی از قبیل یارانه سوخت پرداخت میکند. مطابق با گزارشهای سازمان برنامه و بودجه، دولت در سال گذشته تنها برای سوخت هوایی و سوخت جت به میزان ۸ هزار و ۶۶۱ میلیارد تومان یارانه پنهان پرداخت کرده که رقم قابل توجهی است.
در آذرماه ۱۳۹۴ بود که سازمان هواپیمایی کشوری خبر آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در ۱۷۰ پرواز داخلی را اعلام کرد. این تصمیم در راستای اجرای بند ب. ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه کشور و با هدف ایجاد رقابت میان شرکتهای هواپیمایی داخلی و ارتقای خدمات پروازی گرفته شد. در بند ب. ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه آمده بود: "دولت مکلف است تا پایان سال اول برنامه نسبت به متنوعسازی نرخ خدمات حمل و نقل هوایی بار و مسافر اقدام نماید و از ابتدای سال سوم برنامه ضمن آزادسازی کامل نرخ حمل و نقل هوایی، خدمات فرودگاهی و شبکه پروازی، لغو تخفیفات تکلیفی و هرگونه معافیت در زمینه بهرهبرداری از خدمات ناوبری هوایی، فرودگاهی، نشست و برخاست، خدمات پروازی، واگذاری اماکن و سایر موارد مرتبط نسبت به واقعینمودن نرخ آنها اقدام کند."
در این سالها بارها بند ب. ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه از سوی دولت نقض شده است و دولت سعی نموده تا در نرخگذاری بلیت هواپیما دخالت کند و برای این نرخگذاری کف و سقف تعیین میشود. آخرین بار دخالت دولت در نرخگذاری بلیت هواپیما به شهریور ماه سال جاری بازمیگردد.
> قیمتها پایین آمد اما نه به نرخ واقعی
در تیرماه سال جاری بود که جدول دامنه نرخ بلیت پروازهای داخلی خطوط هوایی کشور از سوی شانزده شرکت هواپیمایی داخلی تصویب و اعلام شد. پس از اعلام این جدول، اعتراضات بسیاری به آن صورت گرفت از جمله آن که محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی در دوازدهم شهریورماه سال جاری طی مصاحبهای گفت: با تخلف و گرانفروشی بلیت هواپیما برخورد میکنیم، چون پایه قیمت بلیتها نرخهای آذرماه سال ۱۳۹۷ است و اگر کسی غیر از این نرخها بلیت فروخته است، مرتکب تخلف شده و خریداران باید از آنها شکایت کنند تا شرکت متخلف را جریمه کنیم. همین امر باعث شد تا سرانجام مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در چهاردهم شهریور ماه سال جاری طی مصاحبهای از کاهش حدود ۱۰درصدی قیمت بلیت هواپیما به صورت میانگین از ۲۱ شهریورماه خبر دهد. بررسی ابلاغیه اخیر انجمن شرکتهای هواپیمایی نشان میدهد این انجمن نرخ بلیت برای ۱۹۳ مسیر داخلی را تعیین کرده است. کف قیمت در این ابلاغیه ۱۷۳ هزار و ۴۰۰ تومان که بیشتر مربوط به مسیرهای کوتاه پروازی است و سقف قیمت یک میلیون و ۴۹ هزار و ۶۰۰ تومان میباشد که مربوط به مسیر مشهد ـ ماهشهر است.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی طی مصاحبه دیگری در ۲۱ شهریور ماه اعلام کرده است: با توجه به پایین آمدن نرخ ارز و ثبات آن در ماههای گذشته، تصمیم گرفتیم نرخ بلیت هواپیما را نیز کاهش دهیم که این اتفاق از (۲۱ شهریورماه) افتاده و حدود ۶۰مسیر پروازی پرتردد داخلی، نرخ بلیت هواپیمای جدید حتی از نرخهای آذرماه هم پایینتر است.
اما شاید برای بسیاری این پرسش مطرح شده باشد که چند درصد از مردم ایران با افزایش سرسامآور قیمت بلیت هواپیماها در سالهای اخیر میتوانند از حمل و نقل هوایی جهت جابهجایی استفاده کنند؟
رضا جعفرزاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور در سیزدهم شهریور ماه سال جاری طی مصاحبهای گفت: هم اکنون تنها ۲ تا ۲.۵ درصد مردم ایران از سیستم حمل و نقل هوایی استفاده میکنند؛ بنابراین با توجه به این صحبتهای سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور میتوان گفت: در حالی دولت برای تعیین نرخ بلیت هواپیماها ورود کرده که تنها ۲ تا ۲.۵ درصد مردم از سیستم حمل و نقل هوایی استفاده میکنند.
> سوخت هواپیما گران نشده
مردم میپرسند چرا باید یارانه سوخت به شرکتهای هواپیمایی پرداخت شود اما قیمتهای بلیت همچنان بالاست وکسی نمیتواند از خدمت پروازی استفاده کند؟ این در حالی است که دولت امسال نیز هزینه سوخت هواپیما را گران نکرده است.به عبارتی با پرداخت یارانه سوخت وعدم افزایش قیمت سوخت حمایت همه جانبه رابرای رفاه حال مردم دارد، اما با این حال خدمات هوایی برای مردم گران است.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در این زمینه با بیان اینکه دولت برنامهای برای افزایش قیمت سوخت هواپیماهای مسافری ندارد، گفت: به هر حال
بخش حمل و نقل مسافری عمومی، باید همیشه مورد حمایت دولتها باشد.
مقصود اسعدی سامانی درباره قیمت سوخت برای هواپیماهای باری و مسافری و احتمال تغییر آن پس از تغییر قیمت بنزین از سوی دولت، اظهار داشت: در حال حاضر سوخت برای هواپیماهای مسافری با قیمت هر لیتر ۶۰۰ تومان به ما عرضه میشود و برای هواپیماهای باری و هلیکوپتر هم سوخت به قیمت فوب خلیج فارس (حدود ۸ تا ۹هزار تومان) عرضه میشود.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی با بیان اینکه جنس سوخت هواپیما، تقریباً همان نفت است، اضافه کرد: قیمت فعلی سوخت هواپیما از هزینه تامین آن بیشتر هم است، زیرا به هر حال سوخت هواپیما، همان نفت معمولی است که با تغییر اندک به سوخت هواپیما تبدیل میشود.
در عین حال در مورد گرانی بلیت هواپیما شادمهر کاظمزاده، رئیس کمیته حمل و نقل کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به وضعیت جامعه و شرایط اقتصادی نباید بلیت هواپیما بالاتر از ۳۰۰ هزار تومان به فروش برسد زیرا با همین نرخ ۳۰۰ هزار تومان شرکتها میتوانند سرپا بایستند و مسیر همیشگی خود را دنبال کنند.
رئیس کمیته حمل و نقل کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت: به نظر من، شرکتهای هواپیمایی میتوانند بلیت سفر به منطقههایی که کمتر مورد استقبال است را به ۱۵۰ هزار تومان کاهش دهند و برای تامین درآمدهای خود به شیوههای دیگری که رضایت حداکثری مردم را دربر داشته باشد، روی آورند.
وی خاطرنشان کرد: هر دولتی که بر راس کار قرار گیرد باید برای تعیین قیمت بلیت، برنامه منطقی داشته باشد و تمام چالشهای هرساله را بررسی و متناسب با آن تصمیم بگیرند. ما نمیخواهیم شرکتهای هواپیمایی ورشکست شوند ولی انتظار داریم دولتها به میزان درآمد مردم هم توجه داشته باشند.
آرمان بیات کارشناس صنعت هوایی با تاکید بر اینکه مهمترین توجیه شرکتهای هواپیمایی برای گران نرخ بلیت، افزایش هزینههای ارزی است، گفت: «درست است که آنها به سختی ارز نیمایی دریافت میکنند و در مواقعی نیز به جای یورو ودلار، ارزهای دیگری میگیرند و هزینه تبدیل و نقل و انتقال این مبالغ زیاد میشود، اما باز هم با اینهمه قیمتها به هیچ وجه منطقی نیست.
> جبران زیان انباشته از جیب مردم
آرمان بیات کارشناس حمل و نقل هوایی با اشاره به اینکه طی یک سال اخیر حجم صنعت حمل و نقل هوایی کشور کوچکتر شده، اما نرخها نیز حداقل دوبرابر شده، اظهار داشت: «از این حیث شرکتهای هواپیمایی متحمل ضرر نمیشوند به خاطر اینکه ابعاد بازار کوچک شده و این سیر صعودی قیمتهای بلیت جبران این موضوع را کرده است.» وی با تاکید بر اینکه مهمترین توجیه شرکتهای هواپیمایی برای گران کردن نرخ بلیت، افزایش هزینههای ارزی است، گفت: «درست است که آنها به سختی ارز نیمایی دریافت میکنند و در مواقعی نیز به جای یورو ودلار، ارزهای دیگری میگیرند و هزینه تبدیل و نقل و انتقال این مبالغ زیاد میشود، اما بازهم با اینهمه قیمتها به هیچ وجه منطقی نیست.»
بیات گفت: «اگر با این هزینههای ارزی که شرکتها هم میگویند نرخ بلیت را محاسبه کنیم، قیمتها باید خیلی کمتر از نرخهای فعلی باشد، اما آقایان برای جبران زیانهای انباشته و بدهیهای خود که به جای مانده از قبل و مدیریتهای غلط است، میخواهند این هزینهها را از جیب مردم و مسافران خود دربیاورند.»
این کارشناس صنعت هوانوردی اضافه کرد: «همچنین آنها هزینههایی که در فصل کم تقاضا متحمل شده اند، این روزها میخواهند از مسیرهای پر تردد کسب کنند و با توجه به اینکه تابستان فصل سفر است و تقاضا برای پرواز زیاد است، شاهد نرخگذاریهای غیر کارشناسی و دل به خواهی در این زمینه هستیم.»
وی با اشاره به اینکه هزینه پروازهای داخلی ریالی است، اما شرکتهای هواپیمایی نرخ بلیت را ارزی محاسبه میکنند، گفت: «اینکار باید برای پروازهای خارجی انجام شود، نه پروازهای داخلی، این درحالی است که ساختار شرکتها نیاز به اصلاح دارد و هزینه زاست، اما هزینه این عدم اصلاح را در حال حاضر مردم پرداخت میکنند.»
این کارشناس صنعت هوایی با بیان اینکه بر اساس اعلام سازمان هواپیمایی کشور هزینه یک صندلی در پروازهای داخلی ساعتی ۱۰ دلار است، اظهار داشت: «این آمار بسیار دارای تناقض است، اول اینکه در چه سایز هواپیمایی این عدد گفته شده، هزینه در ایرباس ۳۲۰ با بوئینگام دی بسیار متفاوت است.» بیات افزود: «دوم هم اینکه در چه شرکتی، هزینه هر ساعت پرواز در شرکت ایران ایر با زاگرس خیلی متفاوت است و دست آخر نیز نرخ تسعیر ارز چه مقدار است، اینها همه ابهاماتی است که باید مسئولان به آن پاسخ دهند.»
وی گفت: «اینکه سازمان هواپیمایی کشوری بیاید اینطور آمار دهد و بعد هم بر اساس اینگونه آمارها، نرخ بلیت تعیین شود، این کار پنهان کردن حقیقت ماجرا و در اصل عوام فریبی است.»
این کارشناس حمل و نقل هوایی بیان کرد: «در عمل با شناورسازی نرخ بلیت هواپیما، بازار حمل و نقل هوایی رها شده و این دامنه قیمتی که انجمن شرکتهای هواپیمایی نیز اعلام کرده بسیار بالاست و عملا خود این انجمن، دست شرکتها را برای افزایش نرخها باز گذاشته است.»
بیات با اشاره به اینکه به گفته مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری، بلیتهای چارتری در مسیرهای پرتردد خیلی کم شده است، بیان کرد: «اما در عمل پرواز چارتری اگر هم حذف شده، بلیت چارتری جایگزین شده، به عنوان مثال یک هواپیما اگر ۱۰۰صندلی شده باشد، این تعداد بین دو نفر تقسیم میشود و اینگونه تبدیل به چارتر میشود.»
این کارشناس صنعت هوانوردی در پاسخ به این پرسش که الان سایتهایی هستند که به طور مثال بلیت تهران کیش را ۲۵۰ هزار تومان میفروشند، در حالی که آژانسها همین بلیت را تا ۸۰۰ هزار تومان قیمت میدهند، ماجرا از چه قرار است، گفت: «به لحاظ زمانیهرچه به موعد پرواز نزدیک میشویم، تقاضا برای بلیت افزایش پیدا میکنند و به همین خاطر است که آژانسها این قدر بلیت را گران عرضه میکنند.»
وی راهحل کاهش قیمت پروازها را افزایش عرضه دانست و گفت: «در حال حاضر حجم پروازها بسیار کم است و در مقابل، تقاضا برای آن بسیار بیشتر، بنابراین در چنین حالتی قیمتها افزایش مییابد.»
بیات افزود: «بر اساس آمارهای رسمی، هر هواپیما در روز ۷.۵ ساعت پرواز میکند، که این عدد بسیار کم است، از سویی باید بهره وری ناوگان هوایی کشور افزایش یابد تا قیمتها تعدیل شود.»
سایر اخبار این روزنامه
پگاه آهنگرانی: ما چکارهایم که اظهار نظر کنیم؟
اگر اینجا اهمیت ندهند به پیشنهاد قطر فکر میکنم
همه مسئولان معتقدند در هیچ سطحی با آمریکا مذاکره نخواهد شد
تابآوری تهران کمتر از ۵۰ درصد
نرخ بلیت هواپیما همچنان بالاست
برخی رهبران جریان اصلاحطلبی درگیر بازی قدرت شدهاند
به تاسیسات نفتی آرامکو عربستان امان از «عطسه ایران»
قطار دولت روحانی دچار راهزنی شده است
مسائل حل شده در نشست پنجم
معادله قیمت بلیت هواپیما ومشکل ایرلاینها
چگونه مناسک عاشورایی را پاس بداریم
معادله قیمت بلیت هواپیما ومشکل ایرلاینها
چگونه مناسک عاشورایی را پاس بداریم